Eιναι τα προιοντα οργανικης καλλιεργειας η ιδανικη επιλογη;

Τον τελευταίο καιρό, η κίνηση για την εξάπλωση των οργανικών καλλιεργειών στην Ευρώπη, δέχεται επικρίσεις και αμφισβητήσεις σχετικά με την ορθότητα όσων υποστηρίζει για την ανωτερότητα των οργανικών τροφών. Για να κατανοήσουμε όμως τις καινούριες φωνές αντίδρασης, ας δούμε ποια είναι τα βασικά σημεία που οι υπέρμαχοι των οργανικών καλλιεργειών υποστηρίζουν.

•Οι οργανικές τροφές (αυτές δηλαδή που προέρχονται από καλλιέργειες όπου δεν έχουν χρησιμοποιηθεί χημικά ζιζανιοκτόνα, χημικά λιπάσματα ή γενετική μετάλλαξη) έχουν καλύτερη γεύση.

Περιέχουν περισσότερες βιταμίνες, θρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικές ουσίες που μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

•Οι οργανικές καλλιέργειες ενδιαφέρονται για την καλή μεταχείριση των ζώων που εκτρέφουν για το κρέας τους και δεν τα περιορίζουν σε συνθήκες διαβίωσης ανάρμοστες για οποιονδήποτε ζωντανό οργανισμό.

•Οι οργανικές καλλιέργειες δεν εκμεταλλεύονται στο έπακρο τους φυσικούς πόρους.

•Οι οργανικές καλλιέργειες είναι οικολογικά ορθότερες και περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον και τη φύση από τις παραδοσιακές καλλιέργειες.

Δεν έχει παρατηρηθεί καμία περίπτωση εμφάνισης της αρρώστιας των τρελών αγελάδων σε φάρμα που χρησιμοποιεί οργανικές μεθόδους καλλιέργειας και εκτροφής από το 1985 και μετά.

•Οι οργανικές καλλιέργειες βασίζονται στην επιστημονική κατανόηση της οικολογίας και σε παραδοσιακές μεθόδους εναλλακτικής καλλιέργειας, ώστε να διασφαλιστεί η γονιμότητα του εδάφους και περιορισμός των ζιζανίων.

Όλα αυτά πρεσβεύουν οι υπέρμαχοι των βιολογικών καλλιεργειών και σε συνδυασμό με το σοκ που υπέστησαν οι καταναλωτές από την νόσο των τελών αγελάδων, τον αφθώδη πυρετό, την σαλμονέλα (μια μίνι επιδημία έπληξε την Βρετανία) αλλά και τις τελευταίες φήμες γύρω από τις ιχθυοκαλλιέργειες, οδηγούμαστε λίγο πολύ στο συμπέρασμα πως η οργανική τροφή δεν είναι απλώς η καλύτερη, αλλά και η μόνη λύση. Όμως, τον τελευταίο καιρό και αυτή η λύση αμφισβητείται κυρίως από τον επικεφαλής του Food Standards Agency της Βρετανίας, του Οργανισμού δηλαδή, που επιβλέπει την ποιότητα των διατροφικών προϊόντων. Ο Sir John Krebs δήλωσε πριν αρκετούς μήνες πως δεν υπάρχουν ακόμη αρκετές αποδείξεις πως το οργανικό φαγητό είναι πιο υγιεινό από τις μη οργανικές τροφές.

Και τις τελευταίες ημέρες, ο καθηγητής φυτικής βιοχημείας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, Anthony Trewanas, δήλωσε στους Sunday Times, πως η «κοινή αντίληψη πως το φαγητό είναι ένα παρθένο κι αναλλοίωτο αγαθό μέχρι τη στιγμή που οι αγρότες προσθέτουν βλαβερά χημικά σε αυτό, είναι λανθασμένη». Ο Trewanas υποστήριξε πως εκτός από τους φοβισμένους καταναλωτές, υπάρχει και μια ελίτ από διατροφικούς «σνομπ» που προτιμά το οργανικό φαγητό απλώς και μόνο επειδή είναι ακριβότερο.

«Αν οι άνθρωποι θέλουν να τρώνε οργανική τροφή, είναι δικαίωμά τους, αλλά αντιτίθεμαι στην ιδέα να το τρώνε επειδή πιστεύουν πως είναι καλύτερη τροφή», υποστήριξε ο Trewanas, συμπληρώνοντας πως οι οργανικές καλλιέργειες είναι μια προσπάθεια να επιστρέψουμε σε μια εποχή που θεωρούμε –χωρίς να είναι αλήθεια- πως το φαγητό ήταν πιο αγνό. Ο Τrewanas ανησυχεί επίσης σχετικά με την διάδοση της ιδέας πως οι οργανικές καλλιέργειες είναι φιλικές προς το περιβάλλον, τη στιγμή που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερους φυσικούς πόρους και κυρίως γη. Οι οργανικές καλλιέργειες παράγουν μικρότερη σοδειά εξαιτίας των φυσικών μεθόδων παραγωγής, άρα χρειάζονται όλο και περισσότερη γη για να ικανοποιήσουν τις καταναλωτικές ανάγκες, άρα βλάπτουν και περιορίζουν το φυσικό περιβάλλον. «Ως ιδεώδες, μπορώ να πω πως είναι εντελώς εγωιστικό», δήλωσε ο Trewanas.

Aκόμη, υποστηρίζει ο καθηγητής, κακώς νομίζουμε πως δηλητηριαζόμαστε από τα ζιζανιοκτόνα. Όλες οι έρευνες δείχνουν πως ζούμε περισσότερο από τους παππούδες μας, αλλά και πως υπάρχει σαφής μείωση της εμφάνισης καρκίνου στους νέους (που έχουν κατά κύριο λόγο τραφεί με εμπλουτισμένες καλλιέργειες).

Η μεγαλύτερή του όμως απογοήτευση είναι οι υψηλές τιμές των οργανικών προϊόντων. Ο Trewanas πιστεύει πως η προπαγάνδα υπέρ του οργανικού φαγητού θα ωθήσει ακόμη και ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα, να αγοράζουν οργανικά φρούτα και λαχανικά, πράγμα που σημαίνει πως θα αγοράζουν λιγότερα από όσα τώρα. Κι αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την έξαρση ορισμένων ασθενειών και μορφών καρκίνου που σχετίζονται με τις διατροφικές συνήθειες. Εξαιτίας της μικρότερης παραγωγής ανά στρέμμα, τα οργανικά προϊόντα, αναγκαστικά είναι πιο ακριβά, κι αυτό δύσκολα θα αλλάξει, υποστηρίζει ο καθηγητής. Αλλωστε, ο Trewanas θεωρεί πως συχνά τα οργανικά προϊόντα φτάνουν στα ράφια σε χειρότερη κατάσταση από τα συμβατικά προϊόντα. «Το 70% των οργανικών τροφών που πωλούνται στη Βρετανία, είναι εισαγόμενα. Η καλύτερη τροφή, είναι αυτή που παράγεται τοπικά, όχι κάτι που συλλέχθηκε στην άκρη του κόσμου, ωρίμασε κι έπειτα μπήκε σε μια τεράστια αλυσίδα διανομής, μέχρι να φτάσει στον τόπο μας», εξήγησε ο Trewanas.

Σχετικά με την υψηλότερη συγκέντρωση βιταμινών και θρεπτικών συστατικών στα βιολογικά προϊόντα, ο Trewanas υποστήριξε πως αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει χαμηλότερη περιεκτικότητα νερού στα οργανικά προϊόντα. Άρα, σε όλες τις μετρήσεις, τα πάντα θα φαίνονται αυξημένα, όχι μόνο οι βιταμίνες.

Στις ανησυχίες που εξέφρασε ο Trewanas, προστίθεται και αυτή του ελέγχου των οργανικών προϊόντων. Ενώ η συμβατικά καλλιεργημένη τροφή πρέπει να περάσει από πολλούς ελέγχους, μέχρι να θεωρηθεί κατάλληλη και ασφαλής για τον καταναλωτή, αυτό δεν συμβαίνει με τις οργανικές τροφές κι ας χρησιμοποιούνται «φυσικά ζιζανιοκτόνα». Ιδιαίτερα, ο καθηγητής ανησυχεί για τρία από αυτά τα φυσικά ζιζανιοκτόνα που θα πρέπει να εξεταστούν με μεγαλύτερη προσοχή: Την Ροτετόνη που σχετίζεται με την ασθένεια του Πάρκινσον, τoυς «σπόρους» bt που μπορούν να επιφέρουν προβλήματα στους πνεύμονες και το θειικό άλας που μπορεί να προκαλέσει ασθένειες στο συκώτι.

Αυτό που ο καθηγητής έχει να προτείνει είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των καλλιεργειών, που συνδυάζει παραδοσιακές μορφές καλλιέργειας με την μοντέρνα τεχνολογία. Οι βασικές αρχές αυτής της μεθόδου είναι ο σεβασμός στην φύση, η εκ περιτροπής καλλιέργεια ώστε να διατηρείται η γονιμότητα του εδάφους, αλλά και η ανάπτυξη καρπών με φυσική ανθεκτικότητα στα ζιζάνια. Ο Trewanas, υποστηρίζει την βιολογική μετάλλαξη των καρπών όταν γίνεται με την απόλυτη υπευθυνότητα που απαιτείται σε μια τέτοια διαδικασία, ώστε η παραγωγή να είναι πιο πλούσια, υγιεινή, θρεπτική, και οικονομική.

Ο αντίλογος σίγουρα θα είναι μακρύς και πολύπλευρος λοιπόν. Το σημαντικότερο είναι, όσο διαρκέσει, οι καταναλωτές να έχουν όλες τις δυνατές επιλογές.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.