Αναγνωσεις για… συνειδηση αγρυπνη

Όταν δυο σπουδαίοι δημιουργοί «συνομιλούν» για το έργο της ζωής του ενός σαν να κουβεντιάζουν μεταξύ τους, έργο πέρα απ’ αυτόν και την γήινη υπόστασή του, όπως συμβαίνει με την περίπτωση του αθάνατου Στέλιου Καζαντίδη, κι όταν εκείνος που διατυπώνει τις ερωτήσεις αλλά δίνει και τις απαντήσεις για το φαινόμενο του τραγουδιστή που έγραψε στην ιστορία της νεότερης Ελλάδος, είναι ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, τότε το συγκεκριμένο βιβλίο, το οποίο και προς ανάγνωση σας προτείνουμε θα πρέπει εκ προοϊμίου να θεωρείται ό,τι το καλύτερο…

Λευτέρης Παπαδόπουλος

Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος για τον Λευτέρη Παπαδόπουλο

Γεννήθηκα στην Αθήνα το Νοέμβριο του 1935. Οι γονείς μου πρόσφυγες. Ο πατέρας μου από το Μιχαλίτσι της Προύσσας – ορφάνεψε μικρός και τον πήραν στο ορφανοτροφείο της Πριγκίπου, απ’ όπου τον έδιωξαν στην Ελλάδα με την ανταλλαγή το 1924 – και η μητέρα μου από ένα χωριό (Πακάνσκι) κοντά στο Νοβοροσίσκ της Ρωσίας. Ο πατέρας μου τέλειωσε το δημοτικό και έμαθε και τέχνη: τσαγκάρης. Η μητέρα μου ήταν αναλφάβητη, αλλά γύρω στα εξήντα της έμαθε μόνη της να διαβάζει και να γράφει γιατί «ντρεπότανε να ’ναι αγράμματη».

Μεγάλωσα σε μιαν αυλή. Φωκαίας 18. Κάτω από την πλατεία Κυριακού (Βικτωρίας). Η αυλή είχε οχτώ δωμάτια, μια βρύση και ένα κοινόχρηστο αποχωρητήριο. Κάθε δωμάτιο και μια οικογένεια. Με τρία και τέσσερα άτομα η καθεμιά. «Αρχηγοί» των οικογενειών, μεροκαματιάρηδες. Μαραγκοί, χτίστες, τσαγκαράδες, υδραυλικοί, αρτεργάτες, σερβιτόροι, γιαουρτάδες. Ό,τι ξέρω από τον κόσμο μου τα ’μαθαν αυτοί οι σπουδαίοι άνθρωποι και, φυσικά, οι γονείς μου.

Τελείωσα το Β΄ Γυμνάσιο, μπήκα στο Πανεπιστήμιο (Νομική Αθηνών), αλλά το παράτησα στο τρίτο έτος, γιατί μπλέχτηκα με τη δημοσιογραφία. Από το 1950 εργάζομαι στα «Νέα»: ρεπόρτερ, υπεύθυνος ύλης, υπεύθυνος ελεύθερου ρεπορτάζ, βοηθός αρχισυντάκτη, αρχισυντάκτης. Τα τελευταία είκοσι οκτώ χρόνια είμαι ο χρονογράφος της εφημερίδας.

Το 1963 καταπιάστηκα με το τραγούδι. Έγραψα τους στίχους 1200 τραγουδιών ως τώρα. Συνεργάτες μου, μουσικοί, οι καλύτεροι: Θεοδωράκης, Ξαρχάκος, Λοΐζος, Λεοντής, Μαρκόπουλος, Μούτσης, Σπανός, Κουγιουμτζής, Καλδάρας, Χατζηνάσιος, Πλέσσας, Νικολόπουλος, Πολυκανδριώτης κ.α. Και τραγουδιστές σπουδαίοι: Καζαντζίδης, Μπιθικώτσης, Νταλάρας, Αλεξίου, Μοσχολιού, Μαρινέλλα, Πόλυ Πάνου, Στρ. Διονυσίου, Μητσιάς, Γαλάνη, Καλατζής, Μητροπάνος, Παπακωνσταντίνου, Κόκοτας, Πουλόπουλος κι ένα σωρό ακόμα.

Έγραψα, επίσης, τρία θεατρικά έργα («Δρόμος», «Εν βρασμώ ψυχής», «Ο γολγοθάς μιας ορφανής ανύπαντρης μητέρας» – σάτιρα) και δεκάδες τραγουδιών για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Τέλος, δούλεψα πολύ και στην τηλεόραση με δικές μου εκπομπές: «Ώρα για τραγούδι», «Εν αρχή ην ο λόγος», «Η άλλη μεριά του φεγγαριού», «Μακρινές φιλίες». Φυσικά, πολλά από τα κείμενά μου πήραν και το δρόμο του τυπογραφείου. Μόνο στον Καστανιώτη, έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία μου «Άσμα Ασμάτων», «Οι παλιοί συμμαθητές», «Ζω από περιέργεια», το αφιερωμένο στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου «Όλα είναι ένα ψέμα» (ο τίτλος παρμένος από το τραγούδι της «Δυο πόρτες έχει η ζωή»), «Να συλληφθεί το ντουμάνι!» και «Είναι γλεντζές, πίνει γάλα». Έχω έναν αδελφό, τον Γιάννη, δύο παιδιά, τον Νότη (δημοσιογράφο) και την Υακίνθη (ηθοποιό), και δύο εγγόνια: τη Μαρία – Νεφέλη και τον Λευτεράκη. Γυναίκα μου είναι ο σκηνοθέτης Ράια Μουζενίδου.»

Βασίλης Κολοβός

Ο Βασίλης Κολοβός γεννήθηκε το 1946 στο ορεινό χωριό της Φθιώτιδας Πετρωτό, της επαρχίας Δομοκού. Από τα δώδεκά του χρόνια εργάστηκε σε βιβλιοπωλείο, κουρείο, ραφτάδικο, μπακάλικο, καφενείο, σε διάφορα εργοστάσια και στις οικοδομές. Πήγε σε νυχτερινό Γυμνάσιο και αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών το 1967.

Άρχισε να ασκεί το επάγγελμα του ηθοποιού το 1972. Έπαιξε σε πάρα πολλούς θιάσους κλασικό και σύγχρονο ρεπερτόριο. Πήρε μέρος σε δεκαπέντε κινηματογραφικές ταινίες, σε είκοσι τηλεοπτικά σίριαλ και σε πολλά θεατρικά έργα στην τηλεόραση. Παράλληλα με την επαγγελματική του δραστηριότητα ασχολήθηκε και με τα συνδικαλιστικά προβλήματα των ηθοποιών. Εκλέγεται συνεχώς επί 32 χρόνια στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος-Ακροάματος και στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών. Η επαφή του με το λαϊκό κίνημα άρχισε όταν έκανε τα πρώτα του μεροκάματα και συνεχίζεται ακόμα.

Το πρώτο του μυθιστόρημα «Θυμάσαι, πατέρα;» κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 1995. Το δεύτερο, «Η αυλή με τα σπασμένα όνειρα», κυκλοφόρησε το 1998, το τρίτο του, «Οι Αγίες των ημερών τους», το 2001 και το τέταρτο, «Το καλοκαίρι μάς προσπέρασε», το 2003, όλα από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Το «Θυμάσαι, πατέρα;» επιλέχθηκε το 1998 και για δύο χρόνια ως βασική διδακτέα ύλη στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, στο Τμήμα Νεοελληνικής Φιλολογίας, μαζί με τον «Επιτάφιο» του Ρίτσου, την «Αυλή των θαυμάτων» του Καμπανέλλη και τη «Σαρκοφάγο» του Ιωάννου. Προσκεκλημένος από την ελληνική κοινότητα του Σίδνεϊ, επισκέφθηκε την πόλη τρεις φορές, μίλησε στα παιδιά για το βιβλίο του και έδωσε τις διαλέξεις: «Γιάννης Ρίτσος, ο ποιητής της Ειρήνης», «Η Επανάσταση του ‘21 και ο στρατηγός Μακρυγιάννης», «Κώστας Βάρναλης, ο οδηγητής του λαού μας», «Φώτης Αγγουλές ο λαϊκός ποιητής-αγωνιστής». Η εκτίμηση των καθηγητών ότι η διδασκαλία του βιβλίου του αύξησε τα ποσοστά επιτυχίας των φοιτητών τούς οδήγησε να το συμπεριλάβουν στη διδακτέα ύλη για δύο ακόμα χρόνια, έως το 2002.

John Bayley, The New York Review of Books

Επιμέλεια: Τ.Β.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.