Αναδεικνυοντας την Αυλη Πολιτιστικη Κληρονομια στη Θρακη

Ολοκληρώθηκαν την Τετάρτη 15 Ιουνίου οι διήμερες Εκδηλώσεις Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά που διοργάνωσαν στην Κομοτηνή η Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος & Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, σε συνεργασία με τον Δήμο Κομοτηνής, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής, την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης «Αγγελική Γιαννακίδου».
 
Κατά τη διάρκεια του διημέρου έγινε προβολή επιλεγμένων εθνογραφικών ταινιών τεκμηρίωσης με θέμα την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, καθώς και συνάντηση ενημέρωσης για τις δυνατότητες αξιοποίησης της Σύμβασης για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO εκ μέρους των τοπικών κοινωνιών και των πολιτιστικών φορέων της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, στο πλαίσιο της προσπάθειας του υπουργείου να δημιουργήσει ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης του πολιτισμικού πλούτου σε ένα σύγχρονο πλαίσιο συνδέοντάς τα με την βιώσιμη ανάπτυξη, τις ανάγκες για προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την ανάδειξη των φυσικών και παραγωγικών πόρων των περιοχών. 

Σοφία Μενεσελίδου «Μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για την πόλη και το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής»

«Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική στιγμή για την πόλη μας συνολικά και το ΔΗΠΕΘΕ» σημείωσε η πρόεδρος του ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής κ. Σοφία Μενεσελίδου, γιατί μια τόσο σημαντική διημερίδα πραγματοποιείται στην πόλη μας, ώστε να γνωρίσουν υπεύθυνα όλες τις εξελίξεις για την προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, κυρίως όμως για να πάρουν παραδείγματα καλών πρακτικών και τεχνογνωσία μέσα από τις εισηγήσεις.
 
«Είναι πολύ σημαντικό, σε μια εποχή που δυστυχώς δεν μπορούμε πλέον να μετακινούμαστε ώστε να ερχόμαστε σε επαφή προσωπική με όλα αυτά, να έρχεται στην πόλη μας η ίδια η πηγή πληροφόρησης, σε μια εποχή που η πολιτιστική μας κληρονομιά είναι τόσο το σημαντικότερο αγαθό που έχουμε αλλά ταυτόχρονα μπαίνει και σε μια δεύτερη μοίρα λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και της προσπάθειάς μας να ανταπεξέρθουμε στα δύσκολα οικονομικά δεδομένα».
 
Μάλιστα η κ. Μενεσελιδου τόνισε πως το ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής είναι πάντα έτοιμο και ψάχνει να εντοπίσει συνεργασίες τόσο με το υπουργείο όσο και με άλλους φορείς ώστε να πραγματοποιούνται όλο το χρόνο ανάλογες εκδηλώσεις, που και χαμηλού κόστους είναι, αλλά και ουσιαστικού περιεχομένου.

Γιάννης Δρύνης «Ο δικός μας ρόλος είναι να συνεργαστούμε με τις τοπικές κοινότητες προκειμένου να αναδείξουμε ότι θεωρούν οι ίδιες συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς τους»

Ημερίδες σαν και αυτή της Κομοτηνής είναι μέρος της πολιτικής ευαισθητοποίησης του κοινού όσο αφορά ζητήματα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, σημείωσε ο κ. Γιάννης Δρύνης, προϊστάμενος του τμήματος άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς και διαπολιτισμικών θεμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ο οποίος μίλησε για τη Σύμβαση για την Προστασία της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO) και την εφαρμογή της στην Ελλάδα.

Η σύμβαση της UNESCO, η οποία υπογράφηκε το 2003, αποσκοπεί στην προστασία των άυλων εκφάνσεων του Παγκόσμιου πολιτισμού, με τη χώρα μας να έχει προσχωρήσει στη σύμβαση από το 2006 και εφαρμόζεται με εντατικούς ρυθμούς από το 2010. Ο κ. Δρύνης διευκρίνισε πως ο όρος πολιτιστική κληρονομιά αναφέρεται σε στοιχεία του πολιτισμού που έχουν να κάνουν με τέχνες, όπως ο χορός, η μουσική, το λαϊκό θέατρο, και με γνώσεις, πρακτικές και αναπαραστάσεις του τρόπου με τον οποίο οι τοπικές κοινωνίες και οι τοπικοί πληθυσμοί αντιλαμβάνονται τη σχέση τους με τη φύση ή το σύμπαν.
 
«Βέβαια το ζήτημα της άυλης κληρονομιάς είναι πρωτίστως θέμα επιλογής», σημείωσε, «μιας και δεν είναι απαραίτητα επιθυμητό να συντηρήσουμε όλα όσα μας συνδέουν με το παρελθόν», φέροντας ως παράδειγμα την εθιμική πρακτική της βεντέτας, που δεν αποτελεί στοιχείο που θα πρέπει να συντηρηθεί.
 
Όσο για τις δυσκολίες πλήρους καταγραφής, λόγω ακριβώς της φύσης της άυλης κληρονομιάς, ο κ. Δρύνης επισήμανε πως δεν υπάρχει πολιτισμική έκφανση που να είναι μονομερής, με την έννοια ότι δεν έχει υλική διάσταση και έτσι είναι αντιφατικό να υποστηρίζει κανείς κάτι τέτοιο. Ακόμα και οι χορευτές, τόνισε, θα έλεγε κανείς ότι έχουν ένα στοιχείο κατ’ εξοχήν άυλου πολιτισμού, έχει πολύ έντονο το στοιχείο της υλικότητας, το ανθρώπινο σώμα, τα μουσικά όργανα, ακόμα και η ανθρώπινη φωνή παράγεται μέσα από τις λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος.
 
Έτσι η επιλογή πέφτει πρωτίστως στις ιεραρχήσεις που κάνουν οι τοπικές κοινωνίες, οι οποίες αφορούν τις προτεραιότητές τους, με αυτό που θεωρούν οι ίδιοι σημαντικό για την ταυτότητά τους. «Ο δικός μας ρόλος δεν είναι να επιβάλλουμε ως Υπουργείο Πολιτισμού τις ιεραρχήσεις ή να επιβάλλουμε εμείς το τι πρέπει να θέλουν οι τοπικές κοινότητες, αλλά να συνεργαστούμε μαζί τους προκειμένου να αναδείξουμε ότι θεωρούν οι ίδιες συστατικό στοιχείο της ταυτότητάς τους».
 
Βέβαια υπάρχουν πολλά πεδία εφαρμογής της σύμβασης, ένα από τα οποία είναι οι εγγραφές στις τρείς λίστες που προβλέπει, τον αντιπροσωπευτικό κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, τον κατάλογο με τις καλές πρακτικές και τον κατάλογο με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά που βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.
Η χώρα μας, όπως παρατήρησε ο κ. Δρύνης, έχει ήδη εγγράψει τέσσερα στοιχεία στον αντιπροσωπευτικό κατάλογο, προετοιμάζει άλλα δύο, και γενικότερα βρίσκεται σε καλό δρόμο. Όμως η εγγραφή δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά στόχος του Υπουργείου είναι «να συγκροτηθούν σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης του πολιτισμικού πλούτου σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, συνδέοντάς τα με την βιώσιμη ανάπτυξη, τις ανάγκες για προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την ανάδειξη των φυσικών και παραγωγικών πόρων των περιοχών». 

Αγγελική Γιαννακίδου «Δεν μπορούμε να σκεφτούμε τον πολιτισμό χωρίς μια Περιφερειακή Πολιτιστική Πολιτική»

Η εκδήλωση έκλεισε με παραδείγματα ανάδειξης της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, με παρεμβάσεις από τους Άλκηστη Βλάχου, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Πολιτισμού «Δημωφέλεια» Δήμου Καβάλας και την Βασιλική-Ζαφειρία Υψηλάντη, προϊσταμένη Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Δήμου Καβάλας, για τη δράση «Παίξε έξω από το κουτί. Όταν η ζωντανή παράδοση συναντά τη γειτονιά», την κ. Ιφιγένεια Παπακωνσταντίνου, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Μουσείο Μετάξης στο Σουφλί με θέμα «Η Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς μέσω του Δικτύου μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς».
 
Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε όμως, η τοποθέτηση της κ. Αγγελικής Γιαννακίδου από το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης, η οποία μίλησε για την αναγκαιότητα να υπάρξει μια ολοκληρωμένη Περιφερειακή πολιτιστική πολιτική για την Άυλη κληρονομιά. Η κ. Γιαννακίδου τόνισε ότι ο πολιτισμός, αποτελεί κομμάτι της πολιτικής, «για αυτό και δεν μπορούμε να σκεφτούμε τον πολιτισμό χωρίς μια περιφερειακή πολιτιστική πολιτική, η οποία είναι σχεδόν ανύπαρκτη ή εξαντλείται σε φεστιβαλικές εκδηλώσεις, χρησιμοποιώντας τους πολιτιστικούς φορείς ως δεξαμενές ψήφων». Για αυτό και θεωρεί πως θα πρέπει πλέον να φύγουμε από αυτό και να δούμε τον τόπο μας διαφορετικά.
 
Βέβαια παραδέχτηκε ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια έχει χτιστεί μια αμφίδρομα κακή σχέση, όμως κατέθεσε την πεποίθησή της πως το προσωπικό καλό, θα προκύψει μέσα από το κοινό καλό, και το κοινό καλό δεν μπορεί να βγει μέσα από τέτοιου είδους διαδικασίες και διαχειρίσεις.
 
Απευθυνόμενη τέλος προς τον κ. Δρύνη, τόνισε πως είναι πολύ καλή η προσπάθεια που κάνει το υπουργείο, η οποία όμως θεωρεί πως θα έπρεπε να γίνει σε ένα άλλο χρόνο και ίσως σε μια άλλη μορφή τύπου σεμιναρίων.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.