«Η τεχνη ειναι θεραπεια ψυχης»

Tο να συναντάει κανείς μία δημοφιλή τραγουδίστρια σίγουρα αποτελεί κάτι ιδιαίτερο. Όταν όμως η τραγουδίστρια αυτή είναι η Μαρία Φαραντούρη τότε η συνάντηση αυτή είναι ένα ραντεβού με την Ιστορία της Ελλάδας των δύσκολων χρόνων του 60 και 70. Μέσα από τη φωνή της ζήσαμε την αγωνία του Ελληνα και τους αγώνες του για δημοκρατία. Τραγούδια που σημάδεψαν το μουσικό τοπίο της Ελλάδας και μέχρι σήμερα συγκινούν.

Είχαμε την τύχη πριν λίγες ημέρες να έχουμε τη Μαρία Φαραντούρη στην πόλη μας και να απολαύσουμε την «θεϊκή» της φωνή σε παλιά και καινούργια τραγούδια.

Την επόμενη ημέρα την συναντήσαμε στο ξενοδοχείο όπου διέμενε. Η συζήτηση ήταν φυσικό να περιστραφεί στον Μίκη Θεοδωράκη, στο πολιτικό τραγούδι, στην πολιτική και στους πολιτικούς.

Σήμερα στο Ηρώδειο, η Μαρία Φαραντούρη θα ερμηνεύσει με τον Πέτρο Πανδή το έργο του μεγάλου Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα «CANTO GENERAL» μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη. Επειδή είναι δύσκολο να βρεθούμε εκεί και να ταξιδέψουμε μουσικά μαζί τους ο “ΠτΘ” δίνει την ευκαιρία στους αναγνώστες του μέσα από μία συνέντευξη να βρεθεί κοντά στην Μαρία Φαραντούρη και να ταξιδέψει νοερά μέσα από τα λόγια της .

Μαρία Φαραντούρη, όμως…

ΠτΘ: κ. Φαραντούρη, στη συνείδηση των Ελλήνων το όνομά σας είναι συνδεδεμένο με το όνομα του Μίκη Θεοδωράκη. Πόσο αυτό επηρέασε την μετέπειτα πορεία σας;

Μ.Φ.: Είναι φυσικό να έχει ταυτισθεί και η καριέρα μου και η ζωή μου με το όνομα του Μίκη. Από πολύ μικρή, δεκαπέντε χρονών, όταν άρχισα να έχω συνείδηση της μουσικής, των τραγουδιών, τα πρώτα ερεθίσματα μου τα έδωσε ο Μίκης. Ήταν φυσικό, λοιπόν, να επηρεασθώ και να δημιουργηθεί κάτι πολύ ισχυρό μέσα μου, και αυτό να περάσει στη συνείδηση των Ελλήνων. Ο Μίκης είναι ένας δημιουργός που γέννησε και γεννά πολλά, δεν είναι μονοδιάστατος, ήταν και είναι πολύπλευρος στη δημιουργική του ζωή, οι εμπνεύσεις του προέρχονταν από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα της κάθε εποχής, θα λέγαμε ότι τον επηρέαζε η κοινωνική – πολιτική ζωή, το περιβάλλον για να γράψει αυτά το υπέροχα τραγούδια. Γι’ αυτό σε πρόσφατο αφιέρωμα που έκανα με τα καλύτερα τραγούδια του αιώνα, φυσικό ήταν να αφιερώσω στον Μίκη το μεγαλύτερο μέρος, γιατί έτσι είναι και όχι επειδή ήταν ο Μίκης συναισθηματικά ο δικός μου άνθρωπος. Βλέπαμε με τους μουσικούς όταν επιλέγαμε τα τραγούδια, ότι μέσα σε αυτά, στην ποίησή τους, συμπυκνώνονται όλες οι πνευματικές αξίες, στους στίχους, συγκεκριμένα, που διάλεξε, που εμπνεύστηκε, που έγραψε ή που επέλεξε από άλλους μεγάλους ποιητές της εποχής εκείνης, οι οποίοι είναι πάνω από το χρόνο, όπως είναι και ο Μίκης. Εγώ το μόνο που μπορώ να πώ είναι ότι υπήρξα τυχερή εκείνη την περίοδο που βρέθηκα κοντά του. Σήμερα βέβαια, σαν νέο παιδί ,-χωρίς να θέλω να αποθαρρύνω τα νέα παιδιά,- είναι σίγουρο ότι δεν θα είχα αυτό το μουσικό ταξίδι. Μπορεί να είχα επιτυχία, γιατί αυτό επιδιώκει κανείς στη ζωή του, να έχει πρόσκαιρη επιτυχία μέσα από σουξέ, μέσα από επιτυχημένα τραγούδια, γιατί υπάρχουν και άλλοι συνθέτες που κάνουν εμπορικά τραγούδια,αλλά δεν θα ήταν το ίδιο. Εζησα ,μεγάλωσα κοντά στον Μίκη Θεοδωράκη. Ηταν η ίδια εποχή του Μάνου Χατζιδάκη, των μεγάλων μας ποιητών, των μεγάλων μας καλλιτεχνών, δηλαδή η περίφημη εποχή του 60.

ΠτΘ: Πιστεύετε ότι στην σημερινή εποχή υπάρχουν τραγούδια εν είδει προϊόντος κατανάλωσης;

Μ.Φ.: Μόνο, που αυτά είναι τα περισσότερα, γιατί μπαίνοντας μέσα σε μία λογική εμπορική, φυσικό είναι να αντιμετωπίζονται έτσι, ως καταναλώσιμα προϊόντα, που πρέπει σύντομα να φύγουν για να βγούν τα καινούργια γρήγορα, και να έχουμε εύκολο κέρδος. Είναι φυσικό έτσι η ποιότητα να μειώνεται όλο και περισσότερο προς χάριν της ποσότητας και αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο, δεν είναι μόνο στην Ελλάδα, είναι μία λογική που επικρατεί σε μία βιομηχανία που δεν έχει να κάνει με τέχνη και ψυχικές συγκινήσεις. Είναι μία στιγμιαία συμμετοχή σε ένα χορό ,ένα κούνημα και είναι σαν ένα απορρυπαντικό. Το καλύτερο απορρυπαντικό είναι αυτό που έρχεται και φεύγει. Ο Θεοδωράκης και οι άλλοι δημιουργοί δεν συγκρίνονται. Είναι δυσανάλογα τα μεγέθη. Είναι τελείως άλλο πράγμα. Η τέχνη σήμερα είναι στο περιθώριο, στην άκρη. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι που την αγαπούν είναι λίγοι. Είναι πάρα πολύ μεγάλο το κομμάτι που έχει ανάγκη την τέχνη για να υπάρξει, γιατί η τέχνη είναι μία θεραπεία, θεραπεία ψυχής. Γι΄ αυτό και ο κόσμος τρέχει σε ορχήστρες, σε κλασσική μουσική ή στο τραγούδι γενικότερα. Ακόμη και στην ποπ υπάρχουν άνθρωποι σπουδαίοι, που δίνουν χαρά στον κόσμο. Εγώ δεν μπήκα ποτέ στην λογική του πρέπει να πουλήσω. Έχω μία αληθινή σχέση με τον κόσμο. Και αυτό φάνηκε χθές κατά την διάρκεια της συναυλίας. Προσπάθησα να δημιουργήσω αυτή την συγκίνηση και ακούγοντας τις ωραίες μελωδίες το κοινό, να συμμετέχει και να τραγουδήσει μαζί μου.

ΠτΘ: Τι γεύση σας άφησε η χθεσινή βραδιά;

Μ.Φ.: Μου άρεσε πάρα πολύ. Παρ ότι είχα πολλά χρόνια να ρθώ για τραγούδι. Είχα επισκεφθεί την πόλη σας πρίν πολλά χρόνια με τον Μίκη για συναυλία και ως βουλευτής, σε μία εκδήλωση του Πανεπιστημίου. Δεν είχα επαφή με τον κόσμο και οι δίσκοι μου πιστεύω ότι δεν κυκλοφορούν εδώ.

ΠτΘ: Κάνετε λάθος. Ιδιαίτερα ο δίσκος σας ο τελευταίος είναι από τους πλέον αγαπητούς στους ακροατές του «Ράδιο Παρατηρητής» και ιδιαίτερα το τραγούδι «Γαλαξίες».

Μ.Φ.: Και εγώ και η εταιρεία ποντάραμε στο τραγούδι «Κύμα», στο «Τόσα ψέματα γιατί», είναι όμορφα τραγούδια.

ΠτΘ: Σήμερα υπάρχει πολιτικό τραγούδι;

Μ.Φ.: Πολιτικό έτσι όπως το θεωρώ εγώ δεν υπάρχει. Υπάρχει ένα τραγούδι και εννοώ το σύγχρονο, που ασχολείται μονίμως με τα ερωτικά προβλήματα, τη μοναξιά, την προδοσία στον έρωτα, τα αυτονόητα δηλαδή, τόσο πολύ που είναι εξαντλημένο από κάθε γωνιά. Για μένα πολιτικό τραγούδι είναι αυτό που θα μπορούσε να μιλήσει σε μία ομάδα ανθρώπων αγγίζοντας ένα κοινωνικό θέμα. Σήμερα μπορεί να μην υπάρχει πολιτικό τραγούδι με την έννοια του αντιδιδακτορικού αλλά τραγούδι διαμαρτυρίας μπορεί να υπάρξει. Βλέπουμε σήμερα να ταράζονται τα λιμνάζοντα νερά με την παγκοσμιοποίηση. Δεν λέμε ότι έγινε επανάσταση, δεν είμαι τόσο αισιόδοξη. Υπάρχει όμως μία ευαισθητοποίηση στον κόσμο. Τους νέους τους κρατά ένα σύστημα περίεργο μόνο στο τι θα φορέσουν, στο τι θα καταναλώσουν, στο τι είναι μόδα. Όμως πολλά από αυτά τα νέα παιδιά είναι ευαίσθητα, προβληματίζονται και κάνουν κάτι πιο δημιουργικό, γιατί μόνο αυτό μας έμεινε στη ζωή, η δημιουργία. Κυρίως όμως, εμείς οι καλλιτέχνες, πρέπει να δημιουργήσουμε, όχι μόνο για τον εαυτό μας, αλλά, και για τον αποδέκτη μας, που είναι οι νέοι άνθρωποι. Πολιτικό τραγούδι λοιπόν, με την έννοια του αντιφασιστικού δεν υπάρχει πλέον, όμως υπάρχει τραγούδι οικολογικό. Για παράδειγμα η «Περσεφόνη». Υπάρχει καλύτερο οικολογικό τραγούδι από αυτό που έγραψαν το 1976 ο Μάνος Χατζιδάκης και ο Νίκος Γκάτσος και το οποίο να είναι τόσο προφητικό σήμερα; Ο ποιητής καλεί την Περσεφόνη να μην ανεβεί από τον Άδη και να μη βγεί στο μπαλκόνι και δει την καταστροφή που προκάλεσε η τεχνολογία και η πρόοδος στη ζωή μας, στην αναπνοή μας. Και αυτό περιγράφεται τόσο ωραία σε ένα τραγούδι. Εμένα αυτό με ενδιαφέρει περισσότερο στις συναυλίες μου, γι αυτό και δεν τραγουδώ τα παλιά πολιτικά τραγούδια μου. Μόνο αν ο κόσμος έρθει για να ακούσει ειδικά πολιτικό τραγούδι. Μόνο αν ο κόσμος έρθει για να ακούσει το «Γελαστό παιδί» μόνο τότε θα το τραγουδήσω αλλά δεν το συμπεριλαμβάνω πια στις συναυλίες μου. Στις συναυλίες μου τραγουδώ τους νεαρότερους συνθέτες.

ΠτΘ: Νομίζω ότι και τους νέους θα τους άρεσε το συγκεκριμένο τραγούδι…

Μ.Φ.: Μακάρι…Είναι η ιστορία του τόπου τους.

ΠτΘ: Υπήρξατε βουλευτής και ο σύζυγός σας ασχολείται με την πολιτική. Ποια είναι η άποψή σας για την πολιτική και τους πολιτικούς:

Μ.Φ.: Η σημερινή πολιτική σαφώς διαφέρει από την πολιτική του 60, ακόμη και του 70, γιατί ήταν ανάγκη να δημιουργηθούν κάποιοι θεσμοί και για αυτό έγιναν και κάποιες αλλαγές. Θα σου μιλήσω για το ΠΑΣΟΚ, γιατί αυτό ήταν που άλλαξε τον κοινωνικό χάρτη της χώρας μας και άλλαξε γενικώς πολλά. Πιστεύω ότι έχουν γίνει πολλά και θα γίνουν ακόμα περισσότερα Ο κόσμος εμπιστεύεται το ΠΑΣΟΚ και τον κ. Σημίτη. Υπάρχουν προβλήματα. Έχουν γίνει λάθη και παραλείψεις, όπως σε κάθε πολιτική, γιατί δεν ήταν μία πολιτική διαχείρισης. Η πολιτική αυτή έπρεπε να αλλάξει την εικόνα μιας χώρας. Και μάλιστα τώρα που είμαστε στην Ευρώπη είναι φυσικό να υπάρχουν παρενέργειες. Οι θυσίες που έχει κάνει ο ελληνικός λαός και θα συνεχίσει να κάνει είναι για το καλό του. Αυτό όμως δεν φαίνεται άμεσα, θα φανεί σε λίγα χρόνια. Διαλέξαμε να είμαστε με την Ευρώπη και αυτό έχει και το κόστος του, αλλά, έχει και πολλά υπέρ. Βέβαια η πολιτική πέρασε μεγάλη αμφισβήτηση, θυμόσαστε πριν από χρόνια που ακούγαμε πολιτική και αρρωσταίναμε. Πιστεύω ότι στην πολιτική, όπως και σε κάθε κλάδο, υπάρχουν και καλοί και κακοί. Όπως παντού έτσι και εδώ, υπάρχουν και οραματιστές πολιτικοί. Εμένα προσωπικά η πολιτική με είχε επηρεάσει ιδιαίτερα τα χρόνια των αρχών της δεκαετίας του 90 που δέχθηκα να πάω ως βουλευτής στο ΠΑΣΟΚ, με την επίγνωση όμως ότι θα είμαι για ένα χρονικό διάστημα. Δεν με απασχολούσε η πολιτική καριέρα γιατί είμαι δεμένη με τη μουσική και μπορεί κανείς μέσα από την καριέρα και τη στάση του να βοηθήσει και την πολιτική.

ΠτΘ: Σας ευχαριστώ πολύ.

Μ.Φ.: Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Άννα Πατρωνίδου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.