Ένα μαγευτικό ταξίδι στην παγκόσμια ιστορία

Λίγοι γνωρίζουν ότι ο μεγάλος αυτός ιστορικός, ο E.H. Gombrich που πέθανε στο γύρισμα του αιώνα, υπήρξε ο πρώτος διδάξας στα βιβλία του τύπου «Μικρή ιστορία της λογοτεχνίας», «Μικρή ιστορία της φιλοσοφίας», «Μικρή ιστορία της Γερμανίας» κ.λπ. που έκτοτε έγιναν θεσμός και είναι τόσο πολύ της μόδας σήμερα. Το εν λόγω βιβλίο όμως αναμφισβήτητα διεκδικεί τα πρωτεία στη συγκεκριμένη σειρά κι αυτό κυρίως λόγω της υπέροχης, απλής, όσο και καθαρής, γλώσσας που χρησιμοποιεί ο συγγραφέας.

Ο ίδιος ο εγγονός του μας πληροφορεί στον πρόλογό του ότι ο παππούς του Ernst, είχε γράψει το βιβλίο για εκείνον, έτσι ώστε να μπορέσει να του διδάξει την παγκόσμια ιστορία με ευχάριστο τρόπο, αυτόν τον τρόπο δηλαδή που τόσο έντονα λείπει από τα σχολεία της χώρας μας. Διότι η αλήθεια είναι ότι μέσα από ένα τέτοιο βιβλίο, με τόσο στρωτή και ξεκούραστη για τον αναγνώστη γραφή, όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι μεγάλοι θα μπορέσουν να μάθουν ιστορία με έναν τρόπο που θα τους μείνει χαραγμένη στη μνήμη. Το βιβλίο θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί και από εκπαιδευτικούς για μια εναλλακτική ─και σίγουρα πολύ πιο ευχάριστη─ διδασκαλία της ιστορίας στα σχολεία.

Όταν έχει να αντιμετωπίσει κανείς ένα τόσο χαώδες και απέραντο υλικό, όπως είναι τα γεγονότα της ιστορίας του κόσμου, είναι σίγουρα δύσκολο να επιλέξει τι θα συμπεριλάβει στο βιβλίο και τι θα αφήσει εκτός. Ο συγγραφέας όμως φαίνεται πως ξέρει να επιλέγει… Από την αρχαία Αίγυπτο, την αρχαία Ελλάδα και τη Δυτική Ευρώπη ως το Βυζάντιο, την ιστορία των Αράβων και τη μακρινή Κίνα, ο Ernst Gombrich μας προσφέρει ένα μαγευτικό ταξίδι στην παγκόσμια ιστορία. Αναμφίβολα, ό,τι γράφτηκε μετά από αυτό με τη φιλοδοξία να αποτελέσει κάτι παρόμοιο, δεν ήταν παρά μια απομίμηση, όχι απαραίτητα κακή, σίγουρα όμως κατώτερη από το πρωτότυπο.

ΤΟ ΔΥΝΑΤΟ ΤΟΥ ΣΗΜΕΙΟ: η γλώσσα που σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν διαβάζεις ιστορία αλλά μυθιστόρημα και η επιλογή των κατάλληλων γεγονότων που διαλέγει να αφηγηθεί ο συγγραφέας χωρίς να κουράσει τον αναγνώστη, αφού δεν τους αφιερώνει παραπάνω χρόνο απ’ όσο είναι απαραίτητος για την εξιστόρησή τους.

ΠΟΙΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ: αναμφισβήτητα όλοι όσοι θέλουν να κάνουν μια καλή επανάληψη της παγκόσμιας ιστορίας περνώντας ευχάριστα την ώρα τους, καθώς και παιδιά άνω των δέκα ετών που σίγουρα μετά την ανάγνωσή του θα δουν την ιστορία με άλλο μάτι και θα καταφέρουν επιτέλους να την αγαπήσουν!

Ο ιστορικός τέχνης Ernst Hans Josef Gombrich (1909-2001)

Ο Ερνστ Γκόμπριχ, Aυστριακός ιστορικός τέχνης πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής και δραστηριότητάς του στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εξέτασε την ανάπτυξη της τέχνης από την Προϊστορική τέχνη ως το μοντερνισμό και θεωρείται ο μεγαλύτερος θεωρητικός της ιστορίας της τέχνης.

Γεννήθηκε στη Βιέννη, από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Ο πατέρας του ήταν δικηγόρος και πρώην συμμαθητής του Χούγκο φον Χόφμανσταλ, ενώ η μητέρα του ήταν πιανίστρια και πρώην μαθήτρια του Άντον Μπρούκνερ. Γνώριζε επίσης προσωπικά τον Άρνολντ Σένμπεργκ, τον Γκούσταβ Μάλερ και τον Γιοχάνες Μπραμς). Ο Γκόμπριχ εκπαιδεύτηκε στο Γυμνάσιο Theresianum στη Βιέννη και μετά τις σπουδές του στo Πανεπιστήμιο της Βιέννης ξεκίνησε την ακαδημαϊκή και ερευνητική σταδιοδρομία του το 1936 ως ερευνητικός βοηθός στο Ιδρυμα Warburg, (ερευνητικό κέντρο για θέματα τέχνης του Πανεπιστημίου του Λονδίνου). Από το 1956 ως το 1975, ο Γκόμπριχ ήταν διευθυντής του Ιδρύματος.

Το πρώτο βιβλίο του Γκόμπριχ ήταν το “Eine kurze Weltgeschichte für junge Leser” (Μικρή ιστορία του κόσμου), το μόνο βιβλίο που δεν έγραψε στα αγγλικά, και δημοσιεύθηκε στη Γερμανία το 1936. Υπήρξε πολύ δημοφιλές και μεταφράστηκε σε διάφορες γλώσσες, αλλά δεν ήταν διαθέσιμο στα αγγλικά έως το 2005. «Το Χρονικό της Τέχνης», που δημοσιεύτηκε πρώτα το 1950 ─σήμερα βρίσκεται στην 16η έκδοσή του─ θεωρείται ευρέως ως ένα δημιουργικό έργο κριτικής και μια από τις πιο προσιτές εισαγωγές στη τέχνη και στο design. Αρχικά προορισμένο για αναγνώστες νεαρής ηλικίας, έχει πωληθεί σε εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες.

«Μικρή Ιστορία του Κόσμου»

Ο Ernst Gombrich, ένας από τους εξέχοντες θεωρητικούς του εικοστού αιώνα, πέτυχε αυτό που ακόμα και σήμερα φαίνεται απίστευτο: να αφηγηθεί την ιστορία της ανθρωπότητας, από την εποχή του λίθου ως την εποχή της πυρηνικής ενέργειας, σύντομα, περιεκτικά, αλλά και με πειστικό τρόπο. Με γλώσσα απλή και γλαφυρή ζωντανεύει την ιστορία του κόσμου, τα επιτεύγματα του ανθρώπου, τη μετάβαση από τη μια ιστορική περίοδο στην άλλη, τις σημαντικότερες προσωπικότητες και συγκρούσεις με τέτοιο τρόπο, που ο αναγνώστης συλλαμβάνει αμέσως αυτή τη μακρά και περίπλοκη πορεία. (. . .)
(ΑΠΟΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

*Η Λεύκη Σαραντινού είναι ιστορικός και συγγραφέας

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.