Η μάχη της Κρήτης μέσα από τα μάτια ενός Θρακιώτη

Τιμώντας τα 96 χρόνια από τα “Ελευθέρια της Θράκης” και τα 75 χρόνια από τη Μάχη της Κρήτης, ο Σύλλογος Θρακών του Ν. Μαγνησίας σε συνεργασία με το Σύλλογο Κρητών του Ν. Μαγνησίας «Το Αρκάδι» γιόρτασε το Σάββατο 4 Ιουνίου με εκδήλωσή του στην κατάμεστη αίθουσα του κινηματογράφου «Αχίλλειον» στο Βόλο παρουσιάζοντας το βιβλίο του Χρήστου Ρουσσόπουλου «Η μάχη της Κρήτης». Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν η Υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Μαρίνα Χρυσοβελώνη, όπως επίσης και εκπρόσωποι πολλών πολιτιστικών συλλόγων και φορέων του πολιτισμού της περιοχής.

Όπως αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου, πρόκειται για ένα ημερολόγιο μοναδικό ως προς την καταγραφή των ιστορικών γεγονότων για τη Μάχη της Κρήτης, μια πολύτιμη ιστορική μαρτυρία την οποία ο Χρήστος Ρουσσόπουλος, ένας εικοσάχρονος αγρότης από το Χειμώνιο του Ν.Έβρου κατέγραψε όταν επιστρατεύτηκε μαζί με άλλους 300 Θρακιώτες κατά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, το Μάιο του 1941.Το ημερολόγιο αυτό διασώθηκε από την κόρη του Ελένη η οποία και ενήργησε ώστε να εκδοθεί από την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών.

Το βιβλίο αποτελείται από τρία μέρη: το ημερολόγιο, την ιστορική τεκμηρίωσή του καθώς και καταγεγραμμένες προφορικές μαρτυρίες εννιά ακόμη Θρακιωτών που πολέμησαν στην μάχη της Κρήτης, μεταξύ αυτών και μια γραμμένη από τον ίδιο τον Θεοφάνη Δημοσχάκη μετά από εξήντα πέντε χρόνια.

Η ιστορία πίσω από την έκδοση του βιβλίου

Η ιστορία της έκδοσής του ξεκινά όταν το 2010 εκδρομείς από τον Έβρο επισκέφτηκαν το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και συγκινημένοι ανέφεραν στους ιστορικούς του μουσείου για τους συγγενείς τους που πολέμησαν στη μάχη της Κρήτης. Πολλοί από αυτούς είχαν σκοτωθεί και οι συγγενείς τους δεν έμαθαν ποτέ πού βρισκόταν θαμμένη η σωρός τους καθώς η ανέχεια των αγροτικών πληθυσμών της μεταπολεμικής Ελλάδας δεν επέτρεψε ποτέ την αναζήτηση τους. Έτσι ξεκίνησε η έρευνα στοιχείων και η καταγραφή μαρτυριών από την κ. Μαίρη Τζιβελέκη οι οποίες και τελικά οδήγησαν στην έκδοση αυτού του βιβλίου.

Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως το ημερολόγιο αυτό αποτελεί μια σπάνια ιστορική μαρτυρία για τις έντεκα ημέρες κατά τις οποίες διεξήχθη η ιστορική μάχη της Κρήτης. Ο Χρήστος Ρουσσόπουλος περιγράφει το χρονικό διάστημα ενός περίπου έτους: από τον Μάρτιο του 1941 που στρατεύθηκε λόγω του ελληνοϊταλικού πολέμου και πολέμησε κατά την γερμανική εισβολή, μέχρι τον Μάρτιο του 1942 όταν πια επέστρεψε στο χωριό του. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα συγκινητική περιγραφή των γεγονότων αλλά και η περιγραφή ενός άλλου κόσμου που ανοίχτηκε ξαφνικά στα μάτια ενός εικοσάχρονου αγροτόπαιδου που για πρώτη φορά έβγαινε από το χωριό του, γεμάτη περιγραφικές εικόνες, σκέψεις και συναισθήματα. Διαβάζοντας κανείς το ημερολόγιο του Χρήστου Ρουσσόπουλου ακούει τα γεγονότα να ρέουν σαν μια προφορική αφήγηση ξεκάθαρη, λιτή κάποτε συναισθηματική, κάποτε γεμάτη στοχασμούς και κάποτε καταγγελτική για τη σκληρή πραγματικότητα ενός άδικου πολέμου.

Για μας τους Θρακιώτες το βιβλίο του Χρήστου Ρουσσόπουλου και όλα όσα περιγράφει μέσα του με τα αθώα γράμματα του δημοτικού για τα εικοσάχρονα εκείνα παιδιά που ξεκίνησαν από το ένα άκρο της Ελλάδας, την ακριτική Θράκη και βρέθηκαν στο άλλο της άκρο, στη μεγαλόνησο Κρήτη για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους, όλα όσα περιγράφει για το κουράγιο και τη γενναιότητά τους να πολεμούν χωρίς τα απαραίτητα εφόδια και χωρίς την υποστήριξη μιας βασικής πολεμικής τακτικής, εξαιρετικά δυσανάλογης αυτής των δυνάμεων του Άξονα καθώς και όλα όσα περιγράφει για τη συγκινητική φιλοξενία και τη συμπαράσταση των Κρητών, είναι ένα κομμάτι της ιστορικής πορείας της φυλής μας, ένα κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Θωμάς Μαλαμίδης «Οργανώσαμε την εκδήλωση με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδειχθεί όχι μόνο η αξία του βιβλίου αλλά και η συνεργασία των δύο συλλόγων»

«Έχοντάς το βιβλίο του Χρήστου Ρουσσόπουλου στα χέρια μας και τα γεγονότα που περιγράφει στην καρδιά μας, οργανώσαμε την εκδήλωση με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδειχθεί όχι μόνο η αξία του βιβλίου αλλά και η συνεργασία των δύο συλλόγων, Θρακών και Κρητών ως μια συμβολική αποτίμηση της αμέριστης συμπαράστασης, βοήθειας και αυτοθυσίας των δύο ελληνικών περιοχών για την λευτεριά της πατρίδας μας» ανέφερε για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης ο κ. Θωμάς Μαλαμίδης, πρόεδρος του Συλλόγου Θρακών Ν. Μαγνησίας.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η εκδήλωση ξεκίνησε με την ομιλία του καθηγητή κ. Ζαχαρία Καλοχριστιανάκη για τη Μάχη της Κρήτης. Στη συνέχεια προλόγισαν η κ Ελένη Θεοδωρακοπούλου (η κόρη του Χρήστου Ρουσσοπούλου) και κ Μαίρη Τζιβελέκη, εγγονή του φονευθέντος Θεοφάνη Δημοσχάκη. Το βιβλίο παρουσίασε η κ Έλενα Ψαραλίδου και αφηγήθηκαν αποσπάσματα η κ Αθηνά Νικολίδου και ο κ Γιώργος Χρυσανθίδης.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης πλαισιώθηκε με τραγούδια, ανέκδοτα μοιρολόγια και χορούς από το χορευτικό του Συλλόγου Θρακών Ν. Μαγνησίας καθώς και ριζίτικα τραγούδια και χορούς από το χορευτικό του Συλλόγου Κρητών Ν. Μαγνησίας “Το Αρκάδι”. Η εκδήλωση έκλεισε συμβολικά με τον “αγκαλιαστό” χορό, τον οποίο χόρεψαν από κοινού τα χορευτικά και των δύο συλλόγων.

Την επομένη Κυριακή 5 Ιουνίου τελέστηκε πανηγυρική δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου με ομιλίες των προέδρων των Συλλόγων κ.κ. Ιωάννη Κοινάκη Ιωάννη και Θωμά Μαλαμίδη σχετικά με τα γεγονότα, ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στην παραλία στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και μετά δεξίωση στην στέγη της Κρητικής Αδελφότητος. Παρέστηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους εκπρόσωποι των πολιτικών, δημοτικών στρατιωτικών, αστυνομικών, πυροσβεστικών αρχών, φορείς του πολιτισμού και πλήθος κόσμου.