«“Φουστανια” αναγεννησιακου τυπου στη Χιο»: Οταν η τεχνη, οι ανθρωποι και ο πολιτισμος τους γινεται ιστορια
Υπάρχουν κάποιες εκδόσεις που καταφέρνουν να συνδυάσουν πολλά. Ενώ είναι πολυτελείς είναι παράλληλα προσιτές, ενώ είναι γραμμένες από ακαδημαϊκούς, απευθύνονται και στο ευρύ κοινό, ενώ πραγματεύονται θέματα που με την πρώτη ματιά θεωρούμε πως δεν συνδέονται με την εποχή μας, πάρα ταύτα, η σχέση είναι τόσο άμεση, και οι δεσμοί, ενώ δεν είναι ορατοί, έχουν την ικανότητα να αντέχουν στον χρόνο. Μια τέτοια έκδοση είναι το βιβλίο της Νάντιας Μαχά-Μπιζούμη με τίτλο «“Φουστάνια” αναγεννησιακού τύπου στη Χίο (16ος αιώνας – αρχές 20ού)», από τις εκδόσεις του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς.
Η Νάντια Μαχά-Μπιζούμη είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ). Έχει λάβει μεταπτυχιακή επιμόρφωση στη Μουσειολογία (Ελληνοαμερικανικό Κολλέγιο Αθηνών, κλάδος ειδίκευσης: Μουσειολογία – Πολιτιστική Διαχείριση) και το διδακτορικό της στη Λαογραφία (με άριστα) από το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ.
Έχει τιμηθεί με Εύφημο Μνεία από την Κοσμητεία της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ για το διδακτικό της έργο. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ενδυμασιολογίας, μέλος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας, της Association of Dress Historians, του ICOM, ενώ πρόσφατα (22/2/2021) ορίστηκε Nation Representative στην Ελλάδα της European Museum Academy.
Το «“Φουστάνια” αναγεννησιακού τύπου στη Χίο» είναι ένα εκπληκτικό βιβλίο, αποτέλεσμα άοκνης προσπάθειας ετών, το οποίο στηρίζεται στη διδακτορική διατριβή της συγγραφέως και εστιάζει στα «αναγεννησιακού τύπου» γυναίκεια ενδύματα στο ενδυματολογικό σύστημα της Χίου από τον 16ο αιώνα, έως τις αρχές του 20ού.
Το βιβλίο εξετάζει το θέμα σε όλο του το εύρος. Αναλύει και εξετάζει τις κοινωνικοοικονομικές και άλλες συνθήκες οι οποίες διαμορφώσαν τα πτυχωτά «φουστάνια» της Χίου, ώστε να γίνει αντιληπτό, όχι μόνο το θέμα αυτό καθ’ αυτό, αλλά και να αντιληφθεί με ευκολία ο αναγνώστης τόσο το αίτιο όσο και το αιτιατό. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργεί μια διάδραση με τον αναγνώστη, όχι μόνο τον ταξιδεύει στον χρόνο, τον τοποθετεί στην εποχή, αλλά τον βοηθά και να κατανοήσει και να δικαιολογήσει και να διδαχθεί. Έτσι, βλέπει πλέον ξεκάθαρα τη σύνδεση και τη συνέχεια του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον.
Αποκτά όχι μόνο μια άποψη για το ενδυματολογικό σύστημα της Χίου, αλλά μεταμορφώνεται σε γνωστή ενός ικανού μέρους της ιστορίας και εξέλιξης ενός χρηστικού αντικειμένου, το οποίο, ενώ δεν έχει πνοή και ομιλία, έχει όμως την ικανότητα να ζει και να μας μεταφέρει αμέτρητες σημαντικές και ενδιαφέρουσες πληροφορίες τόσο για τη δική του όσο και για τη δική μας ιστορία, αρκεί να γνωρίζουμε τον τρόπο να τις ακούσουμε.
Ύφος ζωντανό και παραστατικό, γλώσσα απλή και σαφής. Οι ακριβόλογες εκφράσεις ωστόσο, οι επεξηγήσεις, η παράθεση πηγών καθώς και η πλήρης τεκμηρίωση των γραφομένων, σαφέστατα το κατατάσσουν στην κατηγορία των επιστημονικών συγγραμμάτων ως ένα βιβλίο με μεγάλη επιστημονική αξία. Εκλαϊκεύει παράλληλα τυχόν δύσκολες έννοιες και όρους με τέτοιον τρόπο ώστε να καθίσταται προσιτό και πλήρως κατανοητό ακόμη και από μη εξειδικευμένο κοινό, στο οποίο ούτως η άλλως απευθύνεται εκτός των ερευνητών και φοιτητών. Ένα βιβλίο, με συμπυκνωμένη γνώση και τέτοιου είδους πληροφορίες, τις οποίες δύσκολα θα βρει κάποιος σε ένα μόνο σύγγραμμα.
Ένα βιβλίο που μας δείχνει πως ιστορία δεν είναι μόνο η απλή παράθεση στρατιωτικών και πολιτικών γεγονότων, ιστορία είναι η τέχνη, είναι οι άνθρωποι, ο πολιτισμός τους και η εξέλιξή τους. Η πλούσια εικονογράφηση και η πολυτέλεια, σε αντιδιαστολή με την τιμή, το καθιστούν κόσμημα για τη βιβλιοθήκη και για έναν ακόμη λόγο. Το «“Φουστάνια” αναγεννησιακού τύπου στη Χίο» είναι από τα βιβλία που δεν θα καταναλώσουν απλώς τον χρόνο σας. Θα σας παρουσιάσει, θα σας ξεναγήσει, θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε, θα αιτιολογήσει, θα σας διδάξει, θα σας ταξιδέψει σε έναν κόσμο τόσο μακρινό, μα συνάμα τόσο κοντινό, ενώ παράλληλα θα σας ευχαριστήσει και θα ανταποδώσει στο έπακρο τον χρόνο που του διαθέσατε.
Εξαιρετικό από όλες τις απόψεις.
*Ο Δημήτρης Μπουζάρας είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων και αρθρογράφος. Τελευταίο του βιβλίο είναι το παραμύθι «Έχω ήδη μεγαλώσει» (εκδ. Μέθεξις, 2017).
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
