Κωστας Γουναρης «Να μην στρουθοκαμηλιζουμε στο θεμα της Σαριας»

Το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου διοργανώνει την προσεχή Δευτέρα 14 Μαρτίου στις 6 το απόγευμα  στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (Ακαδημίας 60), δημόσια συζήτηση με θέμα «Η Σαρία και ο Μουφτής υπό αμφισβήτηση», με ομιλητές τον βουλευτή Ροδόπης Ιλχάν Αχμέτ, τον πρώην πρόεδρο Δικηγορικού Συλλόγου Ξάνθης, Κώστα Γούναρη, τον γενικό γραμματέα Θρησκευμάτων, Γιώργο Καλαντζή, τον επίκουρο καθηγητή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Γιάννη Κτιστάκι και τον βουλευτή Ροδόπης, Μουσταφά Μουσταφά. Τη συζήτηση θα συντονίσει ο ομότιμος καθηγητής Χρήστος Ροζάκης.  
 
Με αφορμή το γεγονός αυτό, ο «ΠτΘ» δίνει σήμερα τον λόγο στον δικηγόρο Κώστα Γούναρη που έχει εκφραστεί πολλές φορές στο παρελθόν υπέρ της κατάργησης των δικαστικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή και την μεταφορά της ευθύνης απονομής της δικαιοσύνης για τους μουσουλμάνους της Θράκης στην αποκλειστική δικαιοδοσία της ελληνικής δικαιοσύνης.  
 
Ο λόγος στον ίδιο…           
 
ΠτΘ: Γιατί επανέρχεται στην επικαιρότητα το θέμα της Σαρίας σε αυτή την χρονική συγκυρία. Ποιος ο λόγος της ανακίνησης και πάλι αυτής της συζήτησης; 
Κ.Γ.: Το θέμα έχει απασχολήσει πολλές φορές την τοπική μας κοινωνία. Είναι επίκαιρο και διαχρονικό, φαίνεται ότι αρχίζει και απασχολεί και την Αθήνα.
Οι απόψεις οι δικές μου απηχούν τις απόψεις των δικηγορικών συλλόγων από το 1992. Θεωρούμε ότι αυτό το σύστημα που ονομάζεται “απονομή της δικαιοσύνης”, αποβαίνει σε βάρος του πολίτη, δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες συνθήκες απονομής του δικαίου, γιατί στηρίζεται σε ένα σύστημα κανόνων δικαίου 1000 ετών πριν. Όπως καταλαβαίνετε, στα ζητήματα οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου η μεταβολή των κοινωνικών συνθηκών και η εξέλιξη των κοινωνιών παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή τους. Φανταστείτε ότι μέχρι πριν 30 χρόνια είχαμε μόνο θρησκευτικό γάμο, ενώ σήμερα έχουμε πολιτικό γάμο, Σύμφωνο Συμβίωσης, Σύμφωνο Συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια.
Με άλλα λόγια, οι κοινωνικές συνθήκες σε αυτόν τον χώρο αλλάζουν ραγδαία και πρέπει να προσαρμόζεται και η νομοθεσία. Και επιπλέον και οι δικονομικές συνθήκες απονομής της δικαιοσύνης είναι απαράδεκτες. Δεν υπάρχει καμία συνταγματική εγγύηση από αυτές που προβλέπονται για την απονομή της δικαιοσύνης στους υπόλοιπους έλληνες πολίτες. Ο Μουφτής, που είναι ο δικαστής στη συγκεκριμένη περίπτωση, δεν επιλέγεται από την πολιτεία όπως επιλέγονται όλοι οι υπόλοιποι δικαστές με ένα αξιοκρατικό σύστημα επιλογής. Δεν υπάρχει δεύτερος βαθμός δικαιοδοσίας, δεν υπάρχει δημοσιότητα στη συνεδρίαση, δεν κρατούνται πρακτικά, δεν υπάρχει δικονομία που να εφαρμόζεται, δεν γνωρίζει ούτε ο διάδικος ούτε ο δικηγόρος ποιος κανόνας δικαίου εφαρμόζεται. Υπάρχουν δηλαδή τεράστια προβλήματα από τον τρόπο που απονέμεται η δικαιοσύνη στον τομέα αυτό του οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου στους μουσουλμάνους έλληνες πολίτες της Θράκης. 

«Η πολιτεία οφείλει να πάρει θέση» 

ΠτΘ: Θεωρείτε ότι ο θεσμός αυτός δεν επιδέχεται βελτιώσεων ώστε να είναι συμβατός και με τις προσδοκίες και τις θελήσεις της μειονοτικής κοινωνίας;
Κ.Γ.: Για την βελτίωση ακούμε χρόνια και βελτίωση δεν βλέπουμε. Αν η πολιτεία και- κυρίως οι υπέρμαχοι του συστήματος αυτού- νομίζουν ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, ας βγουν να το πουν καθαρά. Κανείς δεν το λέει. Όλοι καταλαβαίνουν ότι το σύστημα μπάζει από παντού. Δεν θέλουν να το πουν για διάφορους λόγους διεθνών ισορροπιών, εθνικών προτεραιοτήτων και άλλα τέτοια βαρύγδουπα.
 
Το θέμα είναι κατά την γνώμη μου είναι απλό: υπάρχει μια άποψη που λέει ότι το σύστημα είναι εντελώς απαρχαιωμένο και προτείνει διάφορους τρόπους αντιμετώπισής τους. Αυτοί που πιστεύουν ότι μπορεί να βελτιωθεί οφείλουν και να το πουν αλλά και να προτείνουν τα μέτρα βελτίωσης. Πάντως, εκείνο που βλέπω εγώ τα τελευταία χρόνια, επειδή αυτά θέματα απασχολούν νέους ανθρώπους, είναι ότι υπάρχει μία έντονη αμφισβήτηση στον θεσμό αυτό, ότι τα νέα ζευγάρια επιλέγουν να δηλώνουν τον πολιτικό τους γάμο στα ληξιαρχεία και όχι τον θρησκευτικό, έτσι ώστε να υπάγονται στην δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων και όχι του Μουφτή. Όπως επίσης. έχει αυξηθεί κατακόρυφα και ο αριθμός των δημόσιων διαθηκών που συντάσσουν οι μουσουλμάνοι συμπολίτες μας, έτσι ώστε μετά θάνατον η κληρονομική διαδοχή να ακολουθήσει όσα προβλέπονται από τον Α.Κ. και να μην ακολουθηθούν ο ιερός μουσουλμανικός νόμος, οι ρυθμίσεις του οποίου δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες.
 
Η πολιτεία οφείλει να πάρει θέση. Αν ο θεσμός είναι καλός να τον διατηρήσουμε. Αν επιδέχεται βελτίωση να το βελτιώσουμε,  αν επιδέχεται κάτι παραπάνω να το κάνουμε, αλλά να μην στρουθοκαμηλίζουμε. Να κάνουμε ό,τι απαιτείται για να βελτιωθεί το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης για αυτή την κατηγορία των ελλήνων πολιτών.
 
ΠτΘ: Η δική σας άποψη ποια είναι;
Κ.Γ.: Η άποψή μου είναι κατάργηση των δικαστικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή, οι διαφορές αυτές όλων των Ελλήνων πολιτών να υπάγονται στα πολιτικά δικαστήρια τα οποία εφαρμόζουν τον ελληνικό Α.Κ. Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να γίνει αύριο. Χρειάζεται συναίνεση, διάλογος και χρειάζεται προφανώς και ένα μεταβατικό στάδιο. Αυτό όμως πρέπει να αρχίσει κάποτε. Και είναι βασικά ευθύνη της πολιτείας, των δικηγορικών συλλόγων, των νομικών σχολών, των πολιτικών κομμάτων και των οργανώσεων που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Για το ζήτημα αυτό υπάρχει μια πολύ μεγάλη συναίνεση του πολιτικού φάσματος, από φωνές του συντηρητικού χώρου μέχρι και κόμματα προοδευτικά και αριστερά τα οποία διαχρονικά ομοφωνούν στην κατάργηση των δικαστικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή. 

«Τα συστήματα απονομής της δικαιοσύνης είναι για να εξυπηρετούν τον άνθρωπο και όχι για να κρατούν σε ισορροπία τις διεθνείς σχέσεις της χώρας» 

ΠτΘ: Δεν θα πρέπει να εισακουστούν και οι αντίθετες απόψεις ώστε να διαφυλαχθεί ένας εθιμικός κανόνας που αποτελεί κεκτημένο για την Μειονότητα της Θράκης;  
Κ.Γ.: Εμείς τόσο καιρό δεν ακούμε διαφορετική άποψη επί της ουσίας. Μακάρι, όποιος έχει διαφορετική άποψη να την εκφράσει και αν έχει δίκιο, ας υπερισχύσει αυτή. Δεν θέλει κανείς να αλλάξει κάτι διά της επιβολής. Αλλά από ό,τι φαίνεται ο διάλογος γίνεται από την μία πλευρά. Από την άλλη υπάρχει μία άρνηση. Τα συστήματα απονομής της δικαιοσύνης είναι για να εξυπηρετούν τον άνθρωπο και όχι για να κρατούν σε ισορροπία τις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Και αυτός ο παράγοντας πρέπει να λαμβάνεται υπόψη αλλά δεν μπορεί να είναι ο πρώτιστος. Κανείς δεν διεκδικεί το μονοπώλιο της αλήθειας.
 
ΠτΘ: Η ελληνική δικαιοσύνη γιατί δεν αναπέμπει τις αποφάσεις εκείνες του Μουφτή που θεωρεί ότι δεν συμβαδίζουν με το ισχύον δίκαιο; 
Κ.Γ.: Τα τελευταία χρόνια η ελληνική δικαιοσύνη ερμηνεύει στενά το νόμο 1920/91 για τις δικαστικές αρμοδιότητες του Μουφτή και θεωρεί τον εαυτό της αρμόδιο για πολύ περισσότερες διαφορές από αυτές που θεωρούσαν παλαιότερα. Η τελική ευθύνη όμως είναι της πολιτείας. Η νομοθετική ευθύνη εντέλει ανήκει στα όργανα της πολιτείας.                                             

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.