Ντοκιμαντερ για τη ζωη των Σαρακατσανων

Μία υπόσχεση του νομάρχη Ροδόπης κατά την ημέρα τέλεσης του εθίμου «Καλογιάννεια» στον παραδοσιακό οικισμό των Σαρακατσάνων στη διασταύρωση Φαναρίου λαμβάνει σάρκα και οστά τις επόμενες ημέρες. Η υπόσχεση αναφερόταν στο γύρισμα ντοκιμαντέρ με ιστορικά στοιχεία του συλλόγου Σαρακατσάνων Θράκης, ήθη και έθιμα, παραδοσιακή κουζίνα και παιχνίδια. Έξι μήνες μετά η υπόσχεση γίνεται πραγματικότητα.

Το ντοκιμαντέρ

Σε ένα 25λεπτο ντοκιμαντέρ, τα γυρίσματα του οποίου ξεκινούν τις επόμενες μέρες στην περιοχή μας, θα γίνει η καταγραφή στοιχείων του τρόπου ζωής και του πολιτισμού των Σαρακατσάνων. Όπως ενημερώνει ο Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Σαρακατσάνων κ. Νάκος ο νομάρχης Ροδόπης Άρης Γιαννακίδης σε εκδήλωσή τους πρότεινε τη δημιουργία ντοκιμαντέρ για τον τρόπο ζωής των Σαρακατσάνων της Θράκης, αναλαμβάνοντας τη χρηματοδότησή του. «Ο χρόνος ωρίμασε και τις επόμενες ημέρες εταιρεία από την Αθήνα θα προβεί σε γυρίσματα κατά το μεγαλύτερο μέρος του στον παραδοσιακό μουσειακό σαρακατσάνικο οικισμό στη διασταύρωση Φαναρίου αλλά και σε άλλα μέρη του Νομού Ροδόπης και συγκεκριμένα στα βουνά, όπου θα γυρισθούν σκηνές από την επιστροφή στα ξεκαλοκαιριά των βουνών στα χειμαδιά στον κάμπο»

Πέρα από αυτό το ντοκιμαντέρ θα περιλαμβάνει αναπαραστάσεις εθίμων, παραδοσιακά παιχνίδια, αλλά και η σαρακατσάνικη κουζίνα.

Ο κόσμος ήδη έχει κινητοποιηθεί και αρκετά μέλη του Συλλόγου είναι έτοιμα να συμβάλλουν στο γύρισμα. Γέροντες και γερόντισσες, μεσήλικες, έφηβοι αλλά και νήπια ντυμένοι με παραδοσιακές στολές θα στηρίξουν την προσπάθεια. Το ντοκιμαντέρ θα παρουσιάσουν κρατικά αλλά και ιδιωτικά κανάλια πανελλήνιας αλλά και δορυφορικής εμβέλειας.

Ανάλογη δουλειά δεν έχει γίνει σε άλλο σύλλογο. Κατά τόπους έχει γραφεί κάποιο δρώμενο ή κάποια τελετή αλλά έτσι συνολικά για δουλειά που θα προβληθεί στο πανελλήνιο δεν έχει γίνει. «Εμείς θα είμαστε πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ εκπροσωπώντας όλους τους Σαρακατσάνους», τονίζει ο κ. Νάκος.

Χθες το βράδυ ο Πρόεδρος του Συλλόγου κάλεσε όλα τα μέλη όχι μόνο αυτά που δραστηριοποιούνται στα γραφεία του Συλλόγου στην οδό Αγία Γεωργίου 23 για να τα ενημερώσει για τη συγκεκριμένη προσπάθεια αλλά και για τη διημερίδα που θα γίνει το Μάη ή το Σεπτέμβρη του 2008 για το σαρακατσάνικο πρόβατο.

Διημερίδα για το σαρακατσάνικο πρόβατο

Το Μάη ή τον Σεπτέμβρη του 2008, – η ημερομηνία θα καθορισθεί ανάλογα με το χρόνο του υποψηφίου διδάκτορα που θα παρουσιάσει την εκδήλωση, – θα πραγματοποιηθεί στην Κομοτηνή διημερίδα με θέμα «Σαρακατσάνικο πρόβατο. Παρελθόν – παρόν και μέλλον». Διοργανωτές της διημερίδας η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων και ο Μορφωτικός Σύλλογος Θράκης. Στο πλαίσιο της ημερίδας θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στη Νέα Σάντα στο κοπάδι με σαρακατσάνικα πρόβατα που διατηρεί Σαρακατσάνος κτηνοτρόφος. «Αν η διημερίδα γίνει την άνοιξη θα αναβιώσουμε και το έθιμο του κούρου των προβάτων, δηλαδή του κουρέματος των προβάτων. Ο κούρος ήταν ένα πανηγύρι και γινόταν ομαδικά με προγραμματισμό. Από ένα τσελιγκάτο μαζεύονταν σε ένα κοπάδι τελείωναν το κούρεμα και ακολουθούσε το άλλο κοπάδι και μετά το άλλο, ανάλογα με τον αριθμό των προβάτων. Κατά τη διάρκεια του κούρου γινόταν και μεγάλο τραπέζι και χαρά, γιατί για τους Σαρακατσάνους το έθιμο του κούρου ήταν μια χαρά. Δυστυχώς σήμερα το έθιμο το αφήσαμε πίσω μας. Κατεβήκαμε πρώτα στα χωριά αστικοποιηθήκαμε στην πόλη και ακολουθήσαμε τις μεγαλουπόλεις και το εξωτερικό και είναι μια ευκαιρία να τα αναβιώσουμε όλα αυτά».

Ο σύλλογος είχε προτείνει την διοργάνωση της διημερίδας αυτής στο συνέδριο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων που έγινε στις Σέρρες 31 Μαρτίου με 2 Απριλίου 2007, εφόσον στην περιοχή και συγκεκριμένα στη Νέα Σάντα υπήρχε κοπάδι με σαρακατσάνικα πρόβατα.

Η ομοσπονδία έκανε δεκτή την πρόταση η διημερίδα να πραγματοποιηθεί στην Κομοτηνή, όπου θα παρουσιαστεί η διδακτορική διατριβή του υποψήφιου διδάκτορα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Δημήτρη Δερβίση, ο οποίος είναι Σαρακατσάνος στην καταγωγή και εργάζεται στην τράπεζα Γενετικού Υλικού του ΕΘΙΑΓΕ. Στην διημερίδα θα κληθούν επιστήμονες από την Βαλκανική την Ευρώπη και από τη Νορβηγία, για να τεκμηριώσουν για την ράτσα του σαρακατσάνικου πρόβατου, τα χαρακτηριστικά του και σε ποιους χώρους μπορεί να επιβιώσει.

Όπως ενημερώνει ο κ. Νάκος οι Σαρακατσάνοι όλης της Ελλάδας εξέτρεφαν μια συγκεκριμένη ράτσα προβάτων η οποία είναι ανθεκτική στις καιρικές συνθήκες, άντεχε στα βουνά, είναι μικρόσωμη, δεν έχει πολύ μαλλί αλλά αυτό που έχει είναι ποιότητας και το γάλα που δίνει είναι λίγο, αλλά παχύ. «Με την αστικοποίηση των Σαρακατσάνων τα κοπάδια πουλήθηκαν και σφάχτηκαν. Ο τελευταίος που έχει κοπάδι με Σαρακατσάνικο πρόβατο στη Νέα Σάντα τα κληρονόμησε από τον πατέρα του, -γιατί κάθε κοπάδι μεταβιβάζονταν από τον παππού, στο γιο και από το γιο στον εγγονό, – ο οποίος όμως είναι σε ηλικία συνταξιοδότησης και έτσι σε δύο χρόνια θα οδηγηθεί και αυτό το κοπάδι σε σφαγή. Υπάρχει όμως ενδιαφέρον από νέους Σαρακατσάνους, μετά από ενημέρωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας σε όλους τους Συλλόγους, για αυτή τη ράτσα και γίνεται προσπάθεια να ενταχθούν σε προγράμματα, γιατί το είδος είναι υπό εξαφάνιση και επιδοτείται από την ΕΕ. Μέλημά μας και προσπάθειά μας είναι να δει το θέμα η πολιτεία ουσιαστικότερα, ώστε να έχουμε ένα αποτέλεσμα. Θα χαρούμε πολύ όταν το σαρακατσάνικο πρόβατο αυξάνεται και δεν εξαφανισθεί».

Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις

Θετικά απάντησε στο κάλεσμα της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Κομοτηνής ο Μορφωτικός Σύλλογος Σαρακατσαναίων Θράκης στις Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του Δήμου που θα πραγματοποιηθούν το διάστημα 15 Δεκεμβρίου με 3 Ιανουαρίου στην Κεντρική Πλατεία της πόλης.

Με απόφαση της ΔΕΠΑΚ θα παραχωρηθεί στο Σύλλογο χώρος για μια ημέρα, ο οποίος και θα ντυθεί στο εσωτερικό του όπως τα σπίτια των Σαρακατσάνων όπου θα αναβιώσουν ήθη και έθιμα του Δωδεκαημέρου των Σαρακατσάνων.

«Οι Σαρακατσάνοι δεν είχαν κάλαντα είχαν μόνο έθιμα. Επίσης θα υπάρξει και μία βραδιά σαρακατσάνικη με χορούς και τραγούδια στην Κεντρική Πλατεία της Κομοτηνής».

Α.Π.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.