«Ο Μαρξ στον κηπο του Δαρβινου»: ενα μυθιστορηματικο-φιλοσοφικο αναγνωσμα για την κορυφαια «συναντηση» των δυο στοχαστων

Ilona Jerger, «Ο Μαρξ στον κήπο του Δαρβίνου», Utopia, Αθήνα 2019

Ένα πρωτότυπο πόνημα, που μπορεί να τοποθετηθεί μεταξύ μυθιστορίας, φιλοσοφίας και επιστήμης ως ανάγνωσμα, μας προσφέρει η γερμανόφωνη συγγραφέας Ilona Jerger. «Ο Μαρξ στον κήπο του Δαρβίνου» συνδυάζει άψογα την ιστορική πραγματικότητα με τη μυθοπλασία. Με αφετηρία το γεγονός ότι δύο από τους μεγαλύτερους στοχαστές του 19ου αιώνα, οι συνονόματοι Μαρξ και Δαρβίνος, έζησαν την ίδια εποχή και πέρασαν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους σε γειτονική τοποθεσία στη Μεγάλη Βρετανία, η συγγραφέας εφευρίσκει ένα πολύ έξυπνο τέχνασμα για να συνδέσει τις ζωές των δύο μεγάλων επιστημόνων: ότι ήταν ασθενείς του ίδιου γιατρού, του φανταστικού χαρακτήρα Δόκτωρ Σπένσερ και τελικά, κάποια στιγμή, συναντιούνται τυχαία.

Οι διαφορές μεταξύ του Μαρξ και του Δαρβίνου σίγουρα είναι πολλές, και οι –πολλές φορές– αντικρουόμενες απόψεις τους παρατίθενται ενδελεχώς στο κείμενο. Οι ομοιότητες όμως μεταξύ τους, αν και αφανείς οι περισσότερες από αυτές, δεν είναι διόλου αμελητέες. Και οι δύο άντρες είναι πρόθυμοι να αμφισβητήσουν τα καθιερωμένα και δηλώνουν σκεπτικοί απέναντι στα όσα πρεσβεύει η Εκκλησία και η «Βίβλος», οι αυθεντίες δηλαδή της εποχής τους. Συγχρόνως, είναι τρομερά εργατικοί και ευσυνείδητοι στη δουλειά τους, όσο και αποφασισμένοι να φέρουν οπωσδήποτε εις πέρας τις ιδιάζουσες για την εποχή μελέτες τους. Πάνω απ’ όλα όμως κατατρύχονται και οι δύο από τις ίδιες ενοχές, αφού τα συμπεράσματα των ερευνών τους τούς εξανάγκασαν να αποκηρύξουν την ευσέβεια με την οποία είχαν γαλουχηθεί επί αιώνες οι οικογένειές τους.

Η συγγραφέας κλέβει για λίγο το μικροσκόπιο από τα χέρια του Δαρβίνου και φωτίζει το έργο,  τις απόψεις αλλά και τα καλά κρυμμένα οικογενειακά μυστικά και τις κρυφές πτυχές της καθημερινότητας των δύο μεγάλων μορφών που επηρέασαν και καθόρισαν τη σύγχρονη σκέψη όσο λίγοι. Το αποτέλεσμα είναι ένα πόνημα ευκολοδιάβαστο, όσο και ευχάριστο, το οποίο όταν ο αναγνώστης φέρει εις πέρας θα αισθανθεί σαν να γύρισε πίσω στον 21ο αιώνα μετά από ένα ταξίδι με χρονομηχανή στην Αγγλία του 19ου αιώνα.

ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟ: η έξυπνη ιδέα της συνάντησης των δύο στοχαστών.

ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ: όσοι ενδιαφέρονται για τη βιολογία, τις πολιτικές θεωρίες και τη φιλοσοφία.

*Η Λεύκη Σαραντινού είναι φιλόλογος, ιστορικός και συγγραφέας.
 

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.