Michael Seibel «Προκειμενου το Μεγαρο Κομοτηνης να λειτουργησει θεσμικα ως οργανισμος χρειαζονται πολιτικες αποφασεις»

Ο Michael Seibel μπορεί να είναι γνωστός στην πατρίδα του, στη Γερμανία, στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στο Λονδίνο, την Αθήνα κ.ά, τώρα τελευταία και στην Πάτρα, δεν παύει όμως να είναι γνωστός και στους Κομοτηναίους, αφού έχει διδάξει σε workshops για την υποκριτική και στην Κομοτηνή, και μέλλεται τον Σεπτέμβρη να είναι ξανά στην πόλη μας στο Θερινό Σχολείο του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, όπου με συνεργάτες, την Επίκουρη Καθηγήτρια κ. Ιωάννα Παπαδοπούλου και τον Αναπληρωτή Καθηγητή κ. Γιώργο Τσομή, θα διδάξει για Αρχαίο Ελληνικό Δράμα ως παραστατική τέχνη. Στη μνήμη βέβαια του ευρέος κοινού της Κομοτηνής μάλλον ο Michael Seibel έχει καταγραφεί ως ο δημιουργός του εκπαιδευτικού δρώμενου «Τα παιδιά γνωρίζουν το Μέγαρο», που παίχτηκε στο Μέγαρο Κομοτηνής, το καλλιτεχνικό έτος 2012-2013 και για το οποίο είχε υπάρξει μεγάλη κινητοποίηση, μαθητών, μουσικών και ανθρώπων του θεάτρου, ένας γενικά ευεπίφορος αναβρασμός, που εν τούτοις με τα χρόνια οδήγησε όπου οδήγησε, σ’ ένα, εν αναμονή μιας καλής λειτουργίας, κλειστό σήμερα Μέγαρο Μουσικής.
 
Πρόσφατα όμως, ο Michael Seibel πρωταγωνίστησε εκ νέου στον πανελλήνιο τύπο, λόγω της ίδρυσης του Opera Studio στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, αλλά, κυρίως, για την επιστροφή-εκατό χρόνια μετά- της όπερας σ’ αυτήν, στο Δημοτικό Θέατρο Απόλλων, με την όπερα «Διδώ και Αινείας», που έκανε πρεμιέρα τον Απρίλη που μας πέρασε και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές.
 
Με την αφορμή της συγκεκριμένης όπερας, απευθυνθήκαμε στον Michael Seibel, αλλά και στον επιστημονικό σύμβουλο του Opera Studio, αναπληρωτή καθηγητή του ΤΕΦ του ΔΠΘ, Γιώργο Τσομή, για να μιλήσουμε- Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσική σήμερα- για όλα αυτά τα νεότερα από τον κόσμο της όπερας και του θεάτρου που σαφώς συνεχίζουν να μας ενδιαφέρουν και να μας απασχολούν.
 
Michael Seibel όμως… 

«Δυστυχώς, κατά την εκπαίδευση των λυρικών τραγουδιστών, η υποκριτική ή μπαίνει σε δεύτερη μοίρα ή παραμελείται εντελώς»

ΠτΘ: Κύριε Seibel, το Οpera Studio Πάτρας επιδιώκει να δημιουργήσει μια γενιά “αδόντων υποκριτών“, υποβοηθώντας στη δημιουργία ηθοποιών ικανών να υπηρετήσουν το λυρικό θέατρο, την όπερα. Υπάρχει ενδιαφέρον και σε ποιο βαθμό από νεαρούς καλλιτέχνες σε μια μεγάλη πόλη της ελληνικής περιφέρειας όπως η Πάτρα να αποκτήσουν τέτοιου είδους “τεχνογνωσία“;
Μ.S.: Κατ’ αρχάς θα ήθελα να τονίσω ότι το μουσικό θέατρο του 21ου αιώνα οφείλει να φέρει σε πλήρη αρμονία τη μουσική πλευρά του με την παραστατική του διάσταση. Εδώ βρίσκεται κατά τη γνώμη μου και η μεγαλύτερη πρόκληση για τα επόμενα χρόνια. Δυστυχώς, κατά την εκπαίδευση των λυρικών τραγουδιστών, η υποκριτική ή μπαίνει σε δεύτερη μοίρα ή παραμελείται εντελώς. Στη βασική εκπαίδευση των τραγουδιστών θα έπρεπε να ακολουθηθεί μία άλλη κατεύθυνση. Σαφώς και η φωνητική αποτελεί ένα βασικό μέρος της εκπαίδευσης ενός λυρικού τραγουδιστή, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να παραμεληθεί η εκπαίδευση στον υποκριτικό τομέα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για μουσικό θέατρο, όπου τραγούδι και υποκριτική βρίσκονται σε αρραγή σχέση μεταξύ τους. Στο Opera Studio Πάτρας βλέπω το μεγάλο ενδιαφέρον και τη θέληση των τραγουδιστών, γυναικών και ανδρών, να βελτιώσουν και να ενισχύσουν την υποκριτική πλευρά της εκπαίδευσής τους. Κάτι τέτοιο απαιτεί μία ιδιαίτερη εκγύμναση που αφορά τόσο στο σώμα όσο και στο ρυθμό. Με αυτόν τον τρόπο «φωτίζεται» ιδιαίτερα η φωνητική ικανότητα και ποιότητα του τραγουδιστή.
 
ΠτΘ: Η απόφαση του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Πάτρας, στις μέρες μας ιδιαίτερα, όπου η καλλιτεχνική παραγωγή στα περισσότερα ΔΗΠΕΘΕ εκλείπει, να συνεργαστεί με το Οpera Studio Πάτρας και να προχωρήσει στην παραγωγή της όπερας «Διδώ και Αινείας» μάλλον ξαφνιάζει… Τι διαφορετικό υπάρχει τελικά στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας και πώς η δημοτική αρχή όχι μόνον δεν συρρικνώνει αλλά επιδοτεί και εμπλουτίζει τις τέχνες;
Μ.S.: Εδώ θα πρέπει να κάνω σαφές ότι το Opera Studio Πάτρας δεν αποτελεί ανεξάρτητο εκπαιδευτικό ίδρυμα, αλλά ανήκει θεσμικά στο ΔΗΠΕΘΕ. Πατρών. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Πατρών κ. Κώστας Καζάκος στήριξε από την αρχή τον θεσμικό ρόλο του Opera Studio. Το γεγονός ότι το δημοτικό θέατρο «Απόλλων» κτίστηκε για να αξιοποιηθεί ως όπερα, παίζει στην όλη ιστορία έναν σημαντικό ρόλο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρόκειται για το πρώτο οικοδόμημα όπερας στην Ελλάδα. Το λυρικό θέατρο στην Πάτρα έχει μεγάλη παράδοση. Αυτό οφείλεται στους δεσμούς της πόλης με την Ιταλία αλλά και στο μεγάλο ενδιαφέρον για την κλασική μουσική. Αυτό το επιβεβαιώνουν και οι τόσες πολλές μουσικές δραστηριότητες που λαμπρύνουν την πολιτιστική ζωή της Πάτρας.
 
Υπό αυτήν την προοπτική δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι μία πόλη σαν την Πάτρα μετά από 100 χρόνια απουσίας της όπερας θυμάται το παρελθόν της και θέλει να αναβιώσει αυτό το μουσικό είδος. Και αυτό έχει μεγάλη σημασία σε μία εποχή κρίσης, κατά την οποία οι άνθρωποι λαχταρούν και επιδιώκουν εποικοδομητικές στιγμές, οι οποίες τους δείχνουν ότι η ζωή συνεχίζεται.

«Αναδεικνύοντας τη σχέση της όπερας με την αρχαία θεατρική παράδοση γίνεται ευκολότερη για το κοινό η μετάβαση στο μουσικό θέατρο»

ΠτΘ: Επιλέξατε να ξεκινήσετε τις παραστάσεις μουσικού θεάτρου με μία όπερα, η οποία φανερώνει τη σύνδεση της όπερας με την αρχαία τραγωδία. Ο λόγος για τη λυρική τραγωδία «Διδώ και Αινείας». Η επιλογή αυτή ήταν σκόπιμη προκειμένου να καταδειχτεί αυτή η σχέση δηλώνοντας έτσι και τη συμβολή του αρχαίου δράματος στη γέννηση της όπερας ή και για άλλους λόγους, μεταξύ των οποίων και η άποψη του Andrew Porter ότι η όπερα «Διδώ και Αινείας» είναι ίσως η καλύτερη τραγική όπερα που έχει γραφτεί ποτέ;
Μ.S.: Η επιλογή αυτής της μπαρόκ όπερας έχει έναν παιδαγωγικό στόχο. Με αυτόν τον τρόπο φωτίζουμε τις απαρχές της όπερας στα τέλη του 16ου αιώνα στη Φλωρεντία, οι οποίες είναι στενά συνδεδεμένες με την αναβίωση της αρχαίας τραγωδίας. Γρήγορα η όπερα στην Ιταλία έπαψε να παρουσιάζεται στις βασιλικές αυλές και έγινε είδος ψυχαγωγίας για όλους. Η αρχαία τραγωδία στην Ελλάδα προοριζόταν για το αθηναϊκό κοινό και είχε παιδευτική σημασία. Αυτό το γεγονός διευκόλυνε σημαντικά την επιλογή της συγκεκριμένης όπερας, της οποίας το θέμα αντλείται από την ελληνορωμαϊκή μυθολογία. Με αυτό τον τρόπο καταδεικνύεται στο κοινό η σχέση της όπερας με την αρχαία θεατρική παράδοση, κάτι που και η σκηνοθεσία της συγκεκριμένης παράστασης το ενθαρρύνει. Ως εκ τούτου γίνεται ευκολότερη για το κοινό η μετάβαση στο μουσικό θέατρο. Και βέβαια το γεγονός ότι η όπερα «Διδώ και Αινείας» είναι ένα πραγματικό αριστούργημα του Περσέλ, του επονομαζόμενου «Orpheus Britannicus», έκανε ακόμα πιο εύκολη την επιλογή.
 
ΠτΘ: Αντιμετωπίσατε προβλήματα στη σκηνοθεσία της όπερας, και οι συνεργάτες σας, σκηνογράφοι, μουσικοί, χορωδοί, ηθοποιοί ήταν ήδη κατατοπισμένοι στις απαιτήσεις του λυρικού θεάτρου ή τα ξεκινήσατε όλα από την αρχή;
Μ.S.: Δεν αντιμετώπισα σημαντικά προβλήματα. Το Opera Studio Πάτρας απευθύνεται σε νεαρούς τραγουδιστές, άνδρες και γυναίκες, οι οποίοι έχουν ήδη περατώσει επιτυχώς τις σπουδές τους στον τομέα της μονωδίας σε ωδεία και κονσερβατόρια. Απώτερος στόχος του Opera Studio Πάτρας είναι η καλλιτεχνική επί σκηνής εκπαίδευση νέων τραγουδιστών πριν κάνουν τα πρώτα επαγγελματικά τους βήματα στις οπερατικές σκηνές. Υπό αυτήν την έννοια πρόκειται για λυρικούς τραγουδιστές, οι οποίοι εκπαιδεύονται παράλληλα και στον τομέα της υποκριτικής. Παρόλα αυτά υπήρχαν και αρκετοί σπουδαστές του Opera Studio Πάτρας που είχαν εμπειρία επί σκηνής, πράγμα που διευκόλυνε την όλη διαδικασία. Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο Opera Studio Πάτρας δίνουμε μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση του λυρικού τραγουδιστή στον τομέα της υποκριτικής, προκειμένου να προωθήσουμε και να πλησιάσουμε το όραμα για τη δημιουργία του άδοντα υποκριτή ως μοντέλο για το λυρικό θέατρο στον 21ο αιώνα.
 
Όσον αφορά στους μουσικούς της ορχήστρας έχουμε να κάνουμε με επαγγελματίες μουσικούς από το Δημοτικό Ωδείο Πάτρας, οι οποίοι έχουν ήδη συμπράξει σε οπερατικές παραστάσεις. Ο διευθυντής ορχήστρας της παράστασης, ο Γιώργος Γαλάνης, είναι ένας νέος ταλαντούχος και πολλά υποσχόμενος μαέστρος από την Πάτρα. Η συνεργασία μας κατά την υλοποίηση του πρότζεκτ αυτού ήταν άκρως επαγγελματική, μολονότι ήταν η πρώτη του συμμετοχή σε μία τόσο μεγάλη σύμπραξη στον τομέα της όπερας.
 
Οι υπόλοιποι καλλιτεχνικοί συνεργάτες, όπως η σκηνογράφος και ενδυματολόγος Λαμπρινή Καρδαρά, ο υπεύθυνος για τον σχεδιασμό φωτισμού Αντώνης Παναγιωτόπουλος καθώς επίσης και η Όλγα Σπυράκη, υπεύθυνη για την κινησιολογία, έχουν μεγάλη πείρα στους καλλιτεχνικούς τομείς που θεραπεύουν, και συνέβαλαν σημαντικά στην επιτυχία της υλοποίησης της σκηνοθετικής σύλληψης. Επίσης, ο Χρίστος Καρτέρης, ένας νεαρός σκηνοθέτης κινηματογράφου, στήριξε την παράσταση με τις γνώσεις του και την καλλιτεχνική του ευαισθησία με προβολές βίντεο. Μέσω της βίντεο προβολής καιρικών φαινομένων περιέγραψε ο κ. Καρτέρης αριστοτεχνικά τον εσωτερικό κόσμο των χαρακτήρων του δράματος και έτσι συνέβαλε σημαντικά στην μπαρόκ ρητορική του έργου αυτού.
 
Οι μοναδικοί μη επαγγελματίες ήταν ο χορός, ο οποίος συστάθηκε από νεαρές και νεαρούς ερασιτέχνες χορωδούς για αυτήν την όπερα. Παρά το γεγονός αυτό οι χορωδοί μας υπό την καθοδήγηση της Λίνας Γερονίκου έπεισαν το κοινό με την μουσική ακρίβεια, ασφάλεια και προθυμία τους να συμπράξουν σε ένα νέο για αυτούς καλλιτεχνικό πεδίο πέραν των απλών χορωδιακών εμφανίσεων.
 
Αφήνω τελευταίο τον δικό σας Γιώργο Τσομή, του οποίου η συνεργασία για το ανέβασμα αυτής της όπερας ήταν σημαντική. Ως επιστημονικός σύμβουλος του Opera Studio Πάτρας στήριξε τις εργασίες του εκπαιδευτικού αυτού οργανισμού από την πρώτη στιγμή. Οι γνώσεις του και οι ιδέες του εμπλούτισαν την σκηνοθετική σύλληψη, αλλά και η συμβολή του στη διαμόρφωση του προγράμματος, τόσο στην έντυπή του όσο και στην ψηφιακή του μορφή, ήταν μεγάλη καθιστώντας έτσι με τα κείμενά του την όπερα αυτή προσιτή στο ευρύ κοινό. 

«Η πόλη της Πάτρας περίμενε εδώ και καιρό, όπως πιστεύω, τη στιγμή που θα ερχόταν κάποιος και θα κινούσε το θέμα της όπερας»

ΠτΘ: Πώς αντιμετώπισε την παράσταση η Πάτρα; Με προσμονή;
Μ.S.: Η πόλη της Πάτρας περίμενε εδώ και καιρό, όπως πιστεύω, τη στιγμή που θα ερχόταν κάποιος και θα κινούσε το θέμα της όπερας. Αισθάνομαι κατά τη διάρκεια των παραστάσεων την ευγνωμοσύνη των ανθρώπων για την ευκαιρία που τους δόθηκε να παρακολουθήσουν στον τόπο τους όπερα. Αυτό μας οπλίζει με θάρρος για να συνεχίσουμε.
 
ΠτΘ: Μετά την τόσο μεγάλη επιτυχία της παράστασης – οι κριτικές ήταν πράγματι διθυραμβικές- έχετε ήδη κάνει σκέψεις για το ποια θα είναι η επόμενη οπερατική παραγωγή του Opera Studio Πάτρας;
Μ.S.: Στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος του Οpera Studio Πάτρας σίγουρα προγραμματίζονται και άλλες οπερατικές παραγωγές για το επόμενο ακαδημαϊκό έτος.

Θερινό Σχολείο στο ΤΕΦ με αντικείμενο το αρχαίο ελληνικό δράμα ως παραστατική τέχνη τον Σεπτέμβρη

ΠτΘ: Η σχέση σας με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και το ΤΕΦ παραμένει ενεργή. Πότε θα μας επισκεφθείτε ξανά για να μας μιλήσετε για τις παραστατικές τέχνες ή άλλο τι;
Μ.S.: Πράγματι, η σχέση μου με το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. παραμένει ενεργή χάρη στη συνεργασία μου με την Επίκουρη Καθηγήτρια κ. Ιωάννα Παπαδοπούλου και τον Αναπληρωτή Καθηγητή κ. Γεώργιο Τσομή. Τακτικά συνεργαζόμαστε πάνω σε θέματα που αφορούν στο αρχαίο δράμα ως παραστατική τέχνη. Μαζί με τον κ. Τσομή είχαμε παρουσιάσει πέρυσι τον Φεβρουάριο στο Αμβούργο σε ένα συνέδριο στο πλαίσιο της Επιστημονικής Συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας ένα πρότζεκτ σχετικά με τo Αρχαίο Ελληνικό Δράμα ως παραστατική τέχνη και τη διδασκαλία του στο πλαίσιο των φιλολογικών σπουδών («Ancient Greek Drama: Seen as a Performing Art within the Scope of the Study of (Ancient) Philology»). Το πρότζεκτ αυτό εντυπωσίασε τους συνέδρους και εγκρίθηκε η πραγματοποίησή του ως Θερινού Σχολείου στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. από τις 19 Σεπτεμβρίου έως τις 2 Οκτωβρίου 2016 με χρηματοδότηση από τον γερμανικό ακαδημαϊκό οργανισμό DAAD. Θα είμαι ανάμεσα στους Γερμανούς διδάσκοντες (Πανεπιστήμιο Hildesheim). Έτσι, θα έχω την ευκαιρία να βρεθώ και πάλι στην Κομοτηνή.

«Το ότι το Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής παραμένει κλειστό οφείλεται στην αναποφασιστικότητα των πολιτικά υπεύθυνων»

ΠτΘ: Τώρα που είστε μακριά από την Κομοτηνή και το Μέγαρο Μουσικής που ακόμη δεν λειτούργησε ως Μέγαρο, και έχετε πλέον το δικό σας Opera Studio αισθάνεστε ότι ξοδέψατε χρόνο στην Κομοτηνή αναμένοντας, κάτι που δεν έπρεπε να το έχετε κάνει; Πιστεύετε δε ότι υπάρχει περίπτωση κάποια στιγμή το Μέγαρο Μουσικής να λειτουργήσει παράγοντας και το ίδιο έργο;
Μ.S.: Σε καμία περίπτωση δεν ξόδεψα τον χρόνο μου στην Κομοτηνή. Κατά την προετοιμασία και τις παραστάσεις του εκπαιδευτικού δρώμενου «Τα παιδιά γνωρίζουν το Μέγαρο» (2012-2013) γνώρισα και εκτίμησα πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι συμμετείχαν με μεγάλο ενδιαφέρον στην τοτινή παραγωγή. Δεν σας κρύβω ότι είχα κάνει σκέψεις για λειτουργία ενός Opera Studio στο Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής. Με αυτόν τον τρόπο θα είχαμε αρκετά έσοδα και η Κομοτηνή θα αποκτούσε αίγλη με τη δημιουργία ενός καινοφανούς για τα ελληνικά δεδομένα εκπαιδευτικού καλλιτεχνικού ιδρύματος. Το γεγονός ότι δεν ευοδώθηκε μία περαιτέρω συνεργασία και προπάντων ότι το Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής παραμένει κλειστό οφείλεται στην αναποφασιστικότητα των πολιτικά υπεύθυνων, οι οποίοι δυστυχώς δεν κατανόησαν την ευκαιρία δημιουργίας ενός Μεγάρου Μουσικής για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Οι άνθρωποι όμως κατά κανόνα μπορούν να μάθουν και να αλλάξουν έτσι τη γνώμη τους και τη στάση τους στα γεγονότα. Σε αυτό ακριβώς ελπίζουμε. Προκειμένου το Μέγαρο Μουσικής Κομοτηνής να λειτουργήσει θεσμικά ως οργανισμός χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις, προθυμία και ετοιμότητα να γίνουν επενδύσεις στον πολιτισμό της περιοχής. Είναι καθήκον των εκάστοτε υπεύθυνων να αποφασίσουν για τις προτεραιότητες που θέτουν. Ένα Μέγαρο Μουσικής, όπως το βρήκα και το βίωσα στην Κομοτηνή, με μία ακουστική που θα την ζήλευε κάθε σύγχρονο Μέγαρο Μουσικής είναι σε κάθε περίπτωση ο ιδανικός χώρος για οπερατικές παραστάσεις.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.