Ιστορια, γεωγραφια και επισκεψεις σε μουσεια για να γινουν Ελληνες

«Επειτα από 20 χρόνια στην Ελλάδα έχω αποκτήσει ισχυρούς δεσμούς και θεωρώ τη χώρα σας δεύτερη πατρίδα μου», λέει στην «Κ» σε άπταιστα ελληνικά η Ολγα Ασέγεβα, η οποία μετανάστευσε από την Ουκρανία το 2002. Η κ. Ασέγεβα παρακολούθησε τα σεμινάρια προετοιμασίας για τις εξετάσεις πιστοποιητικού επάρκειας γνώσεων για πολιτογράφηση, τα οποία διοργανώνει από τον Οκτώβριο του 2022 ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με την ομάδα εθελοντών Γέφυρες και την υποστήριξη της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

«Οι συμμετέχοντες, οι οποίοι ζουν πάνω από 15 χρόνια στην Ελλάδα, έχουν πολύ καλό επίπεδο στον προφορικό λόγο, αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον γραπτό, τις οποίες προσπαθούν να ξεπεράσουν, παρά τα εξαντλητικά τους ωράρια εργασίας», επισημαίνει η Ηλιάδα Διαμαντώνη, ιστορικός, εθελόντρια εκπαιδεύτρια στις Γέφυρες, που ασχολείται με τη διδασκαλία ελληνικών σε ξένους για πάνω από δέκα χρόνια. «Τα μαθήματα δεν εστιάζουν μόνον στη γραμματική και το συντακτικό, αντίθετα ασχολούμαστε εξίσου με την Ιστορία, τη γεωγραφία, τους πολιτικούς θεσμούς – όλα δηλαδή τα εξεταζόμενα αντικείμενα».

Οπως επισημαίνει στην «Κ» η Μελίνα Δασκαλάκη, εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος υποστήριξης και κοινωνικής ένταξης μεταναστών και προσφύγων, «τα σεμινάρια είναι περισσότερο ένα mentoring μύησης στο τι σημαίνει να είσαι Ελληνας, χωρίς να εξωραΐζουμε ούτε να υποτιμούμε την ελληνικότητα». Η αρχική ιδέα προήλθε από τη συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου, που μετέφερε την εμπειρία ανάλογων σεμιναρίων στο Παρίσι και εν συνεχεία ανέλαβε τη διεξαγωγή των σεμιναρίων διαδικτυακά στη διάρκεια του lockdown. «Λόγω των δικών της υποχρεώσεων δεν μπορούσε να συνεχίσει και αναζητήσαμε άλλον εταίρο, καθώς η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή».

Ανοιξε η πλατφόρμα για αιτήσεις συμμετοχής στις εξετάσεις ιθαγένειας

Παράλληλα, με την οικονομική υποστήριξη της Υπατης Αρμοστείας, οι συμμετέχοντες πραγματοποιούν επισκέψεις και εξορμήσεις πολιτιστικού και ιστορικού περιεχομένου. «Επισκεπτόμαστε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, πάμε θέατρο», καταλήγει η κ. Δασκαλάκη, που φιλοδοξεί μέσω του «Δικτύου πόλεων για την ένταξη» να μεταφέρει την τεχνογνωσία και σε άλλους δήμους της Ελλάδας.

Κυρίως γυναίκες

Στα σεμινάρια προσέρχονται σχεδόν αποκλειστικά γυναίκες. «Είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας: οι άνδρες δύσκολα θα ανοίξουν τα βιβλία, οι γυναίκες πάλι δεν διστάζουν να εκτεθούν». Η διαδικασία της μάθησης, άλλωστε, τις ανταμείβει. «Το διάβασμα τις ενδυναμώνει και προσφέρει μια διέξοδο από την πιεστική καθημερινότητα» σχολιάζει η κ. Διαμαντώνη, «ταυτόχρονα, ανοίγονται, δημιουργούνται φιλίες μεταξύ μας». Οι επιδόσεις των μαθητριών της κ. Διαμαντώνη είναι έως σήμερα υψηλές, το ποσοστό επιτυχίας ξεπερνάει το 85%. «Βιώνουν όμως ματαίωση, όταν έπειτα από τόση προσπάθεια τελικά το αίτημά τους απορρίπτεται», παρατηρεί η ίδια.

«Εχω εργαστεί οικιακή βοηθός, πωλήτρια σε τουριστικό κατάστημα, βοηθός μάγειρα, ενώ από το 2016 είμαι ελεύθερος επαγγελματίας και ασχολούμαι με το ηλεκτρονικό εμπόριο», αναφέρει η Ουκρανή επιχειρηματίας. Η κ. Ασέγεβα έχει περάσει τις εξετάσεις πιστοποιητικού επάρκειας γνώσεων για πολιτογράφηση με βαθμολογία 98%, ωστόσο έχει λάβει αρνητική απάντηση στο αίτημά της για πολιτογράφηση. «Τον Οκτώβριο προστέθηκε με αναδρομική ισχύ διάταξη για οικονομικά κριτήρια των αιτούντων» – διευκρινίζει η ίδια τον λόγο της απόρριψης.

Αδικη απόφαση

«Το διάστημα 2015-16 είχα μείνει άνεργη και ετοίμαζα την έναρξη της δικής μου επιχείρησης». Καθώς η υποψήφια φαινόταν οικονομικά ανενεργή για το παραπάνω χρονικό διάστημα, το σύστημα απέρριψε την αίτησή της. «Το θεωρώ αδικία, καθώς δεν έχουν εξετάσει άλλα κριτήρια ένταξης», σχολιάζει η ίδια, «γνωρίζω πολλούς άλλους που έλαβαν αρνητική απάντηση επειδή απασχολούνται στον τουρισμό, με αποτέλεσμα έξι μήνες να εργάζονται και να πληρώνονται και τους υπόλοιπους να ζουν με το επίδομα ανεργίας».

Το νέο σύστημα

Οι πρόσφατες αλλαγές στο σύστημα πολιτογράφησης προκαλούν προβληματισμό στους κόλπους πολλών κοινοτήτων μεταναστών. «Στο προηγούμενο σύστημα οι ενδιαφερόμενοι καλούνταν σε συνέντευξη ενώπιον μιας επιτροπής», θυμάται νομικός με εξειδίκευση στο μεταναστευτικό. «Δεν μπορούσε να διασφαλιστεί το αδιάβλητο της διαδικασίας και ταυτόχρονα δεν υπήρχε η δυνατότητα να εξετάζεται μεγάλο ποσοστό από όσους είχαν καταθέσει αίτηση», αναφέρει τα αρνητικά του παλιού συστήματος, «ταυτόχρονα, όμως, η συζήτηση με τον εξεταζόμενο μπορούσε να προσαρμοστεί στις αντικειμενικές του δυνατότητες βάσει, για παράδειγμα, της ηλικίας του ή του μορφωτικού του επιπέδου». Το τωρινό σύστημα, εφάμιλλο των Πανελλαδικών, είναι μεν αδιάβλητο, αλλά θέτει οριζόντια, συχνά ανελαστικά, κριτήρια. «Συμφωνώ να γνωρίζουν οι εξεταζόμενοι τα βασικά κεφάλαια Ιστορίας της χώρας, αλλά τον αόριστο του “διεξάγομαι” πόσοι γηγενείς δεν τον κλίνουν λάθος;», διερωτάται η κ. Διαμαντώνη. «Το νέο σύστημα δίνει τη δυνατότητα να εξετάζονται περισσότεροι αιτούντες», σημειώνει ο έμπειρος νομικός, «ωστόσο τα οικονομικά κριτήρια που θέτει είναι συχνά εξωπραγματικά, αφενός γιατί έχει προηγηθεί η πανδημία που έπληξε πρωτίστως τους μετανάστες, αφετέρου γιατί παραγνωρίζει ότι πολλοί εργάζονται μαύρα και αυτό όχι από δική τους επιλογή».

Το ευχάριστο, ωστόσο, είναι ότι όσοι πέρασαν επιτυχώς τις εξετάσεις, έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν εκ νέου τα υπόλοιπα έγγραφα, δηλαδή τα ένσημα και τις φορολογικές δηλώσεις κάποιων ετών. «Το πιστοποιητικό επάρκειας γνώσεων για πολιτογράφηση ισχύει εφ’ όρου ζωής».

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.