Μας εβριζαν το ιδιο Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ…

Η τεχνολογική «επανάσταση» στην κάλπη του 1981 και οι άγνωστες ιστορίες από τις εκλογικές αναμετρήσεις 28 ετών

Οι εκλογές και οι ανατροπές που συχνά επιφυλάσσουν· το ελληνικό Δημόσιο και ο ψηφιακός μετασχηματισμός· η αντικειμενικότητα και πώς επιτυγχάνεται· η εκλογική «πίτα» σήμερα. Για όλα μιλήσαμε με τον Ανδρέα Δρυμιώτη, έναν από τους πρωτεργάτες της πληροφορικής στη χώρα μας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εταιρεία Ηλεκτρονικοί Διερευνηταί Δοξιάδη συνέβαλε στην εγκατάσταση μεγάλων υπολογιστικών συστημάτων στα περισσότερα υπουργεία. Ενα από τα σημαντικότερα έργα του, όμως, είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση –με τη δική του πια εταιρεία, τη Δέλτα Πληροφορική– της συγκέντρωσης και μετάδοσης των αποτελεσμάτων όλων των εκλογών στην Ελλάδα από το 1981 μέχρι το 2009: «40+1 νύχτες εκλογών», όπως ο τίτλος του νέου βιβλίου του που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Είναι αλήθεια ότι ο Παύλος Μπακογιάννης ήταν ο πρώτος που διερεύνησε τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν υπολογιστές για τη συγκέντρωση και μετάδοση των εκλογικών αποτελεσμάτων;

Πράγματι. Το 1977, αρκετές εβδομάδες πριν από τις εκλογές της 20ής Νοεμβρίου, μου τηλεφώνησε – δεν τον γνώριζα ακόμα. Ημουν τεχνικός διευθυντής στην Ηλεκτρονικοί Διερευνηταί Δοξιάδη Α.Ε., μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής υπηρεσιών πληροφορικής της χώρας, και παντελώς άσχετος με την πολιτική. Με όλη την αφέλεια του τεχνοκράτη του είπα ότι θα μπορούσαμε να αναλάβουμε το έργο χρησιμοποιώντας τον τελευταίας τεχνολογίας υπολογιστή που είχαμε πρόσφατα εγκαταστήσει στην… ΚΥΠ, στο Γαλάτσι! Υποψιάζομαι ότι του έπεσε το ακουστικό από το χέρι. «Αυτό δεν μπορεί να γίνει», μου απάντησε κοφτά. Ηταν πολύ ευγενής για να μου πει ότι λέω ανοησίες. Εκλογικά αποτελέσματα επεξεργασμένα από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή της ΚΥΠ δεν θα ήταν αποδεκτά από κανέναν.

Πότε η ελληνική πολιτική μπήκε στην ηλεκτρονική εποχή;

Το 1981. Τότε έγινε στη χώρα μας κατανοητή η σημασία των κομπιούτερ. Ενώ στις προηγούμενες εκλογές, του 1977, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε κάνει μια ολόκληρη εβδομάδα να σχηματίσει κυβέρνηση επειδή δεν είχε τελικά αποτελέσματα, στις 18 Οκτωβρίου 1981, ήδη στις 21.30, ο Γεώργιος Ράλλης είχε συγχαρεί τον Ανδρέα Παπανδρέου για τη νίκη του. Αν και η εποχή ήταν ακόμα λίθινη για τη συγκεκριμένη τεχνολογία –δεν υπήρχαν τα P.C. και ένα δωμάτιο σαν αυτό στο οποίο βρισκόμαστε δεν αρκούσε για να χωρέσει τα κομπιούτερ που χρησιμοποιούσαμε–, για πρώτη φορά δείξαμε στους Ελληνες ότι οι υπολογιστές μπορούσαν να τους αλλάξουν τη ζωή. Μόλις πρόσφατα, ο Μιχάλης Μπλέτσας, ερευνητής και διευθυντής πληροφορικής στο Media Lab του ΜΙΤ, αποκάλυψε ότι αποφάσισε να ασχοληθεί με αυτή την επιστήμη παρακολουθώντας τα εκλογικά αποτελέσματα εκείνη τη βραδιά. Αν καταφέραμε να επηρεάσουμε με τέτοιον τρόπο έστω και έναν άνθρωπο, θεωρώ ότι κάναμε σημαντική δουλειά τότε.

Τι θυμάστε πιο έντονα από εκείνες τις εκλογές;

Για εμένα ήταν ορόσημο. Προσφορές είχαν υποβληθεί από τρεις εταιρείες: τη Γραφοτεχνική, την Inter Data και την Ηλεκτρονικοί Διερευνηταί Δοξιάδη, στην οποία πρόεδρος ήταν ο Απόστολος Δοξιάδης και εγώ πλέον γενικός διευθυντής. Ηταν πολύ δύσκολο εγχείρημα. Υλοποιήσαμε το έργο σε μόλις 45 ημερολογιακές ημέρες –και μάλιστα μέσα στο κατακαλόκαιρο– από τη στιγμή που κερδίσαμε τον διαγωνισμό. Στην πραγματικότητα τον… αγοράσαμε. Η συγκέντρωση και μετάδοση των αποτελεσμάτων μάς στοίχισε 5 εκατ. δραχμές και πληρωθήκαμε 2. Αλλά έβλεπα μπροστά: αν πετυχαίναμε, η εταιρεία μας θα αναδεικνυόταν σε πρωτοπόρο της πληροφορικής στην Ελλάδα. Οπως και έγινε.

 «40+1 νύχτες εκλογών»: ποια επεφύλασσε τη μεγαλύτερη ανατροπή;

Οι βουλευτικές εκλογές του Απριλίου 2000. Οι διαφορές ανάμεσα στη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ ήταν ασήμαντες· και οι δύο μπορούσαν να κερδίσουν. Οταν άρχισαν να φτάνουν τα πρώτα αποτελέσματα εκλογικών τμημάτων –και μολονότι το υπουργείο Εσωτερικών δεν είχε ανακοινώσει κανένα συγκεντρωτικό επικράτειας–, στη Ν.Δ. είχαν πιστέψει ότι οι εκλογές είχαν κριθεί υπέρ τους. Εχοντας πρόσβαση σε όλα τα αποτελέσματα, πήγα αμέσως στο γραφείο του υπηρεσιακού υπουργού Εσωτερικών, Γιώργου Κουμάντου, και τον ενημέρωσα ότι ναι μεν εκείνη τη στιγμή προηγούνταν η Ν.Δ., αλλά πρόβλεψή μου ήταν ότι θα κέρδιζε το ΠΑΣΟΚ. Με τη σύμφωνη γνώμη του δεν θα ανακοινώναμε συγκεντρωτικά αποτελέσματα επικράτειας μέχρι να σιγουρευτούμε για το τελικό αποτέλεσμα. Ενημέρωσα και τους εκπρόσωπους της Ν.Δ. «Εσύ να μην ανακατεύεσαι, γιατί είσαι ο εργολάβος», μου είπαν. Κι όμως, επιβεβαιωθήκαμε. Κι όλα αυτά που ακούστηκαν περί λαθροχειριών είναι παραμύθια. Εμείς, οι εταιρείες πληροφορικής, δεν ελέγχουμε τα αποτελέσματα. Οπως έρχονται, τα βάζουμε μέσα στο… καζάνι – κι αυτό ό,τι βγάλει.

Υπήρξε εκλογική αναμέτρηση στην οποία πέσατε έξω στις προβλέψεις σας;

Καμία. Ξέρετε γιατί; Γιατί εκείνη την ώρα πρέπει να αποβάλεις ό,τι ξέρεις, ακόμα και την ψυχή σου να αφήσεις απέξω. Τα νούμερα είναι αμείλικτα κι εσύ διαιτητής, αμερόληπτος.

Δύσκολο άθλημα η αντικειμενικότητα…

Ναι. Αν δεν βάλεις τους κανόνες του παιχνιδιού σωστά εξαρχής, αν κάνεις χάρες σε κάποιον, θα τις βρεις μπροστά σου στις επόμενες εκλογές. Μας έβριζαν το ίδιο και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Υπάρχει μεγαλύτερη απόδειξη της αντικειμενικότητάς μας;

Δεν θα δούμε τους αντιεμβολιαστές στη Βουλή

Η εκλογή του Αλέξη Τσίπρα το 2015 ήταν έκπληξη για εσάς;

Όχι. Νομοτελειακά ήρθε. Όταν και η Ν.Δ. αναγκάστηκε να υπογράψει μνημόνιο, δεν υπήρχε άλλος, έπαιζε χωρίς αντίπαλο. Η αποδόμησή του, όμως, σήμερα είναι πολύ μεγάλη. Και το 20%-23% που δίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ οι τελευταίες δημοσκοπήσεις είναι πολύ υψηλό ποσοστό. Ακριβώς επειδή δεν υπάρχει εναλλακτική για μια μερίδα πολιτών που δεν μπορούν να ψηφίσουν Δεξιά, την ώρα που το ΚΙΝΑΛ μοιάζει με αποκεφαλισμένο κοτόπουλο που τρέχει μέχρι να πεθάνει. Αυτοί οι άνθρωποι, που έχουν μείνει χωρίς ουσιαστική εκπροσώπηση, αναγκαστικά πηγαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ.

Εκλογές βλέπετε σύντομα;

Δεν έχει λόγο ο Κυριάκος Μητσοτάκης να τις επιδιώξει. Όλα δείχνουν ότι τον κάβο τον έχουμε περάσει. Αν η ανάπτυξη το 2022 φτάσει πράγματι το 6%, θα πάει με ούριο άνεμο στις εκλογές, γιατί να βιαστεί; Αλλωστε, δεν έχουμε ακόμα ξεμπερδέψει με την πανδημία.

Θα δούμε τους αντιεμβολιαστές στη Βουλή;

Όχι. Θα τους μοιραστούν ήδη υπάρχοντα κόμματα: ο ΣΥΡΙΖΑ, η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου και το ΜέΡΑ25 του Βαρουφάκη. Δεν βλέπω ισχυρό κόμμα αντιμεμβολιαστών να δημιουργείται. Σύμφωνα με παλαιότερες έρευνες, άλλωστε, όσοι πιστεύουν ότι μας ψεκάζουν είναι περίπου 27%-30%, αλλά ποτέ δεν κατάφεραν να πλησιάσουν αυτά τα ποσοστά σε εκλογές. Ο κόσμος ψηφίζει με άλλα κριτήρια. Το κυριότερο είναι η τσέπη του, κακά τα ψέματα. Κι αυτή τη στιγμή έχει αντιληφθεί ότι με την ανάπτυξη μεγαλώνει η πίτα. Όσο μεγαλώνει ο πλούτος ναι μεν αυξάνεται η ανισότητα, αλλά βελτιώνεται και η ζωή των φτωχών – αυτό το αξίωμα κανείς δεν το έχει αντιληφθεί.

Βλέπετε να αποκτά εκλογική δυναμική το ΠΑΣΟΚ με τον Νίκο Ανδρουλάκη;

Είμαι βέβαιος ότι η εκλογή του Ανδρουλάκη θα δώσει εκλογική δύναμη στο ΠΑΣΟΚ. Με σωστή πολιτική μπορεί να μαζέψει πολλούς ψηφοφόρους από τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι ουσιαστικά «δανεικοί» από το ΠΑΣΟΚ.

Αναφέρεστε συχνά στον Αλαν Τούρινγκ, αυτόν τον ιδιοφυή επιστήμονα που εξωθήθηκε σε αυτοκτονία. Αν τον είχατε απέναντί σας τι θα του λέγατε;

Τι να του πω; Ανατριχιάζω και που το σκέφτομαι… Όλοι εμείς που έχουμε ασχοληθεί με την πληροφορική έχουμε ένα μεγάλο παράπονο: αν ζούσε αυτός ο άνθρωπος, οι υπολογιστές θα ήταν σήμερα μία δεκαετία μπροστά, ίσως περισσότερο.

Τελικά, τι είναι για εσάς το κομπιούτερ, κύριε Δρυμιώτη;

Μέσο αυτογνωσίας. Αν ένα πρόγραμμα δεν δουλεύει, δεν φταίει το κομπιούτερ, αλλά εσύ που το έγραψες.

Ψηφιακό κράτος

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός τον οποίο βιώνει σήμερα η χώρα μας άργησε; Κι αν ναι, γιατί;

Άργησε, αλλά μόνο στο Δημόσιο. Ο ιδιωτικός τομέας παρακολουθεί και ενσωματώνει τις εξελίξεις. Στο Δημόσιο όμως υπήρχαν έντονες αντιδράσεις γιατί η πληροφορική βάζει τάξη. Όπως το είπε ο τέως πρόεδρος της Εσθονίας: «Δεν μπορείς να δωροδοκήσεις ένα κομπιούτερ»! Ευτυχώς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καταλάβει πλήρως το θέμα και γι’ αυτό ανέθεσε όλο το έργο του εκσυγχρονισμού στον Κυριάκο Πιερρακάκη, ο οποίος με τη σειρά του απέδειξε ότι «όπου υπάρχει θέλω, υπάρχει και το μπορώ». Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι θα πετύχει. Μια παρατήρηση μόνο: Για να μπουν γερά θεμέλια και να ολοκληρωθεί η προσπάθεια χωρίς πισωγυρίσματα θα χρειαστεί και μια δεύτερη τετραετία. Εύχομαι και ελπίζω να του τη δώσει ο ελληνικός λαός.

Η συνάντηση

Με υποδέχθηκε στο σπίτι του, με τα σκυλάκια του, την Ελμα και τον Φοίβο, πρώην αδεσποτάκια. Mετά τα της πολιτικής και της πληροφορικής ανατρέξαμε και στα παιδικά του χρόνια. Ο πατέρας του ήταν φαρμακέμπορος, η μητέρα του νοικοκυρά. «Ημουν άτακτο παιδί, αλλά καλός μαθητής. Η αδελφή μου με περνούσε εννέα χρόνια, άρα ήμουν λίγο σαν μοναχοπαίδι. Μέχρι που βρέθηκα στη φυλακή, στα χρόνια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959)», μου είπε δίνοντάς μου το βιβλίο «20 μήνες όμηρος», στο οποίο περιγράφει όσα έζησε στα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς και της Πύλας. Αλλά αυτό θα είναι, ίσως, το θέμα μιας επόμενης κουβέντας.

google-news Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.