Το Βυζαντινο παρελθον της Μαρωνειας συνδεθηκε με το μελλον

Ζωντάνεψε ξανά, μετά από αιώνες, η Παλαιοχριστιανική Βασιλική που βρίσκεται στην Παληόχωρα Αγίου Χαραλάμπους Μαρωνείας, με πολλούς πιστούς να προσέρχονται για να παρακολουθήσουν την ακολουθία του εσπερινού στην οποία χοροστάτησε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Παντελεήμων το απόγευμα της Πέμπτης 28 Ιουλίου. Μέσα από τη λειτουργία το βυζαντινό παρελθόν της πόλης με τη μακραίωνη ιστορία αναβίωσε ξανά, δίνοντας στο καλοκαιρινό απόγευμα μια αύρα από το παρελθόν της Μαρώνειας που περιμένει να έρθει στο φώς.
 
Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν ο Δήμαρχος Μαρωνείας- Σαπών κ. Γιάννης Σταυρίδης, μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Μαρωνείας- Σαπών καθώς και μέλη του τοπικού συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής του Δήμου Μαρώνειας- Σαπών Ηλίας Σταυρίδης ,ο δημ. σύμβουλος Μιχάλης Ζαχαρής, η πρόεδρος της ΔΚΕΠΠΑΚ κ. Νατάσα Λιβεριάδου, ο πρώην υφυπουργός κ. Γιώργος Πεταλωτής, ο Προϊστάμενος της ΔΟΥ Κομοτηνής Κ Μαλιγκούρας, ο Πρόεδρος της ΤΚ Μαρώνειας Θοδωρής Παρίσης, η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ροδόπης κ. Χρύσα Καραδήμα, αλλά και η κ. Σοφία Δουκατά, αρχαιολόγος η οποία για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την ανασκαφή, καθώς και πολλοί πιστοί που με κατάνυξη παρακολούθησαν την τελετή. 

Αναδεικνύει τα παλαιο-χριστιανικά μνημεία ο Μητροπολίτης 

Μετά τη λειτουργία ο Μητροπολίτης τόνισε τη σπουδαιότητα της τελέσεως ακολουθιών σε παλαιο-χριστιανικά μνημεία της περιοχής, τονίζοντας πως σε αυτόν τον επισκοπικό ναό, η ακολουθία αποτελεί ένα μνημόσυνο και μια ζωντανή ενότητα της εκκλησίας. «Μέσα στην εκκλησία και μέσα στο μυστήριο της θεάς κοινωνίας έχουμε το  ζωντανό σώμα του Χριστού, στο οποίο δεν υπάρχουν ζωντανοί ή πεθαμένοι, αλλά όλοι είμαστε “ζώντες εν Χριστώ Ιησού του Κυρίου ημών”» ανέφερε χαρακτηριστικά. Εξέφρασε δε τη χαρά και τη συγκίνησή του γιατί η ακολουθία αυτή, που προϋπήρχε μόνο ως όνειρο και ως προοπτική έγινε πραγματικότητα, με μια προσευχή και μια λατρεία προς το Θεό που αναπαύει και ξεκουράζει όλους.
 
Ο Σεβασμιώτατος εξέφρασε επίσης την ελπίδα πως μέσα από τις προσπάθειες του Δημάρχου, της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων και του Περιφερειάρχη το μνημείο θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ ώστε να φανούν όλα τα σπάνια ψηφιδωτά που αυτή τη στιγμή είναι καλυμμένα και να μπορεί το μνημείο να αποτελέσει κόσμημα και σημείο αναφοράς της περιοχής.
 
Υποσχέθηκε μάλιστα πως κάθε χρόνο τέτοια εποχή θα τελείται ένας τέτοιες εσπερινός, ώστε να θυμούνται όλοι, να μνημονεύουν τους Αγίους Πατέρες αλλά και να προβάλουν σε όλο τον κόσμο αυτή τη γη που είναι γεμάτη πολιτισμό.
 
Τέλος, τονίζοντας πως η θεία λειτουργία, η εκκλησία, είναι πάντοτε ένα σχολείο, τόσο του λόγου των Αγίων Πατέρων όσο και σχολείο πολιτισμού και ιστορίας, ζήτησε από την κ. Δουκατά να διηγηθεί την ιστορία του ναού αλλά και της ανασκαφής του. 

Αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της Μαρώνειας 

Τη σημαντικότατη ιστορία του ναού, η οποία είναι συνυφασμένη με την ιστορία της Βυζαντινής Μαρώνειας, παρέθεσε η κ. Σοφία Δουκατά, η οποία τόνισε πως η Βασιλική αυτή έχει πάρει οικοδομικό υλικό από παλαιότερα ρωμαϊκά κτίρια, κάτι που παρατηρείται γενικότερα στη Μαρώνεια, και αποτελεί μέρος της γοητείας της, ότι δηλαδή οικοδομικό υλικό από τα αρχαία κτίσματα βρίσκεται στα σύγχρονα του οικισμού.
 
Ο ναός βρίσκεται στην καρδιά της χριστιανικής Μαρώνειας, που καταλαμβάνει ένα τμήμα της αρχαίας πόλης και το κυριότερο μέρος του αρχαίου λιμανιού.
 
Τα τείχη οριοθετούν την παλιαοχριστιανική και βυζαντινή πόλη, η οποία είναι μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Βυζαντινής Θράκης και η κυριότερη παράλια πόλη της, μιας και βρίσκονταν στο ναυτικό δρόμο από την Κωνσταντινούπολη στη Θεσσαλονίκη.
 
Η Μαρώνεια ήταν έδρα αρχιεπισκοπής, αξιωματούχου Καστροφύλακα, και στο κέντρο της εντοπίστηκε και ανασκάφηκε, μετά από 18 χρόνια εργασιών, η Βασιλική αυτή. Ο εντοπισμός της Βασιλικής οφείλεται στον αείμνηστο μαρωνίτη φύλακα αρχαιοτήτων Φώτη (Τούλη) Κωνσταντινίδη, ο οποίος είχε εντοπίσει και τη θέση του Αρχαίου Θεάτρου και  συνέλαβε επ’ αυτοφώρω τουρίστες μέσα στον ελαιώνα που είχαν αποκόψει κομμάτια του ψηφιδωτού. Αρχικά θεωρήθηκε ότι το ψηφιδωτό ανήκε σε κάποια έπαυλη, όμως σιγά σιγά η έρευνα ανέδειξε αυτό το μνημείο, με την ανασκαφή να ξεκινά από το αίθριο, και να συνεχίζεται σιγά σιγά μέχρι αποκάλυψη όλου του μνημείου.
 
Τα κυριότερα ευρήματα είναι τα εντυπωσιακά ψηφιδωτά της Βασιλικής, που παραπέμπουν σε ψηφιδωτά της Βορείου Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου, κάτι που σύμφωνα με την κ. Δουκατά δείχνει πως κάποιος Επίσκοπος έφερε ειδικούς καλλιτέχνες, μάλλον εκ θαλάσσης. Τα σπουδαιότερα παλαιοχριστιανικά ευρήματα είναι τα ελεφαντοστέινα κομψοτεχνήματα που βρέθηκαν στο Iερό Bήμα της Βασιλικής, και πήγαν τη Μαρώνεια μέχρι τα πέρατα του κόσμου από άποψη μουσειολογική και βιβλιογραφική. 

Συνεχής εκκλησιαστική χρήση στο χώρο 

Ο ναός είναι τρίκλιτη παλαιοχριστιανική Βασιλική του 5ου/6ου αιώνα με μήκος 35 μέτρα, και αίθριο το οποίο για λόγους που δεν έχουν ακόμη ερμηνευτεί είναι πολύ λοξό σε σχέση με τη βασιλική, και είναι φανερό ότι ιδρύθηκε μετά  τον κύριο ναό, με το σχήμα του να φέρεται ότι έχει καθοριστεί από την διέλευση του ρωμαϊκού δρόμου. Η βασιλική όμως, η οποία κατόπιν ερημώθηκε, λιθολογήθηκε κατά τον 9ο/10ο αιώνα, κατά την ανασυγκρότηση των βυζαντινών πόλεων, που παύουν να είναι οι αχανείς ρωμαϊκές πόλεις και συγκεντρώνονται μέσα στα κάστρα, οπότε και στο χώρο της βασιλικής εμφανίζονται μεταγενέστερα κτίσματα.
 
Η λατρευτική παράδοση όμως συνεχίστηκε γιατί οι κάτοικοι, έχοντας απόλυτη επίγνωση της ιερότητας του χώρου, έρχονται στα δύο ερειπωμένα κλίτη και ιδρύουν δύο μονόχωρα ναΰδρια με νάρθηκα, με αρχαίο οικοδομικό υλικό, ανάμεσα στο οποίο και σημαντικές επιγραφές. Από το 12ο αιώνα ο χώρος μετατρέπεται σε νεκροταφείο, με διάρκεια χρήσης από την καταστροφή της βασιλικής μέχρι την ερήμωση του οικισμού.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες εδώ

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.