Ολοθερμο ηταν το καλωσορισμα επιστροφης της «συμπολιτισσας» Ζωης Γαβριηλιδου απο την Αμερικη με αφορμη την παρουσιαση του καινοτομου βιβλιου της «Διδασκοντας και μαθαινοντας γλωσσα με το ChatGPT»
Ζωή Γαβριηλίδου, «Διδάσκοντας και μαθαίνοντας γλώσσα με το ChatGPT», εκδ. Κριτική, Αθήνα 2024
Κατάμεστη –δεν έπεφτε καρφίτσα– ήταν προχθές το βράδυ, Πέμπτη 20 Ιουνίου, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κομοτηνής στην βιβλιοπαρουσίαση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του «4ου Colloquium μεταπτυχιακών και υποψήφιων διδακτόρων της Ειδίκευσης Γλωσσολογίας» του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ. Από φοιτητές, πανεπιστημιακούς συναδέλφους της συγγραφέα, εκπαιδευτικούς, αλλά και πολύ μεγάλο αριθμό φιλομαθών και φιλέρευνων συμπολιτών που τους απασχολεί το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης και έχουν πολλά ερωτηματικά για το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν επωφελώς οι open AI πλατφόρμες ιδιωτικών συνομιλιών, τα chatbots, αλλά και το ιδιαίτερα δημοφιλές ChatGPT, και μάλιστα στον τομέα της εκπαίδευσης και της διδακτικής της γλώσσας στους οποίους αναφέρεται το καινοτόμο νέο βιβλίο της κ. Γαβριηλίδου «Διδάσκοντας και μαθαίνοντας γλώσσα με το ChatGPT» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική και παρουσιάστηκε, από την σπουδαία ομάδα Γλωσσολόγων που υπηρετεί τη συγκεκριμένη ειδίκευση στο ΤΕΦ/ΔΠΘ. Περισσότερο συγκεκριμένα εισηγητές της εκδήλωσης ήταν η Επίκουρη Καθηγήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Ιφιγένεια Δόση, η Διευθύντρια Περιφερειακής Εκπαίδευσης ΑΜ-Θ κ. Μαίρη Κοσμίδου, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ και τακτικό μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής κ. Μαρία Μητσιάκη, η Επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του ΔΠΘ κ. Λύδια Μίτιτς και ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Ασημάκης Φλιάτουρας.
Την εκδήλωση συντόνισε η φιλόλογος και επιμελήτρια εκδόσεων
Τζένη Κατσαρή-Βαφειάδη, η οποία και καλωσόρισε ενθέρμως τη συγγραφέα και Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του ΤΕΦ/ΔΠΘ στην Κομοτηνή, έπειτα από τη διετή απουσία της ως επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο. Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιούνται με την ΚΟΙΝΣΕΠ «Κομοτηνή Eν Δράσει», μαζί με τις εκδόσεις Κριτική, το Εργαστήριο Γλωσσολογίας ΣυνΜόρΦωΣη του ΤΕΦ/ΔΠΘ, το Δημοκρίτειο Βιβλιοχαρτοπωλείο και τον Παρατηρητή της Θράκης Media Group.
Ιφιγένεια Δόση
«Το βιβλίο λειτουργεί ως πρακτικός οδηγός καθοδηγώντας τον αναγνώστη βήμα προς βήμα»
Τον λόγο έλαβε πρώτη η Επίκουρη Καθηγήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Ιφιγένεια Δόση, η οποία αναφέρθηκε στην αξία του εν λόγω βιβλίου, αναφέροντας μεταξύ άλλων τα εξής:
«[…] Το βιβλίο αυτό ήρθε για να δώσει απαντήσεις προσφέροντας πολύτιμες κατευθύνσεις και στους φοιτητές αλλά και σε εμάς ούτως ώστε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα επαναστατικά θα λέγαμε εργαλεία όχι ως υποκατάστατα του ανθρώπινου νου το οποίο έθιξε και η Ζωή στη σημερινή της ομιλία το πρωί αλλά ουσιαστικά ως συμμάχους στην ενίσχυση και επέκταση διδακτικών και μαθησιακών δεξιοτήτων. Άρα το βιβλίο λειτουργεί ως πρακτικός οδηγός καθοδηγώντας τον αναγνώστη βήμα προς βήμα απ’ τη δημιουργία ενός λογαριασμού, για κάποιον που ενδεχομένως ίσως δεν το γνωρίζει αλλά και πώς θα επιλέξει τις κατάλληλες λέξεις (…) ώστε να φτιάξει μια δραστηριότητα. Οι δραστηριότητες επίσης πρέπει να πω ότι μας δίνουν πληροφορίες για όλα τα επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης που είναι πάρα πολύ σημαντικό, αλλά και για όλη τη συγγραφική διαδικασία. Άρα μας δίνουν πληροφορίες για το πώς το αξιοποιώ από το προσυγγραφικό ως το συγγραφικό ουσιαστικά και το μετασυγγραφικό στάδιο […]».
Μαρία Μητσιάκη
«Είναι δυνατό κανείς να διδάξει αλλά και να μάθει γλώσσα με ένα chatbot, δηλαδή μια πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης;»
Τον λόγο ακολούθως έλαβε η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ και μέλος του ΙΕΠ κ. Μαρία Μητσιάκη, η οποία έθεσε αρκετά ερωτήματα που έχουν τεθεί κατά καιρούς γύρω από σχέση διδασκαλίας και τεχνητής νοημοσύνης, αναφέροντας πως το βιβλίο διαβάζεται γρήγορα, εύκολα προσφέροντας στους αναγνώστες πλούσιες ιδέες δημιουργικής και κριτικής μύησης στη γλώσσα:
« […] Θα ξεκινήσω με τον τίτλο του βιβλίου. Ένας τίτλος που σε μια πρώτη ανάγνωση μπορεί να προκαλέσει αμφιθυμία και ερωτηματικά. Το βασικό ίσως ερώτημα: είναι δυνατό κανείς να διδάξει αλλά και να μάθει γλώσσα με ένα chatbot, δηλαδή μια πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης; Το ερώτημα αυτό, στη δική μου εμπειρία και αντίληψη δεν διαφοροποιείται πολύ από αντίστοιχα καίρια ερωτήματα τόσο από το γνωστικό αντικείμενο που θεραπεύω, π.χ. Επιτρέπεται οι γονείς να μιλούν την πρώτη τους γλώσσα στο σπίτι; Και πώς θα μάθουν τα παιδιά ελληνικά;, όσο και από τον ευρύτερο χώρο της φιλολογίας, π.χ. Μα γίνεται να διδάσκουμε αρχαία με ψηφιακή αφήγηση ή άλλα ψηφιακά μέσα;
Η αμφιθυμία και τα ερωτηματικά αυξάνονται, αν παρατηρήσει κανείς τους τίτλους των ειδήσεων που αφορούν το πρώτο chatbot τεχνητής νοημοσύνης, το Chat gpt, στο διαδίκτυο. Αναφέρω ενδεικτικά μερικούς από εφημερίδες όπως The Guardian και New York Times: Το chat gpt μπορεί να αντικαταστήσει τους ανθρώπους; Η ηλιθιότητα του chat gpt, Οι NewYorkTimes μηνύουν την OpenAI και τη Microsoft για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων […].
Λύδια Μίτιτς
«Η διορατικότητα της Ζωής μερικές φορές μας εμποδίζει να την καταλάβουμε τη δεδομένη στιγμή και μόνο εκ των υστέρων συνειδητοποιούμε πόσο σημαντικό και προοδευτικό ήταν αυτό που πρέσβευε»
Αν και μακριά από την εκδήλωση της παρουσίασης, λόγω έκτακτης οικογενειακής υποχρέωσης, η Επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης στην Προσχολική Ηλικία του ΔΠΘ κ. Λύδια Μίτιτς διατύπωσε την άποψή της για το βιβλίο αλλά και σκιαγράφησε επιδέξια τον τρόπο με τον οποίο θέτει ερωτήματα και προσπαθεί, στον επιστημονικό της τομέα, να βρει απαντήσεις η κ. Γαβριηλίδου, μέσω της ανάγνωσης της εισήγησής της από την κ. Ιφιγένεια Δόση.
«[…] Η Ζωή είναι το πιο τολμηρό άτομο που γνωρίζω βουτάει στα βαθιά και κολυμπάει με χάρη μερικές φορές ανάμεσα σε καρχαρίες και άλλες ανάμεσα σε χρυσόψαρα αλλά με μια μοναδική δύναμη και σιγουριά που τη μεταδίδει σε εμάς τους όχι τόσο τολμηρούς. Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό της Ζωής που πάντα ξεχωρίζω είναι η ενέργειά της, μια παιδική αλλά ταυτόχρονα βαθιά επιστημονική περιέργεια για τα πάντα γύρω της, από το πιο μικρό μέχρι το πιο σύνθετο επιστημονικό φαινόμενο. Πάντα κάνει τις πιο σωστές ερωτήσεις όλες εκείνες που προσπαθώ να διδάξω στους φοιτητές και στις φοιτήτριές μου όταν μιλάμε για τη διαδικασία της έρευνας που το ανήσυχο βλέμμα της γεννά ασταμάτητα. Και τέλος η διορατικότητά της, η Ζωή παίζει σκάκι με τον Κασπάροφ, βρίσκεται πέντε κινήσεις στη σκακιέρα μπροστά και αυτή η ικανότητά της μερικές φορές μας εμποδίζει να την καταλάβουμε τη δεδομένη στιγμή και μόνο εκ των υστέρων συνειδητοποιούμε πόσο σημαντικό και προοδευτικό ήταν αυτό που πρέσβευε […]».
Ασημάκης Φλιάτουρας
«Υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων: αυτοί που πιστεύουν ότι το ChatGPT είναι εργαλείο παραδείσου και αυτοί που πιστεύουν ότι είναι παιδί του διαβόλου»
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΤΕΦ/ΔΠΘ Ασημάκης Φλιάτουρας, αφού καλωσόρισε τη Ζωή Γαβριηλίδου, μίλησε για το ChatGPT και πως υπάρχουν δύο απόψεις άκρως αντίθετες για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στη διδασκαλία, χαρακτηρίζοντας τη Ζωή ως την «AI της γλωσσολογίας»:
«Η Ζωή ήρθε από την Αμερική όχι μόνη της, μας έφερε και αυτό το πρωτοποριακό βιβλίο που παρουσιάζουμε σήμερα. Πριν ξεκινήσω τη βιβλιοπαρουσίασή μου θα ήθελα να κάνω μια πολύ μικρή εισαγωγή γιατί αυτή θα κατευθύνει το ερώτημά μου στο τέλος. Υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων: αυτοί που πιστεύουν ότι το ChatGPT είναι εργαλείο παραδείσου και αυτοί που πιστεύουν ότι είναι παιδί του διαβόλου. Εγώ ομολογώ ότι ανήκω στο δεύτερο φάσμα οριακά βλέποντας όμως την πόρτα του παραδείσου. Το ChatGPT είναι ο συγγραφέας, το περιεχόμενό του και η έκδοση. Να ξεκινήσω λοιπόν από τη συγγραφέα, δεν είναι καθόλου τυχαίο που η Ζωή είναι από τους πρώτους επιστήμονες και η πρώτη γλωσσολόγος που όχι μόνο είδε με καλό μάτι τη νέα πραγματικότητα αλλά ασχολήθηκε και ερευνητικά προκειμένου να αποδαιμονοποιήσει το κακό. Θα τη χαρακτήριζα ως την AI της γλωσσολογίας, μυαλό πάντα προοδευτικό, φρέσκο εναρμονισμένο με το σήμερα, ταχύνοο, ρηξικέλευθο συνειδητοποίησε πολύ γρήγορα ότι πίσω από το έρεβος της εύθυμης κριτικής κρύβεται ο δρόμος της αξιοποίησης […]».
Μαίρη Κοσμίδου
«Το βιβλίο της Ζωής Γαβριηλίδου είναι ένα υπέροχο εργαλείο για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, γοητευτικό για την προώθηση του ψηφιακού και του φυσικού γραμματισμού»
Τον κύκλο τον εισηγήσεων έκλεισε η Διευθύντρια Περιφερειακής Εκπαίδευσης ΑΜ-Θ κ. Μαίρη Κοσμίδου, η οποία θεωρεί πως το ChatGPT προσφέρει νέες δυνατότητες και προοπτικές στην εκπαίδευση όπως επίσης και πως το βιβλίο αυτό είναι ένας πρακτικός οδηγός για όλους:
«[…] Το βιβλίο της Ζωής έρχεται σε μια εποχή που η εκπαίδευση αναζητά νέους τρόπους και μέσα για να προσαρμοστεί στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Η κρίση της τεχνητής νοημοσύνης και ειδικότερα του ChatGPT προσφέρει νέες δυνατότητες και προοπτικές για την εξατομικευμένη διαδραστική εκμάθηση. Εγώ θα πω ότι το βιβλίο της Ζωής Γαβριηλίδου είναι ένα υπέροχο εργαλείο για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, γοητευτικό για την προώθηση του ψηφιακού και του φυσικού γραμματισμού. Η Ζωή Γαβριηλίδου, η Ζωή για εμάς, παραμένει μια διδάσκουσα, μια εκπαιδευτικός, μια μέντορας, μια επιμορφώτρια και δεν είναι κατά τη Ζωή υποβιβασμός αυτό για εμάς, γιατί για εμάς τους δευτεροβάθμιους αλλά και τους πρωτοβάθμιους συναδέλφους μου που είναι εδώ, είναι πραγματικά μια πλούσια πηγή, το βιβλίο αυτό αποτελεί στην ουσία πηγή, ένα έναυσμα, ένα κίνητρο κι έναν οδηγό […]».
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με μια ενδιαφέρουσα συζήτηση με το κοινό, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων η Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του ΔΠΘ κ. Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή, ο Πρόεδρος του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Γρηγόρης Παπαγιάννης, η συνήγορος του Φοιτητή του ΔΠΘ κ. Λευκή Κιοσσέ-Παυλίδου, φοιτητές και εκπαιδευτικοί.
Μια τιμητική βράβευση αριστείας
Το βραδινό ολοκληρώθηκε με την τιμητική βράβευση αριστείας της απόφοιτης του ΤΕΦ/ΔΠΘ και νυν μεταπτυχιακής φοιτήτριας επαγγελματικής μετάφρασης στο LOGOS Kolegji Universitar κ. Ιωάννας Πέπα, η οποία σημείωσε τον υψηλότερο μέσο όρο για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023. Στο τέλος η συγγραφέας υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου της που διέθετε η κ. Ιωάννα Δεμιράκη και η κ. Σοφία Χατζησαββίδου από το Δημοκρίτειο Βιβλιοχαρτοπωλείο.
Οι παρευρισκόμενοι
Μεταξύ του μεγάλου αριθμού παρευρισκομένων, στην εκδήλωση έδωσαν το παρών, η Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του ΔΠΘ κ. Πηνελόπη Καμπάκη-Βουγιουκλή μαζί με τον σύζυγό της Ομότιμο Καθηγητή του ΔΠΘ κ. Θωμά Βουγιουκλή, ο Πρόεδρος του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Γρηγόρης Παπαγιάννης, ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Νέας Γενιάς κ. Ιωάννης Κυριαζής, ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Έβρου
κ. Μαρίνος Κωνσταντινίδης, η συνήγορος του Φοιτητή του ΔΠΘ Λεύκη Κιοσσέ-Παυλίδου, ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΤΕΦ κ. Ιωάννης Ντεληγιάννης, ο Καθηγητής του ΤΕΦ/ΔΠΘ και μέλος του συμβουλίου διοίκησης του ΔΠΘ κ. Γεώργιος Τσομής, η Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Λατινικής Φιλολογίας του Τμήματος κ. Άρτεμις Αρχοντογεώργη, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Διδακτικής της Ιστορίας του ΤΙΕ/ΔΠΘ κ. Άγγελος Παληκίδης, ο ποιητής και βιβλιοθηκονόμος του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Πασχάλης Κατσίκας, ο Καθηγητή του ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής και σύζυγος της συγγραφέα κ. Αντώνης Καμπάς όπως και οι γονείς της, η Σύμβουλος Φιλολόγων κ. Γιούλη Ζήκα, ο Υπ. Διδάκτορας του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Δημήτρης Κολοβός, η Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Ελισάβετ-Ελένη Χατζηπαπά, ο Υποψήφιος Διδάκτορας του ΤΕΦ/ΔΠΘ κ. Θοδωρής Κούκος και πολλοί πολλοί άλλοι.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
