Μαριτα Παπαρουση, «Ο Σπυρος Κιοσσες και η Ελενη Χατζημαυρουδη μας προσφερουν ενα βιβλιο που συμβαλλει με ουσιαστικο τροπο στον διαλογο περι κριτικης αναγνωσης της λογοτεχνιας»
Ακολουθεί η ομιλία της κ. Μαρίτας Παπαρούση, Καθηγήτριας Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Διδακτικής της Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στη διαδικτυακή παρουσίαση του βιβλίου «Η λογοτεχνία στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση – Ερμηνευτική, κριτική και δημιουργική προσέγγιση των λογοτεχνικών κειμένων», των Σπύρου Κιοσσέ και Ελένης Χατζημαυρούδη, που διοργανώθηκε την Παρασκευή 5 Μαρτίου από την αλυσίδα πολιτισμού Ιανός, τις εκδόσεις Κριτική και το Εργαστήριο Γλωσσολογίας «ΣυνΜόρΦωΣη» του ΤΕΦ/ΔΠΘ.
Μπορείτε να βρείτε το ρεπορτάζ της παρουσίασης και τις εισηγήσεις των άλλων συμμετεχόντων, εδώ.
Μαρίτα Παπαρούση όμως…
Σε μια εποχή που ο T. Todorov (2013[2007]) δηλώνει ότι η λογοτεχνία κινδυνεύει εξαιτίας της τυραννίας της θεωρίας, πώς μπορεί κανείς να επιτύχει να διεγείρει το ενδιαφέρον για τη λογοτεχνία στους μαθητές και, στη συνέχεια, να διαμορφώσει αναγνώστες ήδη από τις τάξεις του δημοτικού σχολείου; Επιπλέον, πώς μπορεί κανείς να συμβάλλει τόσο στην αρχική εκπαίδευση των φοιτητών/μελλοντικών εκπαιδευτικών όσο και στη συνεχιζόμενη κατάρτιση των διδασκόντων, ιδιαίτερα όταν σε όλο τον κόσμο έρευνες έχουν δείξει ότι πολλοί ανάμεσα σε όσες και όσους διδάσκουν λογοτεχνία στο σχολείο δεν είναι προετοιμασμένοι επαρκώς ώστε να μεταφράσουν τη θεωρητική τους γνώση σε αποτελεσματική παιδαγωγική πρακτική; Ερωτήματα όπως αυτά βασανίζουν όλους εμάς που αγαπάμε τη λογοτεχνία, ασχολούμαστε με τις διδακτικές προσεγγίσεις της και έχουμε επίγνωση της δυναμικής πραξεολογικής διάστασης της διδασκαλίας της λογοτεχνίας.
Επιπλέον, για να αντιμετωπίσουμε τα διλήμματα αναφορικά με τη διδασκαλία της λογοτεχνίας –με κατεξοχήν δίλημμα το πώς θα επιτευχθεί η συμμετοχή στην εμπειρία της λογοτεχνικής ανάγνωσης χωρίς να χαθεί ούτε η απόλαυση ούτε και η με κριτική διάθεση ερμηνευτική προσέγγιση του κειμένου– πρέπει να γνωρίζουμε τόσο τι σημαίνει λογοτεχνικός εγγραμματισμός όσο και τι σημαίνει επαρκής λογοτεχνική εκπαίδευση των διδασκόντων. Κατά συνέπεια, για τους εκπαιδευτικούς είναι απαραίτητη μια θεωρητική σκευή, η οποία θα συμπεριλαμβάνει γνώση τόσο λογοτεχνικών θεωριών όσο θεωριών και πρακτικών διδακτικής της λογοτεχνίας. Σημαντική συμβολή προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί το βιβλίο των Σπύρου Κιοσσέ και Ελένης Χατζημαυρουδή, επειδή καταφέρνει να οριοθετήσει μία μέθοδο που ενώνει τη θεωρία με τη διδακτική απαίτηση.
Το βιβλίο προσπαθεί να κινηθεί μεταξύ θεωρίας και πράξης, από την πραγματική εργασία της τάξης μέχρι τη θεωρητική της βάση. Προσπαθεί να προτείνει τρόπους και πρακτικές ανάγνωσης που δεν συνιστούν απλώς μια σειρά δραστηριοτήτων, αλλά την πρακτική εφαρμογή θεωρητικών προσεγγίσεων σχετικά με μία κριτική διάσταση της λογοτεχνικής ανάγνωσης. Φυσικά, δεν υπάρχει κανένας τρόπος ώστε οποιοδήποτε βιβλίο ή σειρά προτάσεων να καλύψει το πλήρες φάσμα των δυνατοτήτων που ενυπάρχουν στη σφαίρα της λογοτεχνικής ανάγνωσης ή των κριτικών προσεγγίσεων της λογοτεχνίας. Στόχος των συγγραφέων δεν είναι, άλλωστε, να αναφερθούν σε όλα όσα αφορούν τη διδακτική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Στόχος τους δεν είναι, προφανώς, να προσφέρουν παραδείγματα «υποδειγματικής» ή «εξαιρετικά επιτυχημένης» διδασκαλίας. Καταφέρνουν όμως να μας προσφέρουν ένα βιβλίο που συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στον διάλογο περί κριτικής ανάγνωσης της λογοτεχνίας, αποφεύγοντας τον σκόπελο μιας καθαρά εργαλειακής χρήσης της λογοτεχνικής θεωρίας. Με τον τρόπο αυτό πιστεύω πως μπορούν να ενισχύσουν την εκτίμηση όλων στη θεωρία λογοτεχνίας, καταδεικνύοντας τρόπους με τους οποίους αυτή μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στη διδακτική πράξη.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
