Μπορει η «διπλωματια των σεισμων» να επιφερει αλλαγη στις ελληνοτουρκικες σχεσεις;

Ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του ΔΠΘ Βασίλης Γραμματίκας απαντά για την επόμενη, των καταστροφικών σεισμών, ημέρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων

«Οι δικοί μας ευσεβείς πόθοι ή το τι θα θέλαμε να έχουμε ως γείτονα, δεν είναι απαραίτητο ότι μεταφράζονται σε πραγματικότητα»

Δεν έχει περάσει ούτε μήνας από τον καταστροφικό σεισμό στην γειτονική Τουρκία και την Συρία, ο οποίος στοίχισε την ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους, αλλά προκάλεσε και ένα τεράστιο κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης από όλον τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα που έσπευσε από την πρώτη στιγμή να βοηθήσει με κάθε δυνατό μέσο.

Το «αποτύπωμα» της αλληλεγγύης αυτής βρίσκει σήμερα τις δύο χώρες, στην καλύτερη ίσως περίοδο σχέσεων τους, τουλάχιστον σχέση τα τελευταία χρόνια, ωστόσο εύλογα ανακύπτει το ερώτημα του πόσο θα διαρκέσει αυτή η αλλαγή κλίματος και κατά πόσο είναι ικανή να αποτελέσει τη βάση για μια επί της ουσίας αλλαγή στην κατεύθυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Το αποτύπωμα της «διπλωματίας των σεισμών» αποτελεί καίριο ερώτημα αναλυτών και στα διεθνή ΜΜΕ, ενώ αποτελεί και θέμα της εσπερίδας που διοργάνωσε η ομάδα Ενασχόλησης με την Πολιτική Επιστήμη, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Διεθνούς Δικαίου & Διεθνών Σχέσεων «Κρατερός Ιωάννου» και το Εργαστήριο Γεωπολιτικών Αναλύσεων του ΔΠΘ και η οποία ωστόσο αναβλήθηκε λόγω του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη.

Μεταξύ των ομιλητών της εκδήλωσης ήταν και ο κ. Βασίλης Γραμματίκας, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του ΔΠΘ, ο οποίος μίλησε το πρωί της Τετάρτης 1η Μαρτίου στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» εκφράζοντας την άποψη ότι η Τουρκία δύσκολα θα υποχωρήσει των διαχρονικών της διεκδικήσεων που οδήγησαν και στην προκλητική ρητορική των τελευταίων ετών.

Όπως εξήγησε ο ίδιος, η ίδια η τουρκική διοίκηση ερχόμενη αντιμέτωπη με μια τραγωδία τέτοιου βαθμού δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να βασίζεται στη ρητορική που είχαν πριν τον καταστροφικό σεισμό, γεγονός που διαφάνηκε και από τη σημαντική «οπισθοχώρηση» του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε σχέση με την ρητορική που λέει «θα έρθουμε νύχτα».

Η ρητορική αυτή δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί όταν το ίδιο το κράτος και ο μηχανισμός έφτασε σε σημείο τραγικής, όπως την χαρακτήρισε ολιγωρίας, σε έναν σεισμό τέτοιου μεγέθους που κανένα κράτος δεν θα μπορούσε να διαχειριστεί μόνο του. Μια ανυπαρξία ή ανικανότητα της τουρκικής διοίκησης στην παροχή της βασικής ανθρωπιστικής βοήθειας στους πληγέντες, αλλά και έναν διεφθαρμένο κρατικό μηχανισμό, ο οποίος επέτρεψε την δημιουργία κτιρίων που κατέρρευσαν σαν πύργοι σε άμμο, στοιχεία που σύμφωνα με τον κ.Γραμματίκα αποδεικνύουν την αδυναμία του κρατικού μηχανισμού η οποία «σε καμία περίπτωση δεν συμβαδίζει με τις πολεμικές διακηρύξεις έναντι της Ελλάδας και άλλων».

Μπορεί η κοινωνική άποψη να «πιέσει» την τουρκική ηγεσία;

Σε δεύτερο επίπεδο η ρητορική αυτή δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί βλέποντας την στήριξη της Ελλάδας, η οποία αναγνωρίστηκε από τους Τούρκους πολίτες και μερίδα της δημοσιογραφικής κοινότητας, γεγονός που αποδεικνύει από μόνο του ότι κάτι άλλαξε στην. Οπτική με την οποία η τουρκική διπλωματία και η δημοσιογραφία αντιμετώπιζε μέχρι πρότινος την χώρα μας. Ερωτηθείς ωστόσο για το αν και κατά πόσο η επικρατούσα άποψη του τούρκικού λαού μπορεί να λειτουργήσει ως «μοχλός πίεσης» απέναντι στην Τουρκική ηγεσία ο ίδιος εξέφρασε την άποψη ότι και στο παρελθόν μέρος της κοινωνίας είχε τις ίδιες αντιλήψεις ωστόσο το ίδιο μέρος της κοινωνίας στις εκλογές έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στον Ερντογάν και μάλιστα με ξεκάθαρο εκλογικό αποτέλεσμα. «Άρα οι ίδιοι οι οποίοι  σήμερα λένε ότι λένε, μετά θα στηρίξουν τον Ερντογάν ανάλογα με τα πολιτικά, προσωπικά και λοιπά συμφέροντα» ανέφερε, εξηγώντας ότι «προσωπικά δεν βλέπω αυτή τη μεταστροφή σε ένα διευρυμένο επίπεδο της τουρκικής κοινωνίας ώστε να εξαναγκάσει και την τουρκική πολιτική ηγεσία να στραφεί σε μια προσέγγιση της Ελλάδας, σύμφωνα τουλάχιστον με αυτό που εμφανίζεται ως κοινωνική απαίτηση».

Προσωρινή η «ανακωχή»

Κληθείς να απαντήσει στο ερώτημα για το αν και κατά πόσο οι σημερινοί ήπιοι τόνοι μεταξύ των δυο χωρών μπορούν να «μακροημερεύσουν» και να αποτελέσουν ίσως την βάση για την αλλαγή των ελληνοτουρκικών σχέσεων ο ίδιος εμφανίστηκε επιφυλακτικός. «Αυτή τη στιγμή οι αμφισβητήσεις της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας, βρίσκονται  σε ένα υψηλό θεσμικό επίπεδο. Τι μπορούμε να αναμένουμε; Το ότι η Τουρκία θα ακυρώσει  το τουρκολιβυκό μνημόνιο και την απαίτηση για παράδειγμα τα νησιά να μην έχουν υφαλοκρηπίδα, επειδή η Ελλάδα της παρείχε βοήθεια στους σεισμούς;» διερωτήθηκε υπογραμμίζοντας πως «θεωρώ ότι το πιστεύουν αυτό είναι αφελείς, τουλάχιστον». «Οι δικοί μας ευσεβείς πόθοι ή το τι θα θέλαμε να έχουμε ως γείτονα, δεν είναι απαραίτητο ότι μεταφράζονται σε πραγματικότητα».

Ο ίδιος αναφέρθηκε και στην αντιμετώπιση της Τουρκίας από τη Δύση, εμπεριέχοντας και την Ε.Ε. τονίζοντας πως «αν οποιαδήποτε άλλο κράτος είχε αυτή τη ρητορική, προφανέστατα θα αντιμετωπιζόταν από την θεσμική Δύση με τελείως διαφορετικό τρόπο» για να τονίσει πως και τα έως τώρα δείγματα γραφής δεν δείχνουν την θέληση της Δύσης να αλλάξει την συμπεριφορά της έναντι της Τουρκίας και κατ’ επέκταση να αλλάξουν την έως τώρα ουδετερίζουσα στάση έναντι της Τουρκίας σε σχέση με την Ελλάδα.

Κλείνοντας ο κ. Γραμματίκας επεσήμανε για ακόμα μια φορά πως η άρση της επιθετικής πολιτικής της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και οι απειλές πολέμου είναι μεν «καλοδεχούμενες» ωστόσο «δεν θεωρώ ότι υπάρχει εχέφρων άνθρωπος που να πιστεύει ότι οι σεισμοί ή ό,τι αναπτύχθηκε μετά από αυτούς θα είναι εφαλτήριο προς αυτήν την κατεύθυνση» παρά μόνο μπορεί να αμβλύνει τις σχέσεις προσωρινά.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.