Γ. Χατζηκωνσταντινου: «Αποφασισαμε ν’ ασχοληθουμε με τον μαθηματικο ορθο λογο»

«Είμαστε όλοι εδώ, εμείς της ανάλυσης δεδομένων» μετέφερε ο Καθηγητής κ. Γιάννης Παπαδημητρίου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, αφού πρώτα έριξε μια ματιά στο ακροατήριο.

Το 1ο Συνέδριο Ανάλυσης Δεδομένων, σε επίπεδο Ελλάδος, ξεκίνησε χθες τις εργασίες του στο αμφιθέατρο του Τμήματος Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης του Δ.Π.Θ., μετά από μία ιδέα του κ. Παπαδημητρίου, με συνοδοιπόρο κι εμψυχωτή τον Πρόεδρο του ΔΟΣΑ, κ. Γιώργο Χατζηκωνσταντίνου.

Διαφορετικός, λιγότερο τυπικός εμφανίστηκε ο Πρύτανης, κ. Κωνσταντίνος Σιμόπουλος, ο οποίος καλέστηκε να χαιρετήσει το Συνέδριο. Μεταφέροντας την εκτίμησή του προς το Γιώργο Χατζηκωνσταντίνου και τους παρισταμένους χαρακτήρισε τον Γιάννη Παπαδημητρίου «ψυχή του εγχειρήματος» και πρόσθεσε: «Όλοι οι αναλυτές απ’ τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι εδώ. Η Ιατρική ασχολείται πολύ με τη στατιστική. Δεν χρειαζόταν ν’ αντιληφθούμε τη σπουδαιότητά της στις τελευταίες εκλογές». Ο κ. Σιμόπουλος υποστήριξε ότι «η οικονομία και ο πολιτισμός είναι δύο μεγάλες κολώνες που θεραπεύουν το Πανεπιστήμιο» σχολίασε ότι «το δυνατό μέγεθος για τον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας με ανάλυση δεδομένων μπορεί να προσεγγιστεί». Απέναντι στη διοργάνωση του συνεδρίου απ’ το Δ.Ο.Σ.Α. μετέφερε: «Είναι η πρωτοπόρα προσπάθεια ενός Τμήματος που θ’ αναδείξει την ταυτότητα του Πανεπιστημίου και με τη λειτουργία του Κέντρου CEDIMES. Το Δ.Ο.Σ.Α. θα διαδραματίσει ιδιαίτερο ρόλο στη φυσιογνωμία του Δημοκριτείου, σε θέματα διοίκησης και στον οικονομικό τομέα».

Ο κ. Χατζηκωνσταντίνου προσεγγίζοντας τον όρο «ανάλυση δεδομένων» και τη σπουδαιότητα του συνεδρίου που υλοποιεί το Τμήμα σχολίασε: «Το Συνέδριο σημαίνει πρώτα ότι τις μέρες του παραλογισμού αποφασίσαμε ν’ ασχοληθούμε με τον ορθό λόγο και μάλιστα τον μαθηματικό ορθό λόγο. Το Τμήμα είναι παρόν στη Θράκη, στην Κομοτηνή, πραγματοποίησε πολλές εκδηλώσεις παρά το γεγονός ότι είναι νεοσύστατο. Είναι σημαντικό το ότι λαμβάνει για πρώτη φορά χώρα στην Ελλάδα ένα συνέδριο που αφορά μια συγκεκριμένη μέθοδο της στατιστικής, η οποία έχει την ικανότητα δρώντας χωρίς μοντέλα και υποδείγματα, κατηγοριοποιώντας δεδομένα να επιχειρεί την ποσοτικοποίηση του ποιοτικού στοιχείου των διαφόρων επιστημονικών κλάδων». Στα ποιοτικού περιεχομένου στοιχεία υπάγεται για παράδειγμα η ευχαρίστηση του εργαζομένου απ’ την εργασία του, η οποία μπορεί να μετρηθεί απ’ τη μέθοδο της ανάλυσης δεδομένων. «Η μέθοδος κύρια στηρίζεται στον Γάλλο καθηγητή Μπενζεκρί, του οποίου μαθητές είναι πολλοί απ’ τους σημερινούς ομιλητές.

Το συνέδριο θα καταλήξει στη δημιουργία ενός περιοδικού, το οποίο θα φιλοξενεί επιστημονικές μελέτες αυτού του τύπου»
.

Ο κ. Χατζηκωνσταντίνου δίνει έμφαση στο ότι είναι καλεσμένοι 42 καθηγητές απ’ όλη την Ελλάδα. «Θα γίνει ένα tour d’ horizons για το τι έγινε στην Ελλάδα πάνω σ’ αυτή τη μέθοδο, μέχρι σήμερα. Τελευταία γίνεται και μελέτη των σφυγμομετρήσεων.

Ανάλυση δεδομένων και Ελληνική Πανεπιστημιακή Κοινότητα

Ο κ. Γιάννης Παπαδημητρίου είχε αντικείμενο στην εισήγησή του τις «δυσκολίες αποδοχής των μεθόδων της Ανάλυσης Δεδομένων από την Ελληνική Πανεπιστημιακή Κοινότητα». Εξηγώντας το ιστορικό της δυσκολίας αποδοχής της μεθόδου ο κ. Παπαδημητρίου αναφέρεται στην εξάρτηση της πανεπιστημιακής κοινότητας απ’ την αγγλοσαξονική σχολή, σημειώνοντας ότι «μπορεί να φταίνε και οι Γάλλοι που είναι κλεισμένοι στη γλώσσα τους και σε δημοσιεύσεις μέσα στη Γαλλία». Για τα πλεονεκτήματα της μεθόδου ο κ. Παπαδημητρίου υποστηρίζει: «Επεξεργάζεται στατιστικά ένα μεγάλο όγκο δεδομένων, επομένως μιλάμε για ερωτηματολόγια, σφυγμομετρήσεις, πολιτικές αναλύσεις. Μ’ αυτές τις μεθόδους κάνουμε την καλύτερη αξονική τομογραφία του φαινομένου που περιγράφει ο πίνακας τον οποίο αναλύουμε. Η διαφορά της μεθόδου απ’ τις άλλες συνίσταται στο ότι το αποτέλεσμά της δεν έχει τη μορφή εξίσωσης ή συνάρτησης. Είναι μια εικόνα, την οποία μπορεί να την δει ο οποιοσδήποτε και να βγάλει συμπεράσματα.

image1,left-Στο αποτέλεσμα υπεισέρχεται το ποιοτικό στοιχείο. Υπάρχει η δυνατότητα της μετατροπής του ποσοτικού σε ποιοτικό και η ποσοτικοποίηση του ποιοτικού»
. Ο κ. Παπαδημητρίου αισθάνεται ιδιαίτερη ικανοποίηση για το γεγονός της διενέργειας του συνεδρίου στην Κομοτηνή και την πολύτιμη βοήθεια του Γιώργου Χατζηκωνσταντίνου κι εξηγεί τη σχέση του Δ.Π.Θ. με τη συγκεκριμένη μέθοδο: «Στην Ξάνθη, στο Πολυτεχνείο, βρίσκεται ο πρώτος Έλληνας που απ’ το 1985 έκανε πακέτο για τις μεθόδους της ανάλυσης δεδομένων στα ελληνικά, ο Αλέκος Καράκος. Στο Τ.Ε.Φ.Α.Α. είναι ο Γιώργος Μαυρομάτης, η Γιαννούλα Φλώρου, και στο Δ.Ο.Σ.Α. επίσης υπάρχουν διδάσκοντες που έχουν άμεση σχέση με την ανάλυση δεδομένων. Δρομολογείται ν’ ανοίξει μια Σχολή στη Θράκη προς αυτήν την κατεύθυνση».

Ο κ. Παπαδημητρίου επισημαίνει ότι για τη σωστή ερμηνεία των αποτελεσμάτων που προκύπτουν απ’ τη μέθοδο χρειάζεται ο σωστός αναλυτής.

Ο κ. Θεόδωρος Μπεχράκης απ’ το Πάντειο Πανεπιστήμιο αναφέρθηκε στην εισήγησή του στην ανάλυση δεδομένων, στο μεθοδολογικό πλαίσιο, στις εξελίξεις και στις προοπτικές της στην Ελλάδα. Η προσέγγισή του ήταν βάση της γαλλικής σχολής του Μπενζεκρίν, ο οποίος δημιούργησε διεθνή ομάδα ερευνητών στη στατιστική, ανάμεσα στους οποίους υπήρξαν και Έλληνες.

Περνώντας στις αρχές της μεθόδου μίλησε για το ξεκίνημά της το ’73: «Η ανάλυση δεδομένων που βασίζεται στη χρήση Η/Υ είναι νέα μεθοδολογία που χρησιμεύει στην επιστήμη, ειδικά στις επιστήμες του ανθρώπου και της κοινωνίας». Ο κ. Μπεχράκης αναλύοντας τις αρχές της, την χαρακτήρισε «ανατρεπτική φιλοσοφία, γιατί αμφισβητεί την κλασική στατιστική στα θεμέλιά της», τονίζοντας ότι «αλλάζει τους στόχους της στατιστικής ανάλυσης γιατί αναζητά την ανάλυση της δομής των δεδομένων».

Γ. Κωνσταντινίδης: «Στην Ελλάδα μιλάμε με όρους όπως ανανέωση και διατήρηση»

Στην ενότητα που είχε να κάνει με την πολιτική, τις εκλογές, τη χωροταξία, το απόγευμα της Παρασκευής, ανάμεσα στους εισηγητές ήταν ο υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Essex της Μ. Βρετανίας, κ. Γιάννης Κωνσταντινίδης, ο οποίος συνέδεσε την Ανάλυση Δεδομένων με την πολιτική κι εκλογική συμπεριφορά. Ως αντικείμενο μελέτης είναι οι ψηφοφόροι και τα κόμματα, οι οποίοι μπορούν να ομαδοποιούνται. Ο κ. Κωνσταντινίδης ασχολείται με κόμματα μικρού σχετικά μεγέθους που τοποθετούνται στο κέντρο του άξονα Αριστερά Δεξιά, και μελετά τους λόγους που επιβιώνουν αυτά τα κόμματα σε καταστάσεις έντονου διπολισμού, και το ποιοι είναι οι ψηφοφόροι που τα στηρίζουν.

«Το καλό σ’ αυτές τις μεθόδους είναι ότι δεν χρησιμοποιούμε a priori υποθέσεις. Ρίχνουμε σ’ ένα δοχείο όλους τους ψηφοφόρους απ’ όλα τα κόμματα χωρίς να έχουμε εκ των προτέρων κάποια πεποίθηση για το τι προκύπτει να βρούμε. Λαμβάνουμε τ’ αποτελέσματα χωρία εξ’ αρχής να παρεμβάλλεται η δική μας λογική.

Συχνά κατηγορούνται οι άνθρωποι που ασχολούνται με τη στατιστική ότι τ’ αποτελέσματά τους είναι μεροληπτικά, γιατί μεταφέρουν στα μοντέλα τους κάποιες απ’ τις πεποιθήσεις τους»
.

Ο κ. Κωνσταντινίδης ασχολείται ιδιαίτερα με τη Μ. Βρετανία επεκτείνει όμως την έρευνά του και σε χώρες που συμπεριφέρονται με κάποια ομοιότητα. «Η Βρετανία είναι ένα πρότυπο έντονου διπολικού συστήματος. Υπάρχουν δύο μεγάλα κόμματα, ένα μικρό κεντρώο που επιβιώνει επί μακρόν.

Επιχειρώ να περάσω τη μελέτη και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με παρόμοια χαρακτηριστικά.

Στη Βρετανία είναι κατά βάση παγιωμένο το κομματικό σύστημα εδώ και πολύ καιρό, ίσως γι’ αυτό και η αποχή ήταν αυξημένη. Ο κόσμος ψηφίζει κάτι συγκεκριμένο σε συγκεκριμένη περιοχή.

Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι περισσότερα τα κόμματα, όχι τόσο πολωμένα και χαρακτηριστικά όπως η κοινωνική τάξη δεν παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο όσο στη Μ. Βρετανία»
.

Ο προσδιορισμός ενός κόμματος σε κεντρώο, αριστερό, συντηρητικό ή εργατικό τα τελευταία χρόνια δεν είναι σαφής σε σημείο να δημιουργεί ερωτηματικά το κατά πόσο είναι «εργατικός» ο κ. Μπλερ. «Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι το κόμμα του κ. Μπλερ έχει μετακινηθεί δεξιότερα του κεντρώου κόμματος στην Αγγλία. Η ανάλυση γίνεται μέσω των προεκλογικών προγραμμάτων των κομμάτων αυτών.

Μελετούμε λέξη – λέξη το τι γράφεται στο μανιφέστο. Για παράδειγμα, παρατηρούμε εάν τα κόμματα αναφέρονται στην εργατική ταξική, στην ελεύθερη οικονομία.

Απ’ το ’94 που ο Μπλερ ανέλαβε το κόμμα μετακινήθηκε εντονότατα προς τα δεξιά»
.

Για το αν μετακινούνται οι ψηφοφόροι παράλληλα με τις αρχές του κόμματος, ο κ. Κωνσταντινίδης σημειώνει ότι γίνονται παράλληλες έρευνες. «Υπάρχει παράλληλη μετακίνηση των ψηφοφόρων προς τα Δεξιά. Οι άνθρωποι είναι συντηρητικότεροι τόσο στην Αγγλία όσο και αλλού». Στις «αλλαγές» καταγράφεται και η σημασία των όρων: «Οι όροι Αριστερά και δεξιά δεν είναι τόσο σημαντικοί όσο παλαιότερα. Στην Ελλάδα μιλάμε με όρους όπως ανανέωση και διατήρηση, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν επαρκώς τα ελληνικά κόμματα, ιδιαίτερα μετά το ‘74».

Μαρία Αμπατζή

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.