Ενα ιδιαιτερο φεστιβαλ ερχεται στην Ξανθη

Τη βιομηχανική και παραγωγική κληρονομιά της Ξάνθης και της ευρύτερης περιοχής θα γιορτάσει η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Παστάλι», με έδρα τη Χρύσα Ξάνθης. Το Φεστιβάλ «Φαερόπ», κάποιες από τις δράσεις του οποίου θα δούμε το ερχόμενο Φθινόπωρο, έχει ως σκοπό τόσο τον εορτασμό της βιοτεχνικής και βιομηχανικής παράδοσης αλλά και την βιωματική αναβίωσή και διαδοχή της. Για την έννοια του «Φαερόπ», τις εκδηλώσεις που θα ενταχθούν στο φεστιβάλ και τους μακροπρόθεσμους στόχους της «Παστάλι ΑΜΚΕ», μίλησε στα ερτζιανά του «Ράδιο Παρατηρητής» η Μαρία Πετρά, βιομηχανική αρχαιολόγος και υπεύθυνη της εν λόγω εταιρίας.   

Ένα φεστιβάλ βιομηχανικής και παραγωγικής κληρονομιάς, το οποίο δε συναντάται πουθενά αλλού στην Ελλάδα, την ίδια στιγμή που στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη υπάρχει κατά κανόνα σε πολλές πόλεις, κάνοντάς το σίγουρα ένα μεγάλο επίτευγμα για την «Παστάλι ΑΜΚΕ».

Τι προσπαθεί να πετύχει/ενεργοποιήσει το Φεστιβάλ;

Η εταιρεία που στεγάζεται στο πιο γνωστό καπνοτόπι της ποικιλίας των ανατολικών καπνών στην Ξάνθη, παρότι νεοσύστατη διατηρεί την πολιτιστική κληρονομιά και τεχνογνωσία και εξ αυτών ορμώμενη αποφάσισε για το 2024 να διοργανώσει το Φεστιβάλ Παραγωγικής και Βιομηχανικής Κληρονομιάς με τον τίτλο «Φαερόπ» -λέξη που χρησιμοποιούταν από τους καπνεργάτες όταν τελείωνε η εποχιακή εργασία στα καπνά, ως σύνθλιψη της αγγλικής φράσης «you got fired»-, με την αιγίδα του ελληνικού τμήματος του TICCIH, ενός διεθνούς φορέα που ασχολείται με την προβολή και την ανάδειξη της βιομηχανικής κληρονομιάς και με τη συμμετοχή του τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. «Εμείς θέλουμε να διερευνήσουμε το παραγωγικό μας παρελθόν με την πρόθεση να το συνδέσουμε με το δικό μας παρόν γόνιμα και δημιουργικά. Θέλουμε να αποκτήσουμε μια σταδιακή διασύνδεση με τα υπόλοιπα αστικά και αγροτικά κέντρα της περιφέρειάς μας με σκοπό να αποτελέσει ένα κοινό σημείο αναφοράς για όλους τους κατοίκους της περιοχής, βασισμένο όμως στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, στο ιστορικό βάθος και στην ετερόκλητη φυσιογνωμία της περιοχής μας», ανέφερε ως προς το όραμα του Φεστιβάλ η κ. Πετρά.

Η πλούσια παραγωγική αλλά και βιομηχανική ιστορία της περιοχής και η εξέταση των λόγων που κατέρρευσε η συνεταιριστική κουλτούρα στην περιφέρειά μας, φέρνοντας μαζί μια οικονομική και κοινωνική περιδίνηση στην περιοχή, είναι αυτά που σκοπεύει να αναδείξει η εταιρεία, όχι όμως με σκοπό «να θρηνήσουμε την χαμένη βιομηχανική κληρονομιά της περιοχής, αλλά αντίθετα να μάθουμε πώς θα πορευτούμε από εδώ και μπρός, μακριά από μικροπολιτικές και με επιστημονικότητα», όπως υπογράμμισε και η ίδια.

Τα βιωματικά εργαστήρια και η «εμπλοκή» της Κομοτηνής

Ως προς τις ομάδες που στοχεύει το φεστιβάλ, η κ. Πετρά ανέφερε πως οι δράσεις του στοχεύουν να εμπνεύσουν τόσο τον κόσμο της εργασίας όσο και της επιστήμης. Οι δράσεις που ανέφερε νωρίτερα έχουν ήδη ξεκινήσει με την μορφή βιωματικών εργαστηρίων, αρχής γενομένης ήδη από τον Μάιο, με μία εκπαιδευτική δράση σε συνεργασία με το εργαστήρι δημιουργικής γραφής «Φιλαναγνωσία», ενώ ένας δεύτερος άξονας που αναμένεται μέσα στο Φθινόπωρο έχει την επωνυμία «Μάστορες Κάστορες».

Προσκεκλημένος της εν λόγω δράσης θα είναι ένας πολύ καταξιωμένος λιθοξόος, ο Θανάσης  Πόραβος, ο οποίος ήταν πρωτομάστορας στην αναστήλωση του γεφυριού της Πλάκας στην Ήπειρο και που την εμπειρία του κατέθεσε στο βιβλίο του με τίτλο «Μαστροθανάσης», το οποίο και θα παρουσιάσει στο εργαστήρι, ενώ η υπεύθυνη της ΑΜΚΕ δήλωσε πως «θα επιδιώξουμε να συμμετέχουν εννοείται άνθρωποι που είναι τεχνίτες και ενδιαφέρονται για την πέτρα όπως επίσης και οι φοιτητές του πολυτεχνείου Ξάνθης σε θέματα αρχιτεκτονικής», έχοντας ωστόσο και αέρα από την Κομοτηνή, καθώς θα συμμετέχει ο κ. Σωτήρης Παράσχου, αρχιτέκτονας και αναστηλωτής, που θα παρέχει τεχνική υποστήριξη στο εργαστήριο και στην κ. Πετρά. Με αυτό το εγχείρημα το «Παστάλι» προσπαθεί να θίξει και θέματα της διάδοχης κατάστασης στο ανθρώπινο δυναμικό, διαδικασία δύσκολη ειδικά μετά την δεκαετία της οικονομικής κρίσης. Τέλος, μια ακόμη εκδήλωση που σχεδιάζεται, είναι μία πολιτιστική διαδρομή και ξενάγηση, στη Χρύσα και ίσως και κάποια μικρή συναυλία.

Έπειτα μας εξήγησε πως το φεστιβάλ εμπεριέχει ουσιαστικά 3 άξονες. «Ο πρώτος άξονας είναι η ουσιαστική συνάντηση του κόσμου της επιστήμης με τον κόσμο της εργασίας, πώς μπορούμε δηλαδή να προσεγγίσουμε διεπιστημονικά την παραγωγική μας κληρονομιά. Ο δεύτερος άξονας είναι η σύνδεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας με το παραγωγικό παρελθόν και παρόν. Ένας διάλογος που μπορεί να εμπνεύσει και να δώσει και νέα πολιτισμικά προϊόντα, είτε αφορά στη δημιουργική γραφή, στη μουσική, στον χορό και στο θέατρο. Ο τρίτος άξονας είναι ότι όλο αυτό το κάνουμε για να δημιουργήσουμε κατά κάποιο τρόπο μια συστάδα παραγωγικών τοπόσημων δημόσιων αλλά και ιδιωτικών», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ως προς τον δεύτερο άξονα, η κ. Πετρά, δήλωσε πως «ετοιμάζουμε ένα τέτοιο εργαστήριο μουσειακού θεάτρου εδώ στην Ξάνθη με την κ. Φωτεινή Βενιέρη που είναι εξειδικευμένη σε αυτού του είδους το θέατρο και μαζί της θέλουμε να δημιουργήσουμε μια πρώτη ομάδα μουσειακού θεάτρου στην Ξάνθη».

Ταυτόχρονα δράσεις θα γίνουν και στην Κομοτηνή, με την παρουσίαση ενός ντοκιμαντέρ γύρω από την καπνοπαραγωγή που επιμελήθηκε παλαιότερα η ίδια, λειτουργώντας ως έναυσμα για την παρουσίαση των αρχών και της φιλοσοφίας του φεστιβάλ, ερχόμενοι σε επαφή με ανθρώπους και φορείς που επιθυμούν να συνδεθούν με το φεστιβάλ, προβάλλοντας τη δημιουργικότητά του και τον τόπο του.

Η παρακαταθήκη που ελπίζει να αφήσει το Φεστιβάλ

Σημαντικό για την υπεύθυνη της ΑΜΚΕ είναι η δημιουργία μίας περιφερειακής συνείδησης, η οποία κατά την ίδια λείπει και «δεν έχουμε άλλο περιθώριο έλλειψής της. Θα πρέπει να συνεργαστούμε, να υπάρχει και ένα ανθρώπινο δυναμικό και μια ομάδα ανθρώπων που πλέον θα συνεργάζεται άτυπα/τυπικά».

Επομένως, η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία σίγουρα σύμφωνα με την υπεύθυνή της εγείρει και αναπτυξιακά ζητήματα. «Το ότι κατέρρευσε η συνεταιριστική κουλτούρα, δεν σημαίνει ότι πρέπει να εγκαταλειφθούν όλες οι προσπάθειες αναχαίτισής της. Πρέπει να δείξουμε και καλά παραδείγματα και πρακτικές. Εγώ δεν είμαι οικονομολόγος για να πατήσω ένα κουμπί και να πω πως όλα πρέπει να γίνουν συνεταιριστικά, αυτό άλλωστε επαφίεται και σε άλλους επιστημονικούς κλάδους και απαιτεί μία διευρυμένη διεπιστημονικότητα. Εάν μια περιοχή δεν έχει διαπραγματευτεί σωστά και δεν γνωρίζει τα λάθη του παρελθόντος και δεν έχει εξασφαλίσει φυσικά και τις κατάλληλες συνθήκες οικονομικής ασφάλειας, αυτό προκαλεί ένα δισταγμό στον πληθυσμό να συνεταιριστεί. Εμείς είμαστε ιστορικοί, καταγράφουμε την ιστορία και τα διδάγματά της και αυτό που λέμε στον κόσμο είναι να διαπραγματευτεί την κατάσταση αυτή, δεν σημαίνει πως επειδή κατέρρευσαν οι συνεταιρισμοί τότε, ότι δεν μπορούν να ξαναϋπάρξουν με άλλη μορφή και με άλλη βάση. Όπως ακριβώς το ότι καταρρέει μια ιδιωτική επιχείρηση δεν απαγορεύει σε έναν άλλο ιδιώτη να κάνει μια ιδιωτική επιχείρηση. Επίσης, σαν περιοχή δεν ξέρουμε να συνεργαζόμαστε καλά, υπάρχει μια καχυποψία ένας ατομικισμός έντονος. Δεν πιστεύουμε ότι με ένα φεστιβάλ θα τα αποτρέψουμε όλα αυτά, αλλά χρειαζόμαστε μικρές νίκες και να βλέπουμε εφικτά αποτελέσματα για να προχωράμε», ανέφερε καταληκτικά. 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.