Γιωργος Παπακωνσταντινου: «Εγραψα το βιβλιο, γιατι ακομα δεν εχουμε συμφωνησει μεταξυ μας για το τι ακριβως συνεβη – και κυριως γιατι»

Μία μεγάλη ευκαιρία δίνεται σήμερα στο κοινό της Κομοτηνής, να συνδιαλεχθεί με το πρόσφατο παρελθόν και τους πρωταγωνιστές του, ανθρώπους που βρέθηκαν στις αρχές της κρίσης σε ρόλους κλειδιά και διαχειρίστηκαν το μέλλον της χώρας. Μία σπάνια ευκαιρία για να ρωτήσουμε και να λάβουμε απαντήσεις, σε ερωτήματα που ναι μεν έχουν τεθεί και συνεχίζουν να τίθενται, ερωτήματα όπως το «πώς φτάσαμε ως χώρα ως εδώ», στα οποία όμως ουδέποτε μέχρι στιγμής  δεν έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις.
 
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Παπανδρέου κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, πρωταγωνιστής της πιο αμφιλεγόμενης εποχής, σε επίπεδο πολιτικής και αποφάσεων, της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας, θα βρίσκεται στις 19.00 το απόγευμα στα Public, για την παρουσίαση του βιβλίου του «Game Over – Η αλήθεια για την κρίση».
 
Προσφέροντάς μας την ευκαιρία  να ακούσουμε την προσωπική του μαρτυρία σε σχέση με τα γεγονότα εκείνα που αποτέλεσαν προάγγελο αλλά και οδήγησαν στην υπογραφή του πρώτου μνημονίου. Όχι απαραιτήτως σε μία προσπάθεια να δώσει πειστικές απαντήσεις – άλλωστε αυτό έγκειται στη διακριτική ευχέρεια καθενός εξ ημών- αλλά παραθέτοντας  τη δική του αλήθεια για τα γεγονότα εκείνης της εποχής  που μέχρι στιγμής δεν έχει ακουστεί, όπως αναφέρει και ο Γιώργος Πεταλωτής στο σχετικό για την παρουσίαση σχόλιό του,.
 
Με αφορμή την παρουσία του στην πόλη μας, ο κ. Παπακωνσταντίνου μίλησε στον «ΠτΘ» για τα όσα καταγράφει στο βιβλίο, παραδεχόμενος την άρνηση της πολιτικής αλλά, γενικότερα της ελληνικής κοινωνίας, να ρίξει φως στα γεγονότα εκείνης της εποχής, τις ανύπαρκτες(;) τότε εναλλακτικές επιλογές και τις εξεταστικές επιτροπές, για την υφιστάμενη πολιτική και κοινωνική κατάσταση της χώρας, αλλά και το τέλος της ενασχόλησής του με την ενεργή πολιτική.
 

Γιώργος Παπακωνσταντίνου όμως…
 
«Θέλησα να αφηγηθώ την ιστορία από τα μέσα»

 
ΠτΘ: Κ. Παπακωνσταντίνου αύριο παρουσιάζεται στην Κομοτηνή το βιβλίο σας με τίτλο «Game Over: Η αλήθεια για την κρίση». Ένα βιβλίο το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως μία προσωπική σας μαρτυρία σε σχέση με τα γεγονότα τα  οποία «σημάδεψαν» την χώρα μας και όχι μόνο, από το 2009 και έπειτα και οδήγησαν στην υφιστάμενη πολιτικό – οικονομική κρίση που βιώνει η ελληνική κοινωνία. Ποιοι οι λόγοι που σας ώθησαν στην καταγραφή των γεγονότων αυτών και γιατί τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή;
Γ.Π.: Ένα συγγραφέας γράφει καταρχάς για τον εαυτό του – και εγώ είχα την πραγματική ανάγκη να καταγράψω και να καταθέσω όλα όσα βίωσα αυτήν την περίοδο. Πόσω μάλλον όταν με σημάδεψε με τόσο προσωπικό τρόπο. Όμως πάνω από όλα, αυτό που με οδήγησε να γράψω το βιβλίο ήταν η αίσθηση ότι 6 χρόνια μετά την αρχή της δραματικής αυτής περιόδου για τη χώρα, ακόμα δεν έχουμε συμφωνήσει μεταξύ μας για το τι ακριβώς συνέβη – και κυρίως γιατί. Ζήσαμε και ζούμε ακόμα με θεωρίες συνομωσίας και με την άρνηση συχνά να δούμε την πραγματικότητα και να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Θέλησα λοιπόν να αφηγηθώ την ιστορία από τα μέσα – όλες τις συναντήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τις αγωνίες, τις δύσκολες αποφάσεις, τα διλήμματα, τις πιέσεις. Είναι μία προσωπική μαρτυρία, γραμμένη – θέλω να πιστεύω – με έναν τρόπο που την κάνει προσιτή στον καθένα. Και ελπίζω να βοηθήσει έστω και λίγο στην αυτογνωσία που πρέπει να κατακτήσουμε για να μπορέσουμε να βγούμε από την κρίση.
 

«Ο τίτλος  σηματοδοτεί το τέλος μία ολόκληρης εποχής – αυτής της επίπλαστης ευημερίας, αυτής ενός κράτους που δεν ήξερε καν πόσα ξόδευε και πού, και μία οικονομίας που ζούσε με δανεικά και εισαγωγές»

 
ΠτΘ: Ο τίτλος του βιβλίου “Game Over” θα μπορούσε να εκληφθεί από το αναγνωστικό κοινό ως  μία παραδοχή πως το «παιχνίδι», σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο που παίζεται σε ό,τι αφορά την χώρα μας έχει τελειώσει, έχει χαθεί;
Γ.Π.: Ο τίτλος «δανείζεται» τα λόγια του Γιούνκερ, ο οποίος ως πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, τον Οκτώβριο του 2009 όταν αποκαλύφθηκε η απάτη με τα στατιστικά στοιχεία της κυβέρνησης Καραμανλή και το διπλάσιο από το μέχρι τότε επίσημα ανακοινωθέν δημοσιονομικό έλλειμμα, αναφώνησε «Το παιχνίδι τελείωσε. Χρειαζόμαστε σοβαρά στατιστικά στοιχεία». Ο τίτλος βέβαια σηματοδοτεί και το τέλος μία ολόκληρης εποχής – αυτής της επίπλαστης ευημερίας, αυτής ενός κράτους που δεν ήξερε καν πόσα ξόδευε και πού, και μία οικονομίας που ζούσε με δανεικά και εισαγωγές. Όλα αυτά τελείωσαν. Έχουμε περάσει σε μία νέα εποχή, η οποία όμως ακόμα δεν έχει σχηματοποιηθεί. Αλλά με τίποτα δεν πιστεύω πως το παιχνίδι έχει χαθεί για τη χώρα μας. Αν κοιτάξει κανείς προς τα πίσω, θα δει πως η σύγχρονη ελληνική ιστορία είναι γεμάτη με παρόμοιες «καταστροφές και θριάμβους» – για να χρησιμοποιήσω τον τίτλο του εξαιρετικού βιβλίου του Στάθη Καλύβα.  Η χώρα μας έχει συγκλονιστικές προοπτικές και τη δυνατότητα να παράξει ευημερία για όλους – αρκεί να τολμήσουμε να κάνουμε μεγάλες αλλαγές στην πολιτική, την οικονομία, τους θεσμούς.

 
ΠτΘ: Αναφέρετε πως ένας από τους παράγοντες που καθόρισαν το μέγεθος και την εξέλιξη της ελληνικής κρίσης είναι  οι «πολιτικοί υπολογισμοί» τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας. Σε τι αναφέρεστε, με ποιον τρόπο και σε τι βαθμό οι πολιτικοί αυτοί υπολογισμοί καθόρισαν την υφιστάμενη κατάσταση της Ελλάδας;
Γ.Π.: Πιστεύω πως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα που θα βρει κανείς στο βιβλίο είναι ακριβώς αυτή η περιγραφή των «καταναγκασμών», τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό, που καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό την πορεία των πραγμάτων. Στο εσωτερικό για παράδειγμα την έλλειψη πολιτικής συναίνεσης από τα άλλα κόμματα για τα απαραίτητα δημοσιονομικά και διαρθρωτικά μέτρα που έπρεπε να ληφθούν, αλλά συχνά και η αμφισημία στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Στο εξωτερικό, ο καθοριστικός ρόλος της εσωτερικής πολιτικής κατάστασης και των ισορροπιών στη Γερμανία, οι εμμονές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα λάθη όπως η διατήρηση του φάσματος του Grexit…,  όλα αυτά επηρέασαν και έκαναν την κρίση πολύ χειρότερη από αυτή που θα μπορούσε να είναι.
 

«Αν υπήρχαν άλλες επιλογές, οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν – αυτή της ΝΔ αλλά και η σημερινή – θα τις είχαν ακολουθήσει, δεδομένου ότι είχαν καταγγείλει τις δικές μας αποφάσεις»

 
ΠτΘ: Τελικά υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις σε ό,τι αφορά τις «μεγάλες αποφάσεις» οι οποίες πάρθηκαν για την χώρα, τόσο από τους Ευρωπαίους εταίρους όσο και από τις ελληνικές κυβερνήσεις της κρίσης. Αν ναι, γιατί δεν επιλέχθηκαν τόσο από την κυβέρνηση της οποίας μέλος ήσασταν και εσείς ή από αυτές που ακολούθησαν;
Γ.Π.: Πολλοί εκ των υστέρων έχουν επιχειρήσει να ακυρώσουν τις αποφάσεις εκείνης της εποχής επικαλούμενοι διάφορες εναλλακτικές επιλογές που υποτίθεται είχαμε: να είχε η τότε κυβέρνηση διαπραγματευθεί πιο σκληρά, να είχαμε απειλήσει με χρεοκοπία, να είχαμε κηρύξει στάση πληρωμών… Όμως η πραγματικότητα είναι πως οι μεγάλες αποφάσεις – η επιμονή προς τους εταίρους να δημιουργηθεί ο μηχανισμός στήριξης της Ελλάδας, η προσφυγή στον μηχανισμό στη συνέχεια, η υπογραφή του μνημονίου – ήταν όχι μόνο αναπόφευκτες, αλλά και οι καλύτερες δυνατές μεταξύ των επιλογών που είχαμε τότε. Μπορεί η πορεία που ακολούθησε να ήταν εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη, αποφεύχθηκε όμως το απείρως χειρότερο σενάριο της πτώχευσης με το χάος που θα ακολουθούσε. Εξάλλου, αν υπήρχαν άλλες επιλογές, οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν – αυτή της ΝΔ αλλά και η σημερινή – θα τις είχαν ακολουθήσει, δεδομένου ότι είχαν καταγγείλει τις δικές μας αποφάσεις. Δεν το έκαναν. Ειδικά δε η σημερινή κυβέρνηση υπέγραψε ένα τρίτο και αχρείαστο μνημόνιο, με τη χώρα να έχει πρωτογενές πλεόνασμα και όχι 24 δις ευρώ πρωτογενές έλλειμμα όπως είχε όταν μπήκε στο πρώτο μνημόνιο το 2010.
 

«Θεωρώ εξοργιστικό το γεγονός ότι όσοι είναι υπεύθυνοι για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό που οδήγησε στο μνημόνιο μένουν στο απυρόβλητο»

 
ΠτΘ: Ποια η άποψή σας για τις διάφορες εξεταστικές επιτροπές που έχουν συσταθεί για την διερεύνηση των συνθηκών ένταξης της χώρας στα μνημόνια; Θεωρείτε ότι υπάρχει επιλεκτική «διερεύνηση» προσώπων και γεγονότων και γιατί;
Γ.Π.: Να γίνουν! Δεν διατηρώ βέβαια πολλές ελπίδες ότι θα πείσουν ότι πράγματι αναζητούν την αλήθεια. Αλλά εγώ τουλάχιστον πολύ θα ήθελα μία διαδικασία στην οποία όλοι εμείς που συμμετείχαμε στη λήψη αποφάσεων από το 2010 θα κληθούμε να πούμε την άποψή μας –και βέβαια επίσης όσοι είναι υπεύθυνοι για την κατάσταση που κληθήκαμε να διαχειριστούμε το 2009 όπως και αυτοί που έφεραν το 2015 τη χώρα στο χείλος του γκρεμού και παρέτειναν αναίτια την κρίση. Θεωρώ εξοργιστικό το γεγονός ότι όσοι είναι υπεύθυνοι για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό που οδήγησε στο μνημόνιο μένουν στο απυρόβλητο, όπως και τις προσπάθειες να ξαναγραφεί η ιστορία σαν κι αυτήν με την δίωξη κατά του πρώην προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ κ. Γεωργίου για υποτιθέμενο «φούσκωμα»  του ελλείμματος και όχι κατά αυτών που έκρυβαν για χρόνια τα πραγματικά στοιχεία! Να τα πούμε λοιπόν όλα, γιατί από την κρίση δεν θα βγούμε αν δεν καταλάβουμε γιατί μπήκαμε.
 

 «Η ανάγκη ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου πηγάζει  από την αδήριτη ανάγκη να εκφραστεί πολιτικά η άποψη αυτού του χώρου αλλά και για να υπάρχει ένας αξιόπιστος κυβερνητικός εταίρος για το κόμμα που θα έρθει πρώτο μετά τις επόμενες εκλογές»

 
ΠτΘ: Την τελευταία διετία, έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές προσπάθειες ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου. Με πιο πρόσφατη εξ αυτών τη συμφωνία μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και του ΠΟΤΑΜΙΟΥ το μέλλον της οποίας σήμερα φαίνεται αβέβαιο. Από πού θεωρείτε ότι πηγάζει αυτή η ανάγκη, του πολιτικού συστήματος, για την ανασύσταση του κεντροαριστερού χώρου; Θεωρείτε ότι αποτελεί και απαίτηση της ίδιας της κοινωνίας ή περιορίζεται στις πολιτικές επιδιώξεις των προσώπων που «εμπλέκονται» σε αυτήν;
Γ.Π.: Αλλοίμονο αν η επιλογή των πολιτών στις εκλογές είναι μόνο ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και στη ΝΔ. Η ανάγκη ανασυγκρότησης του κεντροαριστερού χώρου πηγάζει όχι μόνο από την αδήριτη ανάγκη να εκφραστεί πολιτικά η άποψη αυτού του χώρου – ή της σύγχρονης ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας ή του ριζοσπαστικού κέντρου, ας επιλέξετε εσείς τις ταμπέλες –  αλλά και για ένα πρακτικό λόγο: να υπάρχει ένας αξιόπιστος κυβερνητικός εταίρος για το κόμμα που θα έρθει πρώτο μετά τις επόμενες εκλογές – οι οποίες πιστεύω θα φέρουν τη ΝΔ πρώτη. Ο χώρος αυτός είναι σήμερα κατακερματισμένος και ηττημένος – οι αξίες που πρεσβεύει όμως παραμένουν επίκαιρες. Πρέπει να εκφραστούν με σύγχρονο τρόπο, και να σχηματοποιηθούν στο μόνο πολιτικό όχημα που θεωρώ ότι μπορεί να λειτουργήσει στη σημερινή συγκυρία: μία «ομπρέλα» όλων των κομμάτων και κινήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο, το καθένα κρατώντας τη φυσιογνωμία του, με έναν κοινής αποδοχής επικεφαλής, που μάλλον δεν θα πρέπει να είναι κάποιος από τους σημερινούς αρχηγούς.

ΠτΘ:  Θα σας ξαναδούμε να εμπλέκεστε σε κάποιον πολιτικό φορέα;
Γ.Π.: Παρακολουθώ, έχω άποψη και την εκφράζω, αλλά θεωρώ ότι έχω κλείσει τον κύκλο μου στην ενεργό πολιτική. Έζησα σε λίγα χρόνια όσα άλλοι πολιτικοί ζουν σε δεκαετίας. Είναι ώρα για άλλα πράγματα.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.