Δυσκολος χειμωνας για ολους μετα τις καταστροφες σε Εβρο και Θεσσαλια

Περικλής Γκόγκας, Καθηγητής Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης ΔΠΘ «Έχουμε υποστεί μια πολύ μεγάλη ζημιά, που με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο θα αναγκαστούμε να την πληρώσουμε, να την νοιώσουμε στην τσέπη μας»

Την εκτίμηση ότι είναι αναπόφευκτο πως θα επηρεαστούν οι τιμές στα προϊόντα και την οικονομία γενικότερα από την καταστροφή που έπληξε τη Θεσσαλία, έκανε ο κ. Περικλής Γκόγκας, Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών του  Δημοκριτείου  Πανεπιστημίου Θράκης μιλώντας στο Ράδιο Παρατηρητής και τη Νατάσσα Βαφειάδου.

Εκτιμά δε πως οι όποιες παρεμβάσεις από πλευράς κυβέρνησης θα μπορέσουν, αν είναι επιτυχείς, να περιορίσουν την κερδοσκοπία αλλά όχι τις πραγματικές ελλείψεις που θα ανεβάσουν τις τιμές, ενώ προειδοποίησε πως υπάρχει κίνδυνος να εγκαταλειφθούν ολόκληρες βιομηχανίες που εξαρτώνται από την αγροτική παραγωγή.

Επιπλέον πιέσεις από τις καταστροφές

Όπως τόνισε ο κ. Γκόγκας, μέσα στο γενικότερο ράλι αυξήσεων σε προϊόντα και είδη, οι καταστροφές σε Έβρο, και πολύ περισσότερο στη Θεσσαλία, θα δημιουργήσουν επιπλέον πιέσεις.

Οι επιπτώσεις από τις φωτιές του Έβρου, επισήμανε, είχαν σημαντικό οικολογικό αποτύπωμα αλλά μικρότερο οικονομικό από ό,τι θα έχει η πλημμύρα της Θεσσαλίας, που θα τις δούμε απευθείας στο τραπέζι και την τσέπη μας.

Φυσικά σε κάποιες περιπτώσεις θα υπάρχει και το θέμα της κερδοσκοπίας, με πολλούς επιτήδειους να χρησιμοποιούν ως δικαιολογία τις καταστροφές αυτές για να αυξήσουν τις τιμές, χωρίς να έχει αυξηθεί η τιμή της πρώτης ύλης τους.

Συγκεκριμένα στην Θεσσαλία παράγεται το 25% του γάλακτος και το 25% των σιτηρών, το 71% του χοιρινού  κρέατος και το 30-35% των αιγοπροβάτων. Όμως η καταστροφή θα επηρεάσει και την βιομηχανία της περιοχής, τόσο άμεσα πληγείσες από την πλημμύρα, όσο και όσες παίρνουν ως πρώτη ύλη αυτά τα προϊόντα και τα μεταποιούν και είτε τα διοχετεύουν στην ελληνική αγορά, κυρίως τα εξάγουν.

«Άρα θα δούμε σημαντικές επιπτώσεις και στο κομμάτι των  εξαγωγών. Το 50% των ελληνικών τυριών παράγεται στη Θεσσαλία. Είναι πολύ σημαντικό ποσοστό» τόνισε ο καθηγητής για να επισημάνει επιπλέον πως θα επηρεαστεί και η αγορά των σιτηρών.

Παρέμβαση για την κερδοσκοπία

Ερωτηθείς για τον τρόπο να ανακοπούν οι αυξήσεις σε προϊόντα, ο κ. Γκόγκας επισήμανε πως στο κομμάτι που  μπορεί να υπάρχει παρέμβαση είναι να υπάρχουν μηχανισμοί να ελέγξουν την κερδοσκοπία, δηλαδή αύξηση των τιμών παρόλο που δεν επηρεάστηκαν τα προϊόντα.

Όμως από τη στιγμή που υπάρχει σε μια αγορά έλλειψη αγαθών, τότε το επόμενο βήμα είναι η αύξηση της τιμής τους. «Δηλαδή αν μπορούσαμε μαγικά να πατήσουμε ένα κουμπί και οι τιμές να είναι οι ίδιες που υπήρχαν πριν, αυτό θα οδηγήσει σε κάποιους καταναλωτές να  αγοράζουν τα γαλακτοκομικά και τα κρέατα στην τιμή που ήταν πριν, αλλά και  σε κάποιους άλλους, το 50%, το 70%, να μην τα βρίσκουνε καθόλου» σημείωσε, κάνοντας την κατάσταση δίκοπο μαχαίρι.

«Έχουμε υποστεί μια πολύ μεγάλη ζημιά, που με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο θα αναγκαστούμε να την πληρώσουμε, να την νοιώσουμε στην  τσέπη μας».

Κίνδυνος από τις μακροπρόθεσμες συνέπειες

Πέρα όμως από τις άμεσες συνέπειες, θα υπάρξουν και μακροπρόθεσμες, μιας και υπάρχει ο κίνδυνος να εγκαταλειφθούν ασχολίες τόσο στον πρωτογενή όσο και στον δευτερογενή τομέα.

Αυτό θα γίνει είτε ακούσια, είτε εκούσια: όλες αυτές οι βιομηχανίες δεν θα έχουν πρώτες ύλες για παραγωγή, και τη στιγμή που οι περισσότερες από  αυτές είναι κυρίως εξαγωγικές, τουλάχιστον φέτος δε θα μπορούν να εκτελέσουν τα συμβόλαια που έχουν με πελάτες τους στο εξωτερικό, άρα οι  πελάτες τους θα αναγκαστούν να εισάγουν τις αντίστοιχες ποσότητες από άλλες χώρες, και δύσκολα θα επιστρέψουν.

«Άρα είναι  ένα πρόβλημα το οποίο  θα συνεχίσει  να  απασχολεί τα επόμενα χρόνια,  έστω κι  αν αποκατασταθούν όλα σε 2-3 μήνες, είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που χρειάζεται σχεδιασμό και σκέψη,  προκειμένου να μην αφήσει το αποτύπωμά του μόνιμα  στη χώρα μας» ανέφερε.

Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις στα οικονομικά

Όσο για τα μέτρα, και τα 2,25 δις που θα δοθούν, θεωρεί πως δεν υπάρχει ιδιαίτερος λόγος για πανηγυρισμούς, γιατί δεν είναι καινούργιο χρήμα που δεν θα το είχαμε πριν την καταστροφή, αλλά μια ανακατεύθυνση πόρων, με το 1,5 δις είναι από το νέο ΕΣΠΑ  του 2021-2027, που δεν θα κατευθυνθούν σε άλλα έργα, 400 εκατ. από το προηγούμενο ΕΣΠΑ που υπάρχουν κάποιοι ακόμα διαθέσιμοι πόροι και ένα δάνεια γύρω στα 200 εκ. ευρώ.

Με δεδομένη την ολοκλήρωση της επιδότησης του market pass, την μη επιδότηση, όπως φαίνεται, του πετρελαίου θέρμανσης και άλλες τέτοιες παύσεις επιδοτήσεων, πολλές από τις οποίες χρηματοδοτήθηκαν από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα ποσά από το οποίο τώρα θα πάνε για την  αποκατάσταση των ζημιών αυτών, θα δημιουργηθεί σίγουρα ένα σημαντικό  πρόβλημα.

«Δυστυχώς στα οικονομικά δεν υπάρχουν  μαγικές λύσεις. Από τη στιγμή που έγινε μια  ζημιά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα αναγκαστούμε να την πληρώσουμε όλοι  μας, οι φορολογούμενοι» ανέφερε.

Με την γραφειοκρατία της ΕΕ να είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, τόνισε, οι επιπλέον πόροι μπορεί να καθυστερήσουν για πάνω από ένα χρόνο.

Γενικότερα ο Καθηγητής περιμένει ένα ακόμα δυσκολότερο χειμώνα για τους Έλληνες πολίτες, γιατί περάσαμε μια  περίοδο 2-3 χρόνων υψηλού  πληθωρισμού, που ενώ έχει μειωθεί, έχει αφήσει τις τιμές αυξημένες. Προσθέτοντας τις επιπτώσεις που θα αντιμετωπίσουμε από τις μεγάλες αυτές καταστροφές,  και στον Έβρο και στη Θεσσαλία, προβλέπει ότι ο φετινός χειμώνας θα είναι  χειρότερος απ’ ότι ο περσινός.

Μικρές οι επιπτώσεις της ανόδου επενδυτικής βαθμίδας για τους απλούς πολίτες

Μιλώντας για το θέμα της αναβάθμισης στην επενδυτική βαθμίδα, ο κ. Γκόγκας τόνισε πως δεν είναι κάτι τόσο σημαντικό για το 95% των Ελλήνων, όμως αποτελεί μια θετική εξέλιξη για την Ελληνική Οικονομία, την οποία πλήρωσαν όλοι οι πολίτες διαχρονικά.

Άλλωστε η χώρα μας ανεβαίνει βαθμίδες τα τελευταία 6-7 χρόνια, από την τελευταία που είχαμε φτάσει λόγω της οικονομικής κρίσης, τόνισε.

Αυτούς που  θα ωφελήσει κυρίως είναι οι  τράπεζές μας, οι οποίες θα μπορούν να δανείζονται από την  Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φθηνότερα, και τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι  οποίες θα δανείζονται απευθείας από τις χρηματαγορές.

Η εξέλιξη εκτιμά πως μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες, στο βαθμό που  η σχετική  μείωση των επιτοκίων που  θα φέρει η αναβάθμιση της χώρας, θα περάσει στα δάνεια των επαγγελματιών. Παρόλα αυτά εκφράζει αμφιβολίες για το αν θα κερδίσουν 0,3 ή 0,5  μονάδες χαμηλότερα επιτόκια, και αν αυτά θα περάσουν ολόκληρα στα δάνεια. Άλλωστε έχει παρατηρηθεί πως οι τελευταίες αυξήσεις των επιτοκίων πέρασαν στα δάνεια, αλλά όχι στις καταθέσεις, που συνεχίζουν να έχουν μηδενικά επιτόκια.

«Είναι απόφαση των τραπεζών, και οι τράπεζές μας πλέον είναι  τέσσερις, επομένως λειτουργούν ολιγοπωλιακά  και ρυθμίζουν τις τιμές στα δάνεια και τις καταθέσεις εκεί που τους συμφέρει» σημείωσε.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.