Οι περι «Θεου» συνομιλιες με αφορμη το «Ω, Θεε μου» της Ανατ Γκοβ συνεχιζονται

Λίγο πριν αφήσουμε τις πένες μας κάτω για να υποδεχθούμε τη νέα χρονιά φιλοξενήσαμε στην εφημερίδα μας την εξαιρετική και δια μακρών συνομιλία με τον Γρηγόρη Βαλτινό της συνεργάτιδός μας Βιολέτας Φωτιάδου, που ζει στη Θεσσαλονίκη και έχει την καλή τύχη να παρακολουθεί και να γεύεται θέατρο. Και όχι μόνον, αφού η Βιολέτα αγαπά εξίσου, ή και περισσότερο, να ερωτά, αφού πρώτα διαβάσει και αφού συγγνωστά απολαύσει θέατρο. Η Βιολέτα ήδη εξάλλου μας χάρισε την πρώτη εκ των συνομιλιών της με τον καλό ηθοποιό και σκηνοθέτη Γρηγόρη Βαλτινό, που πρωταγωνιστούσε στην ωραία αλλά και χρήσιμη για την εποχή μας παράσταση του «Ω, Θεέ μου» της Ανάτ Γκοβ, αναδεικνύοντας όχι μόνο τη συμβολική της παράστασης και τον Θεό που μπορεί να είναι κάθε καλός άνθρωπος επί γης, αλλά και τους προβληματισμούς του για τη σήμερον εποχή που οι λέξεις έχουν υποστεί ως προς το πραγματικό τους περιεχόμενο εξάρθρωση, και τα περισσότερα των εγκλημάτων πραγματοποιούνται στο όνομα τάχα του Θεού!

Σήμερα, η Βιολέτα Φωτιάδου επανέρχεται στις σελίδες μας, ολοκληρώνοντας την τριπλή της συνομιλία με τους ηθοποιούς του «Ω, Θεέ μου», παραθέτοντάς μας τα όσα συζήτησε με την ψυχολόγο στο έργο ηθοποιό Κατερίνα Διδασκάλου αλλά και με τον νεαρό ταλαντούχο ηθοποιό Μίλτο Τσιάντο που υποδύεται τον γιο της…
 
Κατερίνα Διδασκάλου όμως… 

Κατερίνα Διδασκάλου, ηθοποιός «Δυστυχώς τα μεγαλύτερα εγκλήματα έχουν γίνει και γίνονται στο όνομα του Θεού σε κάθε χώρα, χρόνο και ιστορία»

ΠτΘ: Ποιο ήταν αυτό το στοιχείο που σας κέντρισε το ενδιαφέρον ώστε να επιλέξετε να πρωταγωνιστήσετε σ’ αυτό το έργο της ισραηλινής Ανάτ Γκοβ με τον κ. Βαλτινό;
Κ.Δ.: Το έργο το έφερε η σκηνοθέτης κ.Λίνα Ζαρκαδούλα στη διάρκεια της περσινής σεζόν. Όταν το διάβασα, το βρήκα, όχι απλώς ιδιοφυές, αλλά και γεμάτο με χιούμορ, ουσία και εν τέλει λύτρωση. Ήταν μια πρόκληση και παρά το ότι ο Γρηγόρης μου είχε προτείνει ένα άλλο έργο, όταν του αντιπρότεινα αυτό ενθουσιάστηκε.

«Η αγάπη είναι η κορωνίδα των αξιών» 

ΠτΘ: Ποια σκηνή σας ευχαριστεί περισσότερο;
Κ.Δ.: Η σκηνή που μιλάει η ψυχολόγος με το Θεό για την αγάπη. Αφού βρίσκουν την αιτία που κατεβαίνει ο Θεός στη γη, την κατάθλιψή του δηλαδή, παραδέχεται και ο ίδιος ο Θεός ότι η αγάπη είναι η κορωνίδα των αξιών, ότι το καλό γεννάει καλό, το κακό γεννάει κακό και ότι πρέπει να διαφυλάττουμε μέσα μας την αγάπη. Νομίζω ότι είναι κορυφαία σκηνή, λόγω του γεγονότος ότι άνθρωπος και Θεός συμφωνούν σε κάτι συγκεκριμένο και δεν είναι αντιμέτωποι.
 
ΠτΘ: Βλέπουμε ότι η Άννα, την οποία και υποδύεστε, φαίνεται να αμφισβητεί περισσότερο τις καλές προθέσεις του Θεού και λιγότερο την ύπαρξή του. Πιστεύετε ότι αυτό είναι ένα σύγχρονο στοιχείο; Το πέρασμα δηλαδή από την πίστη στον αγνωστικισμό και έπειτα σε κάτι ενδιάμεσο όπως αυτό που παρουσιάζεται στο έργο;
Κ.Δ.: Φυσικά. Υπάρχει πολύ έντονα η αμφισβήτηση σήμερα. Δεν έχεις ακούσει πολλούς ανθρώπους που διερωτούνται για τις προθέσεις του Θεού με το «γιατί Θεέ μου το επέτρεψες αυτό να γίνει;»;
 
ΠτΘ: Το πιστεύουν όμως; Δηλαδή όντως θεωρούν ότι κάποιος Θεός επιτρέπει τα δεινά ή απλά δεν θέλουν να δουν τις πράξει των ίδιων ή των υπολοίπων ανθρώπων;
Κ.Δ.: Προφανώς το δεύτερο, επειδή ο καθένας από εμάς είναι Θεός και είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του. Δυστυχώς τα μεγαλύτερα εγκλήματα έχουν γίνει και γίνονται στο όνομα του Θεού σε κάθε χώρα, χρόνο και ιστορία. Ο Χίτλερ κατηγόρησε τους Εβραίους για την πίστη τους σε ένα Θεό διαφορετικό από αυτόν, ενώ στην ουσία είναι ο ίδιος ένοχος. Και σήμερα στο όνομα του Θεού γίνονται τα εγκλήματα για το Ισλάμ.  

«Δεν υπάρχουν ελληνικά και ξένα, αλλά μόνο ανθρώπινα δεδομένα» 

ΠτΘ: Είχατε δηλώσει πριν την πρεμιέρα ότι εντάξατε και το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού στο έργο. Ήταν κάτι που βγήκε αυθόρμητα ή σας ζητήθηκε από τη σκηνοθέτη για να έρθει το έργο πιο κοντά στα ελληνικά δεδομένα;
Κ.Δ.: Μας το ζήτησε η σκηνοθέτης. Ο Γρηγόρης «κολύμπησε» πολύ γρήγορα και γενναία μέσα σε αυτό. Μαζί με τον Μίλτο που κάνει τον γιο μου, νομίζω ήταν αποκαλυπτικό το τι μας δώσανε οι αυτοσχεδιασμοί. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ελληνικά και ξένα δεδομένα. Υπάρχουν μόνο ανθρώπινα δεδομένα. Είναι ένα πανανθρώπινο έργο και δεν απευθύνεται σε συγκεκριμένη χώρα. Εδώ καίγεται ο πλανήτης και εμείς μιλάμε ακόμα για ξένα και ελληνικά δεδομένα. Είναι ουτοπικό αυτό. Είμαστε κοντόφθαλμοι όταν μιλάμε για τέτοιους διαχωρισμούς. Ίσως όταν το καταλάβουμε πάψουμε να πληγώνουμε ο ένας τον άλλο, όπως λέει και η Άννα.

«Συγκινημένες πολλές μητέρες για την ειλικρίνεια με την οποία παρουσιάζεται το αυτιστικό παιδί στην παράσταση» 

ΠτΘ: Τι σημαντικό αποκομίσατε από αυτό τον ρόλο;
Κ.Δ.: Συνεχίζω να αποκομίζω και κάθε μέρα μου αποκαλύπτεται και κάτι καινούριο. Αποκομίζω τα σχόλια του κόσμου, των ανθρώπων που έρχονται και μας μιλάνε. Έρχονται μητέρες αυτιστικών παιδιών συγκινημένες για την ειλικρίνεια με την οποία παρουσιάζεται το αυτιστικό παιδί στην παράσταση. Οι άνθρωποι μας λένε ότι προβληματίζονται θετικά και δημιουργικά γύρω από την ύπαρξη του Θεού και το τι σημαίνει αγάπη στο Θεό. Γιατί αγάπη στο Θεό σημαίνει αγάπη στον συνάνθρωπό μας. Τόσο απλό. Πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πόσοι φερόμαστε έτσι και κατά πόσοι εκπρόσωποι θρησκειών κάνουν την αγάπη πράξη πραγματικά. Όταν αρχίσουμε να πράττουμε έτσι, ίσως να έχουμε μια ελπίδα.

Μίλτος Τσιάντος, ηθοποιός «Το σημαντικότερο που κέρδισα από την παράσταση ήταν το γεγονός της συνάντησης με παιδιά με αυτισμό»

O Μίλτος Τσιάντος υποδύεται τον αυτιστικό γιο της Κατερίνας Διδασκάλου. Είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του ΚΘΒΕ, ενώ μεταξύ άλλων στο θέατρο έχει πάρει μέρος σε παραστάσεις όπως «Άκου να δεις Ψευδαίσθηση» σε σκηνοθεσία Κωσταντίνου Λιάρου στο θέατρο Blackbox στη Θεσσαλονίκη, «Η Κωμωδία του Αυτόχειρα» σε σκηνοθεσία Γιάννη Ρήγα για το ΚΘΒΕ και «Το τραγούδι του Φορτούνιο», οπερέτα σε σκηνοθεσία Γιάννη Ρήγα σε μια συμπαραγωγή ΚΘΒΕ και Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης(ΑΜΘ).
 
Ο λόγος στον ίδιο… 

«Όλοι οι άνθρωποι έχουμε κάποια ιδιαιτερότητα» 

ΠτΘ: Αν έπρεπε να συστηθείς στο κοινό, πώς θα παρουσίαζες τον εαυτό σου;
M.T.: Είμαι 23 ετών και τελείωσα φέτος τη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ στη Θεσσαλονίκη. Προηγουμένως σπούδαζα Νομική στο ΑΠΘ, αλλά οι σπουδές μου δεν ολοκληρώθηκαν ακόμα στον τομέα αυτό. Θα ολοκληρωθούν όμως εν καιρώ. Αυτή είναι η πρώτη μου δουλειά στο ελεύθερο θέατρο και πριν από αυτή συμμετείχα σε κάποιες άλλες παραστάσεις με συμφοιτητές και φίλους, όπως στην πειραματική παράσταση «Άκου να δεις Ψευδαίσθηση» στο θέατρο Βlackbox. 

«Δεν έχει σημασία αν κάποιος δεν μπορεί να μιλήσει ή αν έχει κάποια περίεργη αντίδραση» 

ΠτΘ: Στο έργο υποδύεστε το γιο της Κατερίνας Διδασκάλου ο οποίος πάσχει από αυτισμό. Είναι ένας ρόλος εξαιρετικά απαιτητικός τον οποίο φέρατε εις πέρας με πολύ μεγάλη επιτυχία. Πώς προετοιμαστήκατε για τον ρόλο αυτό;
Μ.Τ.: Αυτό ήταν η δεύτερη πρόκληση. Όταν μου δώσανε το κείμενο μου είπαν σε θέλουμε για ένα μικρό ρόλο που έχει την ιδιαιτερότητα ότι θα παίζει και μουσικά όργανα και δεν μου είπαν ότι πρόκειται για ένα αυτιστικό παιδί. Διαβάζοντας το κείμενο συνειδητοποίησα ότι στην παράσταση δεν μιλάω καν, που βέβαια δεν είχε καμία σημασία για τί ο ρόλος είχε πολύ μεγάλη σωματική έκφραση και πάρα πολύ ψάξιμο για να μπορέσω να καταφέρω.
 
Στην αρχή είχα τρομοκρατηθεί. Η σκηνοθέτης Λίνα Ζαρκαδούλα με βοήθησε πάρα πολύ και μέσα από συζήτηση καταλήξαμε στο ότι από τη μία είναι ένας ρόλος που φαίνεται να έχει μια τρομακτική ιδιαιτερότητα και μια δυσκολία, αλλά από την άλλη όλοι οι άνθρωποι έχουμε μία ιδιαιτερότητα. Το «τρομακτική» που λέμε για το αυτιστικό παιδί είναι επειδή το βλέπεις και ξεχωρίζει. Αν είχες να παίξεις τον μέσο άνθρωπο θα έπρεπε να επινοήσεις εσύ ο ίδιος την τρομακτική του ιδιαιτερότητα.
 
Όταν έπιασα τον ρόλο άρχισα να γνωρίζω παιδιά με αυτισμό και για μένα αυτό ήταν μια εμπειρία ζωής. Μέχρι πριν από αυτό σκεφτόμουν πως θα εντάξω στο ρόλο τα διδάγματα που πήρα από τη Σχολή και ξαφνικά βρίσκομαι σε μία παρέα παιδιών και εθελοντών που δουλεύουν στο ίδρυμα ΠΙΚΠΑ, στην Αθήνα στη Βούλα. Είναι μια κοινότητα κυριολεκτικά, όπου τα παιδιά κάνουν διάφορες δραστηριότητες, έχουν απίστευτη στήριξη από τους εθελοντές και το προσωπικό. Πέρασα χρόνο μαζί τους και από ένα σημείο και έπειτα το έκανα γιατί μου έδινε πράγματα ως άνθρωπο. Μπορεί να έβλεπες πολύ πόνο και δυσκολία λόγω της ποικιλίας των καταστάσεων αλλά ήταν όλοι τόσο δοτικοί και χαρούμενοι άνθρωποι που συνειδητοποιούσες ότι δεν έχει σημασία αν κάποιος δεν μπορεί να μιλήσει, ή αν έχει κάποια περίεργη αντίδραση, γιατί περνούν καλά. Επίσης επισκέφτηκα και το σπίτι ενός παιδιού, του Ανδρέα, ο οποίος μου έδωσε πολλά πέραν του ρόλου και θα ήθελα να τον ευχαριστήσω με οποιονδήποτε τρόπο. Μπορεί να μην καταλάβαινε το λεκτικό ευχαριστώ αλλά υπήρχαν φορές που όντως επικοινωνούσαμε και ήταν μαγικό. 

«Το έργο ασχολείται με το πώς μπορούμε εμείς οι άνθρωποι να επικοινωνήσουμε καλύτερα μεταξύ μας» 

ΠτΘ: Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο «ρόλος» του ρόλου σου; Γιατί δηλαδή επιλέχθηκε ένα αυτιστικό παιδί;
Μ.Τ.: Είναι κάτι που προβλημάτισε και εμένα αρκετά. Ένας λόγος είναι ίσως ότι αυτή η γυναίκα παρουσιάζει εξ αρχής μια αντίδραση απέναντι στο Θεό. Όλα τα βάσανα που έχει περάσει τα αποδίδει με έναν τρόπο σε μια ανώτερη ύπαρξη και αναρωτιέται γιατί να βασανίζεται εκείνη σε αυτή τη ζωή. Σίγουρα λοιπόν ένας λόγος που επιλέχθηκε να μεγαλώνει αυτή η γυναίκα ένα τέτοιο παιδί είναι ότι ναι μεν το παιδί αυτό της προσφέρει καθημερινά πολλά, όπως λέει και εκείνη στο έργο, αλλά το να τα βγάζεις πέρα κάθε μέρα μόνος σου και με ένα τέτοιο παιδί είναι μια δοκιμασία και ένας λόγος που αποστρέφεται τον Θεό. Εγώ το είδα αυτό και με τη μητέρα του Ανδρέα η οποία δεν μπορεί να είναι συνέχεια με τον Ανδρέα, οπότε είχε μαζί της τον φροντιστή του Ανδρέα ο οποίος ερχόταν αρκετές φορές ακόμα και μόνο για να τον προσέχει. Θέλω να πω με αυτό ότι το γεγονός ότι κάποιες φορές μια μάνα δεν μπορεί να τα βγάζει συνέχεια πέρα με το παιδί, δεν συνεπάγεται με έκπτωση στην αγάπη της. Σημαίνει απλώς ότι είναι και εκείνη άνθρωπος. Ένας άλλος λόγος ίσως να είναι ότι μία ιδιαιτερότητα ενός παιδιού με αυτισμό είναι η δυσκολία στην επικοινωνία, κάτι με το οποίο ασχολείται πολύ το έργο. Με το πώς μπορούμε εμείς οι άνθρωποι να επικοινωνήσουμε καλύτερα μεταξύ μας. Με το πόσο έχουμε αποκοπεί ο ένας από τον άλλο. Μάλιστα κατεβαίνει ένας Θεός από τον ουρανό ο οποίο παρουσιάζει πολύ αυτιστική συμπεριφορά αν το παρατηρήσεις. Δεν ξέρει δηλαδή πώς να κάτσει, τι γεύση έχει το νερό που του δίνουν ή ακόμα και ο σκληρός τρόπος που μιλάει στην ψυχολόγο για τον κατεστραμμένο γάμο και το παιδί της χωρίς να καταλαβαίνει ότι την πληγώνει. Αντίστοιχα πολλά αυτιστικά παιδιά έχουν παρόμοιες συμπεριφορές.
 
ΠτΘ: Η σκηνή που λέτε για πρώτη φορά την Άννα (Κατερίνα Διδασκάλου) «Μαμά», όχι μόνο συγκινεί το κοινό αλλά του δημιουργεί και ένα αίσθημα λύτρωσης κορυφώνοντας το έργο. Τι συναισθήματα σας προκαλεί εσάς αυτή η σκηνή;
Μ.Τ.: Το τι αισθάνομαι εγώ εκείνη τη στιγμή μπορεί να είναι κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που αισθάνεται ο θεατής και αυτό συμβαίνει γιατί μπαίνει και το κομμάτι του επαγγελματισμού. Ότι δηλαδή εγώ πρέπει να κάνω αυτό που είναι να κάνω σωστά, ακόμα κι αν δεν νιώθω τίποτα, ώστε να συγκινηθεί ο θεατής και να νιώσει αυτό που πρέπει. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, το θεωρητικό πλαίσιο πίσω από αυτή τη σκηνή είναι ότι τη στιγμή που το παιδί λέει μαμά δεν λέει ακριβώς «μαμά», αλλά μια σειρά συλλαβών από «μα». Είναι κάτι μεταξύ άναρθρου λόγου και σχηματισμού μιας κανονικής λέξης. Οπότε η δική μου επιλογή ήταν η σκηνή αυτή να είναι μια στιγμή που όντως αυτό το παιδί κάνει ένα βήμα για να μιλήσει, αλλά δεν είναι μια απόλυτα συνειδητή στιγμή. Για το έργο αρκεί ότι η Άννα ξαναβρίσκει τη δύναμη της πίστης στο Θεό. Της φτάνει και μόνο να πιστέψει ότι το παιδί της εκείνη την ώρα λέει μαμά. Δεν ξέρω όμως κατά πόσο αυτό γίνεται αντιληπτό. Γενικά πάντως ισχύει ότι είναι μια λυτρωτική σκηνή. Και για μένα σαν ηθοποιό και για τον θεατή, λόγω του σκηνικού, με το νερό που πέφτει, τον χορό στη βροχή και την αγκαλιά του παιδιού με τη μάνα. 

«Είναι η πρώτη φορά που έχω να αναμετρηθώ με έναν ρόλο κάθε βράδυ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα» 

ΠτΘ: Τι σημαντικό αποκομίσατε από αυτό το ρόλο;
Μ.Τ.: Το σημαντικότερο που κέρδισα από την παράσταση ήταν το γεγονός της εμπειρίας της συνάντησης με παιδιά με αυτισμό. Καμιά φορά η ζωή ξεπερνάει το θέατρο. Όσο και αν λέμε ότι εγώ θέλω να αφιερωθώ, παραδείγματος χάριν, στο θέατρο, βλέπεις κάπου μια φλούδα ζωής και αυτό είναι μαγικό. Όταν πήγα στην κοινότητα με τα παιδιά είδα ότι το γεγονός πως αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα δεν έχει καμία σημασία ως προς στο πως δένεσαι με κάποιους ανθρώπους. Έκανα φιλίες εκεί και έχω κρατήσει επαφές. Το πιο δύσκολο για μένα αλλά ταυτόχρονα και το πιο ωφέλιμο, ως προς το τεχνικό κομμάτι του ρόλου, είναι ότι πρέπει να πεθαίνει και να αναγεννιέται κάθε βράδυ. Είναι η πρώτη φορά που έχω να αναμετρηθώ με έναν ρόλο κάθε βράδυ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και πρέπει σε κάθε παράσταση να φέρνω την ενέργεια που είχα στην πρεμιέρα και ταυτόχρονα να καταπολεμώ και το άγχος μου. Αυτό με κάνει κάθε φορά να προχωράω και ένα βηματάκι μπροστά. Να κάνω καλύτερα κάποια πράγματα και πιο χαλαρά ή ενδεχομένως να παρατηρώ ότι κάτι πήγε λάθος και να το διορθώνω.

«Με αφορούν οι άνθρωποι και η φύση της δουλειάς» 

ΠτΘ: Ποια είναι τα σχέδια για το μέλλον;
Μ.Τ.: Δεν υπάρχει κάτι που να είναι στα χαρτιά. Στη Θεσσαλονίκη έχω πολλούς φίλους και ανθρώπους που ασχολούνται με το θέατρο. Υπάρχει και ένας θεατρικός φίλος, ο Γιάννης Διδασκάλου, με τον οποίο έχουμε ήδη συνεργαστεί σε κάποια πράγματα, έχουμε μια κοινή πνευματική συγγένεια και θα ήθελα να κάνω κάτι μαζί του. Θα ήθελα γενικά να κάνω πράγματα με ανθρώπους που εκτιμώ και αγαπώ. Η συγκεκριμένη δουλειά τυχαίνει να έχει κάποια δημοσιότητα, να τη βλέπει κόσμος και να είμαι το τρίτο πρόσωπο σε μια παράσταση με διάσημους ηθοποιούς. Αυτό από τη μία είναι πολύ ωραίο, αλλά εμένα αυτό το κομμάτι δεν με αφορά. Με αφορούν οι άνθρωποι και η φύση της δουλειάς. Αυτό είναι και το σχέδιό μου για το μέλλον. Αφενός το να μπορέσω να συνεργαστώ από εδώ και πέρα, όπως θέλω και με τους ανθρώπους που θέλω, και αφετέρου να συνεχίσω την εκπαίδευσή μου. Προσπαθώ να είμαι σε συνεχή επαφή με το αντικείμενο που με ενδιαφέρει. Αν καταφέρω αυτά τα δύο θα είμαι πολύ ευχαριστημένος.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.