Η κριση του δικομματικου συστηματος φερνει στο προσκηνιο την πολιτικη

Για πρώτη φορά το μεταπολιτευτικό πολιτικό σκηνικό ατενίζει σχεδόν αμήχανα οδοδείκτες που αναφέρουν κράτος δικαίου ή κράτος πελατών;

Δημοκρατικές αξίες ή έρεβος αυταρχισμού;

Ο δικομματισμός και το νεοφιλελεύθερο αξίωμα που τον διέπει κατευθύνονται σε ένα δρόμο που δημιούργησαν τα ελλείμματα λόγου και έργου και η αδυναμία του να προβάλει επεξεργασμένες εναλλακτικές πολιτικές.

Και αυτό, γιατί σήμερα όσο ποτέ άλλοτε υπάρχει μια πρωτοφανής σύνδεση μεταξύ κοινωνικού και δημοκρατικού ζητήματος

Η σημασία του στοιχείου αυτού όσον αφορά τις μελλοντικές εξελίξεις είναι οφθαλμοφανής ανεξάρτητα από τα οιαδήποτε ευρήματα μπορεί να διακρίνει κανείς, μέσα από τον ορυμαγδό των δημοσκοπήσεων, στην αναδιάρθρωση του κομματικού συστήματος ή στο να έρθει στην πολιτική ηγεμονία ένας νέος πολιτικός συσχετισμός.

Η αμφισβήτηση των κομμάτων εξουσίας, η απομάκρυνση των πολιτών από την πολιτική, η αφερεγγυότητα του πολιτικού κόσμου, η ιδιώτευση και η ιδεολογία της ατομικής επιτυχίας με όλα τα μέσα δεν εμφανίζονται ξαφνικά στην κοινωνία μας.

Υπήρξε μια μακρά προεργασία που αφορά τον τρόπο λειτουργίας του πολυσυλλεκτικού κόμματος και αυτό δεν αφορά μονάχα τα κόμματα της συντήρησης, η ίδια η σοσιαλδημοκρατία από κόμμα μαζών σταδιακά μετασχηματίζεται σ’ ένα ιδιότυπο πολυσυλλεκτικό κόμμα.

Τα πολυσυλλεκτικά κόμματα είχαν σαν στόχο να οδηγήσουν στην νέα πολιτική ολοκλήρωση.

Και όπως σημειώνει ο ηγέτης της Γερμανικής Αριστεράς, Λαφοντέν «η πολιτική ολοκλήρωση είναι η ικανότητα του πολιτικού συστήματος να μετασχηματίζει τις ομάδες και τα μέλη τους που προηγουμένως ήταν έξω από το επίσημο πολιτικό σύστημα σε πραγματικούς πρωταγωνιστές της πολιτικής διαδικασίαας . Τα κόμματα εξουσίας απέτυχαν να υλοποιήσουν αυτήν την πολιτική ολοκλήρωση».

Για να κατανοήσουμε όμως τους λόγους της αποτυχίας αυτής θα πρέπει να αναφερθούμε στις δύο ιστορικο-κοινωνιολογικές αντιλήψεις που βρίσκονται στην βάση της δημιουργίας των πολυσυλλεκτικών κομμάτων.

Είναι η φιλελεύθερη και πλουραλιστική αντίληψη που επιδιώκει να δείξει ότι η δημοκρατία ως πολιτικό σύστημα αποτελείται από νομοθέτες-αντιπροσώπους που εκλέγονται από τον λαό, ότι το σύστημα εκπροσώπησης συμφερόντων δεν έχει ταξική βάση, το κράτος κυβερνάται στην βάση των δημοκρατικών αρχών και η οικονομία κινείται βάσει τον νόμων της αγοράς και του μάρκετινγκ..

Με άλλα λόγια η δημοκρατία σύμφωνα με την φιλελεύθερη αντίληψη δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας μηχανισμός αγοράς ενίοτε ανεξέλεγκτος, όπου οι εκλογείς είναι καταναλωτές και οι πολιτικοί επιχειρηματίες.

Και αυτό συνεπάγεται οικονομικά σκάνδαλα, αμοιβαία διαφθορά του συστήματος εξουσίας και ταυτόχρονα κρίση της πολιτικής του πολυσυλλεκτικού κόμματος, της γραφειοκρατικής του δομής, και διάλυση του κοινωνικού ιστού και του κράτους πρόνοιας, ως μια λαθεμένη επιλογή της σοσιαλδημοκρατίας.

Στην άλλη πλευρά της πολιτικής η σοσιαλδημοκρατική έκφραση του σύγχρονου πολυσυλλεκτικού κόμματος, τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό χώρο, στοιχίζεται στο κυβερνητικό δόγμα ότι η αληθινή εξουσία πηγάζει από τον λαό, κατευθύνεται προς την κρατική εξουσία και το κράτος κυβερνάται αποτελεσματικά στην βάση των δημοκρατικών αρχών.

Η σοσιαλδημοκρατική έκφραση του σύγχρονου πολυσυλλεκτικού κόμματος συμφιλιώνει τις σχέσεις εξουσίας αγοράς και κοινωνικών διεκδικήσεων.

Αυτή η πολιτική συνέβαλε στην οικονομική ανάπτυξη, στην ευημερία λαϊκών στρωμάτων, στην αύξηση του εισοδήματος και των καταναλωτικών συμπεριφορών.

Παράλληλα η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας δημιούργησε τον εξασφαλισμένο αλλά συγχρόνως και αδιάφορο πολίτη.

Η πολιτική της σοσιαλδημοκρατίας και η εφαρμογή της δεν κατάφερε να υπερασπιστεί την εργασία με μια αξιόπιστη μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους και της οικονομίας, με τα γνωστά αποτελέσματα, δημόσια ελλείμματα και ανεργία.

Ασάφεια στο διαχωρισμό κράτους και αγοράς, διεφθαρμένες σχέσεις πολιτικής και επιχειρήσεων και παρασιτισμό αφενός. Αφετέρου, η γραφειοκρατικοποίηση και η αποϊδεολογικοποίηση επέβαλαν το κόμμα – γραφειοκράτη στην θέση του ταξικού μαζικού κόμματος.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι ποιες θα είναι οι συνέπειες του τέλους αυτής της εποχής; Ποια η διάρρηξη στο πεδίο της πολιτικής;

Οι πολίτες που στήριξαν τις επιλογές της σοσιαλδημοκρατίας απαιτούν μια νέα αλλαγή. Ο αναπροσδιορισμός των δυνάμεων αυτών απαιτούν μια πολιτική πιο ανοικτή και ευαίσθητη στους κοινωνικούς κραδασμούς.

Το πολιτικό σύστημα χρειάζεται να αλλάξει, οιεσδήποτε προσπάθειες συντήρησής του αποτελούν ματαιοπονία.

Η διεύρυνση της δημοκρατίας, η αυτεξουσία και αυτενέργεια της κοινωνίας, τα ατομικά δικαιώματα, η δημιουργία θέσεων εργασίας, ο εργασιακός και ελεύθερος χρόνος, η απόκρουση του εθνικισμού, οι θέσεις της οικολογίας, τα κοινωνικά κινήματα αποτελούν ιστορικές προκλήσεις για την 13η του Μάρτη και το ΠαΣοΚ.

Ίσως εκεί οριοθετηθεί και το επόμενο βήμα «η οικοδόμηση μιας δημοκρατικής και προοδευτικής συμμαχίας που θα διεκδικήσει με απόλυτη επιτυχία την διακυβέρνηση της χώρας». Οιαδήποτε άλλη πολιτική που θα επιδιώκει την συντήρηση του πολιτικού συστήματος θα αποδειχθεί ματαιοπονία.

Η επιβίωση της δημοκρατίας μας ίσως χρειάζεται την θυσία αυτού του πολιτικού συστήματος που μας κληροδοτήθηκε από μια εποχή μ’ ένα παραδειγματικό πρότυπο το οποίο και εξαντλήθηκε.

Του Δημήτρη Παπασταμάτη, Καλλιτεχνικού Διευθυντή ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.