Αβεβαιη η εκβαση της προσεχους εκλογικης αναμετρησης

Την ευδιάκριτη υπεροχή της Ν.Δ κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες έναντι του ΠΑΣΟΚ, αλλά την ταυτόχρονη μείωση της ψαλίδας μεταξύ των δύο κομμάτων στην Α΄ περιφέρεια Θεσσαλονίκης, καταδεικνύει έρευνα που διενεργήθηκε από το Α.Π.Θ με επικεφαλής τον καθηγητή εφαρμοσμένης στατιστικής, Θεόδωρο Χατζηπαντελή, για λογαριασμό της ΕΤ 3.

Η Ν.Δ εμφανίζεται με ποσοστό 30,6% και το ΠΑΣΟΚ με 26,2%. Το ΚΚΕ ακολουθεί με 5,4% το ΚΕΠ με 3,9%, ο ΣΥΝ με 2,8% και το ΔΗΚΚΙ με 1,8%. Οι αναποφάσιστοι φθάνουν στο 25,6% και αποτελούν την κρίσιμη μάζα που θα αναδείξει τον τελικό νικητή στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές. Να σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθη τον Σεπτέμβριο, ενώ προηγούμενη που είχε γίνει τον Μάϊο είχε δείξει ότι η Ν.Δ έπαιρνε 31,1%, το ΠΑΣΟΚ 25,2%, το ΚΚΕ 5,4%, το ΚΕΠ 6,2%, ο ΣΥΝ 2,3% και το ΔΗΚΚΙ 0,8%,

Στον ΠτΘ μιλά σήμερα ο κύριος Χατζηπαντελής και αναφέρεται σε όλες τις παραμέτρους του κομματικού ανταγωνισμού, που θα δώσουν τον τόνο στις πολιτικές εξελίξεις και θα καθορίσουν το αποτέλεσμα των προσεχών εθνικών εκλογών.

ΠτΘ: κ. Χατζηπαντελή η δημοσκόπηση που διεξαγάγατε ως προς τα στοιχεία που αφορούν την πρόθεση ψήφου, δείχνει μια σμίκρυνση της ψαλίδας μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. Πόσο ταυτισμένοι είναι όμως εκείνοι που δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ με το ΠΑΣΟΚ και πόσο ταυτισμένοι με τη Ν.Δ. αυτοί που δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν Ν.Δ.

Θ.Χ: Οι Έλληνες πολίτες είναι πιο κοντά στα κόμματα από ότι οι άλλοι ευρωπαίοι. Να σας πω τι ακριβώς συμβαίνει. Με το ΠΑΣΟΚ είναι αρκετά ταυτισμένο το 27% του εκλογικού σώματος. Με τη Ν.Δ. είναι το ίδιο ποσοστό αρκετά και απόλυτα ταυτισμένο και φυσικά υπάρχει και κάποιο που είναι και λίγο ταυτισμένο. Με το Κ.Κ.Ε. είναι ταυτισμένο περίπου το 5,5% και με το Συνασπισμό 2,9%. Αυτό, ακριβώς, δείχνει ότι υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος, περίπου το 70%, το οποίο είναι σχετικά ταυτισμένο με τα κόμματα, τις διαθέσιμες πολιτικές δυνάμεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση να μετακινηθεί κάποιος απ’ αυτούς από τη μια στην άλλη πλευρά, αλλά ότι αυτές οι μετακινήσεις είναι δύσκολο να γίνουν. Μικρό μέρος απ’ αυτό το 70% μετακινείται.

ΠτΘ: Νομίζω ότι είναι κρίσιμο το θέμα των μετακινήσεων από το ΠΑΣΟΚ στη Ν.Δ. και αντίστροφο. Με βάση την πρόσφατη έρευνα σας του Σεπτεμβρίου το συμπέρασμά σας ποιο είναι;

Θ.Χ.: Είναι οριακές οι μετακινήσεις έως ασήμαντες, δεν είναι μετακινήσεις που θεσμοθετούν οποιουδήποτε τύπου αλλαγές. Είναι εντελώς περιθωριακοί αριθμοί, κάτω από το 1% ή κοντά στο 1% που δεν έχει πρακτικά αξία.

ΠτΘ: Οι συσπειρώσεις ποιες είναι μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. κ. Χατζηπαντελή;

Θ.Χ.: Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται περίπου στο 70-72% και η Ν.Δ. στο 85-90%. Αυτό πρακτικά σε περίοδο εκλογών μπορεί να σημαίνει και μείωση της ψαλίδας από τη στιγμή που έτσι και αλλιώς παρατηρείται σήμερα περαιτέρω μείωση της ψαλίδας, άρα θα παρατηρηθεί αναπόφευκτα μια περαιτέρω συσπείρωση του ΠΑΣΟΚ.

Το μέγεθος αυτό μπορεί να φτάσει περίπου στο 95% για κάθε κόμμα. Προφανώς δεν μπορεί να φτάσει στο 100% και εκτός αυτού, το κάθε κόμμα περιμένει να αυξήσει και τη δύναμη του παίρνοντας από άλλα και όχι μόνο από τους δικούς του. Για να δείτε το πώς εξελίσσεται αυτή η υπόθεση, θα σας πως το εξής: στις προηγούμενες εκλογές, σε δημοσκοπήσεις που κάναμε το Νοέμβριο του ΄99 βρίσκαμε ότι η ΝΔ ήταν κατά τι μπροστά σε σχέση με το ΠΑΣΟΚ. Μόλις προκηρύχθηκαν εκλογές το Φεβρουάριο του 2000, το ΠΑΣΟΚ πέρασε με δύο μονάδες μπροστά. Τον επόμενο μήνα, το Μάρτιο, φτάσαμε σε μια ισορροπία των δύο κομμάτων. Αυτή η πρακτική ισορροπία εκφράστηκε στις εκλογές με την πολύ μικρή διαφορά τους, της μία μονάδας. Βλέπετε δηλαδή ότι το γεγονός της προκήρυξης έδωσε μια διαφορά αμέσως που δεν ήταν λογικό να καταγραφεί με αυτόν τον τρόπο, αναδιατάχθηκαν τα πράγματα, συσπειρώθηκε εντονότερα το ΠΑΣΟΚ.

Μετά, είτε λόγω της αποσυσπείρωσης του ΠΑΣΟΚ είτε λόγω της έλξης που ασκούσε η ΝΔ σε διάφορα σρτώματα έφτασε σε μια πρακτική ισορροπία και βέβαια φτάνοντας στις εκλογές η πρακτική αυτή ισορροπία έδωσε το αποτέλεσμα που έδωσε.

ΠτΘ: Είναι αναστρέψιμη η διαφορά μεταξύ της Ν.Δ και του ΠΑΣΟΚ;

Θ.Π.: Στην πολιτική δεν υπάρχει ποτέ μη αναστρέψιμη διαφορά. Ακόμη και διαφορές 10 και 15 μονάδων είναι αναστρέψιμες γιατί εξαρτώνται από τα πολιτικά γεγονότα και τις καταστάσεις. Η θεωρία του ώριμου φρούτου ή η θεωρία του ότι οι άλλοι είναι χειρότεροι από εμάς και άρα οι πολίτες θα μας επιλέξουν αναγκαστικά δεν ισχύει.

Αν βέβαια υπάρξει μια τάση για αλλαγή του σημερινού πολιτικού σκηνικού, πρέπει να έχουμε καταγεγραμμένες μετακινήσεις μεταξύ στάσεων, οι οποίες θα πάρουν ένα πάγιο χαρακτήρα.

Αυτό το πράγμα σήμερα δεν το βλέπουμε. Βλέπουμε διαφόρων ειδών αλλαγές, βλέπουμε διαφόρων ειδών μετακινήσεις στιγμιαίες, αλλά δεν βλέπουμε παγιωμένες στάσεις. Βέβαια σε ενάμισι χρόνο από σήμερα μπορεί να έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα. Επίσης, δεν βλέπουμε την ύπαρξη ενός τρίτου πόλου, δεν βλέπουμε ,δηλαδή, να διαμορφώνεται στο πολιτικό σκηνικό η δυνατότητα ενός τρίτου πόλου κι αυτό κυρίως γιατί είναι πολύ υψηλές οι συσπειρώσεις των κομμάτων, και αυτό ισχύει για το ΚΚΕ που έχει παραδοσιακά 90-95% συσπείρωση, τον ΣΥΝ που και αυτός είναι στο 70-75% και είναι κι αυτό στοιχείο σταθερότητας στα δύο κόμματα.

ΠτΘ: Η Ν.Δ. πόσο έλξη ασκεί στο χώρο πέραν της δεξιάς; Πιστεύετε ότι με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να βρει ένα ευρύτερο- πέραν του δικού της χώρου-, ακροατήριο; Πως εξηγείται επίσης αυτή η ραγδαία πτώση, των δυνάμεων του ΚΕΠ, του κ. Αβραμόπουλου, από το 6,2 στο 3,9 μέσα σε έξι μήνες;

Θ.Χ.: Να σας πω πρώτα για το ΚΕΠ και μετά για τη ΝΔ. Το ΚΕΠ δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα την εικόνα παρουσίας του στο πολιτικό σύστημα.

Βέβαια η εκτίμηση που έχουμε και τη λέγαμε για πολύ καιρό ήταν ότι το δεδομένο πολιτικό σύστημα της χώρας δεν χωράει εύκολα τρίτο εναλλακτικό πόλο μέσα στο δίπολο που έχει σχηματισμένο.

Είναι πάρα πολύ έντονοι οι δύο πόλοι και πολύ μακριά μεταξύ τους. Δεν είναι εύκολο να υπάρξει ένας τρίτος πόλος, άσχετος, παρά μόνο να προσπαθήσει κανείς να αναδιατάξει στο εσωτερικό του ενός ή του άλλου κόμματος τις δυνάμεις.

Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα του Δημήτρη Αβραμόπουλου. Δηλώνει ότι προσπαθεί να διαμορφώσει ένα άλλο πόλο στην ελληνική πολιτική ζωή του ενός ή του άλλου πόλου. Με αυτή την έννοια μένει να δοκιμαστεί όταν πλέον θα είναι σε πλήρη έκταση και τότε να αποτιμηθεί σε ακρίβεια το ποσοστό του. Βλέπετε ότι όλες οι μετρήσεις, ακόμη κι εκείνες που του έδιναν στην αρχή μη ρεαλιστικά ποσοστό 15-16 με 20% έχουν φθάσει αυτή τη στιγμή να εκτιμούν τη δύναμη του σε μονοψήφια νούμερα.

Το Συνέδριο του ΚΕΠ γίνεται το Νοέμβριο και θα δούμε αν υπάρχουν νεότερες αλλαγές.

ΠτΘ: Από που αντλείται αυτό το 3,9 για το ΚΕΠ που εμφανίζεται να έχει στη δική σας δημοσκόπηση; Από ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ;

Θ.Χ.: Για κάθε έναν ψηφοφόρο του ΠΑΣΟΚ που φεύγει προς το ΚΕΠ, αναλογούν τρεις ψηφοφόροι της Ν.Δ. Μετακινείται, δηλαδή, το 4,5 – 5% από τη Ν.Δ. προς το ΚΕΠ και το 1,5 με 2% από το ΠΑΣΟΚ.

Βέβαια υπάρχουν και από τους άλλους πολιτικούς χώρους αντίστοιχες μετακινήσεις. Το μέγιστο στο οποίο θα μπορούσε να φτάσει, σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις, είναι 8-9%.

Η Ν.Δ παρά την πολύ υψηλή της συσπείρωση φαίνεται να μην μπορεί να υπερβεί τα όριά της. Αυτό, πάλι, δεν σημαίνει τίποτα. Σημαίνει, απλά, ότι ο πόλος που είναι διαμορφωμένος στο πολιτικό σύστημα και εκφράζεται από τη ΝΔ, πρακτικά είναι μόνο η ΝΔ, κυριαρχεί και δεν υπάρχει κανένας άλλος.

Ο άλλος πόλος του ελληνικού πολιτικού συστήματος δεν περιέχει μόνο το ΠΑΣΟΚ. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να ηγεμονεύει, να είναι το μεγαλύτερο σε αυτό το χώρο αλλά υπάρχουν και άλλοι τρεις κομματικοί σχηματισμοί, οι οποίοι είναι σταθεροί, με υψηλά ποσοστά συσπείρωσης, με δυνάμεις με επικοινωνία μεταξύ τους.

Αναφέρω, βεβαίως όπως καταλαβαίνετε, το ΚΚΕ, τον ΣΥΝ και το ΔΗΚΚΙ. Οπότε από τη μία έχουμε ένα πόλο που έχει 4 κόμματα, από την άλλη πλευρά έχουμε ένα πόλο που έχει ένα κόμμα, τουλάχιστον στη συνείδηση των πολιτών. Δεν χρησιμοποιώ τους όρους δεξιά, αριστερά, λέω ότι υπάρχει ένα διπολικό σύστημα στη συνείδηση των ανθρώπων που το ένα έχει αυτά τα κόμματα και το άλλο μόνο ένα.

Η επικοινωνία μεταξύ τους των πόλων αυτών είναι πολύ δύσκολη, οπότε πρακτικά δημιουργείται ένα αρκετά μεγάλο πρόβλημα να έλκει ο ένας κόσμο από τον άλλο. Κι αυτή είναι ίσως η ερμηνεία για το θέμα του ΚΕΠ, ότι είναι πολύ δύσκολο να εμφανισθεί σαν μια αυτόνομη εναλλακτική πολιτική λύση έξω από τα δύο αυτά σχήματα.

ΠτΘ: Τελικά, κ. Χατζηπαντελή έχω τη γνώμη ότι ο δικομματισμός παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα δεν παρουσιάζει κόπωση.

Θ.Χ.: Θυμάστε ότι πριν από τις εκλογές οι περισσότεροι αναλυτές λέγανε διάφορα, ότι ο δικομματισμός θα πέσει, τα κόμματα θα εξαφανισθούν θα βγουν νέα σχήματα. Στις εκλογές αυτοί διαψεύστηκαν. Φτάσαμε σε ένα 87% των δύο κομμάτων, ακόμη και στις νομαρχιακές εκλογές του ΄98 αν μετρήσει κανείς με ακρίβεια τα σχετικά ποσοστά, θα δει ότι μόνο ένα 15% του εκλογικού σώματος τοποθετήθηκε σε επιλογές οι οποίες δεν έχουν την άμεση πολιτική υποστήριξη των δύο κομμάτων, είτε με τη μορφή της αυτόνομης υποστήριξης των δύο κομμάτων είτε με τη μορφή της αυτόνομης καθόδου των δύο, είτε με τη μορφή των συμμαχιών.

Από τη μία πλευρά δηλαδή ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ, που εξέφρασε το ΠΑΣΟΚ και εν μέρει ο ΣΥΝ και από την άλλη η ΝΔ με την Πολιτική Άνοιξη που εξέφρασε η ΝΔ σχεδόν στο σύνολο των Νομαρχιών.

ΠτΘ: Κάνετε στην υπόλοιπη Ελλάδα τέτοιες μετρήσεις;

Θ.Π.: Τέτοιες μετρήσεις όχι. Έχουμε βέβαια σε εξέλιξη μία μέτρηση πανελλαδικού χαρακτήρα η οποία αφορά τις στάσεις των πολιτών για τους Δήμους, για τα δημοτικά θέματα για τη σχέση με την κεντρική Διοίκηση κτλ. Είναι σε εξέλιξη αυτή η μέτρηση σε 6.000 άτομα. Τέλη Νοεμβρίου θα εμφανιστεί. Φαντάζομαι ότι θα σας ενδιαφέρει.

ΠτΘ: Στη Θεσσαλονίκη ποιος ήταν ο αριθμός του δείγματος;

Θ.Π.: Ένα δείγμα 1.500 ατόμων με 1390 συμπληρωμένα ερωτηματολόγια.

Δάμων Δαμιανός

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.