Η επιδραση της Ευρωπαικης Ενωσης στην αναδιαρθρωση του Κοινωνικου κρατους

Στο πλαίσιο της συνεργασίας με πολλά πανεπιστήμια των χωρών – μελών της ΕΕ μέσα από ένα διευρωπαϊκό πρόγραμμα το Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης του ΔΠΘ διοργάνωσε ένα εντατικό πρόγραμμα, το οποίο απευθύνεται σε φοιτητές Κοινωνιολογίας, Κοινωνικής εργασίας και γενικότερα κοινωνικών επιστημών. Μια από τις συνεδριάσεις στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, έλαβε χώρα το Σάββατο 29 Μαρτίου, στην αίθουσα τελετών της Νομαρχίας Ροδόπης.

«Το πρόγραμμα αυτό επικεντρώνεται στη μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους, τις κοινωνικές αξίες, τις τάσεις κοινωνικής αλλαγής, που επηρεάζουν ή συνδέονται με τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, με την αναδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους σε όλες αυτές τις ευρωπαϊκές χώρες. Η έμφαση είναι στη σύγκριση, στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας, αλλά συγχρόνως και στην υπερεθνική διάσταση, στην επίδραση που θα έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην αναμόρφωση, στην αναδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους», δήλωσε η κ. Μαρία Πετμεζίδου, καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης του ΔΠΘ, τονίζοντας ότι είναι αρκετά σημαντικά αυτά τα θέματα, τα οποία απασχολούν την κοινή γνώμη και τους κοινωνικούς επιστήμονες και στην Ελλάδα. Όπως υπογράμμισε και η ίδια, είναι μια δραστηριότητα πανεπιστημιακή μεν, η οποία ωστόσο μπορεί να έχει και μια ευρύτερη απήχηση στον κοινωνικό διάλογο.

Μια γενικότερη εκτίμηση που προέκυψε από αυτή τη συνεδρίαση είναι ότι υπάρχουν αντιτιθέμενες τάσεις. «Βεβαίως, από τη μια πλευρά υπάρχει μια τάση ιδιωτικοποίησης και συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους και αυτός ο προσανατολισμός χαρακτηρίζει και την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, δηλαδή την υπερεθνική διάσταση. Αλλά από την άλλη πλευρά ωστόσο το λεγόμενο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο ανθίσταται και στοιχεία τα οποία έχουν να κάνουν με την διατήρηση της κοινωνικής προστασίας ή την διατήρηση μιας συλλογικής αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων, είναι ακόμη ενεργά στην Ευρώπη. Και υπάρχει μια ομάδα πολιτικών και κοινωνικών επιστημόνων που προσπαθούν να αναπροσαρμόσουν αυτά τα στοιχεία, να τα διατηρήσουν στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης του διεθνούς ανταγωνισμού, έτσι ώστε οι τάσεις αυτές της ιδιωτικοποίησης να μην κυριαρχήσουν και το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο να διατηρήσει το χαρακτήρα του δεδομένου, ότι αυτό τελικά είναι στοιχείο, το οποίο προάγει και την ανταγωνιστικότητα. Δεν θα πρέπει να δούμε το κοινωνικό μοντέλο ως κάτι, το οποίο περιορίζει την οικονομική ανταγωνιστικότητα. Αντίθετα, την ενισχύει και αυτή είναι μια άποψη, η οποία τουλάχιστον θα συζητηθεί και στο πλαίσιο αυτού του εντατικού προγράμματος».

Η κ. μ. Πετμεζίδου δεν παρέλειψε να αναφέρει και το θέμα της πολυπολιτισμικότητας και του συνδυασμού διαφορετικών πολιτιστικών και αξιακών στοιχείων το οποίο θα συζητηθεί ιδιαίτερα. «Εδώ θα πρέπει να δει κανείς και άλλα πράγματα, τα οποία ίσως στην Ελλάδα δεν είναι τόσο σημαντικά, αλλά το πώς θα πρέπει να ενισχυθεί ο λόγος των εθνικών ομάδων, τουλάχιστον, σε ό,τι αφορά την κοινωνική προστασία με την κοινωνική μεταρρύθμιση γενικότερα, είναι ένα στοιχείο, το οποίο θα συζητηθεί και αυτό».

Η κ. Αγάπη Καντηλάκη, λέκτορας στο Τμήμα κοινωνικής Διοίκησης του ΔΠΘ αναφερόμενη στο εντατικό πρόγραμμα σπουδών που γίνεται σε διαπανεπιστημιακή βάση, σημείωσε τα εξής: «Συνεργαζόμαστε με το Πανεπιστήμιο της Σουηδίας, το Ούμια, με το Πανεπιστήμιο του Τέλμπουργκ στην Ολλανδία, με το Πανεπιστήμιο της Αμβέρσα στο Βέλγιο, με το Πανεπιστήμιο της Ελβετίας και με το πανεπιστήμιο της Λισσαβόνας στην Πορτογαλία. Έχουν έρθει διδάσκοντες, αλλά και μια μικρή ομάδα φοιτητών απ΄ όλα αυτά τα Πανεπιστήμια. Κάθε χρόνο αυτό το πρόγραμμα γίνεται σ΄ ένα απ΄ αυτά τα πανεπιστήμια με διαφορετική θεματική και παίρνοντας μια επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Όσον αφορά στο φετινό πρόγραμμα, όπως δήλωσε η κ. Α. Καντηλάκη «εστιάζει στην μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους, αλλά πιο συγκεκριμένα, στο ζήτημα του πολιτισμού και της κοινωνικής πολιτικής, της πολυπολιτισμικότητας και της κοινωνικής πολιτικής, τι αντίκτυπο μπορεί να έχει αυτή η αλλαγή που θα έλεγε κανείς ότι συντελείται στα ευρωπαϊκά κράτη παρ΄ ότι η πολυτισμικότητα σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα νέο φαινόμενο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα περισσότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολυπολιστιμικά ήδη από τις αρχές του αιώνα ορισμένες φορές, μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε ορισμένα άλλα κράτη, τη δεκαετία του ΄70. Εν πάση περιπτώσει, η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο πολύ γνωστό για την Ευρωπαϊκή Ένωση είτε μεταξύ των κρατών, είτε και δεχόμενη τα τελευταία χρόνια με τις όλες αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον σημαντικό αριθμό προσφύγων και οικονομικών μεταναστών.

Και για τη χώρα μας είναι οπωσδήποτε πάρα πολύ σημαντικό ζήτημα και ιδιαίτερα για τη Θράκη που έχει ιδιαίτερο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Σαφώς, θα πρέπει να το λάβουμε υπόψιν μας σε σχέση και με τα προγράμματα που εφαρμόζονται τόσο σε επίπεδο κρατικής κοινωνικής πολιτικής, όσο και σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης. Ταυτόχρονα έχουμε και μια μεγάλη εισροή μεταναστών και προσφύγων. Νομίζω ότι το θέμα της πολυπολιτισμικότητας είναι εξαιρετικά καυτό».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η κ. Καντηλάκη αμφισβήτησε το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που δέχεται πολλούς Βαλκάνιους. «Άλλωστε στις χθεσινές παρουσιάσεις που έκαναν οι φοιτητές από τα διαφορετικά πανεπιστήμια μας έδειξαν να δεχόμαστε τους λιγότερους πρόσφυγες, να είμαστε από τα τελευταία κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τον αριθμό προσφύγων που δεχόμαστε. Αν το δούμε με μια δεύτερη ματιά, θα καταλάβουμε ότι ένας μεγάλος αριθμός των προσφύγων ή αυτών που θα ζητούσαν άσυλο που έρχονται στην Ελλάδα, την χρησιμοποιούν ως πέρασμα και ο στόχος τους είναι να πάνε σε κάποιο άλλο κράτος. Οπότε εμείς τους θεωρούμε ως παράνομους μετανάστες, εφόσον δεν ζητούν άσυλο.

Βεβαίως, η Ελλάδα είναι ένα σταυροδρόμι, και βεβαίως είμαστε σε μια περιοχή όπου δεχόμαστε όχι μόνο Βαλκάνιους, αλλά και από την Ασία μέσω της Τουρκίας έχουμε πολλούς πρόσφυγες και πολλούς μετανάστες που περνάνε από εδώ».

Μαρία Παπαδοπούλου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.