Απο τη Σιμον στην Μποβουαρ των γυναικων ολου του κοσμου

Kate Kirkpatrick, «Πώς η Σιμόν έγινε η Μποβουάρ, Μια ολόκληρη ζωή», εκδ. Μεταίχμιο

Πώς η Σιμόν έγινε η διάσημη Μποβουάρ; Έχουμε άραγε ανάγκη ως αναγνωστικό κοινό για μία νέα βιογραφία της συγγραφέως του «Δεύτερου Φύλου»; Δεν έχουν ειπωθεί όλα για την τόσο ιδιαίτερη αυτή προσωπικότητα;

Κι όμως, πάντα υπάρχει περιθώριο για νέες ερμηνείες και πάντοτε βγαίνουν στο φως νέα στοιχεία, έτσι μας λέει τουλάχιστον η Tove Petteresen, καθηγήτρια φιλοσοφίας και τέως Πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Σιμόν ντε Μποβουάρ. Σύμφωνα δε με την εισαγωγή της συγγραφέως του βιβλίου, της Kate Kirkpatric, επίσης καθηγήτριας της Φιλοσοφίας, η αινιγματική ζωή της Σιμόν επιδέχεται πολλές ερμηνείες και συνεχώς αναθεωρούνται τα υπάρχοντα στοιχεία που αφορούν πολλές αμφιλεγόμενες πτυχές της ζωής της. Υπάρχει, επομένως, η ανάγκη για μία νέα, αναθεωρημένη βιογραφία της Σιμόν.

Τη Σιμόν ντε Μποβουάρ είναι εύκολο να τη θαυμάσεις, μα δύσκολο να την κατανοήσεις. Το πιο δύσκολο κομμάτι που αφορά την πλήρη κατανόηση της προσωπικότητάς της είναι, αδιαμφισβήτητα, η σχέση της με τον διάσημο επίσης υπαρξιστή φιλόσοφο Ζαν Πωλ Σαρτρ. Σίγουρα δεν επρόκειτο για ένα κανονικό συμβατικό, ζευγάρι. Η απόφασή τους να συνάψουν ένα είδος «ελεύθερης» σχέσης, η οποία περιλάμβανε ακόμη και ομοφυλοφιλικές σχέσεις με άλλα άτομα, ήταν οπωσδήποτε πρωτοποριακή για τα μέσα του 20ου αιώνα. 

Από την άλλη, δεν έχει γίνει γνωστή η έκταση της επιρροής που είχε η Σιμόν στις ιδέες του Ζαν-Πωλ, καθώς όλοι ασχολούνταν μέχρι τώρα με  την επιρροή που αυτός είχε σε αυτήν. Διότι, αναντίρρητα, η Σιμόν ντε Μποβουάρ ήταν κάτι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι μια απλή φεμινίστρια. Πάνω απ’ όλα ήταν μια γυναίκα ερωτευμένη όχι μονάχα με τον Ζαν-Πωλ, αλλά και με τα βιβλία, τη συγγραφή και με τη φιλοσοφία. 

Αριστεροί, υπέρμαχοι της ελευθερίας των εθνών και του λόγου, αλλά και της ισότητας των φυλών, υποστηρικτές της κατάργησης της αποικιοκρατίας και του δικαιώματος σε μια ελεύθερη ζωή  χωρίς συμβάσεις, αλλά και υπέρμαχοι της κατάργησης της οικογένειας, οι δύο μεγάλοι φιλόσοφοι υπήρξαν από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες που σφράγισαν με την παρουσία τους τον 20ο  αιώνα.

Η Σιμόν γεννήθηκε το 1908 και προερχόταν από μεγαλοαστική οικογένεια. Από μικρή εκδήλωσε το πάθος της για τα βιβλία και τη φιλοσοφία. Οι σπουδές της στη φιλολογία και κατόπιν στη φιλοσοφία, αλλά και η διδασκαλία, αποτελούν σημαντικούς σταθμούς της ζωής της, όπως και η γνωριμία της με τον Σαρτρ.

Η Σιμόν υπήρξε πολυγραφότατη, αφού εκτός από το πασίγνωστο σε όλους «Δεύτερο φύλο», την αποκαλούμενη και «Βίβλο του φεμινισμού», έγραψε επίσης πάμπολλα μυθιστορήματα, αλλά και φιλοσοφικές πραγματείες, καθώς και πολλά βιβλία με αυτοβιογραφικό περιεχόμενο. Το «Δεύτερο φύλο» άσκησε τεράστια επίδραση στο φεμινιστικό κίνημα και η διάσημη ρήση της «Δεν γεννιόμαστε γυναίκες, γινόμαστε» έχει μείνει στην Ιστορία.

Τόσο εκείνη όσο και ο Σαρτρ διακατέχονταν από «πάθη», όπως το ποτό και το τσιγάρο, πάθη τα οποία απέβησαν μοιραία τελικά για τη ζωή τους, αν και σε προχωρημένη ηλικία. Ο Σαρτρ απεβίωσε σε ηλικία 75 ετών και η Σιμόν σε ηλικία 78 ετών. Ταξίδεψαν όμως πολύ σε Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία, αλλά και Ελλάδα και έζησαν μία πραγματικά γεμάτη ζωή «χωρίς συμβάσεις», ακριβώς όπως την ήθελαν.

Η παρούσα βιογραφία αφορά μία αρκετά ψύχραιμη και αποστασιοποιημένη καταγραφή του βίου της διάσημης φιλοσόφου, χωρίς συναισθηματικές εξάρσεις, βασισμένης όμως, κατά κύριο λόγο, σε αδημοσίευτες, μέχρι τώρα, πηγές. Η συγγραφέας δεν κρίνει πουθενά τις επιλογές της Μποβουάρ, αλλά αφηγείται με ουδετερότητα τη ζωή της από τα παιδικά της χρόνια ως και τον θάνατό της, χωρίς να αφήνει απέξω καμία —ασήμαντη ή σημαντική— πτυχή του βίου της.

Η βιογράφος της δεν αφήνει απέξω από τη διήγησή της και πολλά στοιχεία που αφορούν τα πρόσωπα που περιέβαλαν την Μποβουάρ  και ιδίως τον Σαρτρ και τους διάφορους φίλους τους. Η Σιμόν, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι μοίραζε πραγματικά ισότιμα τον χρόνο της ανάμεσα στη συγγραφή, το διάβασμα και τους φίλους της, κάποτε και στη διδασκαλία. Ήταν μία γυναίκα με όραμα η οποία προσπάθησε να ζήσει με τρόπο συνεπή προς τις ιδέες που πρέσβευε. Τελικά θα μπορούσαμε να συμπυκνώσουμε τόσο το νόημα του βιβλίου της Kirkpatrick όσο και το νόημα της ίδιας της ζωής της Σιμόν στο παρακάτω απόσπασμα από το βιβλίο:

Η ζωή της Σιμόν ντε Μποβουάρ έγινε σύμβολο επιτυχίας για γενιές γυναικών που δεν αρκούνταν πια στο να «ονειρεύονται τα όνειρα των ανδρών». Η Μποβουάρ ήταν «η φεμινιστική φωνή του 20ου αιώνα» -μια φιλόσοφος της οποίας η σκέψη αποδεδειγμένα άλλαξε την πορεία της νομοθεσίας αλλά και πολλές ζωές. Παρ’ όλα, στην εκατονταετηρίδα της γέννησής της, στα 2008, η εφημερίδα “Le Nouvel Observateur” αποφάσισε να την τιμήσει-εκείνη, μια γυναίκα της οποίας το έργο περιλάμβανε καμπάνιες που θα καθιστούσαν παράνομες τις πορνογραφικές απεικονίσεις των γυναικών-δημοσιεύοντας μια γυμνή της φωτογραφία.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.