«Νεκροταφειο» ηλεκτρικων συσκευων τα ντουλαπια μας
Ενα ευρωπαϊκό νοικοκυριό διαθέτει κατά μέσον όρο 101 ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Από αυτές, οι δεκατέσσερις βρίσκονται φυλαγμένες, παροπλισμένες κάποιες, αλλά σε αχρηστία, παρότι οι δέκα λειτουργούν κανονικά – οι υπόλοιπες τέσσερις είναι χαλασμένες. Η έρευνα που πραγματοποίησε το WEEE Forum πιστοποιεί αυτό που όλοι γνωρίζουμε, ότι στα συρτάρια, στα ντουλάπια, στις αποθήκες των σπιτιών όλων μας μένουν ξεχασμένες συσκευές (από παλιά πλυντήρια, τηλεοράσεις και φούρνους μικροκυμάτων μέχρι χαλασμένα κινητά, ακουστικά, τηλεκοντρόλ, φορτιστές και κάθε είδους καλώδια).
Το WEEE Forum είναι μια παγκόσμια ένωση με έδρα στις Βρυξέλλες που εκπροσωπεί σαράντα επτά Οργανισμούς Ευθύνης Παραγωγών (ΟΕΠ) σε όλο τον κόσμο και στοχεύει να καταστεί το κορυφαίο παγκοσμίως κέντρο διαχείρισης ηλεκτρονικών αποβλήτων – οι ΟΕΠ του φόρουμ έχουν συλλέξει, απορρυπάνει και ανακυκλώσει ή αποστείλει για προετοιμασία προς επαναχρησιμοποίηση 28,5 εκατ. τόνους απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ). Σύμφωνα με την έρευνα του 2022, που παρουσιάζει αποκλειστικά η «Καθημερινή», με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Ανακύκλωσης Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (International E-Waste Day), στις 14 Οκτωβρίου, οι πέντε κυριότερες κατηγορίες μικρών προϊόντων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού είναι:
- Μικρές ηλεκτρονικές συσκευές και αξεσουάρ, όπως ακουστικά κεφαλής, αντάπτορες, τηλεκοντρόλ.
- Μικροσυσκευές, όπως ρολόγια, σίδερα κ.ά.
- Συσκευές πληροφορικής, όπως εξωτερικοί σκληροί δίσκοι, ρούτερ, πληκτρολόγια, ποντίκια, και αξεσουάρ όπως καλώδια.
- Κινητά και smartphones.
- Εξοπλισμός για παρασκευή φαγητού όπως τοστιέρες, ψηστιέρες κ.ά.
Σχετικά με τους λόγους για τους οποίους οι Ευρωπαίοι πολίτες δήλωσαν ότι δεν ξεφορτώνονται αυτά τα προϊόντα, το μεγαλύτερο ποσοστό, 46%, δήλωσε ότι «μπορεί να τα χρησιμοποιήσω ξανά στο μέλλον». Ενα 13% παραδέχτηκε ότι «έχουν συναισθηματική αξία», το 15% ομολόγησε ότι «σχεδιάζω να τα πουλήσω ή να τα χαρίσω κάποια στιγμή στο μέλλον», ενώ ένα 9% πιθανολογεί ότι «ίσως να έχει κάποια αξία στο μέλλον». Οι απαντήσεις πάντως που ξεχωρίζουν είναι «δεν ξέρω πώς να τις ξεφορτωθώ» (7%) και «δεν έχω κάποιο κίνητρο να τις ανακυκλώσω» (1%). Ενθαρρυντικό δε είναι το γεγονός ότι κανένας από τους ερωτώμενους δεν απάντησε ότι «δεν με ενδιαφέρει τι θα συμβεί στις χαλασμένες ηλεκτρονικές συσκευές».
Πρόκληση
Τι είναι όμως αυτό που μας αποτρέπει από το να προχωρήσουμε στην ανακύκλωση των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών μας σκουπιδιών; «Ενας ανασταλτικός παράγοντας είναι η ίδια η διαδικασία της ανακύκλωσης και εδώ έγκειται και η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς, αυτή της αλλαγής κουλτούρας ανακύκλωσης στη χώρα μας. Να συνειδητοποιήσουμε ότι αξίζει να μπούμε στη διαδικασία διαχωρισμού των αποβλήτων και εναπόθεσής τους στο σωστό σημείο, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να μπούμε στον κόπο να τα μεταφέρουμε στα συνεργαζόμενα σημεία συλλογής ηλεκτρικών συσκευών», σημειώνει ο κ. Μάριος Ιντζελέρ, διευθύνων σύμβουλος της «Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε.», του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού, μέλους του WEEE Forum. «Εμείς από την πλευρά μας φροντίζουμε να διευρύνουμε συνεχώς το δίκτυο της συλλογής μας, εμπλουτίζοντάς το διαρκώς με νέα σημεία, έτσι ώστε κάθε πολίτης να έχει πρόσβαση σε έναν κάδο ανακύκλωσης μικροσυσκευών, λαμπτήρων και δοχείων τόνερ και μελανιών, όσο το δυνατόν πιο κοντά του γίνεται. Παράλληλα, αναφορικά με τις μεγάλες συσκευές, η συνεργασία με τους ΟΤΑ κρίνουμε ότι θα έπρεπε να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα ανακύκλωσης των ΑΗΗΕ και στοχεύουμε σε αυτήν την κατεύθυνση. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση “πράσινων σημείων”, καθώς και η ενεργοποίηση των πολιτών μέσω κινήτρων για μείωση των δημοτικών τελών κρίνουμε ότι θα δημιουργούσε σίγουρα θετικό πρόσημο».
Σε πρόσφατη έρευνα που διενεργήθηκε στην Ελλάδα, για λογαριασμό της Ανακύκλωσης Συσκευών Α.Ε., το 70% του κοινού ανέφερε ότι αισθάνεται ότι η ανακύκλωση συσκευών είναι δική του προσωπική ευθύνη και το 76% ότι την τελευταία τριετία έχει ανακυκλώσει κάποια συσκευή. Διαπιστώθηκε ωστόσο ότι υπάρχουν δύο βασικές λανθασμένες αντιλήψεις, που αποδεικνύουν την ύπαρξη ανάγκης ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού: Το 42% των Ελλήνων πολιτών θεωρεί (εσφαλμένα φυσικά) ότι οι μικρές οικιακές συσκευές μπορούν να εναποτεθούν στους κάδους των υπόλοιπων συστημάτων ανακύκλωσης (χαρτιού, συσκευασιών κ.λπ.). Επίσης, το 19% συμπεριλαμβάνει στους αποδεκτούς τρόπους ανακύκλωσης την εναπόθεση συσκευών στον δρόμο και την περισυλλογή τους από γυρολόγους, αγνοώντας τους κινδύνους που ενέχει αυτό για το περιβάλλον λόγω της ανεξέλεγκτης διαχείρισης και απόρριψης επικίνδυνων για την υγεία του πλανήτη και τη δική μας υλικών.
Πολλαπλά οφέλη
«Μια χώρα, όταν ανακυκλώνει σωστά τις ηλεκτρικές και τις ηλεκτρονικές της συσκευές, πετυχαίνει πολλαπλά οφέλη, όπως τη μείωση του συνολικού όγκου των απορριμμάτων καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος από τοξικές ουσίες που είναι πολύ πιθανό να απελευθερωθούν, ως απόβλητα, αν δεν τις διαχειριστεί σωστά. Εμείς ως συλλογικό σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, έτσι ώστε να μην υπάρχει καμιά συσκευή ή εξοπλισμός προς ανακύκλωση στη χώρα μας, που να μην τυγχάνει ορθής διαχείρισης είτε μέσω επαναχρησιμοποίησης ή ανακύκλωσης μέσω των κατάλληλων τεχνικών υποδομών», σημειώνει ο κ. Ιντζελέρ.
Οι αριθμοί
- 101 ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές διαθέτει κατά μέσον όρο ένα ευρωπαϊκό νοικοκυριό και 14 από αυτές βρίσκονται παροπλισμένες.
- 42% των Ελλήνων θεωρούν ότι οι μικρές οικιακές συσκευές μπορούν να εναποτεθούν στους κάδους των υπόλοιπων συστημάτων ανακύκλωσης (χαρτιού, συσκευασιών κ.λπ.).
- 19% συμπεριλαμβάνουν στους αποδεκτούς τρόπους ανακύκλωσης την εναπόθεση συσκευών στον δρόμο και την περισυλλογή τους από γυρολόγους.
Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
