Βαγγελης Αυγουλας: «Μπορει να μη υπαρχει συστηματικη γνωση για την προσεγγιση της αναπηριας, αλλα υπαρχει πλεον η συστηματικη διαθεση απο τους πολιτες να μαθουν»

Ο Δικηγόρος και Πρόεδρος της ΑΜΚΕ «Με άλλα Μάτια» Βαγγέλης Αυγουλάς βρέθηκε πριν από λίγα εικοσιτετράωρα στην Κομοτηνή, όπου μεταξύ άλλων συναντήθηκε και με τη διοίκηση του Δήμου Κομοτηνής, ανταλλάσσοντας απόψεις και αποσπώντας δεσμεύσεις για την ενίσχυση της προσβασιμότητάς της και σε άτομα με οπτικές βλάβες.

Ο Βαγγέλης Αυγουλάς ασκεί την ενεργό δικηγορία, ενώ τον περασμένο Νοέμβρη έγινε ο πρώτος στην ιστορία ανάπηρος δικηγόρος που εξελέγη στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Από τον Ιούνιο του 2018 ίδρυσε την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Με Άλλα Μάτια», με στόχο την παροχή υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας, τη λειτουργία της μοναδικής στην Ελλάδα προσβάσιμης διαδικτυακής πύλης ενημέρωσης www.meallamatia.gr, τη διαδραστική εκπαίδευση και εξοικείωση των εταιρειών και των στελεχών τους με τις έννοιες της Συμπερίληψης και της Προσβασιμότητας, καθώς  και την ανάπτυξη δράσεων πανελλαδικά για την εξοικείωση του κοινού με την αναπηρία, ενώ μεταξύ των πολλών του ιδιοτήτων διατελεί Επιστημονικός Συνεργάτης για θέματα Κοινωνικής Πολιτικής του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρα, σύμβουλος Προσβασιμότητας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), αλλά και μέλος της Επιτροπής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος με απόφαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ.

Ο κ.Αυγουλάς μίλησε στον «ΠτΘ» για την αφορμή και τα συμπεράσματα της επίσκεψής του στην πόλη μας, την διαχείριση της αναπηρίας από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Ελλάδας, την σχέση της νομικής επιστήμης με την αναπηρία αλλά και τα αναγκαία βήματα τόσο των ίδιων των αναπήρων ατόμων όσο και του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας για την δημιουργία μιας ισότιμης πραγματικότητας όλων.

Βαγγέλης Αυγουλάς όμως…

ΠτΘ: κ.Αυγουλά βρεθήκατε στην Κομοτηνή, όπου μεταξύ άλλων περιηγηθήκατε ώστε να διαπιστώσετε τι έχει γίνει, αλλά και πόσα απομένουν να γίνουν για τα άτομα με προβλήματα όρασης. Είχατε μάλιστα και σχετική συνάντηση με τον δήμαρχο Κομοτηνής, αποσπώντας την δέσμευσή του για μία σειρά πραγμάτων που αναμένεται να γίνουν. Ποια η άποψη που σχηματίσατε για την πόλη μας;

Β.Α.: Ήρθα στην πηγή, όπως φαίνεται σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, της «μαγικής συνταγής» η οποία όπως φαίνεται τελικά δεν είναι τόσο μαγική. Βασίζεται σε απλά πράγματα, όπως η αληθινή επικοινωνία και η συνεργασία. Γιατί κάπως έτσι η Κομοτηνή έφτασε στην κορυφή της Ευρώπης και έλαβε την ειδική ευρωπαϊκή μνεία ως προσβάσιμη πόλη. Καταφέρατε δηλαδή η τοπική αυτοδιοίκηση και το τοπικό αναπηρικό κίνημα, ο «ΠΕΡΠΑΤΩ» και πολλοί άλλοι δραστήριοι συνάνθρωποί μας να συνεργάζονται σε ένα στρατηγικό τοπικό σχέδιο που δεν αλλάζει και ας άλλαζαν Δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, διοικήσεις,  πρόεδροι στελέχοι κτλ.

ΠτΘ: Έχετε μα κοινή συνισταμένη με τον «ΠΕΡΠΑΤΩ» στον οποίο αναφερθήκατε και ο οποίος ξεκίνησε από τον Αλέξανδρο Ταξιλδάρη, έγινε μια διευρυμένη οικογένεια και ένα στοίχημα που αγκάλιασε ολόκληρη η πόλη. Αντίστοιχα και εσείς στο κομμάτι των ατόμων με οπτικές βλάβες…

Β.Α.: Ο «ΠΕΡΠΑΤΩ» ακόμα και με το όνομά του «διδάσκει». Κάτι που θέλω να παρατηρήσω είναι ότι εδώ ο «ΠΕΡΠΑΤΩ» εκπαιδεύει και τα τοπικά μέσα μαζικής ενημέρωσης όπως εσείς. Για εμάς στην Αθήνα και στο αναπηρικό κίνημα είναι γνωστός ο «ΠτΘ» γιατί την ίδια στιγμή που η αναπηρία χρησιμοποιείται στον δημόσιο λόγο ως προσβλητικός χαρακτηρισμός, εδώ δίνετε δημόσιο βήμα σε όσους θέλουν να διαχωρίσουν τις βλάβες από την αναπηρία και να πουν ότι η ισότιμη αντιμετώπιση είναι υπόθεση όλων.

«Το meallamatia.gr γεννήθηκε γιατί δεν μας κάλυπτε και δεν μας καλύπτει ακόμα αυτό που συμβαίνει δημοσιογραφικά στην Ελλάδα»

ΠτΘ: Δεν έχουν γίνει βήματα μπροστά στην δημοσιογραφία σε σχέση με την αντιμετώπιση των αναπήρων;

Β.Α.: Ξέρετε έτσι ξεκίνησε το «Με άλλα μάτια» το 2010. Το meallamatia.gr είναι μια καθημερινή ηλεκτρονική πύλη ενημέρωσης των ανάπηρων ατόμων, των οικογενειών μας, όσων δουλεύουν στον χώρο της αναπηρίας, της ειδικής εκπαίδευσης, της εργοθεραπείας, των ιατρικών επαγγελμάτων, εθελοντές κ.ο.κ. όσοι σε κάθε περίπτωση θέλουν να ενημερωθούν. Και η ανάγκη του γεννήθηκε γιατί δεν μας κάλυπτε, και δυστυχώς δεν μας καλύπτει ακόμα και σήμερα, αυτό που συμβαίνει δημοσιογραφικά στην Ελλάδα. Πλην κάποιων ελάχιστων τοπικών μέσων που συνεργαζόμαστε σταθερά αυτό που συμβαίνει είναι ότι χώρο δημοσιότητας έχουν μόνο τα προβλήματα, τα οποία παρουσιάζονται με μια βαριά συναισθηματική ατμόσφαιρα, συνοδευόμενα με βαρύγδουπους περίεργους τίτλους και θλιβερές μουσικές. Όλα αυτά δίχως να υπάρχει χώρος ποτέ έστω στην τελευταία φράση, σελίδα, λεπτό του ρεπορτάζ για την λύση, για την αξιοπρεπή προσέγγιση ή έστω για την δική μας πρόταση.

ΠτΘ: Το «Με άλλα μάτια» είναι η μοναδική προσβάσιμη διαδικτυακή πλατφόρμα ενημέρωσης. Σε τι συνεπάγεται αυτό;

Β.Α.: Τεχνικά η κατασκευή της είναι τέτοια ώστε κάθε επισκέπτης ανεξαρτήτως λειτουργικών δεξιοτήτων στο κομμάτι της πληροφορικής να μπορεί να ρυθμίσει το δικό του προφίλ και να πλοηγηθεί στην ιστοσελίδα μας, με χρωματικές αντιθέσεις, με μεγάλο μέγεθος γραμμάτων, με πολλές άλλες παραμέτρους και βεβαίως με αναγνώστη οθόνης για τους τυφλούς σε πλήρη λειτουργία.  Επίσης το περιεχόμενο που ανεβάζουμε, όλα τα βίντεο μας είναι υποτιτλισμένα για κωφούς και βαρύκοους και με διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα, ενώ παράλληλα όλες μας οι φωτογραφίες έχουν αναλυτική περιγραφή, όχι μόνο στην λεζάντα, αλλά και με περισσότερη πληροφορία για τους τυφλούς συνανθρώπους μας.

«Μια ιστοσελίδα μπορεί εύκολα να γίνει προσβάσιμη αν στηθεί σωστά από την αρχή και εφόσον δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι για τα ανάπηρα άτομα δίχως τα ανάπηρα άτομα»

ΠτΘ: Είναι δύσκολο μια ιστοσελίδα να είναι προσβάσιμη και για άτομα με οπτικές βλάβες;

Β.Α.: Είναι εύκολο αρκεί να στηθεί από την αρχή σωστά και να μην θέλουμε να κάνουμε κάτι για τα ανάπηρα άτομα, χωρίς τα ανάπηρα άτομα. Πρέπει να το σχεδιάσουμε μαζί, να συνδιαμορφώσουμε και να λειτουργήσουμε από κοινού. Δεν χρειάζεται να ψάξετε πάρα πολύ στο χάος του διαδικτύου για το τι χρειάζεται. Αρκεί να μας ρωτήσετε και να το δούμε παρέα. Στο «Με άλλα μάτια» δίνουμε θέσεις εργασίας σε ανάπηρα άτομα που κάνουν ακριβώς αυτό το πράγμα. Δεν διαπιστώνουμε μόνο και διεκδικούμε την συμπερίληψη και την προσβασιμότητα, αλλά την προωθούμε. Στην ομάδα μας προΐσταται τυφλός προγραμματιστής για αξιολόγηση, ανασχεδιασμό ή και εξ αρχής στήσιμο ιστοσελίδων. Επίσης πρόσφατα  σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων παρουσιάσαμε έναν πιλοτικό τουριστικό οδηγό της πρωτεύουσας για άτομα με οπτική και κινητική βλάβη, εξειδικευμένα συνταγμένο με σχετικές οδηγίες για κάθε μια από τις ομάδες στόχου. Έχουμε επίσης συνεργασία με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων για θέματα προσβάσιμου τουρισμού και πλέον τυπώνουμε ανάγλυφες κατόψεις και ανάγλυφα σχέδια εκκένωσης για άτομα με οπτική βλάβη για τα ξενοδοχεία. Έχουμε εκτυπωτικό κέντρο για καταλόγους braille και για οποιαδήποτε ύλη, από καταλόγους καταστημάτων εστίασης έως κι ένα θέατρο που θέλει το υλικό του να είναι προσβάσιμο ενώ συνεργαζόμαστε και με το μοναδικό πρακτορείο διερμηνέων ελληνικής νοηματικής γλώσσας που υπάρχει στην Ελλάδα για να παράγουμε διαφημιστικό υλικό καθολικά προσβάσιμο τόσο για άλλες εταιρείας όσο και για το δικό μας ενημερωτικό υλικό. Στο «Με άλλα μάτια» έχουν χώρο και οι τεχνολογικές εξελίξεις στον χώρο της αναπηρίας, οι επιστημονικές εξελίξεις, συνεντεύξεις σε ανθρώπους, θετικά πρότυπα, παραολυμπιονίκες, προτάσεις και αρθρογραφία πολλών ανάπηρων ατόμων που δεν σχετίζονται με την ιδιότητά τους ως ανάπηροι, αλλά μπορεί να είναι επιστήμονες σε κάποιον τομέα, αθλητές, οικογενειάρχες, φοιτητές, άνεργοι κ.ο.κ. και καλούνται να μας πουν την άποψή τους για κάτι καθημερινό. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης εστιάζουν στο να μας βρουν μια παγκόσμια ημέρα, να μας καλέσουν για να πούμε μόνο για την αναπηρία, δεν αφήνουν χώρο στις υπόλοιπες ιδιότητές μας να αναπτυχθούν.

«Η δικαιοσύνη στην Ελλάδα δεν είναι προσβάσιμη και ίσως δεν είναι προσβάσιμη και η νομική επιστήμη»

ΠτΘ: Είστε και ο πρώτος τυφλός δικηγόρος μέλος του δ.σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Κάτι που θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο είναι κάτι που σας χαρακτηρίζει και σας αναδεικνύει…

Β.Α.: Δυστυχώς φτάσαμε στο 2022 ώστε να έχουμε έναν ανάπηρο δικηγόρο που εκλέχτηκε για πρώτη φορά σε δικηγορικό σύλλογο της χώρας. Για πρώτη φορά ο δικηγορικός σύλλογος θεσμοθέτησε την ιδιότητα του συμβούλου προσβασιμότητας, για να δούμε οργανωμένα τι θα γίνει όχι μόνο με τους ανάπηρους δικηγόρους, που αντιμετωπίζουμε πολλές δυσκολίες θέλοντας να επιβιώσουμε στο ελεύθερο επάγγελμα – γι’ αυτό και είμαστε ελάχιστοι στον χώρο- αλλά και πανελλαδικά σε σχέση με την πρόσβαση των ανάπηρων πολιτών σε όλες τις διαδικασίες της δικαιοσύνης και όχι μόνο στα δικαστικά μέγαρα.

ΠτΘ: Άρα η δικαιοσύνη στην Ελλάδα δεν είναι προσβάσιμη;

Β.Α.:  Όχι και ίσως δεν είναι προσβάσιμη και η Νομική επιστήμη, υπό την έννοια της ανοιχτότητας. Τώρα τελευταία παρατηρούμε ως δικηγόροι ότι κοινωνικά και πολιτικά εξελίσσονται πράγματα την ώρα που εμείς είμαστε ένα βηματάκι πίσω και πρέπει να ρυθμίσουμε, να καθορίσουμε και να τοποθετηθούμε στις εξελίξεις. Η Νομική Επιστήμη που σπούδασα, αγάπησα και ονειρεύομαι, αυτά τα προλάβαινε. Ήταν το εργαλείο της κοινωνίας για να το χρησιμοποιεί και να συνδιαμορφώνει ισότιμα και δίκαια ο,τιδήποτε χρειάζεται για να προχωρήσει, να αλλάξει σελίδα.  Δεν γίνεται στο κομμάτι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να είμαστε τόσο πίσω. Για παράδειγμα με δική μου πρωτοβουλία, κατόπιν συνάντησης και με τον Κοσμήτορα της Νομικής Σχολής Αθηνών, θα διδάσκεται πλέον από αυτό το εξάμηνο σε προπτυχιακό επίπεδο η διεθνής σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αναπήρων στη Νομική σχολή. Κάτι απλό που όμως δεν υπήρχε. Πάμε επίσης να δημιουργήσουμε ένα μητρώο ανάπηρων δικηγόρων, ώστε να καταγραφούμε πόσοι είμαστε, ποιες είναι οι ανάγκες και να ρυθμίσουμε κάποια διαδικαστικά ζητήματα. Παράλληλα μελετώ τις λεπτομέρειες μιας πρότασης που έχω καταθέσει και αφορά στην περίπτωση που όταν εμπλέκεται πανελλαδικά σε μία δικαστική διαδικασία κάποιος ανάπηρος συντελεστής, είτε κατήγορος, είτε κατηγορούμενος, είτε μάρτυρας, ο,τιδήποτε να μπορεί να ενημερώνει έγκαιρα και εφόσον υπάρχει θέμα προσβασιμότητας στο χώρο των δικαστηρίων να μπορεί η διαδικασία αυτή να μεταφέρετε σε έναν πλήρως προσβάσιμο χώρο για να συμμετέχει ισότιμα και ο ανάπηρος βασικός συντελεστής της δίκης.

«Να μπουν πανελλαδικά και αντικειμενικά κριτήρια για το πώς διοργανώνεται μια εκδήλωση από την στιγμή που την πληρώνουμε όλοι μαζί αλλά δεν την απολαμβάνουμε ποτέ μαζί»

ΠτΘ: Πέραν όλων των άλλων έχετε καταθέσει και μια πρόταση που αφορά στην παύση της δημόσιας επιχορήγησης σε πολιτιστικές εκδηλώσεις από την στιγμή που δεν είναι καθολικά προσβάσιμες για άτομα με οποιαδήποτε βλάβη…

Β.Α.: Πρέπει από κάπου να ξεκινήσουμε και να δίνουμε κίνητρα στους διοργανωτές και τον καλλιτεχνικό χώρο, τους δήμους και όσους σε κάθε περίπτωση διαχειρίζονται και διακινούν δημόσιο χρήματα για να παράγουν πολιτισμό, ώστε να κατανοήσουν ότι ο πολιτισμός δεν είναι ελίτ και δεν είναι ένα προϊόν για λίγους. Θα πρέπει να είναι για όλους. Πρέπει λοιπόν να το συζητήσουμε και να μπουν κριτήρια γιατί όντως όποιος σήμερα αποφασίσει να κάνει καθολικά προσβάσιμη εκδήλωση βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα μεγαλύτερο budget, το οποίο δεν του δίνεται χωρίς να φταίει και δεν προκρίνεται η πρότασή του, όχι για λόγους ποιότητας αλλά λόγω κόστους από κάποιους που δεν ξέρουν να εκτιμήσουν την μεγάλη πολιτιστική και κοινωνική σημασία αυτού του επιπλέον κόστους. Πρέπει να μπουν λοιπόν κάποια πανελλαδικά και αντικειμενικά κριτήρια για το πώς διοργανώνεται μια εκδήλωση από την στιγμή που την πληρώνουμε όλοι μαζί αλλά δεν την απολαμβάνουμε ποτέ μαζί. Η τέχνη πάντα πρωτοστατούσε σε τέτοιες ειρηνικές κοινωνικές επαναστάσεις γι’ αυτό ξεκίνησα από εκεί και πρόκειται για μια πρόταση που συζήτησα πάρα πολύ μέχρι να φτάσω στην διατύπωσή της, με μια σειρά προσώπων, όπως ο σκηνοθέτης Σπύρος Νταντανίδης, τα μέλη του «Θεάματος» του θεάτρου ατόμων με αναπηρία και πολλές άλλες ομάδες και ανάπηρους καλλιτέχνες που υπάρχουν στον χώρο. Ήταν ένα θέμα πού ήθελα να μπει και στον δημόσιο διάλογο γιατί πρέπει κάποια στιγμή να τοποθετηθούμε και νομικά σε τέτοιες διεκδικήσεις.

«Εφόσον οι ανάπηροι ζητάμε ισότιμη αντιμετώπιση πρέπει και εμείς να κινούμαστε, αναλαμβάνοντας το μικρότερο μεν, αλλά υπαρκτό μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί»

ΠτΘ: Πέραν της πολιτείας υπάρχουν όμως και οι πολίτες και ο τρόπος που στέκονται απέναντι στην αναπηρία. Από τη δική σας εμπειρία βλέπετε σήμερα μεγαλύτερη ωριμότητα στην ελληνική κοινωνία σε σχέση με την αναπηρία;

Β.Α.: Εφόσον βάζετε το ερώτημα της ευθύνης των πολιτών να το διευρύνω και στην ευθύνη των ανάπηρων πολιτών. Εφόσον ζητάμε ισότιμη αντιμετώπιση πρέπει και εμείς να κινούμαστε, αναλαμβάνοντας το μικρότερο μεν, αλλά υπαρκτό μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί για να μειωθεί ο κοινωνικός αποκλεισμός που βιώνουμε. Για παράδειγμα στο «Με άλλα μάτια» έχουμε εδώ και πολλά χρόνια άδεια από το Υπουργείο Παιδείας και υλοποιούμε εκπαιδευτικό πρόγραμμα εξοικείωσης των παιδιών με την αναπηρία στα σχολεία πανελλαδικά. Πριν την επίσκεψή μου στην Κομοτηνή ήμουν στον Δήμο Κατερίνης στο πλαίσιο τέτοιας δράσης και με τον Δήμο Κομοτηνής οργανώνουμε μια νέα επίσκεψη για να «αγγίξουμε» και τα σχολεία της πόλης, προσθέτοντας στο ήδη υφιστάμενο έργο του «ΠΕΡΠΑΤΩ» και την διάσταση της οπτικής βλάβης. Άρα να μια πρωτοβουλία πώς επενδύουμε και εκπαιδεύουμε τους ενεργούς πολίτες του αύριο που θα πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους. Από εκεί και πέρα φαίνεται πως όσο ενεργοποιούνται οι επόμενες γενιές, έχουν αλλάξει τα πράγματα. Υπάρχουν και περισσότερες παραστάσεις στη ζωή μας, στην τηλεόραση, στα social media μας από ανάπηρα άτομα, είναι όλο πιο οικείο. Και μπορεί να μη υπάρχει συστηματική γνώση για το πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε την αναπηρία, αλλά φαίνεται ότι από τους πολίτες υπάρχει η συστηματική διάθεση να μάθουν. Με την επικοινωνία, ρωτώντας μπορούμε να ξέρουμε πώς να χτίσουμε μια τέτοια σχέση όχι παρέχοντας μια απλή βοήθεια, αλλά επενδύοντας και σε μια ανθρώπινη επικοινωνία, συνεργασία, σχέση, φιλία, οικογένεια.

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.