Γ.-Ε.Καλαβρος «Κορυφαια γεωπολιτικη & γεωοικονομικη εξελιξη η κατασκευη του αγωγου ΤΑΡ»

Για το σκηνικό έντασης που διαμορφώθηκε εσχάτως στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, λόγω της εντεινόμενης τουρκικής παραβατικής δραστηριότητας στο Αιγαίο, για τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας περί αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης, αλλά και για της στρατηγική σημασία της έναρξης κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, που θα διαπερνά όλη τη Βόρεια Ελλάδα, τοποθετήθηκε μιλώντας στον «ΠτΘ» ο Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, κ. Γρηγόριος – Ευάγγελος Καλαβρός. Ειδικότερα η δήλωση για την αναθεώρηση της Συνθήκη της Λωζάνης, έγινε μετά από ερώτηση δημοσιογράφου προς τον Ταγίπ Ερντογάν για τα νέα δικαιώματα, που το νέο σύνταγμα της Τουρκίας θα φέρει στις μειονότητες. «Το νομικό πλαίσιο για τα δικαιώματα των μειονοτήτων διαμορφώθηκε στο παρελθόν από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Η Συνθήκη πρέπει σήμερα να αναθεωρηθεί ώστε οι μειονότητες στη χώρα μας να έχουν τα ίδια δικαιώματα με όλους», σημείωσε, μεταξύ άλλων, στην απάντησή του ο Τούρκος Πρόεδρος. 

«Εικάζω ότι η δήλωση περί αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης αποτελεί ένα είδος αντιπερισπασμού»

Για τη συγκεκριμένη δήλωση ο κ. Καλαβρός εκτίμησε ότι αποτελεί ένα είδος αντιπερισπασμού, «για να δείξει ένα ευρωπαϊκό πρόσωπο σε μια στιγμή που η γείτονα χώρα το έχει ανάγκη αυτό, λόγω των εσωτερικών της εξελίξεων». «Εικάζω ότι η δήλωση αυτή αποτελεί ένα είδος αντιπερισπασμού», σημείωσε συγκεκριμένα, «μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας, δηλαδή αφ’ ενός μεν την παραίτηση και την εγκατάλειψη της πρωθυπουργίας από τον Νταβούτογλου και την πίεση που δέχεται για την άμβλυνση της λεγόμενης αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, σε συνδυασμό με το ότι η χώρα έχει καταδικαστεί επανειλημμένως για παραβίαση των δικαιωμάτων τους ανθρώπου της Σύμβασης της Ρώμης για προσβολή του δικαιώματος της ελευθερίας στην έκφραση, κυρίως από Κούρδους». 

«Μάλλον ο πρόεδρος Ερντογάν δεν είναι καλά ενημερωμένος σχετικά με το θέμα της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923»

«Έχω την αίσθηση», σχολίασε στη συνέχεια ο κ. Καλαβρός, «ότι μάλλον ο πρόεδρος Ερντογάν δεν είναι καλά ενημερωμένος σχετικά με το θέμα της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923». «Η Συνθήκη αυτή δε ρυθμίζει μόνο θέματα προστασίας μειονοτήτων, για τα οποία έδειξε ο Ερντογάν ένα αυξημένο ενδιαφέρον προς την κατεύθυνση της ανάγκης επικαιροποίηση της προστασίας τους, αλλά ρυθμίζει μια ποικιλία θεμάτων», εξήγησε. «Δεν είναι διμερής συνθήκη, αλλά πολυμερής», συμπλήρωσε, για να επισημάνει ότι «ρυθμίζει και ζητήματα για τα οποία οι Μεγάλες Δυνάμεις δε θα ήθελαν ούτε να ακούσουν, όπως λόγου χάρη το καθεστώς διάπλου των Στενών και όχι μόνο». «Ρυθμίζει ένα πλήθος θεμάτων, πέραν της προστασίας των μειονοτήτων», συνέχισε, «για τα οποία, δεδομένου ότι είναι πολυμερής συνθήκη, οι υπόλοιπες δυνάμεις που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη αυτή, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, ακόμα και η Ιαπωνία, θα είχανε σοβαρές αντιρρήσεις για την αναθεώρησή της». 

«Η προστασία που επιφυλάσσει στις μειονότητες η Συνθήκη της Λωζάνης για το 1923 ήταν αρκετή, σήμερα, δε, πράγματι είναι ξεπερασμένη»

Πάντως, για το πλαίσιο της προστασίας των μειονοτήτων, που προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάνης, ο κ. Ερντογάν «έχει δίκιο υπό μία έννοια», κατά τον Ομότιμο Καθηγητή Διεθνούς Δικαίου. «Υπό την έννοια ότι οι λεγόμενες μειονότητες- διότι εγώ τις αποκαλώ “κοινότητες ιδιαίτερης πολιτιστικής ταυτότητας”, όχι μειονότητες», εξήγησε, «το 1923 είχαν ανάγκη ενός επιπέδου προστασίας, διότι το τότε ισχύον διεθνές δίκαιο δεν επεφύλασσε αυξημένη προστασία στις μειονότητες. Υπό αυτή την έννοια, η προστασία που επιφυλάσσει στις μειονότητες η Συνθήκη της Λωζάνης για το 1923 ήταν αρκετή, σήμερα, δε, πράγματι είναι ξεπερασμένη, υπό την έννοια ότι υπάρχουν πλέον σύγχρονα κείμενα, σύγχρονοι κανόνες του διεθνούς δικαίου και επίπεδο παγκόσμιο, αλλά και σε επίπεδο περιφερειακό, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ’60. Τα οποία κείμενα και οι διεθνείς κανόνες, επιφυλάσσουν στις μειονότητες μεγαλύτερη προστασία από αυτή, που προβλέπει η Συνθήκης της Λωζάνης». 

Επανειλημμένες καταδικαστικές αποφάσεις σε βάρος της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

Στο σημείο αυτό υπενθύμισε έχουν εκδοθεί επανειλημμένες αποφάσεις σε βάρος της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το οποίο επιλαμβάνεται της προστασίας μειονοτήτων- στο πλαίσιο βέβαια της προστασίας των ατομικών, όχι συλλογικών, δικαιωμάτων που αναγνωρίζει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ’60. «Έχει επιληφθεί το Δικαστήριο και έχει καταδικάσει επανειλημμένως την Τουρκία», σημείωσε, επισημαίνοντας ότι μεταξύ των ετών 2006-2012 η Τουρκία ήταν η χώρα η οποία συγκέντρωνε τις περισσότερες κατ’ αυτής προσφυγές, σε έναν αριθμό εξαιρετικά υψηλό. «Περίπου 20.700 προσφυγές εκκρεμούσαν για αυτό το διάστημα κατά της Τουρκίας», εξήγησε, «ενώ το γενικό ποσοστό προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου μέχρι σήμερα για την Τουρκία ανέρχεται περίπου σε 25%. Έχουμε συνεχείς καταδίκες της Τουρκίας για παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε ζητήματα ατομικών δικαιωμάτων, τα οποία όμως προσεγγίζονται δια των προσφυγών και αντιστοίχως δια της νομολογίας του Δικαστηρίου του Στρασβούργου, μέσα από το πλέγμα προστασίας της Σύμβασης του ’60, η οποία επιφυλάσσει επίπεδο προστασίας ατομικών δικαιωμάτων πολύ πιο αυξημένων και σύγχρονο σε σχέση με τη Συνθήκη της Λωζάνης».
 
Συμπερασματικά, λοιπόν, ο κ. Καλαβρός διέκρινε ότι «η Συνθήκη της Λωζάνης έχει ξεπεραστεί ως προς το ζήτημα της προστασίας των μειονοτήτων από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση της Ρώμης και τα δικαιώματα του ανθρώπου του ’60, η οποία άλλωστε και εφαρμόζεται σε ζητήματα που σχετίζονται με ατομικά δικαιώματα, τα οποία ασκούνται από μέλη της μειονότητας». «Συλλογική προστασία βέβαια, είναι ακριβές ότι δεν υπάρχει», διευκρίνισε. 

«Η ένταση στο Αιγαίο μάλλον οφείλεται στο ότι οι στρατηγοί – «πασάδες» προσπαθούν να πάρουν το πάνω χέρι από τον Ερντογάν, που δείχνει στριμωγμένος»

Για την όξυνση της έντασης του παρατηρείται στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα, ο κ. Καλαβρός εκτίμησε ότι δεν πρόκειται για επιλογής της πολιτικής ηγεσίας της γείτονος χώρας. «Μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι οι στρατηγοί – «πασάδες» προσπαθούν να πάρουν το πάνω χέρι σε μια εποχή που ο Ερντογάν δείχνει στριμωγμένος», σημείωσε χαρακτηριστικά. «Δε θεωρώ δηλαδή ότι προέρχεται από τον Ερντογάν», επισήμανε, «αλλά προέρχεται μάλλον από τους πασάδες, από τον «πυρήνα» του σκληρού τουρκικού κράτους, που εκπροσωπεί κυρίως το στρατιωτικό κατεστημένο, το οποίο προσπαθεί να πάρει το πάνω χέρι σε μια εποχή, που θεωρείται δύσκολη για τον Ερντογάν». «Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις επί Ερντογάν εξελίσσονται μάλλον θετικά», τόνισε με την ευκαιρία ο Ομότιμος Καθηγητής, «με την έννοια ότι δεν έχουμε υπέρβαση κάποιων ακραίων ορίων στο Αιγαίο από πλευράς της Τουρκίας επί Ερντογάν. Αντιθέτως ο Ερντογάν για το Αιγαίο έχει δείξει αυτοσυγκράτηση και αυτό είναι πολύ θετικό». 

«Η χώρα μας να δείξει υπομονή και ψυχραιμία, ώστε να αποτραπεί η διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών»

Αναφερόμενος στη στάση, που πρέπει να κρατήσει η ελληνική εξωτερική πολιτική κατά την τρέχουσα συγκυρία, ο κ. Καλαβρός έσπευσε να διακρίνει ότι «αυτή τη στιγμή στην περιοχή μας εξελίσσεται μια «μάχη» δικτύων φυσικού αερίου και υδρογονανθράκων», επισημαίνοντας πως και αυτός είναι ένας λόγος, που υπάρχει μια αυξημένη δραστηριότητα από τη γείτονα στο Αιγαίο, «ακριβώς για να καταδείξει την ανάγκη οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, αποβλέποντας στο να γίνει μια ρύθμιση εξωδικαστηριακή». «Να γίνει δηλαδή η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και κυρίως της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης με κριτήρια τη μέση γραμμή», εξήγησε, «πράγμα το οποίο η χώρα μας δεν μπορεί να το δεχθεί, διότι η αρχή της μέσης γραμμής γίνεται δεκτή μόνο εκεί όπου έχουμε νησιά, των οποίων η απόσταση από την γείτονα είναι μικρότερη των χωρικών υδάτων, των 6 μιλίων». «Τούτων δοθέντων», συνέχισε, «η προσπάθεια της χώρας μας πρέπει να είναι να αντέξει, να δείξει υπομονή και ψυχραιμία, ώστε να αποτραπεί η διαπραγμάτευση και η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών κάποια στιγμή να γίνει ή δια της προσφυγής στο Δικαστήριο του Αμβούργου ή στο Δικαστήριο της Χάγης, αλλά σε καμία περίπτωση με διαπραγμάτευση ή με διαιτησία». 

«Με τον ΤΑΡ αναδεικνύεται η κορυφαία σημασία της Θράκης, ως περιοχής, που έχει ανάγκη αυξημένης και μείζονος σταθερότητας και ειρήνης»

Τέλος, ο κ. Καλαβρός δεν παρέλειψε να τονίσει ότι αποτελεί κορυφαία γεωπολιτική και γεωοικονομική εξέλιξη για τη χώρα μας και ειδικότερα για τη Θράκη η επίλυση της λεγόμενης «μάχης των αγωγών» υπέρ του αγωγού ΤΑΡ. «Αυτός ο αγωγός, ο οποίος διοχετεύει το φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη», σημείωσε, «αλλάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής». «Πέραν της δημοσιονομικής θετικής πτυχής της κατασκευής αυτού του αγωγού», συνέχισε, «αναδεικνύεται η κορυφαία σημασία της Θράκης, ως περιοχής, που έχει ανάγκη αυξημένης και μείζονος σταθερότητας και ειρήνης, για την προστασία της οποίας εφεξής θα ενδιαφέρονται αυτοτελώς όχι μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και οι ΗΠΑ. Πάντοτε η Θράκη ήταν μια ευαίσθητη περιοχή, για ευνόητους λόγους, και πάντοτε προσπαθούσαμε ως χώρα και ως εξωτερική πολιτική να την κρατήσουμε μακριά από τις ελληνοτουρκικές διαμάχες. Βέβαια με αρκετές θυσίες προς αυτή την κατεύθυνση, οι οποίες πολλούς δεν τους βρίσκουν σύμφωνους. Θυσίες που επιτρέπουν μια πολιτική από τη γείτονα στην περιοχή, η οποία δεν συνάδει ούτε με τη Συνθήκη της Λωζάνης, ούτε με το σύγχρονο διεθνές δίκαιο. Διότι βεβαίως η ιστορία, λόγω της συνθήκης ειρήνης η Συνθήκη της Λωζάνης- που ήταν μια από τις συνθήκες ειρήνης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μετά από τη Συνθήκη των Σεβρών- κατέστησε την Τουρκία συμβαλλόμενο μέρος για την προστασία μιας μειονότητας, η οποία είναι θρησκευτική και η οποία σε καμία περίπτωση δεν είναι εν τω συνόλω τουρκογενής ή τουρκόφωνη, όπως γίνεται διάκριση. Η ιστορία λοιπόν κατέστησε την Τουρκία «κηδεμόνα», λόγω της Συνθήκης της Λωζάνης, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι η χώρα μας έπρεπε στη συνέχεια να εφαρμόσει μια πολιτική, τουλάχιστον μέχρι το 1990, η οποία επέτρεψε να δημιουργηθεί μια μη παραγωγική κατάσταση στην περιοχή. Αυτή τη στιγμή λοιπόν η ανατροπή των γεωπολιτικών και γεωοικονομικών δεδομένων, είναι μια εξαιρετικά ευνοϊκή εξέλιξη, για την οποία έχουν εργαστεί πολλές κυβερνήσεις ελληνικές και ευρωπαϊκές και οι ΗΠΑ. Όταν γίνεται ένα τέτοιο έργο όλοι θέλουν σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή».

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.