Ενα ναυαγιο στο Βοσπορο

Έχετε δει πώς πάνε κι έρχονται τα βαπόρια στο Βόσπορο; Όχι, μόνο τα εμπορικά καράβια, τα τάνκερ, τα μικρά και τα μεγάλα, τα καΐκια, οι τράτες, τα μοτόρια, τα φέρυ-μπόουτ, οι βάρκες, τα γιοτ; Ακόμα και υποβρύχια μπορεί να δει κανείς, πλωτές πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου κι ό,τι άλλο επιπλέει και πλέει στο νερό περνά από αυτά τα στενά.

Τα στενά του Βοσπόρου είναι η δίοδος που για αιώνες αποτελούν το θαλάσσιο πέρασμα για ή από τη Μαύρη Θάλασσα προς τη Μεσόγειο. Από εδώ πέρασε ο Ιάσωνας με προορισμό τη μυθική Κολχίδα κι εδώ αντιμετώπισε τις Συμπληγάδες Πέτρες. Από εδώ πέρασαν κι οι έποικοι της Αρχαίας Ελλάδας για να ιδρύσουν εμπορικούς σταθμούς στις ακτές του Εύξεινου Πόντου. Εδώ, στις ακτές αυτών των στενών, διάλεξε ο Βύζαντας κι αργότερα ο Μέγας Κωνσταντίνος να χτίσουν την Πόλη τους. Αυτά τα στενά θέλησε να φράξει με τα δύο κάστρα που έχτισε στις ακτές τους ο Πορθητής λίγο πριν την άλωση της Πόλης. Από εδώ διεκπεραιώνεται αιώνες τώρα το διακομιστικό εμπόριο από τα λιμάνια της Ρωσίας. Πάντα ο Βόσπορος ήταν ο πόρος μέσα από το οποίο οι άνθρωποι με τα πλεούμενά τους περνούσαν από τα άγρια και κρύα νερά της Μαύρης Θάλασσας στα ήρεμα και ζεστά του Αιγαίου.

Κι είναι μερικές φορές να απορεί και να τρομάζει κανείς με την εφαρμογή των κανόνων ναυσιπλοΐας αλλά και τον συντονισμό τόσων σκαφών που κινούνται, άλλα αργά κι άλλα με μεγάλη ταχύτητα, στα νερά του Βοσπόρου.

Κι αν όλα σχεδόν πάντα πάνε κατ’ ευχήν και by the book υπήρξαν φορές που τα πράγματα εξελίχθηκαν με τραγικό τρόπο. Κι αν αυτό που θυμάμαι από το πρώτο μου ταξίδι στην Πόλη, παιδί όντας, ήταν ένα προσαραγμένο καράβι κάπου στα μισά του Βοσπόρου με την πλώρη στραμμένη πάνω στα γυαλιά, προχθές ο Συμεών μου διηγήθηκε, καθώς κατεβαίναμε από τα Καβάκια προς το Μπεσίκτας με το βαπόρι της γραμμής, τη δική του παιδική ανάμνηση από το πιο τραγικό ναυτικό δυστύχημα των Στενών. Η «Παγκόσμιος Αρμονία» είναι για όσους ζούσαν τότε στην Πόλη σύμβολο της ναυτικής τραγωδίας.

52 μέρες καίγονταν ο Βόσπορος, η θάλασσα, το νερό. 53 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ένα από τα χειρότερα ναυτικά δυστυχήματα. Η Πόλη έζησε στιγμές τρόμου αλλά και φρίκης.

Ήταν τη νύχτα της 14ης Δεκεμβρίου του 1960, στις 2.30 μετά τα μεσάνυχτα, όταν το Γιουγκοσλαβικό δεξαμενόπλοιο Petar Zoranić ερχόμενο από το ρωσικό λιμάνι Tuapse φορτωμένο με υγρά καύσιμα συγκρούστηκε με το ελληνικής σημαίας και πλοιοκτησίας Νιάρχου, άδειο δεξαμενόπλοιο, World Harmony σε ένα από τα πιο στενά σημεία του Βοσπόρου κοντά στην Kanlıca. Η έκρηξη λέει που ακολούθησε και η φωτιά που εκδηλώθηκε έκανε τους κατοίκους ακόμα κι από τα γύρω υψώματα να πεταχτούν από τα κρεβάτια τους και να βγουν στους δρόμους. Όπως έγραψαν οι εφημερίδες τότε στους τίτλους τους “Denizde can pazarı” – η θάλασσα έγινε ένα παζάρι ψυχών. Οι ναυτικοί έπεφταν στο παγωμένο νερό αλλά είχαν να αντιμετωπίσουν κι εκεί τις φλόγες από το καύσιμο που χύνονταν στη θάλασσα αλλά και να παλέψουν με τα ισχυρά θαλάσσια ρεύματα.

Γρήγορα τα δύο ακυβέρνητα σκάφη έγινα καρυδότσουφλα που οι άνεμοι και τα θαλάσσια ρεύματα τα πήγαιναν από τη μια ακτή στην άλλη. Όταν πλησίασαν στη Στένη, στην ευρωπαϊκή ακτή, πλεύρισαν στο αραγμένο Tarsus το οποίο πήρε φωτιά και τελικά καταστράφηκε. Κάποιοι είπαν πως λειτούργησε τελικά σαν ασπίδα για τα παρακείμενα γυαλιά και τα προστάτευσε καθώς δεν άφησε το Petar Zoranić να πέσει επάνω τους. Τα ρεύματα συνέχισαν να μεταφέρουν τα φλεγόμενα σκάφη βόρεια, προς το Beykoz και τότε ο τρόμος μεγάλωσε καθώς εκεί στις ακτές υπήρχαν δεξαμενές καυσίμων.

Η Πόλη έζησε έναν εφιάλτη που τελείωσε με τον βομβαρδισμό των καραβιών για να κατορθώσουν να σβήσουν τη φωτιά.

Οι ζωές των ναυτικών που χάθηκαν, ο τρόμος που έζησαν οι κάτοικοι, η οικολογική καταστροφή, με 12.000 τόνους βενζίνης και 10.000 τόνους πετρελαίου που χύθηκαν στη θάλασσα, χαράχθηκαν στη μνήμη και στην ιστορία της Πόλης.

Η τελευταία σελίδα της τραγωδίας γράφτηκε στο λιμάνι του Πειραιά, όταν έφτασαν μόνο 6 ανώνυμοι σοροί καθώς οι υπόλοιποι 23 έγιναν στάχτη πάνω στο φλεγόμενο «Παγκόσμιος Αρμονία».

Η πρόοδος της τεχνολογίας, τα αυστηρά μέτρα και τα σύγχρονα μέσα ασφάλειας βοηθούν και δεν έχουμε θρηνήσει μεγαλύτερα ναυάγια με θύματα και καταστροφές. Ο Βόσπορος πάντα θα είναι αυτός ο μαγικός τόπος, μοναδικής ομορφιάς που θα διαπλέεται από αναρίθμητα σκάφη όλων των ειδών και μεγεθών. Ας είναι οι άνθρωποι πιστοί στους κανόνες ναυσιπλοΐας.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.