Η Ξανθη τιμα το λογοτεχνη Στεφανο Ιωανιδη

Ο συγγραφέας – ερευνητής και διευθυντής του Κέντρου Μελέτης Θρακικού Λόγου του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, Θανάσης Μουσόπουλος υπήρξε φίλος και συνεργάτης του λογοτέχνη Στέφανου Ιωαννίδη και πρωτοστατεί στη διοργάνωση των δωδεκαήμερων εκδηλώσεων που λαμβάνουν χώρα στην Ξάνθη κι έχουν τον τίτλο «Ο Στέφανος Ιωαννίδης και η περιφέρεια».

Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται την ερχόμενη Κυριακή στις 8.00 το βράδυ με την ομιλία της ποιήτριας Ελένης Εφραιμίδου – Δημητριάδου για τον Στέφανο Ιωαννίδη και το θέατρο. Στόχος των διοργανωτών είναι ν’ ανακαλύπτουν ένα νέο τρόπο επικοινωνίας με το έργο του λογοτέχνη και να ακολουθούν τους δρόμους που άνοιξε με τη ζωή και το έργο του. Κυρίαρχη η περιφερειακή συνείδηση του Ιωαννίδη η οποία είναι ένα αέναο ζητούμενο για τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη σαν χώρο ενιαίο στο παρελθόν και στο μέλλον.

Ήτανε Πρωτομαγιά…

Ο κ. Μουσόπουλος εξηγεί ότι από το 2001 που πέθανε ο Ιωαννίδης – και μάλιστα Πρωτομαγιά – θεώρησαν τον Μάιο μήνα αφετηρίας για προβληματισμό και ανάμνηση του έργου του. «Από το 2001 κι έπειτα διοργανώνουμε μια σειρά εκδηλώσεων για να θυμόμαστε τον Στέφανο Ιωαννίδη. Όχι χάριν νεκροφιλίας, αλλά για να δηλώσουμε πίστη στα ιδανικά στα οποία πίστευε, στους δρόμους τους οποίους χάραξε και να δούμε τους ανθρώπους που ακολούθησαν αυτούς τους δρόμους και τα ιδανικά. Κάθε χρόνο έχουμε ένα σύνθημα, το φετινό είναι «Ο Στέφανος Ιωαννίδης και η περιφέρεια».

Ο Στέφανος Ιωαννίδης γεννήθηκε στην Ξάνθη το 1923, ασχολήθηκε με τον πεζό λόγο, την ποίηση, την ιστορική έρευνα, εκδίδοντας ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μυθιστορήματα, ιστορικές και φιλολογικές μελέτες, θεατρικά, μεταφράσεις από τα γαλλικά, κείμενα πολιτισμού και αυτοβιογραφίας. Είναι από τους πρωτεργάτες της Φιλοπρόοδης Ένωσης Ξάνθης, από τους δημιουργούς της Δημοτικής Βιβλιοθήκης η οποία δημιουργήθηκε το 1954 και για 30 χρόνια διευθύνονταν από τον Στέφανο Ιωαννίδη. Πολύ σημαντική για τη Θράκη είναι η έκδοση του περιοδικού «Θρακικά Χρονικά» από το 1960 έως το 1992. Όλα αυτά είναι έργα πολιτισμού και εργαλεία θρακογνωσίας, όχι μόνο για την Ξάνθη αλλά για τον ευρύτερο χώρο. Η έννοια της περιφέρειας έχει δύο πλευρές. Το πρώτο είναι ότι πιστεύει στην έννοια της συμπληρωματικότητας. Δε μπορούμε να μιλούμε για ανάπτυξη όταν χρησιμοποιούμε μόνο οικονομικούς δείκτες, αλλά χρειάζεται να λάβουμε υπόψιν κοινωνικά και πολιτιστικά δεδομένα. Το δεύτερο είναι ότι η περιφέρεια θα πρέπει πρώτα να συνενωθεί γι’ αυτό κι εμείς καλλιεργούμε την έννοια της περιφερειακής συνείδησης, κάτι που κάνει το ραδιόφωνο και η εφημερίδα του «Παρατηρητή της Θράκης».

Η Ξάνθη, η Αλεξανδρούπολη, η Καβάλα, η Δράμα και η Κομοτηνή είναι ένας ενιαίος χώρος πολιτιστικά και ιστορικά κι αυτό πρέπει να το κατανοήσουμε. Για να προχωρήσουμε σε όλους τους τομείς θα πρέπει να κατανοήσουμε την λεγόμενη περιφερειακή συνείδηση».

Ο Στέφανος Ιωαννίδης δημιούργησε και το Λαογραφικό Μουσείο της Φιλοπρόοδης Ένωσης Ξάνθης και όπως σημειώνει ο κ. Μουσόπουλος η ΦΕΞ είχε παράλληλο βίο με το Μορφωτικό Όμιλο Κομοτηνής. «Κάποτε είχαμε εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στις πόλεις της Θράκης, αλλά παρόλο που έχει λήξει θα πρέπει να κάνουμε ένα ακόμη βήμα για να συν- οργανώσουμε τη ζωή μας».

Εκδηλώσεις

Οι εκδηλώσεις μνήμης για τον Στέφανο Ιωαννίδη ξεκίνησαν την Τρίτη 3 Μαΐου και ολοκληρώνονται την ερχόμενη Κυριακή 15 Μαΐου. Στο διάστημα αυτών των δύο εβδομάδων οι Ξανθιώτες πλαισίωσαν όλες τις εκδηλώσεις. Ο κ. Μουσόπουλος αναφέρει το παράδειγμα μιας βιβλιοπαρουσίασης που έγινε την Παρασκευή 6 Μαΐου, όπου παρουσιάστηκε το ιστορικό μυθιστόρημα του Καβαλιώτη Θεόφιλου Ελευθεριάδη «Το τελευταίο θαύμα» και η συμμετοχή του κοινού ήταν θερμή.

Το βράδυ της Τετάρτης πραγματοποιήθηκε μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση από το Κέντρο Μελέτης Θρακικού Λόγου. «Ήταν σαν ένα δημόσιο μάθημα διερεύνησης της ιστορίας και του πολιτισμού. Δύο από τους σπουδαστές του Ιδρύματος, ο Αναστάσιος Τσίτας και ο Χρίστος Μιχαλόπουλος παρουσίασαν εργασίες τους, ο πρώτος για το έργο του Βλάση Σκορδέλη για τη Θράκη και ο δεύτερος για τα «Θρακικά φύλα στο έργο του Ηροδότου». Η αίθουσα ήταν κατάμεστη και η συμμετοχή συγκινητική».

Την Τετάρτη 4 Μαΐου προβλήθηκε το μαγνητοσκοπημένο θεατρικό του Στέφανου Ιωαννίδη «Στη γέφυρα του Λουλέ Μπουργκάς», το οποίο είχε ανεβάσει πριν 10 χρόνια το Γυμνάσιο Σμίνθης με την καθοδήγηση της φιλολόγου Δήμητρας Κατάκη. «Πριν 10 χρόνια ο Στέφανος Ιωαννίδης είχε ευλογήσει αυτήν την προσπάθεια» σημειώνει ο κ. Μουσόπουλος, εξηγώντας ότι το συγκεκριμένο θεατρικό κάνει λόγο για τη συνύπαρξη του διαφορετικού, ανάμεσα σε χριστιανούς και μουσουλμάνους. «Παρόλο που το έργο το είχε ανεβάσει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με την Αλεξάνδρα Λαδικού πριν 12 χρόνια τολμώ να πω ότι η παράσταση του Γυμνασίου Σμίνθης, για λόγους συμβολικούς, ήταν σημαντικότερη».

Εκπαίδευση

Ο Θανάσης Μουσόπουλος στάθηκε στη σχέση που επιχειρούν ν’ αναπτύξουν με τα σχολεία, κάθε χρόνο, μέσα από το αφιέρωμα στον Στέφανο Ιωαννίδη, ενεργοποιώντας τα παιδιά με τη ζωγραφική. «Φέτος δώσαμε στα παιδιά της τρίτης δημοτικού του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ξάνθης, όπου φοίτησε και ο Στέφανος Ιωαννίδης, να ζωγραφίσουν. Τα παιδιά ζωγράφισαν, εκθέσαμε τα έργα τους και τους επιδώσαμε εύφημες μνείες. Ήταν μια πολύ συγκινητική στιγμή όταν τους μίλησα για τον Στέφανο Ιωαννίδη. Ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι που μετέφεραν μια σειρά από απορίες, ενώ γνώριζαν ήδη αρκετά στοιχεία για τον συγγραφέα. Δεν μας ενδιαφέρει να διοργανώνουμε τυπικές εκδηλώσεις αλλά να δίνουμε τη δυνατότητα σε πολλές και πολλούς να εκφραστούν και να δώσουν ένα στίγμα της ιστορίας και του πολιτισμού του χώρου μας».

Ο κ. Μουσόπουλος ασχολείται αυτή την περίοδο με το ανέκδοτο θεατρικό έργο του Στέφανου Ιωαννίδη «Απαρτχάιντ» το οποίο μιλάει για τις φυλετικές διακρίσεις στη Νότιο Αφρική».

Την Κυριακή στις 8.00 το βράδυ θα ολοκληρωθούν οι φετινές εκδηλώσεις με την εισήγηση της ποιήτριας Ελένης Εφραιμίδου – Δημητριάδου για τον Στέφανο Ιωαννίδη και το θέατρο. «Στο δεύτερο μέρος, οι σπουδάστριες του Κέντρου Μελέτης Θρακικού Λόγου θα αναφερθούν στο αρχαίο δράμα. Φέτος διδαχτήκαμε αφενός την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή κι αφετέρου την «Εκάβη» του Ευριπίδη. Η Μαρία Μουσοπούλου και η Δήμητρα Τριανταφυλλίδου θα αποδώσουν και θα σχολιάσουν τα Χορικά της Αντιγόνης του Σοφοκλή που μιλούν για τη Θράκη και η Ελένη Πολυχρονιάδου, η Τριανδρία Δροσίδου και η Γερακίνα Σταθοπούλου θα διαβάσουν και θα σχολιάσουν την «Ελένη» την Ευριπίδη, έργο το οποίο διαδραματίζεται στη Θράκη.

Κάθε χρόνο επιχειρούμε ν’ ανακαλύψουμε ένα νέο τρόπο επικοινωνίας με το έργο του Στέφανου Ιωαννίδη, αλλά και με τους δρόμους που άνοιξε με τη ζωή και το έργο του» καταλήγει ο κ. Μουσόπουλος.

Μαρία Αμπατζή

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.