Διχαζει η καυση των νεκρων

Η καύση ως τρόπος εξαφανίσεως του πτώματος εξακολουθεί να διχάζει τους Έλληνες, με τους εκπροσώπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας να σημειώνουν ότι μοναδικός τρόπος εξαφανίσεως του πτώματος που γνωρίζουν στην εκκλησιαστική πράξη είναι η ταφή. Ήδη με τροπολογία που έχει ψηφισθεί στη Βουλή επιτρέπεται η καύση των νεκρών, αλλοδαπών ή ημεδαπών, υπό την προϋπόθεση ότι αυτή η επιλογή έχει ρητά εκφρασθεί από τον εκλιπόντα ή από συγγενείς του εξ αίματος ή αγχιστείας και εφόσον επιτρέπεται από τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.

«Πρόκειται για ένα ξένο πολιτιστικό δεδομένο που αφορά μία από τις ιερότερες στιγμές στην πορεία του ανθρώπου, το θάνατο», δηλώνει ο Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κ.κ. Παντελεήμων και σημειώνει ότι το ζήτημα δεν είναι αυστηρά θρησκευτικό, όπως επιχειρούν τα ΜΜΕ να το παρουσιάσουν ταυτίζοντας την Εκκλησία με τη συντήρηση και θεωρώντας την αποτέφρωση ως πρόοδο και ανθρώπινο δικαίωμα. «Είναι ζήτημα πρωτίστως πολιτισμικό. Ο πολιτισμός μας από την εποχή του Ομήρου και του Σοφοκλή θεωρεί το ανθρώπινο σώμα ιερό. Αυτό φαίνεται και από την ίδια την ελληνική γλώσσα στην οποία η λέξη σώμα και σήμα, δηλ. τάφος, είναι σχεδόν συνώνυμες». Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ξάνθης εξηγεί ότι η καινή πραγματικότητα της αφθαρσίας του ανθρώπου φαίνεται με τον πλέον έκδηλο τρόπο στην περίπτωση των λειψάνων των Αγίων της Εκκλησίας. «Από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μαρτυρείται η τιμή των λειψάνων των μαρτύρων. Πάμπολλοι χριστιανοί μαρτύρησαν στην προσπάθειά τους να θάψουν τα σώματα άλλων μαρτύρων που οι δήμιοι απαγόρευαν την ταφή τους».

Όπως σημειώνει, υπάρχουν πάμπολλα άγια λείψανα που διατηρούνται άφθαρτα και αποτελούν απόδειξη της αναστάσεως και φανέρωση της Θείας Χάριτος. «Η και δια νόμου πλέον θεσπισμένη αποτέφρωση των νεκρών αποτελεί προσπάθεια πολιτιστικής αλλοτρίωσης σύγχρονου ελληνικού κράτους και σαφώς είναι μια πράξη ξένη ή και αντίθετη προς την παράδοσή μας», δηλώνει ο κ. Παντελεήμων και σημειώνει ότι πρόκειται για μια πράξη που μαρτυρεί όχι απλά τον φόβο απέναντι στον θάνατο, αλλά απελπισία, «μαρτυρεί ακόμη και μια απαξίωση για το ανθρώπινο σώμα».

«Πρόκειται για πολιτιστική οπισθοδρόμηση»

Όπως σημειώνει ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου, «ζούμε σε μια φιλόσαρκη και φιλόυλη κοινωνία, η οποία όμως απαξιώνει το ανθρώπινο σώμα, αφού το υποβιβάζει σε σάρκα, χωρία καμία ιερότητα». Όπως σημειώνει, η καύση των νεκρών είναι μια λογική κατάληξη της φιλόσαρκης και φιλόυλης ζωής, που έχει ως μόνη της αξία το χρήμα. «Δεν είναι τυχαίο», όπως δηλώνει, «ότι ένα από τα κύρια επιχειρήματα υπέρ της αποτεφρώσεως είναι και ο οικονομικός παράγων, αφού θα γίνεται οικονομία τόσο σε χρήμα, όσο και στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις». Στην επισήμανση δε ότι επιστρατεύουν πολλοί το επιχείρημα ότι στη μητροπολιτική περιφέρεια του Λεκανοπεδίου τα κοιμητήρια δεν επαρκούν πλέον, αντιπροτείνει: «Μπορούμε να έχουμε άλλες λύσεις, σύμφωνες με τις παραδόσεις μας, πέρα από την αποτέφρωση». Όπως σημειώνει ο Σεβασμιότατος, η παρηγοριά που δίνουν στους συγγενείς των νεκρών τα μνημόσυνα, αλλά και αυτή η ταφική φροντίδα, αποτελεί σημαντικό ψυχολογικό παράγοντα που βοηθά στην πορεία του πένθους και ταυτοχρόνως μαρτυρεί την ενότητα ζώντων και νεκρών μέσα στην Εκκλησία. «Η αποτέφρωση των νεκρών, πέρα από την άρνηση της ιερότητας του σώματος σημαίνει και έλλειψη πίστεως στην ανάσταση και στην μετά θάνατον ζωή», δηλώνει ο κ. Παντελεήμων κάνοντας λόγο για «πολιτιστική οπισθοδρόμηση».

Χρειάζεται ικανό Νομοθετικό Πλαίσιο να διασφαλίζει τη βούληση του αποθανόντα

Διαφορετική άποψη εκφράζει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ροδόπης, ο κ. Γιώργος Κιμπαρίδης σημειώνοντας ότι χρειάζεται ένα ικανό Νομοθετικό Πλαίσιο το οποίο θα διασφαλίζει τη βούληση του αποθανόντα. «Πρέπει να γίνεται σεβαστή η τελευταία του βούληση και ο τρόπος ταφής, που επιθυμεί να γίνεται αποδεκτός», σημειώνει προσθέτοντας ότι θα πρέπει να βρεθεί η χρυσή τομή, ώστε να μην προσβάλλεται η θρησκευτική ταυτότητα του νεκρού και να γίνεται αποδεκτή η βούλησή του. «Ίσως θα πρέπει να συνοδεύεται και από μια έγγραφη βούληση του αποβιώσαντος, ο οποίος θα λέει ότι θέλει να καεί. Αν υπερκεράσουμε τα εμπόδια που προσκρούον στη θρησκεία, θα έχουμε επιτύχει τη χρυσή τομή».

Μόνον στην Τοπική Αυτοδιοίκηση η δυνατότητα για ίδρυση κέντρων

αποτέφρωσης

Δύο χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου που επιτρέπει και στην Ελλάδα την καύση των νεκρών, τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠΕΧΩΔΕ, Εσωτερικών και Υγείας εξέδωσαν, έστω και με καθυστέρηση, και έστειλαν για επεξεργασία στο Συμβούλιο της Επικρατείας το προεδρικό διάταγμα που καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις εφαρμογής της σχετικής ρύθμισης καθώς και τους χώρους δημιουργίας κέντρων αποτέφρωσης. Η δυνατότητα για την ίδρυση κέντρων αποτέφρωσης δίνεται μόνον στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και απαιτείται προηγούμενη έγκριση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τα κέντρα μπορούν να κατασκευαστούν εντός των υπαρχόντων νεκροταφείων ή κοντά σε αυτά, αρκεί να απέχουν τουλάχιστον 500 μέτρα από νοσοκομεία, κέντρα υγείας κ.λπ., ενώ περιμετρικά του κτιρίου και σε πλάτος τουλάχιστον 5 μέτρων θα πρέπει να υπάρχουν ψηλά δέντρα. Την ευθύνη του ελέγχου της λειτουργίας τους θα έχουν οι δήμοι και οι κοινότητες ή οι νομαρχίες αλλά και οι υπηρεσίες των υπουργείων Υγείας και ΠΕΧΩΔΕ που θα μπορούν να διενεργούν έκτακτους ελέγχους. Κέντρα αποτέφρωσης λειτουργούν σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ συγγενείς Ελλήνων, οι οποίοι είχαν δηλώσει ότι μετά το θάνατό τους δεν θέλουν να ταφούν, αλλά η σορός τους να καεί, κατέφευγαν σε γειτονικές χώρες για να ικανοποιήσουν την επιθυμία τους, όπως, για παράδειγμα στη γειτονική Βουλγαρία.

Στη Θράκη, λίγοι προς το παρόν δηλώνουν έτοιμοι να εφαρμόσουν στην πράξη τις αλλαγές, παραμένοντας πιστοί στην πρακτική της ταφής των νεκρών, που έχει απ΄ αιώνων επικρατήσει. «Έχει μεγάλη θεολογική σημασία», σημειώνουν προσθέτοντας ότι «μαρτυρεί την πίστη στην ανάσταση». Άλλωστε, όπως σπεύδουν να παρατηρήσουν, τόσο για τους χριστιανούς, όσο και για τους μουσουλμάνους, έχει ανεκτίμητη ψυχολογική αξία, αφού το μνήμα συνδέεται με τη μνήμη των προσφιλών νεκρών.

Μαρία Νικολάου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.