Διαθρησκευτικος διαλογος για την αντιμετωπιση της βιας κατα των γυναικων

«Γυναίκες στη Σκιά της Βίας» - Η ιδέα δημιουργίας δικτύου για την πρόληψη του φαινομένου αναδείχθηκε στην Αλεξανδρούπολη

Η ανάγκη δημιουργίας ενός Δικτύου για την πρόληψη της βίας κυρίως σε βάρος των γυναικών και των παιδιών, ήταν ο κυριότερος καρπός του ουσιαστικού διαλόγου όλων των συνέδρων, καθώς και των εκπροσώπων των 2 θρησκειών, Ορθοδοξίας και Ισλάμ, που συμμετείχαν στο Συνέδριο «Γυναίκες στη Σκιά της Βίας» που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 28 με 30 Σεπτεμβρίου στην Αλεξανδρούπολη.
 
Το Συνέδριο οργάνωσαν η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Ποιμαντικών θεμάτων και καταστάσεων σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, την Ι. Μ. Αλεξανδρουπόλεως και την Υπηρεσία Γυναικείων Θεμάτων του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ι.Αρχιεπισκοπής Αθηνών στο Ανθίμειο Πολιτιστικό Κέντρο Αλεξανδρούπολης με τη συμμετοχή τόσο Μητροπολιτών όσο και των Τοποτηρητών Μουφτήδων της Θράκης. 

Αναφορά στην αξία του ανθρώπου 

Ανοίγοντας το συνέδριο ο οικοδεσπότης, Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος, σημείωσε πως το φαινόμενο της βίας κατά των γυναικών, είναι κάτι που χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε, να το βάλουμε απέναντι και να το βάλουμε σε όλες τις παραμέτρους.
 
Μία από αυτές είναι και το θρησκευτικό υπόβαθρο, που ενδεχομένως να αποδέχεται ή να σιωπά μπροστά σε τέτοια περιστατικά που μειώνουν την αξία του ανθρώπου.
 
«Με ρώτησαν ποιος θα είναι ο στόχος του συνεδρίου, και είπα απλά πως θα είναι να ανακαλύψουμε και να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε την αξία του ανθρώπου, γιατί ο άνθρωπος, είτε είναι άνδρας είτε γυναίκα είτε παιδί είτε έχει άλλη θρησκεία, καταγωγή, παιδεία από τη δική μας, είναι άνθρωπος, και μπροστά σε αυτή την αξία, δεν μπαίνει τίποτα άλλο και τίποτα σημαντικότερο» τόνισε χαρακτηριστικά.
 
Σημείωσε δε πως η παρουσία του Μητροπολίτη Ιλίου, εγγυάται της ποιότητάς του, ενώ και η παρουσία όλων των Σοφολογιοτάτων της Θράκης αποτελεί ένα δείγμα της συνεργασίας που θέλουν να έχουν πάντα για το καλό του τόπου και των ανθρώπων του.
 
Εξέφρασε δε την ελπίδα ότι και φεύγοντας από το συνέδριο οι συμμετέχοντες θα έχουν μαζί τους κάτι ουσιαστικό, ανώτερο και πολύ ευχάριστο. 

Θεμελίωση δικαίων ανθρωπίνων σχέσεων εντός των πλαισίων λειτουργίας των κοινωνικών νόμων 

Η εισαγωγή  στη θεματική του Συνεδρίου με συντονιστή τον Γ.Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γεώργιο Καλαντζή έγινε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ιλίου κ. Αθηναγόρα, Δρ Θεολογίας και τον Σοφιολογιώτατο Τοποτηρητή Μουφτή Διδυμοτείχου κ. Οσμάν Χαμζά.
 
Η ιδέα για το συνέδριο ξεκίνησε, επισήμανε ο Μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας, ο οποίος είναι Πρόεδρος της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων και Καταστάσεων, από την σκέψη για ανάπτυξη ενός δικτύου καταπολέμησης της ενδοοικογενειακής βίας, για την οποία έγινε η αρχή απλά μεταξύ της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και της Μητρόπολης Ιλίου, από την οποία κατέληξε στο συνέδριο, μιας και θέλησαν να δουν την οπτική διαφορετικών θρησκειών επάνω στο θέμα.
 
Εκπρόσωποι των θρησκειών συζητούν για τη βία κατά των γυναικών, τόνισε, γιατί οι σημερινές κοινωνίες χαρακτηρίζονται από ρευστότητα, αλλά και τις ανταγωνιστικές σχέσεις σε όλα τα επίπεδα. Αυτό δεν είναι τυχαίο, μιας και πολλά πρωτοφανή συνοδεύουν τον σύγχρονο πολιτισμό, με παράδειγμα τις ανταγωνιστικές σχέσεις, γέννημα μιας αντίληψης που αποθεώνουν την απόλυτη επιτυχία και την ευτυχία.
 
Ο κόσμος, μεταβάλλεται ταχύτερα, και υφίσταται συνεχείς κρίσεις, οι οποίες απαξιώνουν και εργαλειοποιούν τον άνθρωπο, που γίνεται αντιληπτός πότε ως επενδυτής, πότε ως  καταναλωτής και πότε ως κερδοσκόπος.
 
Τα προβλήματα που καλούνται να συζητήσουν, θεωρεί πως είναι συνέπειες ενός συστήματος που έχει στη φύση του την αποθέωση του ατομικού κέρδους, την αντιμετώπιση του κόσμου ως εμπορεύματος και θεωρεί την αποδοχή της αδικίας ως αναπόσπαστο μέρος του, ενώ αναπαράγει στερεότυπα και ανισότητες, οι οποίες είναι αναγκαίες για να υπάρξει.
 
Ως ορθόδοξος επίσκοπος, σημείωσε πως η Ορθόδοξη Εκκλησία συναντιέται με τον άνθρωπο, που είναι ύπαρξη που υφίσταται τις συνέπειες ενός συστήματος που αδικεί, και παράγει πολλών επιπέδων ανισότητες.
 
Τα ερωτηματικά και οι αναζητήσεις, τόνισε, δείχνουν την ευθύνη των χριστιανών και της θεολογίας, αλλά ταυτόχρονα και την αμηχανία τους, μιας και δεν είναι εύκολο να έχουν χειροπιαστές λύσεις για να τις προτείνουν.
 
Η θεολογική σκέψη έχει πολλά να προσφέρει στην αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, επανατοποθετώντας την αξία του ανθρώπου, όπως αυτή αποκαλύφθηκε με την ενανθρώπιση του Χριστού, επεσήμανε ο Σεβασμιώτατος.
 
Η θεολογική σκέψη υπογραμμίζει άλλωστε ότι όσο και αν ο κόσμος είναι βυθισμένος στο σκοτάδι, δεν παύει να δημιουργήθηκε από τον Θεό, «καλώς λίαν» μια θέση που συνοδεύεται με την παραδοχή της ευθύνης του ανθρώπου.
 
Ο άνθρωπος λοιπόν έχει την ευθύνη για την διαμόρφωση λανθασμένων και άνισων σχέσεων και είναι υποχρεωμένος να τις συνειδητοποιεί και να τις διορθώνει. «Οφείλουμε να αντιληφθούμε όλοι ότι δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που αφορούν την ανισότητα σε βάρος της γυναίκας ως γυναικεία, αλλά ως ανθρώπινα, που αφορούν εξίσου σημαντικά και τους άντρες» σημείωσε.
 
Η ανισότητα σε βάρος των γυναικών και σε κάθε άνθρωπο δεν μπορεί να μας αφήσει αδιάφορους, ανέφερε ο Μητροπολίτης, γιατί ποτέ η ανθρώπινη πορεία στην ιστορία δεν άφησε αδιάφορη την εκκλησία.
 
Στοχεύουμε στον διάλογο και τη συνεργασία, σημείωσε, υπενθυμίζοντας πως ο διάλογος ανάμεσα στις μονοθεϊστικές θρησκείες υπάρχει από αιώνες, και αυτές δεν αποτελούν ένα κλειστό σύμπαν που «με αναγκάζει να αρνηθώ τον άλλον», αντίθετα η συνάντηση των θρησκειών μπορεί να βοηθήσει στη συνέχιση του πολυπολιτισμικού διαλόγου, που μπορεί να χρησιμεύσει στον προσδιορισμό των θρησκειών ανεξαρτήτου θρησκευτικότητας, πολιτικής πεποιθήσεως ή εθνικής προελεύσεως, σε χωρίς προϋποθέσεις προσφορά αλληλεγγύης και αγάπης στον κάθε άνθρωπο, στη θεμελίωση δικαίων ανθρωπίνων σχέσεων εντός των πλαισίων λειτουργίας των κοινωνικών νόμων.
 
«Παρά τις διαφορές, μπορούμε ως κοινότητες αλληλεγγύης, ειρήνης, αμοιβαίου σεβασμού και καταλλαγής να βοηθήσουμε τον κάθε άνθρωπο» κατέληξε. 

Ρητή απαγόρευση  του χτυπήματος των γυναικών από το Ισλάμ 

Από την πλευρά του ο κ. Οσμάν Χαμζά θέλησε να διαλύσει παρανοήσεις και ασάφειες σχετικά με τις γυναίκες και τα δικαιώματά τους στο Ισλάμ που εμφανίζονται και επαναλαμβάνονται συχνά με σκοπό να δυσφημήσουν κακόβουλα το Ισλάμ και τους Μουσουλμάνους.
 
Όπως ανέφερε, οι γυναίκες στο Ισλάμ κατά τους προηγούμενους αιώνες αντιμετωπίζονταν με τιμή, σεβασμό και αξιοπρέπεια, με τα εγκλήματα κάποιων με αποκλίνουσα συμπεριφορά να μην αντανακλούν τις αρχές και τους νόμους όπου στηρίζεται το Ισλάμ, ενώ δεν εκφράζουν επίσης πλήρως τα δικαιώματα των γυναικών στο Ισλάμ και γενικά τη θέση της γυναίκας στο Ισλάμ.
 
Αυτές οι απόψεις έχουν δημιουργήσει μια τέτοια παρερμηνεία για τη θέση της γυναίκας στους Μουσουλμάνους, σημείωσε, που στη Δύση έχει καθιερωθεί η κυρίαρχη ιδέα και άποψη ότι οι γυναίκες δεν έχουν ψυχή κατά τους Μουσουλμάνους.
 
Στην πραγματικότητα όμως στο Ιερό Κοράνιο δεν γίνεται καμία διάκριση ανάμεσα στα δύο φύλα μπροστά στο Θεό και τα δύο φύλα λαμβάνουν την υπόσχεση της ίδιας αμοιβής για την καλή συμπεριφορά και της ίδιας τιμωρίας για την κακή συμπεριφορά τους. Η μόνη διάκριση που γίνεται μεταξύ τους -η διάκριση που πραγματικά υπάρχει – είναι αναφορικά με τη διάκριση λειτουργίας.
 
Ο Θεός, στο Ιερό Κοράνιο διέταξε την κάλλιστη συμπεριφορά του άνδρα προς τη σύζυγο του, τη γενναιοδωρία απέναντι της και την καλύτερη συμβίωση μαζί της, ακόμα κι αν απουσιάζει η πραγματική αγάπη από την καρδιά του, σημείωσε ο Σοφολογιότατος, ο οποίος παρέθεσε μια σειρά από εδάφια που αναδεικνύουν ακριβώς αυτή την προσέγγιση.
 
Το Ισλάμ λοιπόν, απαγόρεψε αυστηρά να χτυπά κανείς τη σύζυγό του και προειδοποίησε τους άντρες πάνω σε αυτό το θέμα με αυστηρά λόγια, όμως είναι αλήθεια πως έκανε μια εξαίρεση σε στενά πλαίσια και σε λίγες αναγκαστικές περιπτώσεις, όπως όταν η σύζυγος διαπράξει ανήθικες πράξεις.
 
Όμως δεν προέρχεται από το αίσθημα της ανωτερότητας των ανδρών, οι οποίοι θέλουν να προβληθούν με αυτόν τον τρόπο έναντι των γυναικών, ή να προέρχεται από εκδικητικούς λόγους, αλλά έχει προϋποθέσεις, κανόνες, απαγορεύσεις και υποχρεώσεις, ώστε μέσω αυτών να μπορέσει να εκπληρωθεί ο στόχος του συστήματος αυτού, που είναι η διόρθωση της συμπεριφοράς της συζύγου, διατηρώντας ταυτόχρονα την αξιοπρέπειά της.
 
Άλλωστε το Ισλάμ είναι η μοναδική θρησκεία που δηλώνει γραπτά την απαγόρευση του να χτυπά κανείς την σύζυγο του, ενώ δεν υπάρχει καμία καταδικαστική δήλωση ή απαγόρευσης αυτού σε οποιαδήποτε άλλη θρησκεία.
 
Παρόλο που το χτύπημα των γυναικών απαγορεύεται γενικά στο Ισλάμ, επιτρέπεται σε πολύ περιορισμένη έκταση, μόνο και μόνο ως τελευταία λύση και με μια αποδεκτή και έγκυρη δικαιολογία, όταν όλες οι υπόλοιπες λύσεις αποτυγχάνουν.
 
Και ενώ υπάρχουν τρία στάδια, με πρώτο τη νουθεσία και το δεύτερο της ουσιαστικής απομάκρυνσης του άνδρα από τη συζυγική κλίνη, το τρίτο στάδιο είναι να κτυπά κανείς τη γυναίκα του ελαφρά πίσω στην πλάτη της χωρίς να την πληγώνει, χωρίς να της προκαλεί σωματικές βλάβες αποφεύγοντας αυστηρά το πρόσωπο ή άλλα ευαίσθητα σημεία της. Ο σκοπός για τον οποίο την κτυπά είναι μόνο και μόνο για να την πειθαρχήσει και σε καμία περίπτωση για αντίποινα ή λόγω επιθυμίας του να την κτυπήσει. Διότι το Ισλάμ απαγορεύει το χτύπημα ως ποινή.
 
Ο Σοφολογιότατος σημείωσε πως το χτύπημα δεν πρέπει να εφαρμόζεται ως λύση αν μια γυναίκα προτιμά να πάρει διαζύγιο, με τα στάδια πειθαρχήσεως να προορίζονται μόνο με σκοπό τη διατήρηση της οικογενειακής ενότητας και την προστασία της οικογένειας, ενώ μια μορφή καταστροφής της οικογένειας είναι εκείνη που προκύπτει όταν μια γυναίκα πέσει θύμα του διαζυγίου. 

Η σύγκρουση θείων νόμων και ανθρώπινων 

Κλείνοντας τις εισηγήσεις ο Γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων σημείωσε πως όταν κάποιος δεν είναι θεολόγος, δεν μπορεί να αντιληφθεί κάποιες έννοιες, και το ίδιο κάποιος που δεν είναι ιστορικός και κοινωνιολόγος να καταλάβει την εξέλιξη ορισμένων ιδεών, πρακτικών ή αντιλήψεων.
 
Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να κάνουν αυτή την προσπάθεια, έχοντας πάντα  κατά νου ότι μέσα σε ιερά κείμενα, αλλά και μέσα σε φιλοσοφικά κείμενα, οι λέξεις έχουν την δική τους ζωή που προχωρά και εξελίσσεται μέσα στο χρόνο, και μερικές φορές η λέξη δεν έχει την ίδια σημασία όταν αλλάζεις το πολιτισμικό περιβάλλον.
 
Για αυτό θεωρεί πως είναι σαφές ότι υπάρχει μια πολύ αρχαία διαμάχη μεταξύ του θείου και του νόμιμου και είναι προφανές ότι οι θείοι νόμοι είναι θείοι νόμοι αλλά στη χώρα μας αυτό που ισχύει πάνω από όλα η πίστη και η υπακοή στο σύνταγμα και στις διεθνείς υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η χώρα ελεύθερα δια της ελληνικής βουλής.
 
«Πρώτα από όλα είμαστε Έλληνες πολίτες, και μετά μπορεί να είμαστε ορθόδοξοι Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, ή όποια άλλη θρησκεία» σημείωσε. 

Οι υπόλοιπες μέρες του συνεδρίου 

Στην Α’ Συνεδρία με θέμα: «Στερεότυπα: Στάσεις ζωής που γεννούν βία» την οποία συντόνισε ο Αρχιμ. Απόστολος Καβαλλιώτης (Δρ. Ειδικής Αγωγής του ΕΚΠΑ) η κ. Νίκη Παπαγεωργίου (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας της Θρησκείας και της Ηθικής του Τμ. Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ) , ο κ. Ιρφάν Μολά (Εκπαιδευτικός-Ιεροδιδάσκαλος και Φοιτητής Θεολογίας στην Εισαγωγική Κατεύθυνση Μουσουλμανικών Σπουδών Τμ. Θεολογίας, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ), διερευνήθηκε πως οι πρακτικές και ο λόγος των θρησκειών μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση και την ανατροπή των στερεοτύπων τα οποία λειτουργούν διχαστικά στον κοινωνικό χώρο .
 
Στην Β’ Συνεδρία με θέμα: «Ενδοοικογενειακή βία: Όταν η σκιά είναι σκοτάδι» την οποίασυντόνισε η κα Λαμπρινή-Νινέττα Ζώη (Κοινωνική Λειτουργός MSW – μέλος της Δ.Ε της Υπ.Γυναικείων θεμάτων), η κα Ειρήνη Αθανασάκη (Θεολόγος, Σύμβουλο Ισότητας των φύλων) και ο Σοφιολογιώτατος Μουφτής Ξάνθης ΜπιλάλΚαραχαλήλ, ανέλυσαν τα αίτια καιαναζήτησαν τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου αναδεικνύοντας ότι διδασκαλία των ιερών κειμένων βοηθά στην αγωγή των πιστών των θρησκειών ως μέσο αντιμετώπισης του από την οπτική των θρησκειών, ενώ ο κος Δημήτρη Στεφανίδης (Κοινωνιολόγος στο Συμβουλευτικό Κέντρο Υποστήριξης Γυναικών-θυμάτων βίας του Δήμου Αλεξανδρούπολης) με παρέμβασή του εξήγησε τους τρόπους υποστήριξης των γυναικών –θυμάτων βίας .
 
Στην Γ΄Συνεδρία με θέμα : «Συμφιλίωση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής: Σκιές πουκρύβουν κινδύνους» την οποία συντόνισε ο Αρχιμ.ΕιρηναίοςΛαφτσής (Πρωτοσύγκελλοςτης Ι.Μ.Αλεξανδρουπόλεως και Δρ.Ιατρικής ΔΠΘ), η κα ΙλκνούρΚιγιτζή (καθηγήτρια Τουρκικήςγλώσσας) και ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Αντώνιος Καλλιγέρης, (Εκπαιδευτικός Δ.Ε-Διευθυντής Δ/νσης Ποιμαντικής Γάμου και Οικογένειας, του Ιδρ.Νεότητος και Οικογένειας της Ι.Αρχ. Αθηνών) παρουσίασαν και ανέλυσαν όψεις του προβλήματος όπως ανιχνεύονται στις σημερινές αναζητήσεις των κοινωνικών επιστημόνων οι οποίες δεν λαμβάνονται υπόψη από τους σχεδιαστές των πολιτικών, πολύ συχνά και από τον νομοθέτη καθώς και τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η μειονοτική οικογένεια ενώ η κα Μαρία Σιδηροπούλου (Δρ. Θεολογίας) με την παρέμβασή της παρουσίασε μια πολύ σημαντική θεωρητική διάσταση του θέματος
 
Στην Δ΄Συνεδρία  με θέμα: «Trafficking: Η ευθύνη της πρόληψης» την οποία συντόνισε η κα Αναστασία Φουσέκη (Παιδίατρος- μέλος της Δ.Ε της Υπ.Γυναικείων θεμάτων) 0 κ. Χρήστος Τσιρώνη (Επίκουρος Καθηγητής της Κοινωνικής Θεωρίας του σύγχρονου πολιτισμού και του Χριστιανισμού, Τμ. Θεολογίας, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.), η κα  Αγγελική Ζιάκα, (Αναπλ. Καθηγήτρια Θρησκειολογίας, Τμ. Θεολογίας, Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.) και ο κ. Ραχμί Μπασιά, (Ιεροδιδάσκαλος-φοιτητής Θεολογίας στην Εισαγωγική  Κατεύθυνση Μουσουλμανικών σπουδών του Τμ.Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του  Α.Π.Θ.) παρουσίασαν ανέπτυξαν και συζήτησαν διαστάσεις της δουλείας και της εκμετάλλευσης ανθρώπων, ιδιαιτέρως γυναικών, υπογραμμίζοντας την ευθύνη που έχουμε όλοι στην πρόληψη του φαινομένου. Αξίζει να τονισθεί ότι παρουσιάστηκε από τον κ Χ.Τσιρώνη οδηγός-εκπαιδευτικό εργαλείο για την αντιμετώπιση του φαινομένου.
 
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου με την διοργάνωση μιας στρογγυλής τράπεζας την οποία συντόνισε ο Μητροπολίτης Ιλίου κ. Αθηναγόρας με τον Σοφιολογιώτατο Μουφτή Κομοτηνής κ.Χαλήλ Τζιχάντ με θέμα: «Μετά το Συνέδριο τί; Ηανάγκη ανάπτυξης  συνεργασιών», η οποία στόχευσε στον διάλογο μεταξύ των συνέδρων και στην αναζήτηση τρόπων συνέχισης της προσπάθειας αυτής.
 
Από την συζήτηση μεταξύ των ομιλητών και των συνέδρων διαπιστώθηκε η ανάγκη επικοινωνίας, η ανταλλαγή απόψεων και καλών πρακτικών καθώς και η ανάγκη της συνεργασία των θρησκευτικών κοινοτήτων.
 
Καρπός του ουσιαστικού διαλόγου όλων αλλά και μεταξύ των εκπροσώπων των δύο θρησκειών, οδήγησε στην ανάγκη ίδρυσης Δικτύου για την πρόληψη της βίας κυρίως σε βάρος των γυναικών και των παιδιών εργασία που ανατέθηκε στον Σεβ.Μητροπολίτη Ιλίου κ. Αθηναγόρα και στον π.Αντώνιο Καλλιγέρη.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.