Κοινωνια και Χριστιανισμος, συνονθυλευμα «Αγιας Οικογενειας»

Αντώνης Χαριστός, «Αγία Οικογένεια», εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2022, σ. 468

Στον κόσμο των μυθιστορημάτων σημαντική θέση έρχεται να κατακτήσει το νέο μυθιστόρημα του Αντώνη Χαριστού με τίτλο «Άγια Οικογένεια», που κυκλοφόρησε φέτος από τις εκδόσεις Γράφημα. Πρόκειται για ένα βιβλίο που εκτυλίσσεται στη Σουηδία το 1970, με έντονο το νατουραλιστικό στοιχείο, όπου θύμα και θύτης συμπλέκονται με επίκεντρο την καθολική εκκλησία και μία κοινωνία, η οποία κατασκευάζει ρόλους και πρότυπα στον δημόσιο χώρο/λόγο, υπονομεύοντας βάναυσα την υποκειμενική διάσταση της βούλησης.

Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια, που έχουν ως εξής: Κεφάλαιο 1ο «Βαπτίζεται ο δούλος του θεού», Κεφάλαιο 2ο «Οι μεγάλοι πόνοι είναι βουβοί», Κεφάλαιο 3ο «Δεν είναι αμαρτία να ξεγελάς τον διάβολο», Κεφάλαιο 4ο «Η κοινωνία ετοιμάζει το έγκλημα. Ο εγκληματίας το διαπράττει».

Κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο Alfread Johansson, παιδίατρος, αναγνωρισμένος για τα αποτελέσματα της τελευταίας του επιστημονικής έρευνας, που καλείται να παρέμβει στον δημόσιο λόγο και να στρατευτεί με την καθολική εκκλησία, σε νομοθέτημα του κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών, που επιβάλλει τον έλεγχο και τον περιορισμό των αμβλώσεων. Μέσα απ’ το ξεδίπλωμα της προσωπικής του ιστορίας, τα τραύματα του παρελθόντος καθορίζουν το παρόν και τον εξωθούν στην αυτοκριτική και την αναζήτηση της αληθινής του ταυτότητας. Ο Alfread βρίσκεται λοιπόν βυθισμένος μεταξύ της αλήθειας και της ψευδαίσθησης, ενώ ασκεί βία και εξουσιαστική επιβολή στον περίγυρό του, εξαιτίας της βίας που υπέστη ο ίδιος στο παρελθόν. Στο μυθιστόρημα αυτό, ο συγγραφέας αναδεικνύει τα τραύματα του παρελθόντος που οδηγούν τον ήρωά του στην αυτοκριτική και την αναζήτηση της αληθινής του ταυτότητας.

Γεώργιος Ορφανίδης, «Ο συγγραφέας θέτει το δάχτυλο βαθιά σε μια πληγή που ταλανίζει τη σύγχρονη κοινωνία»

Το μυθιστόρημα «Άγια Οικογένεια» ξετυλίγεται με μια ιδιαίτερα θλιβερή πράξη, αυτή της παιδεραστίας. Όπως σχετικά αναφέρει ο κ. Γεώργιος Ορφανίδης, Υποψήφιος Διδάκτωρ ΑΠΘ, στο προλογικό του σημείωμα: «Ο συγγραφέας θέτει το δάχτυλο βαθιά σε μια πληγή που ταλανίζει –όχι μόνο κρυφά, όπως παλιότερα– τη σύγχρονη κοινωνία. Η σεξουαλική κακοποίηση των ανηλίκων, πράξη πέρα για πέρα θλιβερή, αποτρόπαια και καταδικαστέα, δυστυχώς υπάρχει, λαμβάνει συνεχώς νέες φρικτές διαστάσεις και χρήζει άμεσης προσοχής απ’ όλους μας. Ένα λογοτεχνικό πόνημα, και δη του ψυχολογικού ρεαλισμού, αναδεικνύει πτυχές προσωπικοτήτων, οι οποίες δύνανται να μας προβληματίσουν έντονα». Καθολική εκκλησία, κοινωνία και ηθική συμπλέκονται επομένως στις σελίδες του μυθιστορήματος.

Στην  «Αγία Οικογένεια» ο Αντώνης  Χαριστός αποτυπώνει μια ακόμη, τρίτη, σε σχέση με το λογοτεχνικό του έργο, διάσταση της ηθικής. Οι δύο άλλες έχουν ήδη αναπτυχθεί μέσω των προγενέστερων λογοτεχνικών του έργων,  συγκεκριμένα μέσα από το «μποστάνι της Δημοκρατίας» (εκδ. Γράφημα, 2020) και τους «μαστούς των Αθηνών» (εκδ. Γράφημα, 2021), όπου εκεί εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνική ταυτότητα διαμορφώνει τα όριά της μεταξύ του ιδιωτικού και δημοσίου λόγου. Η τρίτη διάσταση της ηθικής ξεδιπλώνεται λοιπόν στο παρόν μυθιστόρημα, όπου ο ήρωας του έργου δεν καλείται να γνωρίσει τα όρια της υπόστασής του εντός του κοινωνικού πλαισίου, αλλά, αντίθετα, είναι πρωταγωνιστής στην κατασκευή των κοινωνικών εκείνων συνθηκών που η εκμηδένιση της αυτόνομης προσωπικότητας καθορίζει. Η βασική δηλαδή θεματική, με άξονα την παιδεραστία, επιχειρεί να αναδείξει τον υποσκελισμό της προσωπικότητας στο ρου της ιστορίας.

Για την πορεία του ήρωά του ο Αντώνης Χαριστός σχολιάζει πως «οι ρόλοι τους οποίους υπηρετεί ο πρωταγωνιστής κατασκευάστηκαν δίχως και πριν από εκείνον, για εκείνον και θα συνεχίζουν να αναπαράγονται και μετά από εκείνον. Επομένως, δεν είναι άνθρωποι που διαμορφώνουν την ιστορία, αλλά οι οικονομικές δομές εξουσίας, με τα ιδεολογικά τους σύμβολα, οι οποίες δημιουργούν σειρά αναγκών, τεχνητών ή/και φυσικών ως γνώμονα κοινωνικής ενσωμάτωσης του ατόμου». Η ενασχόληση αυτή βέβαια του συγγραφέα με τον ρόλο του υποκειμένου στη διαμόρφωση του ιστορικού γίγνεσθαι δεν είναι τυχαία, καθότι ο ίδιος, όπως εκμυστηρεύεται, προετοιμάζεται για την έκδοση μιας φιλοσοφικής πραγματείας με τίτλο «Η βαρβαρότητα του Διαφωτισμού».

Ο «επαναστατημένος» Αντώνης Χαριστός

Ο Αντώνης Χαριστός γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, το 1988. Είναι φιλόλογος, απόφοιτος της φιλοσοφικής σχολής του ΑΠΘ και έκανε μεταπτυχιακό στη «Δημιουργική Γραφή» στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Επιπλέον, ασχολήθηκε με τον τομέα της δημοσιογραφίας, στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο. Υπήρξε επίσης ιδρυτικό μέλος της Υπερρεαλιστικής Ομάδας στη Θεσσαλονίκη και εξέδωσε τέσσερα πεζογραφικά έργα: «Τέσσερις ανάσες ελευθερίας» (εκδ. Άλλωστε, 2016),«Μέρες Νηστείας» (εκδ. Ρώμη, 2018), «μποστάνι Δημοκρατίας» (εκδ. Γράφημα, 2020) και «Οι μαστοί των Αθηνών» (εκδ. Γράφημα, 2021). Μεταξύ άλλων, έχει εκδώσει και τις λογοτεχνικές μελέτες «Ο πεσιμισμός είναι και ανθρωπισμός. Η περίπτωση του ποιητικού Κώστα Καρυωτάκη» (εκδ. Γράφημα, 2020) και «Η λογοτεχνία της ευθύνης. Ιστορία και ταυτότητα στη λογοτεχνική κίνηση του ’30. Ο ρόλος του Άγγελου Τερζάκη» (εκδ. Γράφημα, 2021).

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.