Το AUKUS δεν στηθηκε εν μια νυκτι

Το σύμφωνο ασφαλείας που σηκώνει… φουρτούνα στον Ειρηνικό και στον Ινδικό ωκεανό δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία· οι αποφάσεις ήταν ειλημμένες και πολλοί σύμμαχοι των ΗΠΑ εντός Ε.Ε. έχουν κάθε λόγο να νιώθουν αδικημένοι που έμειναν στο σκοτάδι, την ώρα που η μετα-Brexit Βρετανία αναβαθμίστηκε αισθητά στη διεθνή γεωστρατηγική σκηνή.

Το σύμφωνο ασφαλείας AUKUS που οι ΗΠΑ σύναψαν «με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο καταδεικνύει ότι θέλουμε να εργαστούμε με τους εταίρους μας, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, για να διασφαλίσουμε μια ελεύθερη και ανοιχτή ζώνη» στον Ινδικό και τον Ειρηνικό ωκεανό, επέμεινε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντονι Μπλίνκεν, προσπαθώντας να «χρυσώσει το χάπι» στη Γαλλία -«μια ζωτική σύμμαχο» όπως υπογράμμισε-, αλλά και σε όλη την Ε.Ε. που λίγο μετά το φιάσκο του Αφγανιστάν ξαναπιάστηκε από τον Λευκό Οίκο στον «ύπνο».

Με το τριμερές αγγλοσαξονικό σύμφωνο που ανακοινώθηκε αιφνιδιαστικά προχθές: α) ανατρέπονται οι γεωπολιτικές ισορροπίες, β) μπαίνει σε πρώτο πλάνο το «δόγμα Μπάιντεν» για ανάσχεση της Κίνας, γ) ωθείται η Βρετανία του Brexit στο διεθνές προσκήνιο, και δ) η μη πυρηνική Αυστραλία γίνεται η δεύτερη χώρα -μετά τη Βρετανία- που αποκτά επίσημα πρόσβαση στην πυρηνική τεχνολογία των ΗΠΑ, βάζοντας έτσι «πλώρη» να γίνει η έβδομη δύναμη στον κόσμο με πυρηνοκίνητα υποβρύχια τον πολεμικό ναυτικό της στόλο.

Ομως οι αποκαλύψεις της αυστραλιανής εφημερίδας «Sydney Morning Herald» δεν αφήνουν περιθώρια για παρερμηνείες. Οπως προκύπτει, ήταν μια εδώ και καιρό προειλημμένη μυστική απόφαση μεταξύ Ουάσινγκτον, Λονδίνου και Καμπέρας, που οριστικοποιήθηκε τον περασμένο Ιούνιο κιόλας στην Κορνουάλη, κατά την τελευταία ημέρα της συνόδου των G7, πίσω από τις «πλάτες» των συμμετεχόντων Ευρωπαίων ηγετών. Τις ίδιες που χτυπούσε συγκαταβατικά μετέπειτα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στις συνόδους κορυφής των ΗΠΑ-Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, ασκώντας ασφυκτικές συμμαχικές πιέσεις για τη συγκρότηση ενιαίου μετώπου κατά της Κίνας.

Πρόκειται για μια «συνεκτική εκδοχή του πραγματιστικού ρεαλισμού» γράφει σε ανάλυσή του για το «δόγμα Μπάιντεν» το περιοδικό Foreign Policy: «Ενας τρόπος σκέψης που βάζει στο επίκεντρο την προώθηση απτών αμερικανικών συμφερόντων, αναμένει από άλλα κράτη να επιδιώξουν τα δικά τους συμφέροντα και σηματοδοτεί αλλαγή πορείας, ώστε οι ΗΠΑ να πάρουν αυτό που χρειάζονται σε έναν ανταγωνιστικό κόσμο».

Στην ουσία πρόκειται για «μια μορφή συνέχειας του συνθήματος “Πρώτα η Αμερική” του Ντόναλντ Τραμπ» και της μονομέρειας που αυτό πρεσβεύει, εκτιμά o Μπέντζαμιν Χαντάντ, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου του αμερικανικού think-tank Atlantic Council. Για την Ουάσινγκτον «προτεραιότητα είναι ο ανταγωνισμός με την Κίνα» επισημαίνει ο Γάλλος αναλυτής στο πρακτορείο AFP. «Όλα τα άλλα είναι απλώς αντιπερισπασμός».

Τα βλέμματα στις επόμενες κινήσεις

Τα βλέμματα όλων είναι τώρα στραμμένα στις ένθεν κακείθεν επόμενες κινήσεις. Οι διατλαντικοί συμμαχικοί τριγμοί είναι ωστόσο ήδη αισθητοί, ενόσω το Πεκίνο «τρίζει τα δόντια». Πιο οργισμένη από όλους του συμμαχικού «στρατοπέδου» είναι, εύλογα, η Γαλλία. Αν και εκ των στενότερων συμμάχων της Ουάσινγκτον, βγήκε από το AUKUS πολλαπλώς ζημιωμένη. Κατ’ αρχάς οικονομικά με την ακύρωση από την Καμπέρα του συμβολαίου για την προμήθεια 12 συμβατικών υποβρυχίων, ύψους 56 δισεκατομμυρίων ευρώ (από τα οποία πρόλαβε να πάρει μόλις τα 2).

Χθες, σε μια συμβολική πρώτη αντίδραση, το Παρίσι ακύρωσε προγραμματισμένη δεξίωση στην οικία του Γάλλου πρέσβη στις ΗΠΑ, που είχε οργανωθεί για τα 240 χρόνια από την περίφημη ναυμαχία του Τσέζαπικ, με την οποία (τι ειρωνεία!) το γαλλικό ναυτικό επικράτησε του βρετανικού στόλου σε μια αποφασιστικής σημασίας νίκη για τον πόλεμο της αμερικανικής ανεξαρτησίας.

Οι κινήσεις της Κίνας

Στον αντίποδα η Κίνα -που καταγγέλλει «ψυχροπολεμική νοοτροπία» και προειδοποιεί για νέα κούρσα εξοπλισμών στην «καυτή ζώνη» του Ειρηνικού- έκανε ήδη την πρώτη ρελάνς. Χθες κιόλας κατέθεσε αίτημα ένταξης στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου CPTPP, στην περιοχή του Ειρηνικού, στην οποία μεταξύ άλλων συμμετέχουν η Αυστραλία, ο Καναδάς, το Βιετνάμ και η Σιγκαπούρη (πρόκειται για τη μετεξέλιξη της TPP από την οποία οι ΗΠΑ αποχώρησαν επί προεδρίας Τραμπ).

Σφυρηλατώντας, δε, περαιτέρω τις περιφερειακές συμμαχίες ο Κινέζος πρόεδρος Σι συμμετείχε στη χθεσινή σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης, νεύοντας νοητά με κατάφαση στην πρόταση του Ρώσου προέδρου Πούτιν για μια υπό ρωσο-κινεζική ηγεσία συμμαχία, με άξονα το Αφγανιστάν, προς αναπλήρωση των στρατηγικών κενών που αφήνουν πίσω τους οι ΗΠΑ. Οι εφεξής εξελίξεις προδιαγράφονται «πυκνές».

Πηγή: efsyn.gr/Μαργαρίτα Βεργολιά

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.