«Μυησις ταξιδευτου», ενα μακρυ ταξιδι αυτογνωσιας απο τον Νομπελιστα William Golding

William Golding, «Μύησις ταξιδευτού», Μαργαρίτα Ζαχαριάδου (μτφρ.), εκδ. Διόπτρα, Αθήνα 2022, σ. 360

Ο βραβευμένος με Νόμπελ Βρετανός συγγραφέας William Golding είναι γνωστός στο ελληνικό κοινό κυρίως μέσα από το μυθιστόρημά του «Ο άρχοντας των μυγών». Η «Μύησις ταξιδευτού» είναι το πρώτο μυθιστόρημα μιας ναυτικής τριλογίας με τίτλο «Ως τα πέρατα της γης: Μία ναυτική τριλογία», που διαδραματίζεται στο τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων. Τα άλλα δύο βιβλία τιτλοφορούνται  «Σε απόσταση αναπνοής» και «Φωτιά στα έγκατα». Παρ’ όλα αυτά, όμως, το κάθε βιβλίο μπορεί να διαβαστεί ανεξάρτητα.

Ήδη από την πρώτη σελίδα αυτό που θα κερδίσει τον αναγνώστη είναι η τόσο αυθόρμητη, όμορφη και αριστοτεχνικά δομημένη γλώσσα που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας, η οποία διατηρεί αυτή την ωραιότητα και στην ελληνική μετάφραση της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου.

Πρόκειται για ένα ταξίδι με πλοίο από την Αγγλία ως την Αυστραλία, αλλά, συνάμα, και ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Ο δρόμος προς την καλύτερη γνώση του εαυτού μας και η σκιαγράφηση πολλών διαφορετικών χαρακτήρων είναι και ο πρωταρχικός στόχος του συγγραφέα. Το πλοίο γίνεται μια μικρογραφία της αγγλικής κοινωνίας. Θεματικά, επομένως, το βιβλίο θα μας θυμίσει ίσως «Το πλοίο των τρελών» της Porter.

Πρωταγωνιστής και αφηγητής, μέσα από ημερολογιακή καταγραφή-επιστολή προς τον νονό του, είναι ο ιδιόρρυθμος μπαγαπόντης Έντμουντ Τάλμποτ, ένας χαρακτήρας τον οποίο μάλλον συμπαθούμε, παρά την, ορισμένες φορές, απαράδεκτη συμπεριφορά του. Ο βασικός αυτός χαρακτήρας-αφηγητής πλαισιώνεται από τον μισάνθρωπο και αυταρχικό πλοίαρχο Άντερσον, ο οποίος μισεί επίσης θανάσιμα τους κληρικούς, όπως τον Κόλεϋ που είχε την ατυχία να βρεθεί στο πλοίο του. Ο νεαρός κληρικός παρουσιάζεται σαν ένας άξεστος επαρχιώτης, έχει, όμως, βασικό ρόλο πάνω στο πλοίο. Ο μέθυσος ζωγράφος Μπρόκλμπανκ είναι μία άλλη ιδιάζουσα περίπτωση. Ρυθμιστής των πραγμάτων και φυσιολογικότερος χαρακτήρας απ’ όλους είναι ο αντιπλοίαρχος Σάμερς.

Οι περισσότεροι μπορεί να είναι μεν άνδρες, όμως οι γυναικείες παρουσίες δεν λείπουν από το πλοίο, όπως, για παράδειγμα, η όμορφη δεσποινίς Μπρόκλμπανκ, φερόμενη ως κόρη του ζωγράφου.

Ο Golding απεικονίζει έξοχα τον κόσμο της θάλασσας, με όλη την μπόχα των πλοίων της εποχής και τις δοκιμασίες που αυτά επεφύλασσαν στους ταλαίπωρους επιβάτες, όπως τις δύσκολες ναυτίες και το ατέρμονο κούνημα. Ο συγγραφέας διακρίνεται για τις γλαφυρότατες περιγραφές του, που μας μεταφέρουν απευθείας στα τέλη του 19ου αιώνα. Αξιοσημείωτη είναι πάντως η απουσία ιστορικών και κοινωνικών αναφορών της εποχής. Ο συγγραφέας έχει δώσει τόσο βάρος στα συναισθήματα και στην οπτική που έχει στα πράγματα ο βασικός χαρακτήρας του, αλλά και στους υπόλοιπους χαρακτήρες του, που είναι σαν να μην ασχολήθηκε καθόλου με τον κοινωνικοπολιτικό περίγυρο. Οι αναφορές στη γεωγραφία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού είναι επίσης ελάχιστες. Αυτό το γεγονός βέβαια είναι που επιτρέπει στον Golding να πραγματοποιήσει αυτό που εξ αρχής ήθελε: την αναζήτηση της αυτογνωσίας.

Έτσι, το βιβλίο, μολονότι μπορεί να χαρακτηριστεί ως μυθιστόρημα εποχής, απέχει κατά πολύ από τον χαρακτηρισμό του ως ιστορικό μυθιστόρημα. Όποιος πάντως λατρεύει τα μυθιστορήματα της θάλασσας, τους Ναπολεόντειους πολέμους και την καλοδουλεμένη πρωτοπρόσωπη αφήγηση δεν έχει παρά να το διαβάσει προκειμένου να ταξιδέψει πίσω στον χώρο και τον χρόνο.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.