Γιαννης Μανιατης «Το μεγαλυτερο μειονεκτημα της τοπικης πολιτικης ειναι η ασυνεχεια»

Ο πρώην Υπουργός και Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Πειραιά, κ. Γιάννης Μανιάτης, θα βρεθεί σήμερα στην Κομοτηνή, όχι στο πλαίσιο κάποιας πολιτικής περιοδείας, αλλά για την παρουσίαση του νέου του βιβλίο με τίτλο «Μεταρρυθμίσεις και Προοδευτικός Πατριωτισμός» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παπαζήση».
 
Για το βιβλίο παρουσία του πολυγραφότατου συγγραφέα, θα μιλήσουν ο δήμαρχος Κομοτηνής κ. Γιώργος Πετρίδης, ο Πρύτανης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Αθανάσιος Καραμπίνης, ενώ την εκδήλωση θα συντονίσει η φιλόλογος και επιμελήτρια εκδόσεων κ. Τζένη Κατσαρή – Βαφειάδη.
 
Εκμεταλλευόμενος την παρουσία του κ. Μανιάτη στην Κομοτηνή, ο «ΠτΘ» μίλησε μαζί του, σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης, ξεκινώντας από το περιεχόμενο του βιβλίου και τις προτάσεις που ο ίδιος καταθέτει για την έξοδο της χώρας από την κρίση, επισημαίνοντας την ανάγκη εθνικής συνεννόησης και συσπείρωσης του συνόλου των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για τη διαμόρφωση ενός ενιαίου μετώπου και καταδεικνύοντας ως μέγιστο πρόβλημα της ελληνικής πολιτικής σκηνής, την ασυνέχεια λόγων και πράξεων.
 
Γιάννης Μανιάτης όμως…
 
ΠτΘ: Μας βάζετε έναν πολύ ωραίο όρο που πρωταγωνιστεί και στον τίτλο του βιβλίου σας, ο όρος «προοδευτικός πατριωτισμός». Ιδιαίτερα ενδιαφέρων ο χαρακτηρισμός «προοδευτικός» να συνοδεύει τη λέξη πατριωτισμός, γιατί η λέξη πατριωτισμός, τουλάχιστον στην χώρα μας, έχει κατακριθεί.
Γ.Μ.: Είναι μια παρεξηγημένη, δυστυχώς, έννοια. Νομίζω ότι το κορυφαίο θέμα του βιβλίου είναι ακριβώς πώς με προοδευτική κατεύθυνση μπορούμε να κάνουμε και μεταρρυθμίσεις, αλλά και να ενισχύσουμε τα συνθήματα του πατριωτισμού. Στη δική μου τουλάχιστον, αντίληψη πραγμάτων, ο πατριωτισμός είναι μια κορυφαία έννοια που μπορεί να μας ξαναδώσει εθνική αυτοπεποίθηση. Ο προοδευτικός πατριωτισμός θα βοηθήσει τη χώρα να αποκτήσει μια θεσμική ισοτιμία στα ευρωπαϊκά και τα υπόλοιπα διεθνή όργανα και κυρίως θα μας βοηθήσει, έχοντας ενισχύσει την κοινωνική μας συνοχή, να γίνουμε μια εξωστρεφής οικονομία και μια εξωστρεφής κοινωνία, που ασφαλώς θα έχει κατεύθυνση την Ευρώπη και μόνο την Ευρώπη. Το υπογραμμίζω αυτό, διότι πολλές φορές δυνάμεις, που λαϊκίζουν στην πραγματικότητα, αφήνουν να αιωρείται ότι θα μπορούσε η κοινωνία και οι πολίτες να έχουν καλύτερο μέλλον, αν γίνουμε μια εσωστρεφής κοινωνία, εάν ξαναγυρίσουμε και κοιτάμε μόνο τον εαυτό μας και αν για παράδειγμα, αρχίσουμε και γυρίσουμε σε αυτά που ίσχυαν στην Ελλάδα πριν η χώρα ενταχθεί στην Ε.Ε. Επειδή εγώ ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν βαθιά στις δυνάμεις του ελληνισμού και των Ελλήνων, και επειδή πραγματικά δεν φοβάμαι κανενός είδους σύγκριση των Ελλήνων πολιτών, της ελληνικής κοινωνίας με καμία ξένη κοινωνία, υποστηρίζω ότι ο προοδευτικός πατριωτισμός αποτελεί ένα πολύ σπουδαίο όπλο στα χέρια της πατρίδας μας προκειμένου να ξεπεράσουμε την κρίση. Σας διαβεβαιώνω ότι αν χειριστούμε τις διεθνείς καταστάσεις με εξωστρέφεια και εθνική αυτοπεποίθηση, τότε θα κατακτήσουμε πάρα πολλά πράγματα. 

«Είναι η ώρα να ενωθούν οι δημιουργικές και προοδευτικές δυνάμεις της χώρας» 

ΠτΘ: Αυτό που επισημαίνετε στο βιβλίο σας είναι αυτή η ανάγκη συσπείρωσης όλων των εγχώριων δυνάμεων, εθνικών και κοινωνικών, για τη δημιουργία ενός κοινού μετώπου απέναντι σε όλα αυτά που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα, με στόχο την έξοδό μας από αυτό το φαύλο κύκλο της κρίσης. Θεωρείτε ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν; Ειδικά σήμερα που πολιτική και πολίτες είναι σε αντιμαχόμενες πλευρές πολλές φορές.
Γ.Μ.: Τόσο η Ευρώπη, ως οντότητα, και μέσα σε αυτήν όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί, όσο και η Ελλάδα, ως πολιτεία στα θεσμικά της όργανα, αλλά και η ελληνική κοινωνία, όλοι μας, βρισκόμαστε σε μια αμηχανία και σε μια αμυντική θέση. Δυστυχώς βλέπουμε να εξελίσσονται δίπλα μας πράγματα για τα οποία κανένας δεν ήταν μέχρι σήμερα προετοιμασμένος. Είδαμε να ξεσπά μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία έπληξε κυρίως την Ευρώπη και κυριότερα τον ευρωπαϊκό νότο. Είδαμε να ξεσπούν ταραχές και εμφύλιοι πόλεμοι στην ευρύτερη γεωπολιτική γειτονιά μας και έχουμε και αυτό το «καρκίνωμα» που λέγεται ISSIS. Έχουμε μια ευρύτερη αστάθεια από τη Λιβύη μέχρι την Ουκρανία. Την ίδια στιγμή που η ευρωπαϊκή οικονομία χάνει σε ανταγωνιστικότητα, ο πληθυσμός γηράσκει, και μέσα σε όλο αυτό το κλίμα η χώρα μας είναι στη δυσμενέστερη θέση, διότι έχει τη βαθύτατη ανάγκη εξωτερικών οικονομικών βοηθειών.
 
Επειδή λοιπόν βρισκόμαστε σε μια ιστορικά πολύ δύσκολη συγκυρία, θεωρώ ότι είναι η ώρα να ενωθούν οι δημιουργικές και προοδευτικές δυνάμεις της χώρας και αν πραγματικά συνειδητοποιήσουμε πιο είναι το συμφέρον και το καθήκον όλων μας, σας διαβεβαιώνω ότι η χώρα μας μέσα σε μια διετία μπορεί να ξεπεράσει την κρίση. Έχουμε αναξιοποίητα πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα, αναφέρομαι και στα γεωπολιτικά, αλλά όχι μόνο.
 
Ταυτόχρονα όλη αυτή την περίοδο της κρίσης και του μνημονίου, θα πρέπει να υπάρξει μια εθνική συνεννόηση, στα βασικά ζητήματα, να μην υπάρξουν αυτοί οι γνωστοί κομματικοί διαγκωνισμοί, οι πολώσεις και οι αλληλοκατηγορίες, αλλά να συμφωνήσουμε ότι οι δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου, όλοι εμείς που πιστεύουμε στον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας, μπορούμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, όπως το έκανε η Κύπρος, όπως το έκανε η Ιρλανδία, όπως το έκανε η Πορτογαλία. Οι χώρες αυτές κατάφεραν και ξεπέρασαν τα δικά τους μνημόνια, ακριβώς επειδή συμφώνησαν σε βασικά ζητήματα μετασχηματισμού της οικονομίας τους και βελτίωσης και εξέλιξης της κοινωνίας τους και του θεσμικού καθεστώτος λειτουργίας.
 
Υπάρχει ελπίδα για την Ελλάδα; Η απάντηση η δική μου είναι ένα ηχηρότατο «Ναι». Η Ελλάδα έχει ελπίδες, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταλήξουμε σε μια εθνική συνεννόηση, σε δυο πολύ βασικά ζητήματα. Το πρώτο βασικό ζήτημα είναι ότι η χώρα πρέπει να έχει έναν σαφή, εξωστρεφή προσανατολισμό προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, και το δεύτερο, ότι η χώρα χρειάζεται βαθιές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου, από τη δικαιοσύνη και τη δημόσια διοίκηση μέχρι ασφαλώς την οικονομία. Εάν αυτά τα συμφωνήσουμε, σας βεβαιώνω ότι είναι πολύ μικρό το διάστημα μέσα στο οποίο θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την κρίση. 

«Οι κυβερνώντες μπορούν να σκεφτούν πολιτικές, οι οποίες να είναι κοινωνικά ευαίσθητες, ακόμα και εν μέσω δεσμεύσεων» 

ΠτΘ: Όταν μιλάτε για προοδευτικό πατριωτισμό μιλάτε κυρίως για πράξη. Την πολιτική που μετασχηματίζει την κοινωνία με πράξεις. Είχαμε ακούσει για πετρέλαια, για υδρογονάνθρακες, από τότε που ήταν υπουργός ο Αναστάσιος Πεπονής. Ξανατέθηκε αυτό το ζήτημα στο δημόσιο λόγο από σας και έγιναν συστηματικές ενέργειες για τον επαναπροσδιορισμό του τοπίου στους υδρογονάνθρακες και στο ορυκτό πλούτο, επίσης από σας, το υπουργείο σας. Η μεγάλη απορία νομίζω όλων είναι ότι όταν πραγματικά γίνεται ένα έργο γιατί δεν υπάρχει συνέχεια; Είναι ο μέγιστος εχθρός η πολιτική ασυνέχεια του προοδευτικού πατριωτισμού;
Γ.Μ.: Όλες οι κυβερνήσεις της χώρας από το 2009 μέχρι και το 2018, ήταν είναι και θα είναι μνημονιακές. Μνημονιακό το ΠΑΣΟΚ, μνημονιακή η ΝΔ, μνημονιακός ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ερώτημα είναι, μέσα σε μια κυβέρνηση μνημονιακή ή μέσα σε πολιτικές αναγκαστικά μνημονιακές, υπάρχουν πολιτικές που μπορούν να ασκηθούν εκτός μνημονίων; Ας πούμε ότι τα μνημόνια έχουν κάποιες δεσμεύσεις για τη χώρα. Υπάρχουν τομείς στους οποίους μπορεί κανείς να αναπτύξει μια άλλη πολιτική; Υπάρχουν ζητήματα, όπως για παράδειγμα, η αξιοποίηση υδρογονανθράκων, τα ζητήματα των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου, τα ζητήματα εξοικονόμηση ενέργειας, τα ζητήματα της οργάνωσης της πολεοδομίας και του αστικού χώρου, τα ζητήματα της περιφερειακής οργάνωσης όλης της χώρας. Αυτά δεν υπόκεινται σε μνημονιακούς κανόνες, καθώς οι μνημονιακοί κανόνες είναι κυρίως δημοσιονομικού χαρακτήρα. Προσωπικά πιστεύω ότι ενόσω υπάρχει ένα γενικό κλίμα δεσμεύσεων της χώρας, οι κυβερνώντες μπορούν να σκεφτούν πολιτικές, οι οποίες να είναι κοινωνικά ευαίσθητες. Να σας δώσω δυο παραδείγματα: το κοινωνικό οικιακό τιμολόγιο, μια δυνατότητα που δώσαμε σε 700 χιλ. ελληνικές οικογένειες να έχουν φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα από τις υπόλοιπες οικογένειες. Ήμασταν η πρώτη κυβέρνηση το 2011, εν μέσω μνημονίου, που το εφαρμόσαμε πανευρωπαϊκά, η πρώτη κυβέρνηση που εφάρμοσε μειωμένο ηλεκτρικό ρεύμα για τους οικονομικά ασθενέστερους. Στη συνέχεια το πήγαμε ένα βήμα παραπέρα, διαμορφώσαμε το λεγόμενο «Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης», δηλαδή για τους φορείς παροχή κοινωνικής αλληλεγγύης, όλες οι δομές της αυτοδιοίκησης, της εκκλησίας και της κοινωνίας των πολιτών, που προσφέρουν κοινωνικό έργο, δώσαμε τη δυνατότητα να έχουν ηλεκτρικό ρεύμα φθηνότερο κατά περίπου 70%. Και αυτό, όταν το εφαρμόσαμε, δεν μας το απαγόρευσε κανένα μνημόνιο.
 
Το ζήτημα των υδρογονανθράκων αποτελεί μια εξαιρετική προοπτική για τη χώρα, η οποία διαμορφώθηκε στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής με αρχή, μέση και τέλος, και με πολύ καθαρή στοχοθέτηση. Καταφέραμε και διαμορφώσαμε το θεσμικό καθεστώς, δημιουργήσαμε το φορέα, προκηρύξαμε τρεις μεγάλους διεθνείς διαγωνισμούς, κατακυρώσαμε διαγωνισμούς και κυρώσαμε στη συνέχεια τις συμβάσεις στη Βουλή των Ελλήνων. Έχει ανοίξει πια η βεντάλια αυτής της προοπτικής. Λυπάμαι να πω ότι η σημερινή κυβέρνηση ουσιαστικά τα άφησε «εν υπνώσει» όλα αυτά τα ζητήματα και κατά τη γνώμη μου αποτελεί ένα πολύ κακό στοιχείο για μια προοπτική ανάπτυξης που θα μπορούσε η χώρα να στηριχθεί πάνω της. 

«Χρέος μας να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των διεθνών συνομιλητών μας, που χτίζεται κυρίως μέσα από τη συνέχεια και τη σταθερότητα» 

Δίπλα μας η Αίγυπτος και η Κύπρος, που είναι στις ίδιες θάλασσες με την Ελλάδα, έχουν ανακαλύψει τεράστια κοιτάσματα, διαμορφώνοντας ένα άλλο οικονομικό και αναπτυξιακό μέλλον. Αυτά όμως γίνονται σε μια Κύπρο, της οποίας η εθνική στρατηγική για τους υδρογονάνθρακες, ανεξάρτητα από το αν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, έχει παραμείνει αναλλοίωτη. Δυστυχώς σε εμάς, εγώ είχα την τιμή να διαμορφώσω ένα θεσμικό πλαίσιο με άξονες και ιεραρχήσεις, στη συνέχεια ωστόσο αυτό δεν ακολουθήθηκε. Γι’ αυτό έχετε δίκιο που λέτε ότι το μεγαλύτερο μειονέκτημα της τοπικής πολιτικής είναι η ασυνέχεια. Οι διεθνείς συνομιλητές μας, είτε αυτοί είναι πολιτικοί συνομιλητές, είτε είναι οικονομικοί είτε επενδυτικοί, όλοι ζητούν κάτι πολύ βασικό. Ζητούν από εμάς να κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους και η εμπιστοσύνη κερδίζεται κυρίως μέσα από τη συνέχεια και τη σταθερότητα. Αυτό δυστυχώς το έχουμε χάσει τα τελευταία χρόνια και νομίζω ότι είναι ένα στοίχημα που έχουμε χρέος να το κερδίσουμε. Και ασφαλώς αναλογίζεται στη σημερινή κυβέρνηση το στοίχημα αυτό που το έχει χάσει, να το ξανακερδίσει για όφελος των ελλήνων πολιτών. 

«Το μεγάλο πρόβλημα της χώρας, αυτό το χρονικό διάστημα, είναι η υποβάθμιση του επιπέδου της ποιότητας του δημόσιου διαλόγου και της αισθητικής μας» 

ΠτΘ: Εκείνο που ακούμε είναι πάντοτε συσκοτιστικά άκρα στην Ελλάδα. Γιατί συμβαίνει αυτό και τελικά μήπως έχουμε και μια ευθύνη εμείς οι πολίτες, οι οποίοι δεν διεκδικούμε ποιότητα και ορθολογισμό και στη δημοσιογραφία και στην πολιτική και στην κοινωνία και παντού.
Γ.Μ.: Αν με ρωτούσατε ποιο είναι το μεγάλο πρόβλημα της χώρας, αυτό το χρονικό διάστημα, είναι η υποβάθμιση του επιπέδου της ποιότητας του δημόσιου διαλόγου και της αισθητικής μας. Δυστυχώς μέσα στη φτωχοποίηση που έχει επέλθει τα τελευταία χρόνια, ταυτόχρονα υπάρχει και φτωχοποίηση του τρόπου με τον οποίον επικοινωνούμε μεταξύ μας. Αυτό εμφανίζεται στη Βουλή των Ελλήνων, εμφανίζεται στα τηλεοπτικά πάνελ, παντού. Δυστυχώς οι σκέψεις, τα λόγια των ανθρώπων που θέλουν να αρθρώσουν έναν δημιουργικό λόγο ή αντίλογο, χάνονται μέσα στον ορυμαγδό της ατάκας, του εξυπνακισμού, της προβοκατόρικης αντιμετώπισης, πολλές φορές και της χυδαιότητας ή της κυνικότητας με την οποία αντιμετωπίζονται τα ζητήματα.
 
Πραγματικά θεωρώ ότι έχει έρθει ο καιρός όλοι μαζί να κάνουμε μια συνολική προσπάθεια, να αναβαθμίσουμε την ποιότητα του δημόσιου λόγου. Οι πολίτες το έχουν ανάγκη. Αυτοί που δεν το κάνουν, για να κάνουμε και την αυτοκριτική μας, είναι τα πολιτικά πρόσωπα και πολλά από τα μέσα ενημέρωσης. Εδώ μέσα δυστυχώς εντάσσεται πια και το διαδίκτυο, στο οποίο μπορεί να βρει κανείς ό,τι σοβαρότερο, αλλά ταυτόχρονα και ό,τι πιο ακραίο μπορεί να υπάρξει. Έχει έρθει ο καιρός, αφού πάθαμε και ελπίζω ότι μάθαμε, να αποκτήσουμε μια νέα εθνική αυτογνωσία. Η αυτογνωσία αυτή πρέπει να ξεπεράσει πια τους κατεστημένους κομματικούς διαχωρισμούς και να προχωρήσουμε εκεί ακριβώς που έχει ανάγκη η Ελλάδα και εκεί ακριβώς που μπορούμε να πάμε. Όλα μπορούν να ανατραπούν αν αποφασίσουμε ως κοινωνία και ως πολιτικό σύστημα, ότι θα προχωρήσουμε σε προοδευτικές μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας της οικονομίας και της διοίκησης με κοινωνικό πρόσημο, με κοινωνική αλληλεγγύη, και αν ταυτόχρονα στηριχθούμε στον δεύτερο πυλώνα, που είναι ο προοδευτικός πατριωτισμός, δηλαδή μια νέα εθνική αυτοπεποίθηση με εξωστρέφεια, και επανακατάκτηση της θεσμικής μας ισοτιμίας σε διεθνές επίπεδο. 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.