Μια σπουδαια τεχνη που εδω και αιωνες δηλωνει παρουσα

Κάποιος σύγχρονος αγιογράφος αφιέρωσε ένα βιβλίο του «στην αγαθή σοφία του Θεού που δημιούργησε το κάλλος», αναδεικνύοντας τη δυνατότητα του ανθρώπου να αποτυπώνει σε άψυχες επιφάνειες διάφορες συνθέσεις, να εκφράζει συναισθήματα, να δημιουργεί ένα είδος ζωής.

Ποιος δεν μένει εκστατικός μπροστά στα μοναδικά αριστουργήματα μεγάλων ζωγράφων που υπηρέτησαν αυτή την τέχνη στο διάβα των αιώνων; Μέσα της έκανε την εμφάνισή της κι αναπτύχθηκε η αγιογραφία, η ζωγραφική της θρησκείας όπως ονομάστηκε.

Η εικόνα δεν βοηθά απλώς την μνήμη να αναπλάσει γεγονότα ή πρόσωπα, αλλά δημιουργεί μια αίσθηση παρουσίας, φέρνει τον πιστό σε προσωπική σχέση και επαφή με την υπόσταση του εικονιζόμενου. Πολύ πετυχημένα χαρακτηρίστηκε ως μία Αγία Γραφή για τους απλούς και αγράμματους και ως μία οπτική θεολογία για τους θεωρούς και τους ειδήμονες. Σ’ αυτά τα πλαίσια κινούνται οι ασχολούμενοι επαγγελματικά με την αγιογραφία, που στην Ξάνθη είναι μετρημένοι στα δάχτυλα. Ανάμεσά τους ο Πέτρος Μπίνας, που από το 2001 διατηρεί εργαστήρι και έκθεση αγιογραφίας στον πεζόδρομο της οδού Ελπίδος. Προηγουμένως έκανε μαθήματα στη Θεσσαλονίκη (στο εργαστήρι της Αχειροποίητου, αλλά και λαϊκή ζωγραφική για ένα χρόνο με την Λέα Καββαδία).

Παλιότερα έκανε μαθήματα –πρόσθετα και εκτός προγράμματος σπουδών- στο Εκκλησιαστικό Λύκειο Ξάνθης αλλά και στη Γενισέα. «Δουλεύω με σκόνη και υλικά αγιογραφίας, με αυγό, κόλλες» λέει ο ίδιος: «Βασικά διδάχθηκα την μακεδονική σχολή, αλλά στη συνέχεια προσαρμόστηκα και στις υπόλοιπες τεχνοτροπίες. Ασχολήθηκα με φαγιούμ, με τη λαϊκή ζωγραφική και την επήρεια του Κόντογλου και του Θεόφιλου, καθώς και με διάφορες άλλες τεχνοτροπίες. Ζωγράφιζα από μικρός, άρχισα ν’ αντιγράφω με μολύβια και μετά έμαθα κάποια βασικά πράγματα. Και τελικά κόλλησα και προσχώρησα στην αγιογραφία, μέσα από γνωστούς και φίλους, ενώ παράλληλα ξανασυναντήθηκα με τη δασκάλα μου μετά από χρόνια και άρχισα τα μαθήματα. Και εδώ και δέκα χρόνια περίπου ασχολούμαι επαγγελματικά».

«Η εικόνα δεν έχει πάψει να υπάρχει στα σπίτια»

Δύσκολος ο βιοπορισμός μέσα από την αγιογραφία, εν μέσω καιρών… ζορισμένων οικονομικά: «Δουλεύω περισσότερο με κόσμο που περνάει από το εργαστήρι, αλλά και με εκκλησίες που κατά καιρούς δίνουν παραγγελίες, οι οποίες ωστόσο είναι λίγες» λέει ο κ. Μπίνας και προσθέτει: «Η πόλη μας έχει πέντε αγιογράφους και ο βιοπορισμός είναι αρκετά δύσκολος, τουλάχιστον για μένα. Ίσως για άλλους να είναι πιο εύκολος, βασικά είναι θέμα γνωριμιών όπως συμβαίνει και στους περισσότερους τομείς. Πάντως ο κόσμος δείχνει ενδιαφέρον, μπαίνει στο εργαστήρι, ρωτάει. Η εικόνα είναι κι ένα είδος που δεν μπορεί κάποιος να το αγοράσει κι εύκολα, όταν ένας μέσος όρος τιμής είναι περί τα εκατό ευρώ… Ειδικά στις μέρες που τα πράγματα είναι χάλια σε κάθε επίπεδο…».

Ο συνομιλητής μας παραδίδει μαθήματα αγιογραφίας στην Αγία Φωτεινή της Χρύσας, μετά από πρωτοβουλία του ναού: «Υπάρχει ένα εργαστήριο της εκκλησίας πίσω από το ναό και είμαι εκεί γύρω στα εφτά-οχτώ χρόνια. Δημιουργήθηκε μια σταθερή ομάδα και προστίθενται κι άλλοι, με τις ηλικίες τους να είναι πάνω από τριάντα και περισσότερο γυναίκες. Υπάρχει ενδιαφέρον και η ομάδα διευρύνεται, μάλιστα πολλοί είναι… φανατικοί και παθιασμένοι με το αντικείμενο! Τις ώρες της ενασχόλησης με την αγιογραφία είναι ανενόχλητοι και μακριά από τα καθημερινά προβλήματα, αφιερώνονται με μεράκι σ’ αυτό που κάνουν και δείχνουν να το έχουν ανάγκη, να τους “γεμίζει”. Κάποιοι είχαν κάνει παλιότερα και ζωγραφική, άλλοι ξεκίνησαν από την αρχή με σχέδιο, πάντως όλοι είναι γεμάτοι διάθεση. Ξεκινάμε από το άλφα και προχωράμε μέχρι όπου μπορεί να φτάσει ο καθένας, υπάρχει ελευθερία. Πάντως βγάζουν ωραία πράγματα».

Τέλος, εκτός από το οικονομικό «σφίξιμο» που καθιστά δύσκολο τον βιοπορισμό μέσω της αγιογραφίας, υπάρχει και η αίσθηση απομάκρυνσης πολλών ανθρώπων από την πίστη και την Εκκλησία. Ωστόσο ο Πέτρος Μπίνας δηλώνει ότι «η εικόνα δεν έχει πάψει να υπάρχει, έστω και σε κάποια γωνιά του σπιτιού» και καταλήγει λέγοντας: «Δεν είναι κάτι αναχρονιστικό, υπάρχουν άνθρωποι που αγοράζουν εικόνες και πάντα θα βρεις κάποια σχεδόν σε κάθε σπίτι. Ίσως είναι και λίγο μύθος το ότι χάνουν σιγά-σιγά τη θέση τους οι εικόνες…».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.