«ΗΛΕΚΤΡΑ»: Το πρωτο προγραμμα ενεργειακης αναβαθμισης κτιριων του δημοσιου

Ένα πολύ σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο θα έχουν σύντομα στα χέρια τους οι φορείς της δημόσιας διοίκησης, καθώς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε για πρώτη φορά, στην λογική του άκρως επιτυχημένου «Εξοικονομώ», το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων με την ονομασία «ΗΛΕΚΤΡΑ».

Σε συνέχεια μάλιστα της σχετικής προαναγγελίας από πλευράς του αρμοδίου Υπουργού Κώστα Σκρέκα στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση ο Οδηγός του προγράμματος που αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση εκατοντάδων κτιρίων του. Δημοσίου, με προϋπολογισμό που ξεπερνά το 1 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των ιδίων κεφαλαίων από πλευράς των δικαιούχων του δημοσίου τομέα.

Όπως εξήγησε στις δηλώσεις του και ο ίδιος ο Υπουργός στόχος του προγράμματος δεν είναι άλλος από την ενεργειακή «οχύρωση» και κατ’ επέκταση της εξοικονόμηση για τη δημόσια διοίκηση, ενώ οι αναβαθμίσεις αναμένεται να οδηγήσουν και σε σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που ευθύνονται για την κλιματική κρίση. 

Το «ΗΛΕΚΤΡΑ» αποτελεί μέρος του ευρύτερου προγραμματισμού του Υπουργείου για την υλοποίηση του μεγαλύτερου κύματος ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων που έχει γίνει ποτέ στη χώρα μας, με τον κ.Σκρέκα να επισημαίνει πως τους αμέσους επόμενους μήνες αναμένεται να ξεκινήσει και το πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση επιχειρήσεων. 

«Με τις νέες δράσεις, χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αλλά και ο δημόσιος τομέας, θα περιορίσουν σε σταθερή βάση το ενεργειακό τους κόστος για τη θέρμανση, ψύξη και τον φωτισμό των κτιρίων τους» ανέφερε, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο είναι ότι δίνεται η δυνατότητα και σε κτίρια με «κοινωνικό πρόσημο», όπως τα χαρακτήρισε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κ.Αλεξάνδρα Σδούκου, όπως σχολεία και νοσοκομεία, που αναμένεται να μειώσουν μέσα από τις παρεμβάσεις που θα γίνουν την ενέργεια που καταναλώνουν κατά τουλάχιστον 30%. 

Πιο αναγκαία από ποτέ η ενεργειακή αναβάθμιση λόγω ακρίβειας

Στη σημαντική αυτή δράση στάθηκε και στις δηλώσεις του στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» και ο πρόεδρος του ΤΕΕ Θράκης κ. Δημήτρης Λουρίκας, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα των παρεμβάσεων ειδικά υπό τις υφιστάμενες συνθήκες που το ενεργειακό κόστος έχει φτάσει στα ύψη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για πολίτες, νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 640 εκατ. ευρώ, τα οποία μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιήσουν κεφάλαια έως και 1 δισ. ευρώ. Τα 470 εκατ. ευρώ θα προέλθουν μέσω επενδυτικού δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και τα υπόλοιπα 170 εκατ. ευρώ από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. 

Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν, μεταξύ άλλων, σχολεία, πανεπιστήμια, νοσοκομεία, κέντρα υγείας, δομές φροντίδας ηλικιωμένων, γραφεία, κλειστές αθλητικές εγκαταστάσεις και χώροι μουσείων και θεάτρων με τον κ. Λουρίκα να εξηγεί ότι 90 εκατ. αναμένεται να δοθούν για χώρους υγείας και κοινωνικής πρόνοιας, 170 εκατ. για χώρους εκπαίδευσης, 310 εκατ. για γραφεία και 70 εκατ. για λοιπές χρήσεις.

Οι παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων αφορούν σε αντικατάσταση κουφωμάτων, θερμομόνωση, συστήματα θέρμανσης, ψύξης και αερισμού, συστήματα φωτισμού χώρων, συστήματα αυτοματισμού, συστήματα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, εγκατάσταση σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, κ.α..

Οι προδιαγραφές ένταξης

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Θράκης αναφέρθηκε αναλυτικά στις προδιαγραφές που ορίζει ο υπό διαβούλευση οδηγός εξηγώντας ότι ναι μεν θα κατατεθούν προτάσεις και βελτιώσεις ωστόσο κατά ένα μεγάλο βαθμό, όπως συνηθίζεται θα παραμείνει ως έχει.

Σύμφωνα λοιπόν με τον ίδιο τα υφιστάμενα κριτήρια για την επιλογή και ένταξη των έργων στο πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» έχουν ως εξής:

• Κτίρια νομίμως υφιστάμενα. 
• Να ανήκουν στις κατηγορίες Ενεργειακής Κλάσης από Γ έως Η.
• Να μην έχουν υποστεί ριζική ανακαίνιση.
• Η ενεργειακή αναβάθμιση να αφορά στο σύνολο του κτιρίου και όχι σε τμήματά του, καθώς και σε «ομάδα» κτιρίων του ίδιου φορέα σε μία αίτηση. 
• Οι επεμβάσεις να αφορούν σε ωφέλιμη επιφάνεια άνω των 500 m², ανά αίτηση.
• Να ανήκουν στην ιδιοκτησία του υποψηφίου δικαιούχου. Σε περίπτωση που τα προτεινόμενα κτίρια δεν είναι ιδιόκτητα, απαιτείται η ύπαρξη εν ισχύ παραχωρητηρίου για διάστημα τουλάχιστον 15 ετών μελλοντικά.
• Να διαθέτουν Δελτίο Πρωτοβάθμιου Προσεισμικού Ελέγχου, βάσει του Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού και να μην έχουν καταταγεί στην κατηγορία «Τρωτά».
• Οι προτεινόμενες επεμβάσεις να αφορούν αποκλειστικά σε εργασίες βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης.
• Να τεκμηριώνεται επαρκώς η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μετά την ολοκλήρωση των έργων.
• Τα προτεινόμενα έργα πρέπει να συμμορφώνονται με τις ελάχιστες απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).
• Η κατάθεση τεκμηριωμένου προϋπολογισμού και χρονοδιαγράμματος υλοποίησης.
• Η οικονομική βιωσιμότητα.
• Η εκπόνηση Σχεδίου Ενεργειακής Απόδοσης όπου απαιτείται από το νόμο.

Από 50 έως 85% το ποσοστό της χρηματοδότησης από το πρόγραμμα

Σύμφωνα με τον οδηγό το βασικό ποσοστό χρηματοδότησης για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων ορίζεται στο 50%. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό προσαυξάνεται στις περιπτώσεις που:

• Η αίτηση προβλέπει ότι το/τα κτίριο/α επιτυγχάνουν αναβάθμιση στην ενεργειακή κλάση Β+ (αντί για Β): 60%
• Η αίτηση προβλέπει το/τα κτίριο/α επιτυγχάνουν ριζική ανακαίνιση: 60%
• Εάν ισχύουν συνδυαστικά τα δύο ανωτέρω το ποσοστό αυτομάτως θα προσαυξάνεται αντίστοιχα: 70%
• Στις αιτήσεις των κτιρίων του Καταλόγου της Κεντρικής Δημόσιας Διοίκησης, η χρηματοδότηση αντί για 70% θα είναι 85%.
• Σε κάθε περίπτωση στα ανωτέρω ποσοστά προστίθεται ένα επιπλέον 10% στη χρηματοδότηση – επιχορήγηση εάν επιλεγεί η Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης (Σ.Ε.Α.) ως χρηματοδοτικό σχήμα.

«Θα πρέπει να υπάρχουν και οι φορείς να διεκδικήσουν τα διαθέσιμα ποσά»

Ο κ. Λουρίκας υπογράμμισε τους πολλαπλούς στόχους που επιτυγχάνονται μέσα από ένα τέτοιο πρόγραμμα, εκκινώντας από την εξοικονόμηση της ετήσιας πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 30%, τη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης μεγάλου αριθμού κτιρίων του Δημοσίου, με την αναβάθμισή τους κατά δύο κατηγορίες μεσοσταθμικά, την ανάπτυξη του κατασκευαστικού κλάδου και την στήριξη των τοπικών οικονομιών με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας καθώς και τη χρήση σε δημόσια κτίρια νέων καινοτόμων σχεδιαστικών προτύπων και ψηφιακών μοντέλων.

Όλες οι περαιτέρω λεπτομέρειες αναμένεται να εξειδικευτούν και το επόμενο διάστημα, ωστόσο όπως επεσήμανε ο ίδιος οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα πρέπει να το αξιοποιήσουν προετοιμάζοντας τις μελέτες για τις υποδομές την ένταξη των οποίων στο πρόγραμμα θα διεκδικήσουν. Άλλωστε όπως επεσήμανε μέχρι στιγμής έχει ανακοινωθεί το συνολικό διαθέσιμο ποσό και όχι ανά περιφερειακή ενότητα, τονίζοντας πως «θα πρέπει να υπάρχουν οι άνθρωποι και οι φορείς για να τα διεκδικήσουν, ούτως ώστε να μη πάνε σε κάποιες άλλες περιοχές». 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.