Γιαννης Στρουμπας, συγγραφεας: «Διολισθησαμε σε μια κατασταση η οποια επιδιωκει να εξυπηρετησει το 1% του παγκοσμιου πληθυσμου»

Ο Γιάννης Στρούμπας είναι εκπαιδευτικός και διευθυντής του σχολείου Νέας Καλλίστης. Ως άνθρωπος του στοχασμού και της περισυλλογής δεν περιορίζεται μόνο στη μέση εκπαίδευση αλλά είναι ταυτόχρονα συνεργάτης του λογοτεχνικού περιοδικού «Τα Ποιητικά» και της θρακικής εφημερίδας «Αντιφωνητής» όταν εντύπως εξεδίδετο, αλλά και ποιητής-δοκιμιογράφος με χαρακτηριστικό του γνώρισμα τον σαρκασμό, την ειρωνεία, τα λογοπαίγνια κ.ά. Ο ίδιος έχει εκδώσει συνολικά 3 ποιητικές  συλλογές: «Τ’ αναγκαία προς το τ-ζην» (Γαβριηλίδης, 2006), «Λεπρές Ισορροπίες» (Γαβριηλίδης, 2010), «Γραφείον ενικού τουρισμού» (Καλλιγράφος, 2016) και δυο δοκιμιακά έργα, το «Άσυλο Ανιάτων»  (Καλλιγράφος, 2013) και το «Κλεφτοπόλεμος − Τα κείμενα της κρίσης» (Καλλιγράφος, 2018).
 
Όσον αφορά στην τελευταία του συλλογή δοκιμίων με τον ευφυή τίτλο «Κλεφτοπόλεμος», πρόκειται για μία συλλογή δοκιμίων-άρθρων τα οποία φιλοξενήθηκαν στον «Αντιφωνητή» και προέκυψαν με αφορμή επίκαιρα ζητήματα της κρίσης. Από τα 42 συνολικά κείμενα που περιλαμβάνονται στη συλλογή τα περισσότερα εξ αυτών φιλοξενήθηκαν στον «Αντιφωνητή», πλην 3 που φιλοξενήθηκαν σε ηλεκτρονικά περιοδικά και blogs. Ακόμη, από τα 42, τα 32 είναι άρθρα και τα 10 είναι βιβλιοπαρουσιάσεις, οι οποίες αν και ξεχωρίζουν μορφολογικά παρέχουν στέρεες βάσεις και θεμελιώνουν τα δοκίμια του κ. Στρούμπα, τα οποία διακρίνονται για την καθαρότητα και τη διαύγεια του νοήματός τους.
 
Ο Γιάννης Στρούμπας,  μεσούσης της προεκλογικής περιόδου για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και την ευρωβουλή, μίλησε στο ράδιο Παρατηρητής και, συγκεκριμένα, στην εκπομπή «Με το Ν και το Β» για το τελευταίο τότε[1] βιβλίο του τη συλλογή δοκιμίων με τίτλο  «Κλεφτοπόλεμος-Τα κείμενα της κρίσης» −επίκαιρη πάντοτε λόγω περιεχομένου−, καθώς και για το σύγχρονο πολιτικό γίγνεσθαι που βρίσκεται υπό «κρίση».
 

«Η αλήθεια είναι πως ξενυχτάμε πολύ για να ασχοληθούμε με το γράψιμο»

ΠτΘ: κ. Στρούμπα, είστε εκπαιδευτικός, ποιητής και δοκιμιογράφος. Πώς καταφέρνετε να ασχολείστε με δυο τόσα διαφορετικά αντικείμενα, την εκπαίδευση και τη γραφή,  που και τα δυο τους απαιτούν μεγάλη αφοσίωση;
 
Γ.Σ.: Η αλήθεια είναι πως ξενυχτάμε πολύ για να ασχοληθούμε με το γράψιμο. Συγκεκριμένα, για την τελευταία μου συλλογή, τον «Κλεφτοπόλεμο» η διαδικασία συγγραφής των δοκιμίων που εμπεριέχονται ήταν ιδιαίτερα επίπονη ώστε να φτάσουν στην τελική τους μορφή. Όμως, εκτός της συγγραφής, απαιτούσε εκ μέρους μου και έρευνα-διασταύρωση πηγών, καθώς είναι κείμενα που γράφτηκαν παράγραφο παράγραφο, σιγά σιγά κάθε βράδυ.
 
ΠτΘ: Ο «Κλεφτοπόλεμος» είναι μία συλλογή κειμένων πολιτικού και  οικονομικού ενδιαφέροντος. Δεν φοβηθήκατε «να πλεύσετε»,  αφού τα εφόδιά σας προέρχονται εκ του κλάδου των ανθρωπιστικών σπουδών,  στα βαθιά νερά των οικονομικών ζητημάτων και της κρίσης;
 
Γ.Σ.: Δεν φοβήθηκα, αλλά καθώς τα κείμενα −τα οποία έχουν ήδη δημοσιευθεί στην εφημερίδα «Αντιφωνητής»− απευθύνονταν σε αναγνώστες, ένιωθα  την ανάγκη να τους ενημερώσω με όσο το δυνατόν ορθότερες βάσεις. Το ζήτημα της κρίσης μας έφερε όλους σε αμηχανία, γι’ αυτό, για να γράψω και να ενημερώσω σωστά έπρεπε να αναζητήσω στοιχεία, πληροφορίες πάνω στα οποία εν τέλει βάσισα και τον σχολιασμό μου.

«Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει επηρεαστεί από τις προσωπικές του ιδιότητες»

ΠτΘ: Λειτούργησε θετικά για σας το κίνητρο της δημοσιογραφίας και επίσης πώς σας επηρέασε η φιλολογική σας κατάρτιση;
 
Γ.Σ.: Ναι, λειτούργησε με θετικό τρόπο, όμως η αλήθεια είναι πως με τον «Αντιφωνητή» είχαμε μία ελεύθερη σχέση, δεν ήμουν υποχρεωμένος να δίνω κείμενα σε αυστηρά χρονικά όρια. Η δική μου προσπάθεια ήταν να γράφω όταν έχω θέμα και αντικείμενο, και ειδικά όσον αφορά στα κείμενα του «Κλεφτοπόλεμου» ήταν κείμενα που δεν έμπαιναν ανά δεκαπενθήμερο. Είχα τον χρόνο να ψάξω, να ερευνήσω την κρίση διαβάζοντας βιβλία κλπ. Τα βιβλία που διαπραγματεύονται το συγκεκριμένο ζήτημα δεν είναι βιβλία που τα διαβάζει κανείς σε μία μέρα ή μία εβδομάδα. Για παράδειγμα χρειάστηκε ένα εξάμηνο, λόγω υποχρεώσεων, για να διαβάσω ένα από τα βιβλία του Τζόζεφ Στίγκλιτς. Όσον αφορά στη φιλολογική μου κατάρτιση, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει επηρεαστεί από τις προσωπικές του ιδιότητες. Είμαι πτυχιούχος φιλολογίας και ασκώ είκοσι και πλέον χρόνια αυτό το λειτούργημα. Προφανώς και με έχει επηρεάσει, όχι μόνο γλωσσικά αλλά διαφαίνεται και η ποιητική λειτουργία.
 
ΠτΘ:  Στο βιβλίο σας είναι διακριτή και σε γραφιστικό επίπεδο η σύμπλευση των δοκιμίων σας με τα βιβλία που διαβάσατε και παρουσιάζετε.

Γ.Σ.: Υπήρχε εξαρχής ένας προβληματισμός με την εκδότριά μου την κ. Σοφία Αργυροπούλου για το αν θα δίναμε αυτήν τη μορφή στο βιβλίο. Για το αν θα έπρεπε να συγκεντρώσουμε σε ένα πρώτο μέρος τα δικά μου κείμενα και σε ένα δεύτερο τις βιβλιοπαρουσιάσεις, τα οποία, αν και δικά μου κείμενα, παρουσιάζουν γνώμες άλλων συγγραφέων που έχουν κατατεθεί στα δικά τους βιβλία. Βιβλία τα οποία όμως διαμόρφωσαν τη δική μου σκέψη και επιχειρηματολογία. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να τα βάλουμε με τη χρονική σειρά δημοσίευσης, επιλέγοντας παράλληλα τη μορφολογική αυτή λύση, να είναι δηλαδή διακριτές οι βιβλιοπαρουσιάσεις μέσω της σκιαγράφησης στις εσωτερικές σελίδες του τόμου, ώστε να μπορεί εύκολα ο αναγνώστης να καταλάβει πού υπάρχει βιβλιοπαρουσίαση.

«Ίσως τα βιβλία τα οποία καταστάλαξα να παρουσιάσω ήταν σύμφωνα με τον δικό μου ψυχισμό και τις δικές μου ιδέες»

 
ΠτΘ: Σας δυσκόλεψαν τα βιβλία που μελετήσατε για την κρίση;

Γ.Σ.: Δεν με δυσκόλεψαν, καθώς μιλάμε για κείμενα πολιτικής θεωρίας και φιλοσοφικού περιεχομένου, για κείμενα που περιγράφουν τις πολιτικο-οικονομικές καταστάσεις. Είναι, επομένως, κείμενα τα οποία οι συγγραφείς τους δεν τα προόριζαν για μία επιστημονική κοινότητα, μόνο για φοιτητές δηλαδή των οικονομικών επιστημών, αλλά έχουν χαρακτήρα εκλαϊκευτικό, απευθύνονται σε ένα ευρύ κοινό, χωρίς ωστόσο να χάνουν το επιστημονικό τους κύρος. Να αναφέρω, μάλιστα, πως πολλά από τα βιβλία που παρουσιάζονται στον τόμο, δεν είναι τα μοναδικά που έχω διαβάσει. Παρουσίασα εκείνα που θεώρησα άξια να παρουσιαστούν. Ίσως τα βιβλία στα οποία καταστάλαξα να ήταν σύμφωνα με τον δικό μου ψυχισμό, τις δικές μου ιδέες, εκείνα που έδιναν επιχειρήματα σε όσα πίστευα. 

«Ο Κώστας Βεργόπουλος, αριστερός διανοητής, δεν απορρίπτει το μοντέλο ανάπτυξης του δυτικού κόσμου»

ΠτΘ: Τον «Κλεφτοπόλεμο» προλογίζει ο αείμνηστος Κώστας Βεργόπουλος, διαπρεπής οικονομολόγος, καθηγητής σε πανεπιστήμια της Γαλλίας και της Αμερικής, λειτουργώντας με το εξαιρετικά πυκνό προλογικό σημείωμά του ως η καλύτερη… αφετηρία…

Γ.Σ.: Στην έναρξη της κρίσης βρεθήκαμε όλοι σε αμηχανία. Ελάχιστοι άνθρωποι γνώριζαν και οι περισσότεροι, όπως και εγώ, δεν ξέραμε τίποτα. Στη δική μου προσπάθεια κατανόησης της κρίσης καταφύγιο υπήρξαν τα βιβλία του Κώστα Βεργόπουλου, τα οποία διάβαζα και συγκλονιζόμουν. Για να είμαι ειλικρινής με διαμόρφωσαν τα βιβλία του. Δεν φοβήθηκα να απευθυνθώ σ’ αυτόν, καθώς εκεί βρήκα τα επιχειρήματα εκείνα τα οποία έδιναν το σύνθημα για έναν κόσμο ανθρώπινο, για ένα οικονομικό σύστημα που θα σέβεται τον άνθρωπο και όχι για ένα σύστημα που θα εξυπηρετεί αποκλειστικά ολιγαρχίες.  
 
Ο Κώστας Βεργόπουλος νομίζω ότι είναι ένας αριστερός διανοητής, από την άλλη μεριά όμως δεν είναι ένας διανοητής που απορρίπτει το μοντέλο ανάπτυξης του δυτικού κόσμου. Σ’ αυτό που διαφωνεί είναι η κατεύθυνση που πήρε το μοντέλο από ένα σημείο και μετά, μετά την κατάρρευση δηλαδή του αντίπαλου δέους. Όσο υπήρχε αυτό, ο κομμουνισμός, υπήρχε ένα ανθρώπινο πρόσωπο στον δυτικό κόσμο, το οποίο έδινε πολλές κοινωνικές παροχές και οδήγησε νομίζω την ανθρωπότητα στα καλύτερά της. Από τη στιγμή που κατέρρευσε όμως ο κομμουνισμός, και ο καπιταλισμός έμεινες μόνος του διολίσθησε σε αυτό που αναφέρουμε νεοφιλελευθερισμός. 
 
ΠτΘ:  Στο βιβλίο αναφέρεται συχνά πως δεν θα έπρεπε να υπάρχουν ολιγάρχες του πλούτου. Πιστεύετε ότι υπάρχουν και άλλοι υποστηρικτές αυτής της άποψης;  

Γ.Σ.: Δεν γνωρίζω αν την ακολουθούν πολλοί ή όχι. Υπάρχουν όμως πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να κάνουμε καλά πράγματα. Προσωπικά, δεν θεωρώ ότι υπάρχει μόνο ένα πολιτικό σύστημα ούτε ένα μόνο οικονομικό το οποίο να είναι σε θέση να οδηγήσει την κοινωνία κατά τρόπο σωστό. Για παράδειγμα, θεωρώ πως στον κόσμο της αριστεράς υπάρχουν άνθρωποι έντιμοι όπως και στον κόσμο της δεξιάς αντίστοιχα κ.ο.κ., και το αντίστροφο φυσικά. Το καλό μπορείς να το βρεις από παντού όπως και το κακό.
 

«Οδηγηθήκαμε στην ανακατανομή του πλούτου μέσα από την υποχώρηση δικαιωμάτων που κατέκτησε ο άνθρωπος με μεγάλους αγώνες»

 
ΠτΘ:  Τι έχετε να πείτε για τη σύγχρονη πολιτική ηγεσία;

Γ.Σ.: Διολισθήσαμε σε μία κατάσταση η οποία επιδιώκει να εξυπηρετήσει το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού. Όπως αναφέρει και ο Κώστας Βεργόπουλος, θα πρέπει επιτέλους οι πολιτικές ηγεσίες να ασχοληθούν και με το υπόλοιπο 99% και όχι με το 1 %, οι οποίοι δεν είχαν πραγματικό οικονομικό πρόβλημα, το αληθινό πρόβλημά τους είναι η απληστία. Γι’ αυτό οδηγηθήκαμε σ’ αυτήν την ανακατανομή του πλούτου μέσα από την υποχώρηση δικαιωμάτων τα οποία κατέκτησε ο άνθρωπος με μεγάλους αγώνες. Ακούσαμε για παράδειγμα το περασμένο καλοκαίρι πως στην Αυστρία καταργήθηκε το οκτάωρο, αυτό είναι μεγάλη οπισθοδρόμηση, πραγματικά ντροπή για τη σύγχρονη ανθρωπότητα. Είναι μία εξέλιξη στην οποία έχουμε οδηγηθεί λόγω της απληστίας των ολιγαρχιών, οι οποίοι ελέγχουν τις κυβερνήσεις, στα χέρια τους βρίσκονται τα Μέσα Ενημέρωσης, οι τράπεζες κλπ. Η Ελλάδα ακολουθεί τον γενικό κανόνα, ας μην απατώμεθα.

«Το 99% του κόσμου είμαστε “τα θύματα,  που φταίμε” όμως για τα δεινά μας , και το 1% των ολιγαρχών είναι αυτοί που δεν φταίνε σε τίποτα»

ΠτΘ:  Το βιβλίο σας έχει μεγάλη συνεισφορά στον καθημερινό άνθρωπο, αφού επαναφέρει, και δικαιώνει, κλασικά αιτήματα, όπως το δικαίωμα στην εργασία και η αποστροφή για τις οικονομικές ολιγαρχίες, που από τα σύγχρονα ΜΜΕ είναι πλήρως αγνοημένα.  Η γραφή σας, εξ αυτού του λόγου, σημαίνει μήπως και αισιοδοξία ότι τίποτα ακόμη στην κοινωνία δεν έχει χαθεί;

Γ.Σ.: Σήμερα, μας έχουν οδηγήσει στον λεγόμενο κοινωνικό αυτοματισμό ή αυτό που λένε και άλλοι συγγραφείς, ακολουθήθηκε μια πολιτική από την πλευρά των  ολιγαρχικών κέντρων που ονομάζεται «ρίξτε το φταίξιμο στο θύμα». Το 99% του κόσμου είμαστε τα θύματα και το 1% των ολιγαρχών είναι αυτοί που δεν φταίνε σε τίποτα. Σ’ αυτήν τη χώρα, στο πλαίσιο του κοινωνικού αυτοματισμού, έχουμε φτάσει στο σημείο να βγάζουμε μεταξύ μας τα μάτια μας. Ξεκινάει μία συζήτηση κατά την οποία καταλήγουμε να θεωρούμε άχρηστους τους δημόσιους υπαλλήλους, περνώντας στους ελεύθερους επαγγελματίες τους οποίους θεωρούμε κλέφτες –καθώς δεν κόβουν αποδείξεις κ.ά. Μέσα από όλα αυτά οδηγηθήκαμε στον κοινωνικό αυτοματισμό, να κατηγορεί δηλαδή η μία επαγγελματική τάξη την άλλη, ενώ στην πραγματικότητα ο Έλληνας είναι άνθρωπος που νοιάζεται και εργάζεται πολύ σωστά, το βλέπουμε κιόλας όταν βγαίνει έξω από τη χώρα.
 
Στο εξωτερικό οι Έλληνες είτε πρόκειται για επιστήμονες είτε για εργάτες είναι περιζήτητοι, καθώς εργάζονται με συνείδηση και αίσθημα ευθύνης. Φτάσαμε στο σημείο μέσα από τα μεγάλα κανάλια να κατηγορούμε όλο τον κόσμο και να αυτομαστιγωνόμαστε μεταξύ μας για το ποιος φταίει και οι μόνοι που δεν έφταιγαν γι’ αυτήν την κατάσταση ήταν οι μεγαλοεργολάβοι, οι μεγαλοδημοσιογράφοι κλπ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.