99 +1 χρονια ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Πέρασαν κιόλας 100 χρόνια, βρε πώς περνάνε τόσο γρήγορα!!! Άλλοτε εύκολα κι άλλοτε πολύ δύσκολα. Είναι η στιγμή που πιάνεις το μολύβι (πληκτρολόγιο εν προκειμένω) και πρέπει να τιμήσεις τα στερνά χρόνια της προγιαγιάς των παππούδων σου, όλα τα χρόνια των γονιών σου, τα περισσότερα από τα δικά σου και τα πρώτα χρόνια των παιδιών σου ή των εγγονιών σου. Σε αυτά τα 100 χρόνια στριμώχνονται 3 έως 4 γενιές, λογικά.
 
Η πολυπολιτισμική Θράκη  θέλει να διηγηθεί τη νεότερη ιστορία της. Ας την δούμε με τη ματιά ενός  αθάνατου ανθρώπου (της φαντασίας μας) που ζούσε και θα ζει στον ευλογημένο αυτό τόπο. Θα ξεκινήσουμε πριν από 107 χρόνια με τους Βαλκανικούς πολέμους. Οι πυροβολισμοί είναι σχετικά κοντά στην Μακεδονία, αλλά στην Θράκη δεν πέφτει ούτε μία ντουφεκιά. Σε λίγο καιρό οι Θρακιώτες μαθαίνουν ότι ο ελληνικός στόλος επιτέθηκε από θαλάσσης και χωρίς καμιά αντίσταση αποβιβάστηκαν οι Έλληνες στα παράλιά της. Η οθωμανική αυτοκρατορία είχε αρχίσει να καταρρέει, το έβλεπαν στην καθημερινότητά τους Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι κι Εβραίοι. Ο πολύς στρατός είχε μαζευτεί για να προστατέψει την Κωνσταντινούπολη. Η Θράκη μένει αφύλακτη. Και ξαφνικά ενώ η Θράκη περιτριγυρίζεται από πόλεμο, τα όπλα σταματούν. Οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν ότι αυτή η λωρίδα γης πρέπει να πάει στην Βουλγαρία. Δηλαδή σε ένα κράτος που μέχρι τότε τον τόπο αυτό τον προσεταιριζόταν με βίαιους κομιτατζήδες και λήσταρχους. Οι μόνοι που χαίρονται είναι οι λιγοστοί ντόπιοι βουλγαρόφωνοι. Οι ντόπιοι ελληνόφωνοι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι δυσκολεύονται να επιβιώσουν στην πρώτη αυτή Κατοχή, σε ένα καθεστώς που προσπαθεί να εκβουλγαρίσει τα πάντα με κάθε μέσο. Πρόσφυγες από την Κομοτηνή και την Μαρώνεια (2η σε πληθυσμό πόλη τότε) φεύγουν για την Καβάλα και λιγότεροι για άλλα μέρη. Μουσουλμάνοι εκτοπίζονται επίσης. Η Κατοχή είναι σκληρή για όλους όσους υπομονετικά παραμένουν στις εστίες τους. Περνάει ο καιρός κι έρχεται ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι δυνάμεις της Αντάντ προελαύνουν χωρίς αντίσταση. Η Θράκη απελευθερώνεται πάλι χωρίς πόλεμο, δίνεται στην κυριαρχία της Ελλάδας. Μόνο και μόνο με την επιβλητική παρουσία των συμμάχων παραδίνεται σε Ελληνική Διοίκηση ως το 1921 σχεδόν όλη η Θράκη. Όλες οι εθνότητες πανηγυρίζουν τον διωγμό των Βουλγάρων, αλλά οι τουρκόφωνοι ακόμη πιο πολύ. Οι ντόπιοι βουλγαρόφωνοι είναι οι μόνοι που πρέπει να στεναχωριούνται. Χωρίς κάποια αντίποινα προς αυτούς, παραμένουν στα χωριά τους ειρηνικά και αναίμακτα για άλλα 3 χρόνια.
 
Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’20 έχουν πολλές ανακατατάξεις. Ο πόλεμος είναι πάλι μακριά αλλά ο ελληνικός στρατός ηττάται στη Μικρά Ασία. Πολλοί πρόσφυγες από την Μικρά Ασία καταφθάνουν στην πάντα φιλειρηνική και σχεδόν άοπλη Θράκη. Όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφασίζουν κάτι αναπάντεχο(Συνθήκη Μουδανιών). Ο συνολικός χριστιανικός πληθυσμός της ανατολικά του Έβρου Θράκης θα περάσει στη δυτική πλευρά και τουρκόφωνοι θα μετοικίσουν ανατολικά του ποταμού. Μια μεγάλη ταλαιπωρία για εκατομμύρια απλών ανθρώπων. Συμβιβάζονται όμως με το πεπρωμένο τους. Αμέσως μετά βγαίνει άλλη διαταγή πάλι εκατοντάδες χιλιάδες θα μετακινηθούν στην ανταλλαγή Ελληνόφωνων της Βουλγαρίας με τους βουλγαρόφωνους της Ελλάδας (1924).
 
Η Θράκη στο σύνολό της πλέον (ανατολική, δυτική και βόρεια) κατοικείται από περισσότερους πρόσφυγες παρά ντόπιους. Η δυστυχία βρίσκεται παντού. Οι πρόσφυγες με λίγα υπάρχοντα και περιουσίες περιμένουν τη διεθνή βοήθεια που έρχεται αλλά δεν είναι αρκετή. Η φτώχεια και η παντελής έλλειψη χρήματος είναι καθημερινότητα. Ο μεσοπόλεμος περνά με τη διεθνή οικονομική κρίση να βρίσκει όλη την Ελλάδα σε δυστυχία. Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος έρχεται, η Θράκη αντιστέκεται στα οχυρά των βορείων συνόρων, αλλά υπερισχύουν οι δυνάμεις του Άξονα. Οι Γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις με τις Βουλγαρικές καταλαμβάνουν την Θράκη χωρίς να πέσει ούτε ντουφεκιά εντός του εδάφους της (πάλι) και παραδίδουν τη διοίκησή της στους βόρειους γείτονες. Για δεύτερη φορά επιχειρείται εκβουλγαρισμός και  αυτή η Κατοχή αφήνει το πιο σκληρό αποτύπωμά της με την ολική εξόντωση των Εβραίων της Θράκης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί. Από τον μεσαίωνα, που η Εβραϊκή κοινότητα ήταν ένα σημαντικό τμήμα της κοινωνίας του τόπου, πλέον δεν υπάρχει πια. Η αντίσταση στις δυνάμεις κατοχής υπάρχει αλλά δεν είναι οργανωμένη και μετρά μόνο θύματα. Μετά την κατάρρευση του Άξονα και την απαλλαγή από ξένους στρατούς στον τόπο πρώτη φορά ακούγονται ντουφεκιές και πόλεμος. Είναι ο Εμφύλιος που χωρίζει φίλους, συγγενείς, συγχωριανούς σε δύο στρατόπεδα και δηλητηριάζει τις σχέσεις των ανθρώπων με στιγματισμούς και προκατάληψη. 
 
Όλα αυτά τα έζησαν οι παππούδες μας μέσα σε μόλις 35 χρόνια. Σε αντίθεση με όλα αυτά, η  πλειονότητα των γονέων μας έζησαν την άνοδο στην ποιότητα ζωής. Από το 1950 και μετά κάθε μέρα που ξημέρωνε ήταν καλύτερη από την προηγούμενη. Η τεχνολογία και η καθημερινή άνοδος του βιοτικού επιπέδου είναι γεγονός. Μέσα στην ευμάρεια των δεκαετιών που ακολουθούν μέχρι το 2009, ξεχνιούνται τα πάντα, ξεχνιούνται τα μίση, αλλά ξεχνιέται και η ιστορία που επιστρέφει αμείλικτη δίνοντας ένα γερό μάθημα με την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας. Τόσα πολλά χρόνια ο άνθρωπος της Θράκης ζούσε με μέτρο, με αποταμίευση, με πολλή δουλειά και ο τρόπος ζωής αυτός είχε αποτέλεσμα.  Ξαφνικά ο νεοπλουτισμός αλλοιώνει αξίες, ιδανικά και συνήθειες ακόμη και από τους γηραιότερους. Ξεχνούν και οι ίδιοι ακόμη και το ρητό που έλεγαν στους νεότερους «Μια Κατοχή σας χρειάζεται» ή «Δεν θα έρθει μια Κατοχή; θα σας βάλει μυαλό!». Η Κατοχή άλλωστε είναι κάτι συνηθισμένο στη Θράκη. Αυτή την οικονομική κρίση έμελλε να την ζήσουν τα εγγόνια ή δισέγγονα των προσφύγων με απώλεια θέσεων εργασίας, πτώση όλων των οικονομικών δεικτών και αξιών. Ευτυχώς από άμυνα επιστρέφουν οι αξίες της οικογένειας, της ολιγάρκειας, του μέτρου, της αντικειμενικότητας και της συλλογικότητας. Η κρίση αυτή, που ίσως τελειώνει κάπου στο σήμερα, δίνει ένα μάθημα σε όλους.

Η Ιστορία του τόπου είναι όμως που πρέπει να μας διδάξει περισσότερα. Όπως την ισότητα, την δημοκρατία, τη σύνεση, την εξαφάνιση του φανατισμού, την προστασία του περιβάλλοντος, τον σεβασμό στους γραπτούς και άγραφους νόμους, και τόσες άλλες αξίες που οι παλιοί τις συμπεριλάμβαναν όλες με τη λέξη «ανθρωπιά». Αυτή την ανθρωπιά οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε παντοτινά και να τη μεταλαμπαδεύσουμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας.
 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.