Αποχαιρετισμος στον Δημητρη Μαρωνιτη

«Έφυγε» την Τρίτη 12 Ιουλίου από  τη ζωή, η ελληνική «φωνή του Ομήρου», ο Δημήτρης Μαρωνίτης. Ο φιλόλογος, μεταφραστής αρχαίων συγγραφέων και δοκιμιογράφος Δημήτρης Μαρωνίτης, «έφυγε» σε ηλικία 87 χρονών, χάνοντας τη μάχη με τον καρκίνο. Θρυλικός δάσκαλος, πιστός «υπηρέτης» της Αριστεράς και ο άνθρωπος που διαμόρφωσε εκατομμύρια Έλληνες, μέσα από την μετάφρασή του για την «Οδύσσεια».
 
«Κρατείστε ξύπνιο το μυαλό σας στους σκοτεινούς καιρούς. Μ’ αυτό κυρίως θα πολεμήσετε τη βαναυσότητα της εξουσίας. Μην απομονωθείτε. Με το λόγο, τη σιωπή και την πράξη σας σταθείτε πλάι σε κάποιον: στη μάνα σας, στον αδελφό σας ή στο φίλο σας, και προπαντός στα νεότερα παιδιά, που περιμένουν από σας να δουν αν θα τους φράξετε ή θα τους ανοίξετε το δρόμο της ελεύθερης αναπνοής. Μη φοβάστε τους ανθρώπους που έχουν ρωμαλέα πάθη: όσους οργίζονται, πίνουν και αγαπούν. Πολεμάτε μόνον τους κάπηλους της ελληνοχριστιανικής ηθικολογίας. Απομονώστε όσους συνεχώς χαμογελούν, που όταν μιλούν δεν σας κοιτούν στα μάτια, κι όταν τους δίνετε το χέρι, δεν ξέρουν ή δεν θέλουν να το σφίξουν. Ανάμεσά τους θα βρείτε τους χαφιέδες» είπε ο Δάσκαλος λίγο πριν συλληφθεί από την Χούντα, λόγια ανεξίτηλα στον χρόνο και κυρίως στις ψυχές.
 
Η Ελλάδα έχασε έναν από τους πιο σπουδαίους εκφραστές του πνεύματος και του πολιτισμού της και τον αποχαιρέτησε σύσσωμη, κρατώντας βαθιά μέσα της την σπουδαία υποθήκη που αφήνει σε όλους εμάς. Ανάμεσα σε αυτούς, ο δήμαρχος Μαρωνείας – Σαπών κ. Γιάννης Σταυρίδης, ο αρχιτέκτονας και πρώην εκτελεστικός γραμματέας της ΠΑΜ-Θ κ.Κώστας Κατσιμίγας και η κ.Φλώρα Μανακίδου, καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δ.Π.Θ. Μαζί και ο συμπολίτης μας, επιχειρηματίας κ. Γιώργος Βολουδάκης, που ανήρτησε στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook, φωτογραφίες του Δημήτρη Μαρωνίτη, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Αρχαίο Θέατρο της Μαρώνειας, όπου ανέγνωσε μαζί με τη Λυδία Φωτοπούλου δύο επεισόδια από δύο ραψωδίες της Ιλιάδας. Το ένα (η «Διός απάτη»), εντοπισμένο στη δεκάτη πέμπτη ραψωδία (Ξ 159 – 355) και το άλλο (η «Οπλοποιία», αλλιώς «Ασπίδα του Αχιλλέα») που εντάσσεται στην δεκάτη όγδοη ραψωδία (Σ368 – 617).
 
Η κηδεία του Δημήτρη Μαρωνίτη θα τελεστεί σήμερα, Πέμπτη 14 Ιουλίου, στις 11 π.μ., από το Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας.Ν.Β. 

Γιάννης Σταυρίδης, δήμαρχος Μαρωνείας – Σαπών «Τον μεγάλο αυτό Έλληνα ο Δήμος Μαρώνειας- Σαπών θα τιμήσει όπως του πρέπει» 

Διερμηνεύοντας τα αισθήματα των συνδημοτών μου και των μελών του δημοτικού συμβουλίου Μαρώνειας-Σαπών θέλω να εκφράσω την βαθύτατη συγκίνηση και οδύνη για τον θάνατο του κορυφαίου ακαδημαϊκού, δημοκράτη, φιλοσόφου, ανθρώπου και επίτιμου δημότη Μαρώνειας-Σαπών Δημήτρη Μαρωνίτη.
 
Ο αείμνηστος φιλόσοφος με καταγωγή από την ιστορική Μαρώνεια, σφράγισε ανεξίτηλα την πνευματική ζωή της χώρας όχι μόνο με το πολυποίκιλο, σπουδαίο έργο του αλλά και την ίδια την στάση της ζωής του.
 
Η ανάγνωση των μεταφρασμένων από τον ίδιο επών του Ομήρου στον χώρο του Αρχαίου θεάτρου Μαρώνειας αποτελούν μία συγκλονιστική παρακαταθήκη πολιτισμού από έναν ακαδημαϊκό που θα συνεχίσει να μας συντροφεύει μέσα από τα έργα του.
 
Τον μεγάλο αυτό Έλληνα ο Δήμος Μαρώνειας-Σαπών θα τιμήσει όπως του πρέπει.
 
Στους οικείους του τα θερμά μου συλλυπητήρια. 

Ο Δημήτρης Μαρωνίτης, η Μαρώνεια και η διπλή προσφυγιά 

Του Κώστα Κατσιμίγα*
 

Μία κορυφαία προσωπικότητα των Ελληνικών Γραμμάτων με καταγωγή από τη Μαρώνεια του Ν.Ροδόπης, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 χρόνων. Το πραγματικό όνομα της οικογένειας ήταν Ρούσος. Ο πατέρας του Δημήτρη Μαρωνίτη με όλη την οικογένεια, εγκατέλειψαν τη Μαρώνεια κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής προσάρτισης 1913-1919 και μετανάστευσε αρχικά για Δράμα. Ύστερα όμως από την κατάληψη και της Αν. Μακεδονίας από τους βούλγαρους το 1918 και τις γνωστές θηριωδίες, η οικογένεια έφυγε για Θεσσαλονίκη, όπου και γεννήθηκε ο Δημήτρης το 1929.
 
Το όνομα Μαρωνίτης το πήρε η οικογένεια όσο κατοικούσε στη Δράμα. Ο Μαρωνίτης υπήρξε κορυφαίος μελετητής του Ομήρου, δίδαξε και ενέπνευσε εκατοντάδες φιλόλογους που σπούδασαν στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, για πολλές δεκαετίες. Τον γνώρισα κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Τον παρέλαβα από το σπίτι του στη Θεσσαλονίκη, κάπου στη Γρηγορίου Παλαμά και τον μετέφερα στη Κομοτηνή, όπου και μίλησε στην έναρξη των εκδηλώσεων των Ελευθερίων του 1985 ή 1986. Στη συνέχεια τον μετέφερα και πάλι στη Θεσσαλονίκη.
 
Με αυτές τις λίγες ώρες που βρέθηκα μαζί του αισθάνομαι ότι έγινα μορφωτικά πολύ πλουσιότερος. Επίσης μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω έναν γνήσιο αριστερό στοχαστή. Έναν αριστερό με γραβάτα, σε αντίθεση με ορισμένους σημερινούς, άνευ περιεχομένου αριστερούς, που πιστεύουν ότι πωλούν αριστεριλίκι, περιφερόμενοι ανά τον Κόσμο και συναντώμενοι με κορυφαίους ηγέτες μεγάλων χωρών, με ρούχα που φυσιολογικά θα φορούσαν σε χαλαρό περίπατο διακοπών.
 
Ελπίζω ο Δήμος Κομοτηνής να τιμήσει το Δημήτρη Μαρωνίτη, δίνοντας το όνομά του σε κάποιο σημαντικό δρόμο της πόλης και να μην έχει την ίδια τύχη με τους τρεις τελευταίους εκλιπόντες δημάρχους, που παραπέμπονται στη λήθη, μιας και δεν είχαν τη τύχη να χρηματίσουν έστω για λίγο, μοναχοί στο Άγιο Όρος…
 
*Ο Κώστας Κατσιμίγας είναι αρχιτέκτονας και π.εκτελεστικός γραμματέας της ΑΜ-Θ. 

Ο Δ.Ν. Μαρωνίτης υπήρξε  σωκρατικός με όλη τη σημασία του όρου 

Της Φλώρας Π. Μανακίδου
 

Έφυγε ένας μεγάλος κλασικός φιλόλογος και άνθρωπος των γραμμάτων, της σκέψης και της δράσης, ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης. Δυστυχώς δεν προλάβαμε στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας να τον καλέσουμε παρόλη την επιθυμία του και τα γεγονότα μας πρόλαβαν ανεπίστρεπτα (και λόγω ονόματος είχε μία συναισθηματική σχέση με την περιοχή της Θράκης).  

Ως παλιά του φοιτήτρια από την πρώτη στιγμή που μπήκα στην Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. μπορώ να πω ότι όλοι όσοι είχαμε την τύχη να είμαστε  φοιτητές του  στις εποχές της μεγάλης ακμής των Φιλοσοφικών Σχολών κατά τις δεκαετίες του 80 και 90 και με προεξάρχουσα τη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ., με την οποίαν και ταυτίστηκε ο εκλιπών, έχουμε τις πιο έντονες αναμνήσεις από την παρουσία του ως δασκάλου. Υπήρξε  σωκρατικός με όλη τη σημασία του όρου: ενθαρρυντικός, είρων, μαιευτικός και πάνω από όλα δυναμικός διεκδικητής του πνεύματος χωρίς παύση και χωρίς ανάπαυση μέχρι το βιολογικό του τέλος. 

Η τύχη τον ευνόησε σε ένα και μας άφησε πολύ μόνους: δεν θα δει πόσο απαξιώνονται οι κλασικές σπουδές, δεν θα δει πόσο χαμηλή είναι η ζήτηση για τις ανθρωπιστικές σπουδές στην Ελλάδα, δεν θα δει ότι το άκρον άωτον που είναι οι κλασικές σπουδές για την ανθρώπινη σκέψη εντός και εκτός Ελλάδας απαξιώνονται καθημερινά και από πολλές πλευρές εντός και εκτός Ελλάδας, ενώ στην πραγματικότητα σε αυτές βρίσκονται πολλές απαντήσεις στις συνθήκες που ζούμε. Κι αυτό γιατί ο Μαρωνίτης κατάλαβε χάρη και στη θητεία του στον εξίσου μεγάλο ελληνιστή Ι.Θ. Κακριδή ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι μια μεγάλη συνέχεια που ξεκινά από τον Όμηρο και καταλήγει μέσω της λαϊκής και λόγιας παράδοσης στις σύγχρονες μεγάλες φωνές όπως εμβληματικά είναι ο Καβάφης. Κι ας ειρωνευόταν ο ίδιος τα μεγάλα λόγια και τα μηνύματα, αυτό δεν θα το αρνιόταν γιατί αφιέρωσε όλα τα χαρίσματά του στη θεραπεία αυτής της συνέχειας.

Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει.
 
Χαίρειν σὺν Μούσαις Διδάσκαλε Χάρισί τε καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισι
 
*H Φλώρα Π. Μανακίδου είναι Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.