Ο Ανδρεας Στοιμενιδης νεος προεδρος του Ευρωπαικου Οργανισμου Υγειας και Ασφαλειας στην Εργασια

«Αν χωρίσουμε την Ευρώπη σε πέντε κατηγορίες, η Ελλάδα σίγουρα θα συγκαταλέγονταν στην 5η κατηγορία, ενώ αν την χωρίσουμε σε εννέα κατηγορίες και πάλι ως χώρα θα βρισκόμασταν στην τελευταία της Ε.Ε.». Με αυτά τα λόγια περιέγραψε τις συνθήκες υγείας και ασφάλειας στην εργασία στην Ελλάδα ο Γραμματέας Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (ΥΑΕ) της ΓΣΕΕ, πρόεδρος της ΟΣΕΤΕΕ κ. Ανδρέας Στοϊμενίδης, ο οποίος μόλις την περασμένη Δευτέρα πέτυχε την εκλογή του στην θέση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (EU-OSHA).

Η εκλογή του κ. Στοϊμενίδη αποτελεί σημαντική επιτυχία για την χώρα μας, ενώ δημιουργεί και προσδοκίες για την έξοδο της χώρας από τον «κυκεώνα» των εργατικών δυστυχημάτων – τα οποία το 2022 ξεπέρασαν τα 100 – καθώς και για τη θεσμική ενδυνάμωση του αναγκαίου διαλόγου για τα θέματα της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας τους.

Ο κ. Στοϊμενίδης είναι Διδάκτορας Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός με μεταπτυχιακές σπουδές στη σύνδεση της Βιώσιμης Ανάπτυξης με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την Προστασία Περιβάλλοντος καθώς επίσης και στην Εκπαίδευση Ενηλίκων.

Έχει εργαστεί επί σειρά ετών ως Επιθεωρητής ΥΑΕ στην ΕΡΓΑ ΟΣΕ ΑΕ, είναι Εθνικός Αντιπρόσωπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα θέματα αυτά, ενώ από τον Φεβρουάριο του 2022 είναι Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας ’’Vision Zero’’ της Commission που αναπτύσσει τη στρατηγική για τον εκμηδενισμό των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών στην Ευρώπη.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία

Ο EU-OSHA είναι αποκεντρωμένος οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό τη συλλογή, την ανάλυση και την παροχή των σχετικών πληροφοριών ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες των ενδιαφερόμενων για θέματα ΥΑΕ. Συστάθηκε το 1994 και στην ουσία όπως εξήγησε ο κ.Στοϊμενίδης, μιλώντας στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm», είναι αρμόδιος για την εκπόνηση επιστημονικών μελετών για λογαριασμό της Ευρώπης σε θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία. Είναι ο οργανισμός, ο οποίος «τρέχει» τις εκστρατείες ενημέρωσης για τα θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, παράγει μικρά διαδραστικά εύχρηστα εργαλεία, ώστε να ανιχνεύονται οι κίνδυνοι οι οποίοι υπάρχουν στους χώρους εργασίας, και κυρίως είναι ο οργανισμός, ο οποίος εισηγείται το ευρωπαϊκό σχέδιο για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, το οποίο στη συνέχεια επικαιροποιείται και με την έγκριση την Κοσμισιόν και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αποτελεί απόφαση ευρωπαϊκού οργάνου, που ακολούθως εξειδικεύεται σε εθνικά σχέδια.

Είναι οργανισμός τριμερούς συμμετοχής: εργαζομένων, εργοδοτών και Κυβερνήσεων. Το Διοικητικό του Συμβούλιο είναι 83μελές και απαρτίζεται από τρεις αντιπροσώπους κάθε χώρας μέλους της Ε.Ε. και δύο ακόμη διευθυντικά στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ζητήματα που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων έχουν μπει σε μια ροή, εν αντιθέσει με το παράδειγμα της Ελλάδας, στην οποία χρόνο με τον χρόνο καταγράφονται ολοένα και αυξανόμενοι θάνατοι και τραυματισμοί εργαζομένων.

Κενά στην καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων

Όπως εξήγησε ο κ. Στοϊμενίδης σύμφωνα με τη έρευνα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Τεχνιτών Επιχειρήσεων Ελλάδος της οποίας προεδρεύει επίσης, οι θάνατοι σε χώρο εργασίας το 2022 στην χώρα μας ξεπέρασαν τους 100. Η έρευνα αυτή αποτελεί, όπως τόνισε ο ίδιος, ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο, δεδομένων των πολύ μεγάλων κενών που υπάρχουν μεταξύ άλλων και στην έγκαιρη καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων και στην ενημέρωση της πολιτείας και του αρμοδίου υπουργείου και λοιπών φορέων ώστε στην συνέχεια να λαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπισή τους, με τον ίδιο να υπογραμμίζει πως δεν υπάρχει πολιτική βούληση.

Κληθείς να σχολιάσει την υφιστάμενη κατάσταση σε σχέση με την ασφάλεια στην εργασία στην χώρα μας ο κ. Στοϊμενίδης επεσήμανε πως «νομοθετικά είμαστε κατοχυρωμένοι τόσο ε θέματα υγείας όσο και σε θέματα ασφάλειας, δεν είμαστε όμως νομοθετικά κατοχυρωμένοι στα θέματα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπου “κουβαλάμε” τις ουρές των μνημονιακών νόμων». Σύμφωνα με τον ίδιο παρά τις «διακηρύξεις» από πλευράς της πολιτείας ότι τα μνημόνια έχουν παρέλθει, η ισορροπία μεταξύ των εργατικής και εργοδοτικής πλευράς δεν έχει μέχρι σήμερα επέλθει, με αποτέλεσμα ένα πολύ μικρό ποσοστό, κάτω του 10%, των μεγάλων κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων, οι οποίες ίσχυαν το 2010, να ισχύουν και σήμερα.

Ο εργαζόμενος αυτός που αναδεικνύει τους σημαντικούς κινδύνους και τις ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας

Η δημοκρατία στον χώρο εργασίας και κατ’ επέκταση η δυνατότητα των εργαζομένων να συζητούν και να διαβουλεύονται τα εργασιακά τους δικαιώματα με τους εργοδότες τους έχουν τεράστια εφαρμογή στα ζητήματα υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας, με τον κ.Στοϊμενίδη να εξηγεί πως «ο εργαζόμενος είναι αυτός ο οποίος θα αναδείξει τα σημαντικά προβλήματα, τους σημαντικούς κινδύνους, τις ανθυγιεινές συνθήκες στους χώρους εργασίας, το εάν δεν υπάρχει επιτροπή υγείας και ασφάλειας, αν υπάρχει μαύρη εργασία κ.ο.κ.».

Η Ευρώπη έχει δώσει ήδη τις πολιτικές κατευθύνσεις, μεταξύ άλλων ψηφίζοντας πριν από έξι χρόνια την Ευρωπαϊκή χάρτα των κοινωνικών δικαιωμάτων που αφορούν σε οριζόντιες πολιτικές στα θέματα των διαπραγματεύσεων και των κοινωνικών ετέρων. Η Ελλάδα από την άλλη έχει ήδη προβεί σε μια κοινή «διακήρυξης» των πολιτικών δυνάμεων στη χώρα ότι τα μνημόνια έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί.  Εφόσον αυτά τα δύο βρίσκονται σε ισχύ, αυτό που, σύμφωνα με τον ίδιο, απομένει είναι η πολιτική βούληση της πολιτείας να κάνει αποφασιστικά βήματα προς την επίτευξη της ζητούμενης ισορροπίας στα εργασιακά ζητήματα και στα ζητήματα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Απαξιωμένη η παρουσία του εργαζομένου στην Ελλάδα

«Πέρα από το πολιτικό και διακηρυκτικό επίπεδο, έχουμε και στο επίπεδο της πράξης, όπως αυτό επηρεάζει τη λειτουργία των υπηρεσιών, οι οποίες έχουν να κάνουν με τα ζητήματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία» πρόσθεσε ο νέος πρόεδρος του EU-OSHA, για να τονίσει την μεγάλη υποβάθμιση ακόμα και των υπηρεσιών του ΣΕΠΕ ως αρμόδιο για το κομμάτι των ελέγχων όργανο με την «μετατροπή» του σήμερα σε Ανεξάρτητη Αρχή που όπως τόνισε «μπορεί θεσμικά να θεωρείται αναβάθμιση, αλλά στην πράξη από το πρώτο αυτό εξάμηνο λειτουργίας του δεν αποδίδει».

«Αν χωρίσουμε την Ευρώπη σε πέντε κατηγορίες σε σχέση με τις πολιτικές που λαμβάνονται για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, σίγουρα ως χώρα είμαστε στην 5η κατηγορία. Αν τη χωρίσουμε σε εννέα, επίσης είμαστε στην 9η κατηγορία στην Ε.Ε.» ανέφερε χαρακτηριστικά τονίζοντας πως  το ζήτημα αυτό «έχει να κάνει με την αξία που δίνουμε στην ανθρώπινη ζωή, σε όλες τις εκφάνσεις της». «Σε αυτό το επίπεδο θεωρούμε  έχει απαξιωθεί η παρουσία του εργαζόμενου στην Ελλάδα τα τελευταία  δώδεκα χρόνια» πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας πως ακριβώς σε αυτό το επίπεδο θα πρέπει να ενισχυθούν οι προσπάθειες τα επόμενα χρόνια ώστε να βελτιώσουμε και τις συνθήκες για την υγεία και ασφάλεια στην εργασία στη χώρα μας.

Το “Vision Zero” και οι υπόλοιποι στόχοι του EU-OSHA για τα επόμενα χρόνια

Ερωτηθείς σε σχέση με την προτεραιοποίηση των στόχων του EU-OSHA σε επίπεδο Ευρωπαϊκό ο κ.Στοϊμενίδης έθεσε ως πρώτο και κύριο την επίτευξη του “Vision Zero”, ήτοι τον εκμηδενισμό των επαγγελματικών δυστυχημάτων και ασθενειών οριζόντια στην Ευρώπη έως το 2030. «Αυτός είναι ο μεγάλος στόχος και για αυτόν τον στόχο θα εργαστούμε» ανέφερε, τονίζοντας ωστόσο πως για την επίτευξη του απαιτείται ουσιαστικός διάλογος μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων και κυβερνήσεων σε ευρωπαϊκό αλλά και σε εθνικό επίπεδο.

«Θέλουμε βελτίωση στα ζητήματα της καταγραφής εργατικών δυστυχημάτων, στα ζητήματα της ενδυνάμωσης των ελεγκτικών μηχανισμών σε όλη την Ευρώπη, στα ζητήματα ανάδειξης των εργαλείων εκείνων των εκτιμήσεων επαγγελματικών κινδύνου, που θα μας βοηθήσουν να διαβάσουμε ακριβώς συνολικά τους επικίνδυνους παράγοντες και τις ανθυγιεινές συνθήκες και βέβαια πρέπει να γίνουν και ορισμένες θεσμικές αλλαγές τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ώστε  να δημιουργηθούν εκείνοι οι φορείς, όπως ο  φορέας ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου και επαγγελματικών ασθενειών, που δεν υπάρχει στην Ελλάδα» ανέφερε, τονίζοντας πως η δημιουργία ενός τέτοιου φορέα αποτελεί τον «καταλύτη» ώστε τα εργατικά ατυχήματα και οι εργατικές ασθένειες να έχουν πλέον και οικονομικό αντίκρισμα για τους εργοδότες που θα μπορούσε να συνοψιστεί στο «υψηλά ασφάλιστρα για όσους έχουν πολλά ατυχήματα, και λιγότερα για όσους τηρούν τους προβλεπόμενους κανόνες».

Η τρέχουσα καμπάνια  του οργανισμού αφορά και στην ψηφιακή οικονομία, ζητήματα που, όπως υπογράμμισε ο ίδιος, θα πρέπει να αναδειχτούν δεδομένης της εξέλιξης της τεχνολογίας αλλά και νέων μορφών εργασίας όπως η τηλεργασία, ενώ στην ατζέντα του οργανισμού θα μπουν και δύο νέα αντικείμενα, όπως αυτό της περιβαλλοντικής κρίσης και της αντιμετώπισης των νέων πανδημιών, τα οποία αμφότερα μαζί με τον μεγάλο αριθμό των αυτοαπασχολούμενων, των ανθρώπων που αλλάζουν συχνά εργασία και της αύξησης του μέσου όρους ηλικίας των εργαζομένων, δημιουργούν ένα  περιβάλλον που δημιουργεί μεγάλες προκλήσεις.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.