Να ανοιξει ο διαλογος στην Ελλαδα
Το Διεθνές Δημοκρίτειο Ίδρυμα και το Εργαστήριο Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας διοργανώνουν συνέδριο με θέμα «Επιστήμη και Θρησκεία».
Οι εργασίες ξεκινούν σήμερα το πρωί στην αίθουσα συνεδριάσεων της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης (Προκάτ 3ος όροφος) και θα ολοκληρωθούν το Σάββατο 24 Νοεμβρίου.
Για το περιεχόμενο και τους εισηγητές που θα λάβουν μέρος ο ΠτΘ συνομίλησε με τον Πρόεδρο του Εργαστηρίου Ιστορίας – Εθνολογίας, κ. Νίκο Ξηροτύρη.
«Είναι το πρώτο συνέδριο που γίνεται στην Ελλάδα με αυτό το θέμα κι ελπίζουμε ότι θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο μ’ ένα πιο εξειδικευμένο θέμα.
Είναι ανάγκη να συζητηθούν και στην Ελλάδα όσα συζητούνται τα τελευταία 400 χρόνια στη Δυτική Ευρώπη».
Ανάμεσα στους εισηγητές είναι: Ο καθηγητής Φιλοσοφίας κ. Ευάγγελος Μουτσόπουλος, ο καθηγητής Φιλοσοφίας κ. Ευτύχιος Μπιτσάκης, ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου, κ. Αντώνης Μανιτάκης, οι καθηγητές της Θεολογικής Αθηνών, Θεσσαλονίκης, κ.κ. Ζιάκας, Γιούλτσης, Μπέζγος, Δεληκωστόπουλος, οι ιστορικοί κοινωνιολόγοι, κυρίες Χαλκιά και Γαρδίκα, ο κοσμήτορας της Φυσικομαθηματικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών, κ. Συμεωνίδης.
Ο κ. Ξηροτύρης με αφορμή την εκδήλωση ανατρέχει στα πρώτα ίχνη θρησκευτικότητας: «Οι απαρχές της θρησκείας οφείλονται στην προσπάθεια των προγόνων μας να ερμηνεύσουν το φυσικό κόσμο και πρέπει κανείς να τη θεωρήσει σαν ένα είδος πρώτης επιστημονικής προσπάθειας ερμηνείας του κόσμου, ανεξάρτητα αν αργότερα ξέφυγε από την παρατήρηση και πήγε σε κάτι υπερβατικό, το οποίο βέβαια θα συζητηθεί κατά πόσο μπορεί σήμερα να επηρεάζει, να εμποδίζει ή να ενισχύει την επιστήμη».
Σχέση θρησκείας – επιστήμης, υπάρχει και από πότε διάλογος;
«Η κουβέντα ξεκινάει από την Ιωνική Αναγέννηση, από το 500 π.Χ.
Οι Ίωνες φιλόσοφοι είναι οι πρώτοι που πρεσβεύουν μία πιο νατουραλιστική άποψη κι όχι πλέον υπερβατική, με κάτι το οποίο θεωρούν ότι είναι δημιούργημα του ανθρώπινου νου.
Στους γνωστικούς της Αθήνας έχουμε μια θρησκευτικότητα χωρίς Θεό.
350-300 χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού η θρησκευτικότητα δεν εκφράζει το θείο. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος Θεός κι αυτό λέει η διδασκαλία των γνωστικών. Έχουμε όμως μία πίστη σε κάτι που δεν έχει την ανθρώπινη μορφή, δεν είναι κατ’ εικόνα και ομοίωση.
Στις μέρες μας, με τις έρευνες της νευροφυσιολογίας, έχει εντοπιστεί το κέντρο που είναι υπεύθυνο για αυτές τις μυστικιστικές, υπερβατικές καταστάσεις στον οργανισμό μας. Πρέπει να συζητηθούν τα νέα δεδομένα, τα οποία ενδεχομένως μας οδηγήσουν σε μια αναπροσαρμογή μιας πεπαλαιωμένης μυθολογίας της θρησκείας, η οποία για τις σύγχρονες καταστάσεις νομίζω ότι είναι ξεπερασμένη».
Ο κ. Ξηροτύρης ανάγει την ανά τους αιώνες ανάγκη του ανθρώπου ν’ αναζητά το θείο σε «ένα τεράστιο ψυχολογικό πρόβλημα της ανθρώπινης φύσεως» κι εξηγεί: «Είναι η ανάγκη να μη νιώθει ο άνθρωπος μόνος.
Ο Πασκάλ το 1670 είπε «νιώθω μόνος μέσα στο ψυχρό, σιωπηλό σύμπαν κι αυτό με φοβίζει».
Η θρησκεία σε όλα τα μήκη και πλάτη και τις εποχές είχε κι ένα είδος ψυχιατρικής υποστήριξης προς την αδύναμη ανθρώπινη φύση, η οποία αδυνατεί να κατανοήσει τα όσα συμβαίνουν. Όσο η κατανόηση αυτή προχωράει, όσο γίνονται νέες ανακαλύψεις, όσο καταλαβαίνουμε καλύτερα το περιβάλλον μας, το σύμπαν μέσα στο οποίο ζούμε, τόσο η αναγωγή μιας δημιουργίας σε μυθικά πρόσωπα εξασθενίζει».
Η επόμενη «παραπομπή» του κ. Ξηροτύρη έρχεται από την εποχή του Γαλιλαίου, οπότε η επιστήμη και η θρησκεία ήταν χωριστά πεδία, λόγω επίδρασης της εκκλησίας.
«Κάθε μία, από τη φύση της, έχει διαφορετική εξέλιξη. Η επιστήμη είναι δυναμική, δεν έχει δόγματα, αμφιβάλλει. Η θρησκεία είναι στατική, παραμένει σε ένα δόγμα, το οποίο δεν αλλάζει. Όποιος προσπαθεί να το αλλάξει κατηγορείται για αιρετικός, εξοστρακίζεται και η ιστορία της εκκλησίας έχει πολλά παραδείγματα, σε όλες τις θρησκείες (χριστιανισμός, ισλαμισμός, ιουδαϊσμός…)».
Για τον κ. Ξηροτύρη απαιτείται διάλογος που «θα οδηγήσει σε μια νέα πραγματικότητα, η οποία οφείλεται στις ανακαλύψεις της επιστήμης». Οι αλλαγές απέναντι στην κατανόηση του σύμπαντος θα οδηγήσουν σε κραδασμούς: «Η συναισθηματική μας φόρτιση έχει την εικόνα ενός σύμπαντος, 400 χρόνια πριν».
Μαρία Αμπατζή
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
