Αναβιωσε το εθιμο «Καλογιαννια»

Η Σαρακατσάνα γυναίκα τιμήθηκε την προηγουμένη Παρασκευή, κατά την αναβίωση του εθίμου «Καλογιάννια» από το Μορφωτικό Σύλλογο Σαρακατσάνων Ροδόπης, παρουσία σύσσωμης της τοπικής αυτοδιοίκησης, στον παραδοσιακό μουσειακό οικισμό των Σαρακατσάνων. Παράλληλα τίμησαν τη Σαρακατσάνα γυναίκα και οι σύλλογοι γυναικών που δρουν στο νομό Ροδόπης.

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Σαρακατσάνων Ροδόπης Γιώργος Σερμπέζης, ενώ ευχαρίστησε όλους τους παραβρισκόμενους για την παρουσία τους στην εκδήλωση, αναφέρθηκε στο δρώμενο που παρουσίασε ο σύλλογος. «Από το 1992 που για πρώτη φορά σας παρουσιάσαμε το έθιμο «Καλογιαννίων» που γίνεται προς τιμή του γενεσίου του Ιωάννη του Προδρόμου εδώ στο χώρο του μουσειακού παραδοσιακού σαρακατσάνικου οικισμού που κατασκεύασε ο Σύλλογος για να θυμόμαστε εμείς οι Σαρακατσάνοι και να γνωρίσουμε τον παραδοσιακό τρόπο ζωής των Σαρακατσάνων όλοι εμείς.

Ο μουσειακός παραδοσιακός σαρακατσάνικος οικισμός, τα Καλύβια αποτελούν σημείο αναφοράς και χαρακτηρίζουν το χώρο, στο οποίο βρισκόμαστε, προσδίδοντάς του μια άλλη διάσταση στο χρόνο».

Στη συνέχεια, εκ μέρους του Συλλόγου για την υποστήριξηστην πραγματοποίηση της εκδήλωσης ευχαρίστησε με την ευκαιρία το νομάρχη Ροδόπης κ. Γιαννακίδη για τις ενέργειές του που συνέβαλαν στην προώθηση της συντήρησης και της βελτίωσης της υποδομής του χώρου του οικισμού, καθώς επίσης τους χορηγούς της εκδήλωσης τον πρόεδρο της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ροδόπης-Έβρου Χ. Χατζόπουλο, το Δήμο Κομοτηνής και τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Κομοτηνής, τις οικοδομικές επιχειρήσεις ΖΑΡΡΑΣ Ο.Ε., την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ροδόπης, τα Θρακικά Εκκοκιστήρια ΚΟΥΡΟΥΔΗ, και τη βιομηχανία μπύρας ΒΕΡΓΙΝΑ. Επίσης, ευχαρίστησε για τη συμμετοχή και την υποστήριξή τους: τον δήμαρχο Ιάσμου, τον μπάρμπα Χρήστο Κουτσογιάννη και τους γερόντες και όσους συμμετείχαν στο δρώμενο, το Σύλλογο Σαρακατσάνων νομού Δράμας «Το Τσελιγκάτο» και το Σύλλογο Σαρακατσάνων νομού Ξάνθης «Ο Λεπενιώτης» για την παρουσία τους στην εκδήλωση, τον Σύλλογο Γυναικών Παλλαδίου, τον Πολιτιστικό και Λαογραφικό Σύλλογο Αμβροσίας «Οι Ακρίτες» και το Σύλλογο Γυναικών Γλυκονερίου.

«Θέλω να σας εκφράσω πρώτα απ’ όλα τη μεγάλη μου χαρά που μου δίνεται απόψε η ευκαιρία να βρίσκομαι κοντά σας. Πάντα η σχέση μας ήταν ευθεία, ειλικρινής και συνεχής. Το τελευταίο διάστημα το βάρος των υποχρεώσεών μου με ανάγκασε να αραιώσω τις επικοινωνίες μεταξύ μας. Γι’ αυτό και απολαμβάνω ιδιαίτερα την αποψινή βραδιά που μου δίνει τη δυνατότητα να βρεθώ ανάμεσά σας.

Επ’ ευκαιρία αυτής της πολύ ωραίας γιορτής θα ήθελα να σας εκφράσω την εκτίμησή μου, την αγάπη μου, τον θαυμασμό μου αλλά και την ευγνωμοσύνη μου. Εκτίμηση γιατί αυτές οι λεβέντισσες και οι λεβέντες εδώ ανεξαρτήτως ηλικίας έχουν καταφέρει να διατηρήσουν αλώβητα τα έθιμά τους», είπε από την πλευρά του ο υφυπουργός Εξωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης.

«Με το σαρακατσάνικο παλμό να δονεί αυτό το χώρο, να δονεί και να ζωντανεύει αυτό το πανέμορφο παραδοσιακό σαρακατσάνικο οικισμό. Για άλλη μια φορά όχι μόνο τα βήματά μας, αλλά και η ψυχή μας μάς οδήγησε εδώ για να χαρούμε και να γιορτάσουμε μαζί την αναβίωση αυτού του πολύ παλιού και πολύ σημαντικού λαϊκού δρωμένου, του «Κλήδονα» ή των «Καλογιαννίων» και να δεχτούμε αλλά και να στείλουμε μηνύματα της σημασίας του πολιτισμού και της πολιτισμικής δημιουργίας και του σεβασμού της παράδοσης και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς», τόνισε η βουλευτής νομού Ροδόπης Χρύσα Μανωλιά.

«Θα έχετε την αμέριστη συμπαράστασή μου και ειλικρινά αποτελεί τιμή για μένα που βρίσκομαι κοντά σας και η συμπαράσταση θα διαμορφώσει όλο αυτό το χώρο όπως εσείς θα τον προσδιορίσετε. Ελπίζω τα επόμενα «Καλογιάννια» να είναι αισθητικά και να είναισ ένα νέο χώρο, πιο ανανεωμένο και πιο όμορφο. Σήμερα όμως τιμούμε και τη Μάνα Σαρακατσάνα. Δεν ξέρω αν υπάρχει άλλη κοινωνική ομάδα που να υπάρχει τέτοια αρμονία και συμμετρία ανάμεσα στον πατρικό και στον μητρικό ρόλο. Άρα, αλήθεια όλες οι μανάδες του κόσμου έχουν την ευλογία του Θεού», όπως είπε ο νομάρχης Ροδόπης Άρης Γιαννακίδης.

Η πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Κομοτηνής Σοφία Μενεσελίδου, ενώ μετέφερε το χαιρετισμό του δημάρχου Κομοτηνής κ. Βαβατσικλή, τόνισε: «Μ’ αυτή την αναβίωση εδώ και πολλά χρόνια επιμένουν να υπογραμμίσουν συνειδητά με πολύ μεγάλη επιμονή, με πολύ μεγάλη διάθεση τον ρόλο που έχουν αναλάβει να διαδραματίσουν στην περιοχή μας, τον ρόλο της διάδοσης της παράδοσης και της πολιτιστικής ταυτότητας μιας ιδιαίτερης μεν πολιτιστικής ομάδας, αλλά ταυτόχρονα να συμβάλλουν στην ευρύτερη διάσωση της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου μας. Ο Δήμος Κομοτηνής αναγνωρίζει εδώ και πολλά χρόνια όλη αυτή την προσπάθεια, στηρίζει ενσυνείδητα και με κάθε μέσο».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τέλος του καλοκαιριού-αρχές του φθινοπώρου αναμένεται να παραδοθεί προς χρήση στον Μορφωτικό Σύλλογο Σαρακατσάνων το σπίτι τους, το οποίο «είναι πολύ όμορφο, απ’ τα πιο σημαντικά νεοκλασικά αρχοντικά που έχουν διασωθεί και με δαπάνες και με την ιδιαίτερη φροντίδα των τεχνικών μας υπηρεσιών και του δημάρχου προσωπικά».

Αναπαράσταση

του εθίμου «Καλογιάννια»

Μετά τους χαιρετισμούς ακολούθησε το πολιτιστικό μέρος της εκδήλωσης με την αναπαράσταση του εθίμου, των Καλογιαννίων. Τα «καλογιάννια» είναι αφιερωμένα στο γενέσιο του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου. Είναι ένα έθιμο εξαγνισμού με αρχαιοελληνικές ρίζες που πέρασε και στη σύγχρονη χριστιανική παράδοση. Σχετίζεται με τα στοιχεία της φωτιάς και του νερού.

Με τραγούδια ξεκίνησαν οι νεαρές κοπέλες για τη βρύση, όπου σύμφωνα με την παράδοση μάζευαν τα καλογιάννια, ένα είδος αγριολούλουδου. Κάθε κοπέλα έφτιαχνε ένα μπουκέτο, στο οποίο κρεμούσε ένα δικό της τιμαλφές. Μετά τοποθετούν τα καλογιάννια μέσα σ’ ένα μικρό καζανάκι με νερό, το οποίο το μετέφερε πάνω στο κεφάλι της μια κοπέλα που είχε και τους δύο γονείς της εν ζωή. Στο χοροστάσι που στηνόταν εκεί τοποθετούσαν το καζάνι, το σκέπαζαν όλη τη νύχτα, έβλεπαν τα άστρα και χόρευαν. Η ίδια κοπέλα το πρωί της επόμενης μέρας διάλεγε ένα μπουκέτο και το έβγαζε από το καζανάκι. Όποια κοπέλα αναγνώριζε το τιμαλφές, το οποίο ήταν κρεμασμένο πάνω του εθεωρείτο ότι θα παντρευόταν πρώτη.

Επίσης, στην φετινή εκδήλωση παρουσιάστηκε και το δρώμενο του «ταψιού». Το περιφέρει μια γυναίκα κάποιας ηλικίας που φοράει δαχτυλίδι στο χέρι και παράγει κάποιον ήχο. Το ταψί το χρησιμοποιούσαν παλιότερα σαν μουσικό όργανο. Αυτό το δρώμενο έχει σχέση με τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη Προδρόμου.

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τους παραδοσιακούς χορούς και κράτησε μέχρι αργά το βράδυ.

Μαρία Παπαδοπούλου

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.