Ενα ατμοσφαιρικο βιβλιοκαφε στην Αλεξανδρουπολη

Η Αλεξανδρούπολη ανήκει στις νεότερες πόλεις της Ελλάδας, καθώς ιδρύθηκε μόλις το 1875. Ο επιβλητικός φάρος στο πλακόστρωτο της παραλίας αποτελεί το σήμα κατατεθέν της. Σήμερα είναι μια πόλη ζωντανή, μοντέρνα και με διαρκή κινητικότητα. Το πρωινό είναι ηλιόλουστο καθώς περπατώ στα πολυάριθμα σοκάκια και τους κάθετους πεζόδρομους της παραλιακής.

Το κέντρο της πρωτεύουσας του Έβρου είναι ασφυκτικά γεμάτο με κόσμο ο οποίος απολαμβάνει τη βόλτα του. Φτάνοντας στην παλιά αγορά της πόλης διακρίνω ένα ιδιαίτερο στέκι για βιβλιόφιλους. Είναι ένας πολυχώρος σκέψης και δημιουργίας στην οδό Εμπορίου 41 που ξεχωρίζει, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Kafka». Πρόκειται για ένα σύγχρονο και cozy βιβλιοπωλείο-καφέ, εμπνευσμένο ουσιαστικά από αντίστοιχα ευρωπαϊκών χώρων.

Στον φιλόξενο αυτό βιβλιοφιλικό χώρο μπορείς να κάνεις ένα διάλειμμα απ’ την πιεστική καθημερινότητα, να ηρεμήσει και να χαλαρώσει. «Σκοπός μας ήταν να δημιουργήσουμε έναν χώρο τέχνης και πολιτισμού στο κέντρο της πόλης προκειμένου να συμβάλουμε με τις δικές μας δυνάμεις στην πλούσια πολιτιστική παράδοση της πόλης», αναφέρουν οι ιδιοκτήτες Ανδρέας και Κούλα Καφετζή.

«Μετά από είκοσι χρόνια δημιουργικής και συνάμα κοπιαστικής ζωής στην Αθήνα, λειτούργησε καταλυτικά για μας η προοπτική μιας πιο ποιοτικής καθημερινότητας στην επαρχία. Συμφωνήσαμε, λοιπόν, με τον σύζυγό μου ότι είναι χρέος μας να μην αφήσουμε τη γενέτειρά μας να ερημώνει. Έτσι, επιδιώξαμε να επιστρέψουμε σε αυτήν με όλα τα δώρα που μας έχει δώσει η ζωή, ώστε να συμβάλουμε στην πολιτιστική πρόοδο και ανάπτυξή της», προσθέτει η κυρία Κούλα, εξηγώντας τους λόγους της επιστροφής τους στην ακριτική Ελλάδα.

Το βιβλιοκαφέ βασίστηκε στην ιδέα της δημιουργίας μιας νησίδας πολιτισμού η οποία θα συνδυάζει την αγάπη για τα βιβλία, την κοινωνική συναναστροφή και την εξωστρέφεια.

«Επειδή πιστεύουμε ότι ο πολιτισμός σημαίνει ουσιαστική επικοινωνία που ομορφαίνει τη ζωή και μας κάνει καλύτερους ανθρώπους, αποφασίσαμε να δώσουμε βαρύτητα σ’ αυτήν τη διάσταση του χώρου. Μουσικές και ποιητικές βραδιές, παραμύθια, κουκλοθέατρα, θεατρικοί μονόλογοι, αναλόγια, παρουσιάσεις βιβλίων, προβολές ταινιών, ομάδες ανάγνωσης είναι όσα μπορούν να βρουν σ’ εμάς οι επισκέπτες. Είναι πρώτιστο για μας να μαθαίνουμε πράγματα μέσα απ’ τις ζωές των άλλων, να αλληλεπιδρούμε, να ανταλλάζουμε σκέψεις, ιδέες και εμπειρίες», επισημαίνει η κυρία Κούλα.

Και οι δύο είναι γεννημένοι στη Θράκη. Έζησαν και εργάστηκαν στην Αθήνα για πολλά χρόνια, ασχολήθηκαν ενδελεχώς με τον χώρο το βιβλίου και συμφώνησαν να επιστρέψουν πίσω, ανοίγοντας ένα όμορφο βιβλιοπωλείο.

Η Κούλα Καφετζή το 2004 τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας με τον τίτλο του Ιππότη του Τάγματος του Αστέρος της Ιταλικής Αλληλεγγύης, ενώ το 2011 με το Α’ Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης της Ιταλικής Λογοτεχνίας από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης Λογοτεχνίας και Επιστημών του Ανθρώπου. Έχει οργανώσει πλήθος βιβλιοπαρουσιάσεων και λογοτεχνικών εκδηλώσεων, έχει συνεργαστεί με εκδοτικούς οίκους, όπως και με το μεταφραστικό τμήμα της ΕΡΤ. Ακόμη και σήμερα μιλά με πολλή ζέση και τρυφερότητα για την αγαπημένη επαγγελματική της ενασχόληση, η οποία έχει να κάνει με τη μετάφραση ιταλικών βιβλίων, δοκιμίων ή ταινιών.

Ο κ. Ανδρέας Καφετζής είναι απόφοιτος του τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Warwick της Αγγλίας και διετέλεσε ερευνητής στο ΚΠΕ Δημόκριτος. Επίσης, εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και υπήρξε ιδρυτικό μέλος του εκδοτικού οίκου «Δίαυλος». Ποιοι παράγοντες συντέλεσαν στην απόφαση για επιστροφή στην επαρχία; «Κυρίως οι οικογενειακές υποχρεώσεις και η επιθυμία για μια πιο ήρεμη ζωή στη γενέτειρα. Το Kafka ήρθε αργότερα», λέει.

Όταν τους ρωτώ τι είναι αυτό που αγαπούν στην Αλεξανδρούπολη, απαντούν χωρίς δισταγμό. «Αγαπώ τη μαγευτική ομορφιά της θάλασσας που την έχουμε δίπλα μας, τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος, το γεγονός ότι είμαστε πολύ κοντά σε ανέγγιχτες εξοχές της, όπως το Δέλτα του Έβρου, το εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων μέσα στον βράχο με τις βυζαντινές αγιογραφίες, τα ιαματικά λουτρά στην Τραϊανούπολη, τα οποία μάλιστα είναι σχεδόν ανεξερεύνητα και αναξιοποίητα. Μου αρέσει πολύ το ότι σε μόλις τρεις ώρες μπορώ να πάω στην Κωνσταντινούπολη ή στη Σαμοθράκη με την άγρια ομορφιά», αφηγείται η κυρία Κούλα, ενώ ο σύζυγός της συμπληρώνει:

«Το να ζεις στην Αλεξανδρούπολη προξενεί πολλές σκέψεις και εικόνες: μια ήρεμη ζωή που οδηγεί σε ατραπούς μουντής καθημερινότητας και η προσπάθεια να διαρρήξουμε αυτό το κέλυφος. Είναι αλήθεια ότι η πόλη γιγαντώθηκε πληθυσμιακά, όμως λείπουν οι δημιουργικές δυνάμεις που θα προκαλέσουν κυματισμό».

Στη συνέχεια τους ρωτώ ποιο ήταν το τελευταίο βιβλίο που διάβασαν και τους ενθουσίασε. Η κυρία Κούλα απαντά: «Ξέρετε, ο Φραντς Κάφκα, ο σημαντικός αυτός λογοτέχνης, έχει πει: “Τα βιβλία που έχουμε ανάγκη είναι εκείνα που πέφτουν σαν το τσεκούρι στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής μας”. Το βιβλίο, λοιπόν, το οποίο τελευταία έπεσε σαν τσεκούρι στη δική μου ψυχή είναι ο “Κλήρος του αίματος”, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη και είναι της συντοπίτισσάς μας Σωτηρίας Μαραγκοζάκη».

Ο κ. Ανδρέας μας ενημερώνει ότι στην ομάδα ανάγνωσης του βιβλιοπωλείου διάβασαν επανειλημμένως βιβλία σχετικά με το 1922. Και διευκρινίζει: «Επιλέξαμε βιβλία του Στρατή Δούκα, του Ηλία Βενέζη ή του Κοσμά Πολίτη. Βιβλία κλασικά και αξεπέραστα. Προσωπικά, αυτόν τον καιρό έχω εντρυφήσει στην “Αυτοκρατορία του Βαμβακιού” από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, ένα σπουδαίο βιβλίο με πολλαπλές στοχεύσεις, ενώ παράλληλα διαβάζω εντυπωσιασμένος το “Δεν ήμουν πια άνθρωπος” του συγγραφέα-θρύλου στην Ιαπωνία, Οσάμου Νταζάι».

Όσον αφορά το προφίλ των επισκεπτών του Kafka, θα πουν: «Κυρίως νέοι, μαθητές, φοιτητές, επιστήμονες με λάπτοπ και βιβλία μας επισκέπτονται καθημερινά. Η εικόνα, βέβαια, αλλάζει ανάλογα με τις εποχές και τις ώρες της ημέρας. Γενικότερα, θα μπορούσα να πω ότι μας επιλέγουν άνθρωποι κάθε ηλικίας και κοινωνικής τάξης, Έλληνες και μη. Το κοινό χαρακτηριστικό, πάντως, όλων είναι ότι αποζητούν μια ήσυχη, φροντισμένη και φιλόξενη γωνιά με καλή μουσική και γευστικά, χειροποίητα, σπιτικά προϊόντα. Είναι ένα μέρος όπου σμίγουν οι άνθρωποι και έρχονται κοντά. Εδώ μέσα βλέπουμε να στήνονται ανθρώπινες ιστορίες και να αναπτύσσονται φιλίες».

Στο σημείο αυτό ο κ. Ανδρέας σπεύδει να προσθέσει ότι στο πολυποίκιλο κοινό φοιτητών και μαθητών που διαβάζουν προστίθενται και πολλοί ντόπιοι που έρχονται για να πιουν καφέ στο μπρίκι και για κουβεντούλα, καθώς και ταξιδιώτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Και επισημαίνει: «Για μας είναι πολύ σημαντικό το ότι πολλοί που έρχονται είναι από τη Βουλγαρία και πολύ περισσότεροι από την Τουρκία.

Οι εξ Ανατολών γείτονες, με υψηλή μόρφωση οι περισσότεροι απ’ αυτούς, που επιλέγουν να περάσουν λίγο χρόνο στο Kafka ανοίγουν συζητήσεις για το καθεστώς του Ερντογάν και οι απόψεις τους δημιουργούν μια εντελώς αντίθετη εικόνα από αυτήν που προβάλλουν Αθήνα και Άγκυρα».

Όση ώρα βρίσκομαι εκεί συνειδητοποιώ ότι το συγκεκριμένο στέκι έχει εξελιχθεί σε ένα όμορφο σημείο συνάντησης για όλους εκείνους που επιθυμούν ένα ήσυχο μέρος για να εργάζονται εκτός γραφείου ή πανεπιστημίου. Συγχρόνως, υπάρχουν επισκέπτες που αναζητούν μέσα από μια ποικιλία σημαντικών τίτλων ένα νέο μυθιστόρημα, μια μελέτη ή ένα φιλοσοφικό δοκίμιο και ταυτόχρονα εκφράζουν τις σκέψεις, τις ιδέες και τους προβληματισμούς τους. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες η αυλή στο πίσω μέρος παρέχει την κατάλληλη ατμόσφαιρα προκειμένου να ανταλλάξεις απόψεις πάνω σε βιβλιοφιλικά θέματα.

Ποια ήταν τα ευπώλητα αυτής της περιόδου; «Λόγω της μεταφραστικής μου ιδιότητας, και επειδή αγαπώ πολύ τα βιβλία που μεταφράζω και μιλώ αναλυτικά γι’ αυτά, μοιραία κερδίζουν και το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Για μεγάλο διάστημα τη θέση των ευπώλητων στο Kafka κρατούν δύο βιβλία που αγαπήθηκαν πολύ στο παρελθόν, εξαντλήθηκαν και σχετικά πρόσφατα επανεκδόθηκαν από τις εκδόσεις Δίαυλος: “Έρως και Πάθος” και “Η ψυχή της γυναίκας” του Άλντο Καροτενούτο», λέει η κυρία Κούλα και με τη σειρά του ο κ. Ανδρέας απαριθμεί τους υπόλοιπους τίτλους: «Ονειρεύτηκα τη Σανγκάη» του Γιάννη Ξανθούλη και «Ο ανήφορος» του Ν. Καζαντζάκη (Διόπτρα), «Ο Επιβάτης» του Κόρμακ Μακάρθυ, (Gutenberg), «Προπαγάνδα και παραπληροφόρηση» του Άρη Χατζηστεφάνου (Τόπος), «Εκεί που τραγουδούν οι καραβίδες» της Ντέλια Όουεν (Δώμα).

Η συζήτησή μας διακόπτεται πολλές φορές από πελάτες που έρχονται είτε για να ρίξουν μια ματιά στα βιβλία είτε για να ανταλλάξουν χαλαρά κάποιες κουβέντες. Επίσης, είναι γεγονός ότι στους χώρους αυτούς έχουν παρευρεθεί οι περισσότεροι γνωστοί Έλληνες συγγραφείς για κάποια παρουσίαση βιβλίου τους.

Περπατώντας αργότερα προς την παραλία συνειδητοποιώ πόσο σημαντικό είναι ακριτικές πόλεις όπως η Αλεξανδρούπολη να διατηρούν ενεργά κύτταρα πολιτισμού όπως είναι το Kafka.

Info

Εμπορίου 41, Αλεξανδρούπολη

Facebook: https://www.facebook.com/kafetzis.kafka

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.