Νεα μερα για την καταπολεμηση των κουνουπιων στην ΑΜΘ

Μέσω του προγράμματος INSEQT που υλοποιούν η Σχολή Επιστημών Υγείας του ΔΠΘ, η Γεωτεχνοϋγειονομική Βορείου Ελλάδος και η Εβροφάρμα

Να ανοίξει νέους δρόμους στην καταπολέμηση των κουνουπιών, με μεγαλύτερη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα, φιλοδοξεί το πρόγραμμα INSEQT, που υλοποιούν η Σχολή Επιστημών Υγείας του ΔΠΘ, η Γεωτεχνοϋγειονομική Βορείου Ελλάδος και η Εβροφάρμα.
 
Μέσα από αυτό το ερευνητικό έργο θα δημιουργηθεί μια νέα μοριακή μεθοδολογία για την ταξινόμηση των κουνουπιών, για μια πιο γρήγορη, αξιόπιστη αλλά και μικρότερου κόστους ανάλυση των πληθυσμών τους μέσα από τη χρήση του μαζικού γονιδιακού ελέγχου.
 
Και ενώ η μεθοδολογία ξεκίνησε να αναπτύσσεται πιο εξειδικευμένα για κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, στην τελική της μορφή θα μπορεί να αξιοποιηθεί ως εργαλείο για την καλύτερη και ορθότερη αντιμετώπιση των κουνουπιών σε όλη τη Θράκη. Θα μπορεί δε να δημιουργήσει μια βάση δεδομένων για τους πληθυσμούς των κουνουπιών της Θράκης, αλλά και να χρησιμοποιηθεί από επιστήμονες σε παγκόσμιο επίπεδο για τη δημιουργία ανάλογων δεδομένων.
 
Το πρόγραμμα INSEQT, ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ, χρηματοδοτείται από την ενιαία δράση «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» του ΕΣΠΑ 2014-2020 με φορείς υλοποίησης τη Σχολή Επιστημών Υγείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ), τη  Γεωτεχνοϋγειονομική Βορείου Ελλάδος και την εταιρεία Εβροφάρμα.
 
Επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο  Επίκουρος Καθηγητής της Ιατρικής του ΔΠΘ Ιωάννης Καρακασιλιώτης, ενώ η επιστημονική ομάδα πλαισιώνεται από τους Καθηγητές Σταυρούλα Βελετζά, Πηνελόπη Μαυρομαρά, Γεώργιο Σκάβδη και Αικατερίνη Χλίχλια από τα Τμήματα Ιατρικής και Μοριακής Βιολογίας & Γενετικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΔΠΘ. Το πρόγραμμα ξεκίνησε πριν ένα χρόνο και έχει χρονοδιάγραμμα 3 ετών, ενώ έχει φτάσει σ’ ένα ποσοστό 50% της μεθοδολογίας. 

Ιωάννης Καρακασιλιώτης «Αυτό που κάνουμε είναι να στήσουμε μία μεθοδολογία ακριβείας που θα είναι αντικειμενική, δεν θα έχει την παρεμβολή της γνώμης ή της γνώσης κάποιου» 

Μέσα από το πρόγραμμα δημιουργείται ένα πάρα πολύ σημαντικό τρίγωνο, που ουσιαστικά συνδέει το κομμάτι της παραγωγής, που είναι η Εβροφάρμα, με μια εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες στην Περιφέρεια, με το πανεπιστήμιο να έρχεται να βελτιώσει αυτές τις υπηρεσίες, μέσω της μοριακής βιολογίας, ώστε να γίνεται η μέτρηση με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, σε μικρότερο χρόνο αλλά και σε πολύ μεγαλύτερο βάθος, σημειώνει ο κ. Καρακασιλιώτης.
 
Όπως είναι γνωστό, στο πλαίσιο του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών που πραγματοποιεί κάθε Περιφέρεια, τοποθετούνται παγίδες κουνουπιών, οι οποίες έχουν σαν στόχο να εντοπιστούν οι τύποι των κουνουπιών. Ανάλογα με τα είδη, γίνεται μια εκτίμηση κινδύνου. Έτσι για παράδειγμα, αν εντοπιστούν μεγάλοι αριθμοί από τα είδη των κουνουπιών που είναι φορείς του Δυτικού Νείλου σε μια περιοχή, θα πρέπει να ληφθούν οι ανάλογες ενέργειες καταπολέμησης των κουνουπιών.
 
Εδώ έρχεται το Τμήμα Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου για να κάνει την όλη διαδικασία και ταχύτερη και πιο αποδοτική. Όπως ανέφερε ο κ. Καρακασιλιώτης, αυτό που λένε είναι ότι οι έλεγχοι αυτοί πρέπει να γίνονται και στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, γιατί ο κτηνοτρόφος εξαρτάται από την παραγωγικότητά της, παράγοντας που μελέτες έχουν δείξει ότι επηρεάζεται από την παρουσία των κουνουπιών.
 
Για αυτό και στο πλαίσιο του προγράμματος φτιάχνουν μια μεθοδολογία ώστε να δουν τι είδη κυκλοφορούν στις φάρμες, τι ιούς κουβαλούν και πόσο ανθεκτικά είναι τα κουνούπια στα εντομοκτόνα που χρησιμοποιούνται.
 
Αυτή η μεθοδολογία, μπορεί να εφαρμοστεί όχι μόνο στις εγκαταστάσεις, αλλά και για όλες τις παγίδες που στήνονται σε όλη την έκταση της περιφέρειας, γιατί ουσιαστικά αναγνωρίζουν όλα τα είδη και ήδη βρίσκονται σε συνεννόηση με την εταιρία. 

Βελτίωση της αναγνώρισης των κουνουπιών 

Η βελτίωση που φέρνει το πανεπιστήμιο, σε σχέση με την μέχρι τώρα μέθοδο αναγνώρισης, είναι η χρήση του DNA για την κατάταξή των ειδών επεσήμανε ο κ. Καρακασιλιώτης για να εξηγήσει πως αυτή τη στιγμή, η αναγνώριση των κουνουπιών γίνεται οπτικά, με τον έλεγχό τους με μικροσκόπιο. Όμως υπάρχουν γύρω στα 65 είδη κουνουπιών στην Ελλάδα, πολλά από τα οποία μοιάζουν πολύ μεταξύ τους.
 
Φέρνοντας ξανά το παράδειγμα του ιού του Δυτικού Νείλου, ο κ. Καρακασιλιώτης διευκρίνισε πως υπάρχουν 4 είδη που είναι κύριοι φορείς του, και από τον αριθμό των κουνουπιών αυτών των ειδών που εντοπίζεται από την περιφέρεια, προκύπτει και ο βαθμός κινδύνου για κρούσματα του ιού, ώστε να είναι σε ετοιμότητα το σύστημα.
 
Έτσι η μεθοδολογία που δημιουργεί το Τμήμα, αντί να ελέγχουν ένα ένα τα κουνούπια σε μια παγίδα, ο αριθμός των οποίων μπορεί να φτάνει τις χιλιάδες, τα ελέγχουν όλα μαζί διαβάζοντας το DNA τους, μια δυνατότητα που δίνουν οι νέες τεχνολογίες και που σημαίνει ότι η αναγνώριση γίνεται και ταχύτερα, αλλά και με μεγαλύτερη ακρίβεια, μιας και αποφεύγονται τα λάθη στην αναγνώριση.
 
«Αυτό που κάνουμε είναι να στήσουμε μία μεθοδολογία ακριβείας που θα είναι αντικειμενική, δεν θα έχει την παρεμβολή της γνώμης ή της γνώσης κάποιου» σημείωσε, τονίζοντας πως ήδη έχουν προμηθευτεί τα μηχανήματα για τη συγκεκριμένη δράση. 

Παγκόσμιες δυνατότητες εφαρμογής 

Το πρόγραμμα χωρίζεται σε διάφορες φάσεις, με την πρώτη φάση να είναι η ανάπτυξη της μεθοδολογίας, η οποία βρίσκεται στο 50% και η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
 
Η εταιρεία που συγκεντρώνει τα κουνούπια, έχει κάνει συλλογές κουνουπιών ώστε όταν ολοκληρωθεί η μεθοδολογία, να γίνει ο έλεγχός τους, και να τρέξουν την όλη διαδικασία.
 
Ουσιαστικά θα δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων με όλα τα κουνούπια του Έβρου κατά κύριο λόγο και της Θράκης, όμως αν εμφανιστεί κάποιο είδος το οποίο δεν είχε εντοπιστεί προηγουμένως, θα «χτυπήσει» στη βάση, και θα μπουν στην διαδικασία του ελέγχου και της ταξινόμησής του ώστε να ενταχθεί κανονικά σε αυτή και να αναγνωρίζεται.
 
Η δε βάση, παρόλο που αρχικά γίνεται για την περιοχή, θα είναι τόσο ανοιχτή, που σημαίνει πως αν κάποιος συνάδερφός τους είτε από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό το θελήσει, μπορεί να πάρει ακριβώς την ίδια μεθοδολογία, ώστε να φτιάξει μια δικιά του βάση δεδομένων για κουνούπια.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.