Μηνυματα για το σημερα περιεχουν οι επιπτωσεις της ανταλλαγης των πληθυσμων

Η πρώτη παρουσίαση στην Ελλάδα του έργου του Μεχμέτ Μιχρί Μπελί, του «Καπετάν Κεμάλ», όπως ήταν το ψευδώνυμό του όταν ήρθε στην Ελλάδα για να ενταχθεί στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού, με τίτλο «Οι οικονομικές πλευρές της υποχρεωτικής ανταλλαγής μειονοτήτων μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας» πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής 22 Ιουνίου στην Κομοτηνή.
 
Το έργο, που αποτελεί τη διατριβή του Μιχρί Μπελί στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπί, όπου σπούδασε οικονομικά τη δεκαετία του ’30, εκδόθηκε από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλατζάς, και μίλησαν για αυτό στην Κομοτηνή ο βουλευτής Ροδόπης κ. Μουσταφά Μουσταφά, που έχει γράψει και τον πρόλογο του βιβλίου, ο κ. Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, καθώς και ο κ. Σεφέρ Γκιουβέντς, εκπρόσωπος του Συλλόγου Ανταλλαγέντων Συνθήκης Λωζάννης από την Τουρκία.
 
 

Πρόταση και πρόσκληση για την αλληλεγγύη και την συνύπαρξη των λαών 

Στην παρουσίαση του βιβλίου βρέθηκε και ο κ. Μιχάλης Μπαρτσίδης, επιστημονικός διευθυντή του Ινστιτούτου Νίκος Πουλατζάς, που τόνισε πως πρόκειται ιστορικά για την πρώτη μονογραφία των οικονομικών διαστάσεων της ανταλλαγής των πληθυσμών, που γράφτηκε λίγα χρόνια μετά το γεγονός, από μια εμβληματική προσωπικότητα όπως ο Μεχμέτ Μιχρί Μπελί.
 
Εκτός όμως της ιστορικής του πρωτοτυπίας έχει και μια επικαιρότητα στην εποχή της επιστροφής των εθνικισμών και στην Ευρώπη, για αυτό και η κίνηση του ινστιτούτου έχει και συμβολικό χαρακτήρα, με ένα βιβλίο που μελετά επιστημονικά και με νηφάλιο και ισορροπημένο τρόπο ένα μεγάλο γεγονός της ιστορίας των δύο λαών, αποτελώντας ουσιαστικά πρόταση και πρόσκληση για την αλληλεγγύη και την συνύπαρξη των λαών.
 
Για αυτό και επέλεξαν να ξεκινήσουν τις παρουσιάσεις του βιβλίου από την Κομοτηνή, από το σύνορο προς το κέντρο, για να σηματοδοτήσουν ζητήματα της αλληλεγγύης, της ειρηνικής συνύπαρξης καθώς και της επικοινωνίας και της συνδιαλλαγής μεταξύ όλων των λαών.
 
Όσο για το μέλλον, σημείωσε πως ο Σύλλογος Ανταλλαγέντων Συνθήκης Λωζάννης από την Τουρκία έχουν σημαντικό έργο στα τουρκικά, και ελπίζουν πως θα έχουν την δυνατότητα να μεταφράσουν κάποια από αυτά στο μέλλον.
 
 

Σημείο αναφοράς το βιβλίο του Μεχμέτ Μιχρί Μπελί 

Ιδιαίτερα χαρούμενη ημέρα χαρακτήρισε την παρουσίαση του βιβλίου του Μεχμέτ Μιχρί Μπελί στην Κομοτηνή ο κ. Μουσταφά Μουσταφά, σημειώνοντας πως μπορεί να είναι πιο γνωστός από τη δράση του στον Δημοκρατικό Στρατό, όμως ήταν και ένας επιστήμονας που είχε σπουδάσει οικονομικά και ήταν ένας από τους πρώτους που ασχολήθηκαν με το πρόβλημα της ανταλλαγής των πληθυσμών.
 
Αποτελεί έτσι την απαρχή των ερευνών για τις επιπτώσεις της ανταλλαγής των πληθυσμών ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.
 
Πλέον το έργο προστίθεται και στην ιστορία του τόπου μας, που μαζί με το άλλο του βιβλίο ο κ. Μουσταφά θεωρεί πως αποτελούν σημείο αναφοράς για όσους θέλουν να ερευνήσουν την περιοχή μας, τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις σε δύσκολες περιόδους.
 
Άλλωστε το βιβλίο, τόνισε, έχει γίνει ιδιαίτερα επίκαιρο, με ανακίνηση προβλημάτων του παρελθόντος, γιατί «όσο περισσότερο μαθαίνουμε την ιστορία με το σωστό τρόπο, δεν θα κάνουμε τα λάθη και στις διεθνείς μας σχέσεις και στο εσωτερικό της χώρας μας», όπως ανέφερε, για αυτό και θεωρεί σημαντικό ότι το ινστιτούτο Νίκος Πουλατζάς ανέλαβε αυτή την πρωτοβουλία για τη μετάφραση και την έκδοση του βιβλίου.
 
 

Γιατί μας απασχολεί η ανταλλαγή των πληθυσμών; 

Την απάντηση στο ερώτημα γιατί μας απασχολεί η ανταλλαγή των πληθυσμών σήμερα, μετά από τόσες δεκαετίες, θέλησε να δώσει ο κ. Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης.
 
Όπως σημείωσε, πρέπει να δούμε τι σημαίνει, για αυτούς που έμειναν ως μειονότητα στις δύο χώρες και τι σημαίνει για το πολιτικό πρόγραμμα των δύο χωρών και των δύο εθνικισμών, και από την άλλη πλευρά τι απέγιναν οι επόμενες γενιές αυτών που έφυγαν, σε μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση στην παγκόσμια ιστορία, μιας και έχει συμβεί ξανά μόνο μία φορά.
 
Οι οικονομικές επιπτώσεις έχουν τη δική τους σημασία, τόνισε, καθώς και ποιος έχει γράψει αυτό το βιβλίο, μια ιστορική μορφή σε μια πρώιμη φάση της ζωής του, και είναι ένας από τους πρώτους που ασχολήθηκε με αυτό.
 
Γενικά η ανταλλαγή των πληθυσμών έχει μείνει στη σκιά, μιας και αφού απασχόλησε την ακαδημαϊκή κοινότητα τη δεκαετία του ’30, κανείς δεν ασχολήθηκε με αυτό, και επανήλθε σχετικά πρόσφατα, τη δεκαετία μετά το 2000, παράλληλα σε Ελλάδα και Τουρκία, μέσω ακαδημαϊκών δικτύων και στις δύο χώρες.
 
 

Κατανοώντας την πραγματικότητα της ανταλλαγής των πληθυσμών 

Ο Σύλλογος Ανταλλαγέντων Συνθήκης Λωζάννης ιδρύθηκε από τα παιδιά και τα εγγόνια όσων μετακινήθηκαν στην Τουρκία με την ανταλλαγή των πληθυσμών, τόνισε ο γενικός γραμματέας του κ. Σεφέρ Γκιουβέντς, οι γονείς του οποίου ζούσαν στη Νέα Απολλωνία της Θεσσαλονίκης, και μετά την ανταλλαγή εγκαταστάθηκαν στα Μάλγαρα της Ραιδεστού.
 
Στόχος του Συλλόγου είναι να συμβάλλει στην ανάπτυξη σχέσεων φιλίας ανάμεσα στους λαούς της Ελλάδας και της Τουρκίας, αλλά και στη διαφύλαξη των αρχιτεκτονικών μνημείων που έχουν μείνει σε κάθε χώρα από την ανταλλαγή των πληθυσμών.
 
«Η ανταλλαγή είναι μια υποχρεωτική μετανάστευση, και είναι μεγάλος πόνος και για τα δύο μέρη που την υπέστησαν» σημείωσε, για αυτό και ο Σύλλογος κάνει και επιστημονικές έρευνες επάνω στο ζήτημα της ανταλλαγής, ώστε να γίνει κατανοητή από όσο το δυνατόν περισσότερους η πραγματικότητα της ανταλλαγής.
 
«Στόχος όλης αυτής της προσπάθειας είναι να μην έχουμε ανταλλαγές, να μην αναγκαστούν άνθρωποι παρά τη θέλησή τους να εγκαταλείψουν τα πάτρια εδάφη όπου γεννήθηκαν» σημείωσε, κάτι που σήμερα έχει να κάνει με διάφορες συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο.
 
Έχουν δε αγαστές σχέσεις με προσφυγικά σωματεία στην Ελλάδα, με κοινές πολιτιστικές δράσεις, βοηθώντας στην αλληλοκατανόηση μεταξύ των δύο λαών, ενώ έχουν πραγματοποιήσει και 2 πρότζεκτ που αφορούν τα θρησκευτικά και τα εκπαιδευτικά δικαιώματα των μειονοτήτων των δύο χωρών, αλλά και πώς αντιμετωπίζονται τα μειονοτικά προβλήματα από τα ΜΜΕ και στις δύο χώρες.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.