Κωστας Κατσιμιγας, αρχιτεκτων μηχανικος – χωροτακτης, π. εκτελεστικος γραμματεας ΠΑΜ-Θ «Για να κανεις ενα αποτελεσματικο χωροταξικο για την περιφερεια πρεπει να παρεις στρατηγικες αποφασεις σε σχεση με τη βαλκανικη ενδοχωρα»
Η ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της Κομοτηνής, ο χωροταξικός σχεδιασμός της περιφέρειάς μας και η χρήση της Τσανακλείου. Τρία θέματα που έρχονται από το παρελθόν και όμως από καιρό σε καιρό συνεχίζουν να απασχολούν σε τοπικό επίπεδο την ειδησεογραφία. Τρία ζητούμενα που αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα, γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, ατυχών σχεδιασμών ή ακόμα ακόμα και αντικείμενο «εύκολων» πολιτικών προθέσεων. Τρία αντικείμενα που είτε λόγω επαγγελματικής κατάρτισης είτε λόγω των διοικητικών θέσεων που κατείχε έχουν απασχολήσει και τον κ. Κώστα Κατσιμίγα, αρχιτέκτονα μηχανικό-χωροτάκτη και π. εκτελεστικό γραμματέα της ΠΑΜ-Θ. Εξ ου και είναι ένας από τους πλέον αξιόπιστους συνομιλητές γύρω από αυτά τα θέματα όπως άλλωστε απέδειξε και η συνομιλία που είχε στο στούντιο του Ράδιο Παρατηρητής…
«Δυστυχώς η δημοτική αρχή επιμένει τρεις εκλιπόντες δημάρχους να μην τους έχει δώσει το όνομα κάποιου δρόμου με αστείες προφάσεις»
ΠτΘ: κ. Κατσιμίγα να ξεκινήσουμε τη συνομιλία μας από μια παρατήρηση- αναφορά στην οικογενειακή σας ιστορία. Ήταν πολύ ωραίο που η κ. Ισμήνη Στεργιανίδου σε μια αποστροφή του λόγου της στο αφιέρωμα για τον Ζαφείρη Μέκο έκανε αναφορά στο πρόσωπο του πατέρα σας, του Χαράλαμπου Κατσιμίχα. Τελικά υπάρχει μνήμη στην πόλη;
Κ.Κ.: Δυστυχώς όμως ούτε το όνομά του δεν έχει δοθεί σε κάποια οδό της πόλης. Και όχι μόνο του πατέρα μου, που χρημάτισε μια τετραετία δήμαρχος αλλά ούτε του Ανδρέα Στογιαννίδη, που χρημάτισε τρεις τετραετίες ούτε του Γιώργου Παπαδριέλη, με τρεις επίσης τετραετίες. Δυστυχώς η δημοτική αρχή επιμένει, τρεις εκλιπόντες δημάρχους να μην τους έχει δώσει το όνομα κάποιου δρόμου με αστείες προφάσεις. Αντιλαμβάνεστε ότι για τους διατελέσαντες δημάρχους δεν μπορεί να δοθεί το όνομα σε κάποιο παράδρομο ή στις παρυφές της πόλης. Με πρόσχημα λοιπόν ότι δεν είναι σωστό να διαταράσσουμε τη γνωστή ονοματοδοσία των δρόμων της πόλης κάνοντας μετονομασία δεν έχουν δώσει το όνομά τους σε κάποιο δρόμο.
«Ιστορικό κέντρο είναι και τα κτίρια και σε αυτά, αν δεν είναι δικά του, ο δήμος δεν μπορεί να παρέμβει»
ΠτΘ: Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα ότι έχει αναθερμανθεί η συζήτηση για το ιστορικό κέντρο της Κομοτηνής για το οποίο είχαμε συζητήσει αναλυτικά εδώ στο ράδιο Παρατηρητής μαζί σας …
Κ.Κ.: Η Κομοτηνή πάντα ήταν διοικητικό κέντρο κυρίως λόγω της νευραλγικής θέσης που είχε σε σχέση με τη Βαλκανική ενδοχώρα. Ιστορικό κέντρο της Κομοτηνής είναι το κάστρο και οι πρώτες περιοχές που χτίστηκαν γύρω από το κάστρο, δηλαδή η περιοχή του Βαρόσι, της οδού Νέστορος Τσανακλή, της Μ. Καραολή και της πλατείας Αρχ. Χρυσάνθου. Οι παρυφές της πόλης ήταν τότε περίπου στο σημερινό άλσος της Αγ. Παρασκευής, από τη μία και μέχρι το πάρκο της περιφέρειας, από την άλλη. Μιλάμε για μια πόλη 8.000 με 10.000 κατοίκων που για τα δεδομένα της εποχής ήταν μια μεγάλη πόλη.
Όταν μιλάμε για ανάπλαση του ιστορικού κέντρου θα πρέπει να σημειώσουμε δύο πράγματα. Πρώτον πως ό,τι αποτελεί αρχαιολογικό εύρημα είναι δουλεία της Εφορίας Αρχαιοτήτων να το αναπλάσει και να το αναδείξει, όπως το κάστρο της Κομοτηνής. Οι υπόλοιποι είναι απλοί χρηματοδότες, δεν μπορούν να αποφασίσουν για το παραμικρό. Και δεύτερον πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το ιστορικό κέντρο δεν είναι μόνο οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια. Ιστορικό κέντρο είναι και τα κτίρια και σε αυτά, αν δεν είναι δικά του, ο δήμος δεν μπορεί να παρέμβει. Δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο, όπως σε άλλες χώρες, που προβλέπονται παρεμβάσεις για τέτοιους σκοπούς και σε κτίρια ιδιωτών.
«Στην Τσανάκλειο θεωρώ ότι πρέπει να στεγαστεί ο δήμαρχος, εν είδει ιστορικού δημαρχείου»
ΠτΘ: Εκτός από το φρούριο που πλέον είναι ορατές οι παρεμβάσεις, ένα άλλο κτίριο που αναστηλώνεται είναι η Τσανάκλειος. Κατ’ εσάς ποια είναι η ενδεδειγμένη χρήση του;
Κ.Κ.: Η άποψή μου είναι ότι η Τσανάκλειος είναι το σημαντικότερο κτίριο της Κομοτηνής. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι το κτίριο αυτό αναστηλώνεται βάσει κάποιου ευρωπαϊκού προγράμματος. Αυτό σημαίνει ότι η ένταξη του στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα προϋπόθετε τον ορισμό της χρήσης του. Τουλάχιστον άμεσα λοιπόν δεν μπορούμε να συζητάμε για διαφορετική χρήση της Τσανάκλειου από αυτή για την οποία χρηματοδοτήθηκε.
Προσωπικά θεωρώ ότι στο συγκεκριμένο κτίριο της πόλης πρέπει να στεγαστεί ο δήμαρχος, εν είδει ιστορικού δημαρχείου. Να βρίσκεται δηλαδή εκεί το γραφείο του δημάρχου με τις υπηρεσίες του δημάρχου και ενδεχομένως κάποια εκθέματα, που θα συνθέτουν ένα μικρό μουσείο της πόλης. Πάντως η χρήση του κτιρίου πρέπει να έχει σχέση με το δήμο. Αυτό όμως μπορεί να γίνει, αφού παρέλθει ένα χρονικό διάστημα λόγω των δεσμεύσεων από τον χαρακτηρισμό της χρήσης του κτιρίου εκ του ευρωπαϊκού προγράμματος που χρηματοδοτεί την αποκατάστασή του.
«Το χωροταξικό όταν υπογράφηκε και θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα μόνο προβλήματα δημιούργησε»
ΠτΘ: Ένα ακόμη ζήτημα που μας απασχολεί τελευταία είναι και πάλι ο χωροταξικός σχεδιασμός στην Περιφέρεια ΑΜ-Θ, τα γνωστά δίπολα, οι κάθετοι άξονες…
Κ.Κ.: Η συζήτηση για το χωροταξικό είναι μια συζήτηση εν πολλοίς παρωχημένη. Συζητάμε δηλαδή για έναν σχεδιασμό που έγινε πριν από 30 χρόνια και σήμερα επανερχόμαστε για να δούμε πώς μπορούμε να τον κάνουμε καλύτερο. Το χωροταξικό ξεκίνησε στην Ελλάδα όταν υπήρχαν ορισμένες θεωρίες περί χωροταξίας χωρίς όμως να υπάρχει η σχετική κουλτούρα, με απλή αντιγραφή αντίστοιχων ευρωπαϊκών χωροταξικών, που όμως στη συνέχεια φάνηκε πως δεν ήταν τίποτε άλλο από μια ανεφάρμοστη στην Ελλάδα θεωρία. Το χωροταξικό όταν υπογράφηκε και θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα μόνο προβλήματα δημιούργησε, γιατί αυτοί που τα έφτιαξαν ήταν μόνο θεωρητικοί. Επίσης τα χωροταξικά ήθελαν ανθρώπους με μεγάλα πτυχία δηλαδή ήρθαν οι Αθηναίοι, μελέτησαν την ύπαιθρο χώρα κάνοντας μια επίσκεψή ή μέσω ενός χάρτη και εκπόνησαν το χωροταξικό.
«Μια οποιαδήποτε πόλη σήμερα στην περιφέρεια ΑΜ-Θ αναπτύσσεται μόνο από «καραμπόλα», αν έχει π.χ. επί μακρό χρονικό διάστημα κάποιον πολιτικό στην κυβέρνηση κτλ.»
Αυτή τη στιγμή, κατ’ εμέ, για να κάνεις ένα αποτελεσματικό χωροταξικό για την περιφέρεια ΑΜ-Θ πρέπει να πάρεις στρατηγικές αποφάσεις σε σχέση με τη βαλκανική ενδοχώρα, γιατί η δυναμική αυτής της περιοχής έχει να κάνει με τον ευρύτερο βαλκανικό χώρο. Στον παρόντα σχεδιασμό δεν έχει γίνει τίποτα από τα προαναφερθέντα. Οι σχεδιασμοί δε περί διπόλων είναι ανεδαφικοί. Μια οποιαδήποτε πόλη σήμερα στην περιφέρεια ΑΜ-Θ αναπτύσσεται μόνο από «καραμπόλα», αν έχει π.χ. επί μακρό χρονικό διάστημα κάποιον πολιτικό στην κυβέρνηση κτλ.
«Τώρα, 15 χρόνια μετά, γίνεται η αναθεώρηση του χωροταξικού, που έπρεπε να γίνει 5 χρόνια μετά»
Παράλληλα, στο πρώτο χωροταξικό που εκπονήθηκε δεν υπήρχε στο μυαλό κανενός ούτε ο κάθετος άξονας της Νυμφαίας ή της Ξάνθης. Οι Βούλγαροι μας πείσαμε να ανοίξουμε τον κάθετο άξονα του Άνω Νευροκοπίου. Αυτός είναι ένας δρόμος καθαρά Βουλγαρικών συμφερόντων που εξυπηρετεί μόνο όσους θέλουν να πάνε στο Μπάνσκο. Οπουδήποτε αλλού θέλει κανείς να πάει σε εκείνη την περιοχή, πάει μέσω Προμαχώνα, γιατί δεν τον συμφέρει η διαδρομή του Άνω Νευροκοπίου. Τότε λοιπόν μιλούσαν για τον βασικό άξονα που ήταν του Ορμενίου και του άξονα στο Άνω Νευροκόπι. Τώρα, 15 χρόνια μετά, γίνεται η αναθεώρηση του χωροταξικού, που έπρεπε να γίνει 5 χρόνια μετά.
Και για να έχουμε μια καθαρή εικόνα της περιφέρειας σας λέω ότι σήμερα η Ξάνθη είναι η πρώτη σε πληθυσμό πόλη της περιφέρειας. Μέσα σε μια δεκαετία ανέβασε τον πληθυσμό της κατά 12.000 κατοίκους. Κανένα χωροταξικό δεν “βάφτισε” την Ξάνθη δίπολο, ώστε να αναπτυχθεί. Απλά ασκήθηκαν πολιτικές που την έκαναν να αναπτυχθεί. Πρώτη λοιπόν είναι η Ξάνθη, δεύτερη η Αλεξανδρούπολη, τρίτη η Καβάλα και έπονται από κοντά η Κομοτηνή και τελευταία η Δράμα.
ΠτΘ: Αυτό καταδεικνύει όμως και την έλλειψη παρεμβάσεων από τους ανθρώπους που είναι αρμόδιοι επί του θέματος…
Κ.Κ.: Το χωροταξικό είναι μια μελέτη η οποία αποδείχθηκε πως μόνο προβλήματα δημιούργησε. Δεν έδωσε καμιά αναπτυξιακή στρατηγική στον τόπο. Δημιούργησε μόνο δεσμεύσεις. Και ερχόμαστε σήμερα στην αναθεώρηση του χωροταξικού, που προτάθηκε από ένα σχετικά καλό μελετητικό γραφείο, του Θύμιου Παπαγιάννη, που έκανε το στάδιο Ειρήνης κι Φιλίας στον Πειραιά, ωστόσο έχοντας επικοινωνία μαζί τους λόγω της θέσης που κατείχα στην περιφέρεια, διαπίστωσα ότι οι άνθρωποι δεν γνώριζαν τίποτα από την περιοχή.
«Υπάρχει ένας «πόλεμος» να σταματήσουμε να μιλάμε για τη γεωστρατηγική αξία της περιοχής μας, γιατί διακυβεύονται τα οικονομικά συμφέροντα της Θεσσαλονίκης και ο ρόλος της στο διαμετακομιστικό εμπόριο της Βαλκανικής»
ΠτΘ: Όπως έλεγαν οι «υπουργοί» της Εγνατίας, ο Κώστας Λαλιώτης π.χ. που θεωρούσε ότι η αξία της Εγνατίας θα φανερωνόταν όταν λειτουργούσαν οι κάθετοι άξονες, για τη Ροδόπη τουλάχιστον αυτός της Νυμφαίας ήταν η μεγάλη αλλαγή που έγινε τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας…
Κ.Κ.: Σαφώς πρέπει να έχεις επίγνωση πού οδηγεί ένας κάθετος άξονας. Δεν υπάρχει αντίρρηση να ανοίξουν πολλοί κάθετοι άξονες, τοπικής σημασίας. Το θέμα είναι όμως πού θα είναι ο κύριος μεταφορικός άξονας. Θα είναι αυτός που έχει βαφτίσει ο χωροταξικός σχεδιασμός 20 χρόνια πριν, επειδή ντρέπεται να πει ότι έχει λάθος; Κανένας μεταφορέας δεν θα διαλέξει έναν μεταφορικό άξονα επειδή έτσι τον βάφτισε κάποιο χωροταξικό. Θα διαλέξει αυτόν που είναι καλύτερος, ασφαλέστερος και συντομότερος.
Η Νυμφαία σήμερα έχει τις περισσότερες αφίξεις από οποιονδήποτε άλλο μεθοριακό σταθμό της χώρας. Η Αθήνα όμως κωφεύει. Υπάρχει ένας «πόλεμος» αυτή τη στιγμή, να σταματήσουμε να μιλάμε για τη γεωστρατηγική αξία της περιοχής μας, γιατί με αυτόν τον τρόπο διακυβεύονται τα οικονομικά συμφέροντα της Θεσσαλονίκης, η οποία θέλει να διατηρήσει έναν πρωτεύονται ρόλο στο διαμετακομιστικό εμπόριο της Βαλκανικής.
«Οι Τούρκοι ήδη υλοποιούν αυτό που διεκδικούμε εμείς ως γεωστρατηγικό ρόλο για την περιοχή μας»
ΠτΘ: Εκτός από τους οδικούς άξονες όμως ποτέ δεν διεκδικήσαμε και μέσω σιδηροδρόμων τη μεταφορά εμπορευμάτων. Το τελευταίο διάστημα μοναχά συζητιέται η σιδηροδρομική σύνθεση με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης…
Κ.Κ.: Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης πράγματι έχει ακόμη μια δυναμική. Είχε ακόμη μεγαλύτερη όσο τα πλοία είχαν μικρότερο βύθισμα, σήμερα αυτή η δυναμική μειώνεται λόγω του μεγαλύτερου βυθίσματος των πλοίων, καθώς το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει το μειονέκτημα ότι βρίσκεται δίπλα στο Δέλτα του Έβρου κι αν δεν καθαρίζεται συνέχεια μικραίνει το βύθισμα των πλοίων που μπορεί να δεχθεί. Το λιμάνι της Καβάλας, το εμπορικό στη Νέα Καρβάλη και το λιμάνι του Πόρτο Λάγους έχουν μεγαλύτερη δυναμική. Ωστόσο και τα τρία έχουν την αξία τους και μπορούν να παίξουν το ρόλο τους.
Το όλο θέμα είναι στα στενά του Βοσπόρου, που είναι υπερκορεσμένα και το μεταφορικό κόστος είναι πολύ μεγάλο. Ωστόσο επειδή οι Τούρκοι είναι πολύ πιο μπροστά από εμάς, ήδη ετοιμάζουν δεύτερο μεταφορικό άξονα, αναβαθμίζοντας το λιμάνι της Ραιδεστού και ενώνοντάς το με ηλεκτροκίνητο σιδηρόδρομο. Οι Τούρκοι δηλαδή ήδη υλοποιούν αυτό που διεκδικούμε εμείς ως γεωστρατηγικό ρόλο για την περιοχή μας με το κεντρικό κράτος να κωφεύει και τη Θεσσαλονίκη να μας πολεμά υπογείως.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
