Το «μικρο… τμημα στο λιβαδι» γιορτασε τα 20 του χρονια! (+Gallery)

Η συμπλήρωση 20 ετών από τη στιγμή, που το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης υποδέχτηκε τους πρώτους φοιτητές του στην πανεπιστημιούπολη της Κομοτηνής, έγινε αφορμή για μια συγκινητική αναδρομή στο δημιουργικό παρελθόν, αλλά και για τη χάραξη νέων δρόμων και κατευθύνσεων για το μέλλον. Το τμήμα- διοίκηση, διδάσκοντες και φοιτητές- συνέργησαν σε ένα φιλόδοξο εγχείρημα, στη διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου με θέμα «Ταυτότητες: γλώσσα και λογοτεχνία», προκειμένου να εορταστεί με τον καλύτερο τρόπο η επέτειος των δύο δεκαετιών λειτουργίας του. Στην τελετή έναρξης του συνεδρίου, που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Παρασκευής, έσμιξε το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του τμήματος, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα συγκινητική.
 
Στη διάρκεια της τελετής χαιρέτησαν και ευχήθηκαν για τα 20χρονα γενέθλια του τμήματος ο πρωτοσύγκελος της Μητρόπολης Μαρώνειας και Κομοτηνής, κ.κ. Βαρθολομαίος, ο δήμαρχος Κομοτηνής, κ. Γιώργος Πετρίδης, ο περιφερειακός σύμβουλος, κ. Νίκος Τσαλικίδης, καθώς επίσης ο πρύτανης του Δ.Π.Θ., κ. Αθανάσιος Καραμπίνης και ο Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών, κ. Κωνσταντίνος Χατζόπουλος. 

Αθανάσιος Καραμπίνης «Οι κλασικές σπουδές αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για το πανεπιστήμιό μας και μπορούν να αποτελέσουν ένα εφαλτήριο για την ανάδειξή του»

Ο κ. Καραμπίνης δήλωσε την αμέριστη στήριξη της διοίκησης του Ιδρύματος στο έργο και τις φιλοδοξίες του τμήματος, τονίζοντας μεταξύ άλλων την προσωπική του πεποίθηση ότι οι κλασικές σπουδές αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα για το πανεπιστήμιό μας και ότι μπορούν να αποτελέσουν ένα εφαλτήριο για την ανάδειξή του. «Όλες οι δράσεις μας θα πρέπει να έχουν μέσα ένα κομμάτι πολιτισμού», υπογράμμισε, για να επισημάνει πως «δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι εκθέσεις των ξένων οίκων λένε ότι στην Ελλάδα ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα, που θα πρέπει να αξιοποιηθεί, είναι ο πολιτισμός, είναι η γλώσσα, είναι η κουλτούρα, είναι όλα αυτά που προσπαθείτε και προσπαθούμε να ξανααναδείξουμε». Απευθυνόμενος, τέλος, στην πρόεδρο του τμήματος, κ. Ζωή Γαβριηλίδου, ο πρύτανης του Δημοκριτείου διαβεβαίωσε ότι οι προσδοκίες και τα όνειρα του τμήματος ανήκουν μέσα στα όνειρα της διοίκησης για την ανάδειξη συνολικά του πανεπιστημίου. 

Κωνσταντίνος Χατζόπουλος «Είμαστε περήφανοι, γιατί ένα τμήμα που ξεκίνησε κυριολεκτικά από το μηδέν, σήμερα έχει 25 μέλη, πολύ καλούς επιστήμονες»

Ιδιαίτερα συγκινημένος εμφανίστηκε κατά τον χαιρετισμό του ο κ. Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, που αποτέλεσε και ένα από τα πρώτα μέλη της προσωρινής γενικής συνέλευσης του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας, την εποχή που ιδρύθηκε. «Σκαλίζοντας» μάλιστα το νοσταλγικό παρελθόν, υπενθύμισε ότι στους κύκλους των φοιτητών, στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του τμήματος, είχε επικρατήσει μια παράφραση γνωστής τηλεοπτικής σειράς, το… «μικρό τμήμα στο λιβάδι». «“Το μικρό τμήμα στο λιβάδι” ενηλικιώθηκε και έγινε 20 ετών», τόνισε ο κ. Χατζόπουλος, «και είμαστε περήφανοι γι’ αυτό, γιατί ένα τμήμα που ξεκίνησε κυριολεκτικά από το μηδέν, σήμερα έχει 25 μέλη, πολύ καλούς επιστήμονες, ανάμεσα στους οποίους υπάρχει και μία λέκτορας, που είναι πτυχιούχος του δικού μας τμήματος και μας τιμάει αυτό». «Έχει δώσει πάρα πολλούς πτυχιούχους, είναι πολύ καλά οργανωμένο, έχει μια πάρα πολύ καλή βιβλιοθήκη», συνέχισε, «και έχει κάνει μια σειρά από πολύ σημαντικές επιστημονικές δραστηριότητες». Κλείνοντας, ο Κοσμήτορας της Σχολής, που περιλαμβάνει και το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, απέδωσε τα εύσημα στο διδακτικό και στο διοικητικό προσωπικό, που «με πολύ μεγάλο αγώνα κρατάνε τα τμήματα όρθια», για να καταλήξει σημειώνοντας ότι «είναι μεγάλη μας χαρά που βλέπουμε τα νέα παιδιά να φεύγουν από εδώ χαρούμενα και με υπηρηφάνεια, γιατί τέλειωσαν στο δικό μας πανεπιστήμιο». 

Ζωή Γαβριηλίδου «Η μεγάλη αυτή επέτειος δημιουργεί προσδοκίες και ένα βαρύ αίσθημα ευθύνης»

Στον χαιρετισμό της, η οικοδέσποινα της τελετής, κ. Ζωή Γαβριηλίδου, χαρακτήρισε μεγάλη τιμή που η μεγάλη αυτή επέτειος για το τμήμα συνέπεσε με τη δική της θητεία, σημειώνοντας ότι «δημιουργεί προσδοκίες και ένα βαρύ αίσθημα ευθύνης, γιατί έχοντας πια το τμήμα ένα παρελθόν, μια ιστορία, πρέπει να αυτοπροσδιοριστεί στο παρόν, να δώσει το στίγμα του και το δικό του «αφήγημα», αλλά και να χαράξει το όραμά του για το μέλλον». «Το παρόν μας ας το κρίνει η τοπική κοινωνία», συνέχισε, «οι φοιτητές μας και οι πρυτανικές αρχές από τα έργα μας που είναι το πιο αξιόπιστο κριτήριο. Σε ό,τι όμως αφορά το μέλλον ονειρευόμαστε να χτίσουμε ένα τμήμα ανοικτό, που όχι μόνο να μη φοβάται τις αλλαγές και το νέο, αλλά να πρωτοστατεί στη διαμόρφωσή τους, ένα τμήμα εξωστρεφές ερευνητικά, καινοτόμο διδακτικά, ένα τμήμα του οποίου οι απόφοιτοι να είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές του. Αυτά όμως είναι ωραία λόγια, που μένει να τα υλοποιήσουμε και από εκεί θα κριθούμε».
 
Εστιάζοντας στη διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου, το οποίο χαρακτήρισε ως «ένα ωραίο ταξίδι και μια συναρπαστική περιπέτεια», η κ. Γαβριηλίδου έσπευσε αρχικά να ευχαριστήσει τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής, αλλά και τους εθελοντές που αγκάλιασαν με μεράκι το εγχείρημα. «Οι εθελοντές ήταν μια ευχάριστη έκπληξη», σημείωσε, «και χωρίς αυτούς δε νομίζω να καταφέρναμε πολλά». Δεν παρέλειψε επίσης να ευχαριστήσει για τη στήριξη τον πρύτανη του Δημοκριτείου, κ. Αθανάσιο Καραμπίνη, την Επιτροπή Ερευνών και τον πρόεδρό της, αναπληρωτή πρύτανη, κ. Παντελή Μπότσαρη, την Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας του ΔΠΘ και τον διευθύνοντα σύμβουλο, κ. Στέφανο Παύλου, καθώς επίσης όλους τους προσκεκλημένους που ταξίδεψαν από μακριά, για να τιμήσουν με την παρουσία τους το διεθνές συνέδριο του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας. 

Οι παράλληλες συνεδρίες

Σάββατο και Κυριακή ακολούθησαν οι παράλληλες συνεδρίες σε αίθουσες του τμήματος και το Σάββατο το βράδυ, η παράσταση του Μιχάλη Πιερή «Νερά της Κύπρου, της Συρίας της Αιγύπτου», όπου συνέβη το αδιαχώρητο.
 
Στο Συνέδριο όμως και στη συζήτηση με διδάσκοντες στο τμήμα αλλά και προσκεκλημένους εισηγητές θα επανέλθουμε συνολικά με ένθετο αφιέρωμα. Επί του παρόντος αξιολογήσεις για το Συνέδριο από τους καθηγητές και εισηγητές στο Συνέδριο Αγγέλα Καστρινάκη και Μιχάλη Πιερή. 

Αξιολογώντας το Συνέδριο 

Αγγέλα Καστρινάκη, καθηγήτρια του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης* «Εύσημα στο δυναμισμό και στη βούληση για καινοτομία»

 
Εύχομαι το Τμήμα να τα πολυχρονίσει, να τα εκατοστίσει, όπως ειπώθηκε και κατά την τελετή έναρξης του συνεδρίου.
 
Εγώ είχα γνωρίσει λίγο το τμήμα από πέρυσι, χάρη στο ότι τα τμήματα Φιλολογίας της χώρας είχαμε κληθεί από τον τότε Υπουργό παιδείας Ανδρέα Λοβέρδο να δημιουργήσουμε το καθένα ένα δεύτερο τμήμα σπουδών για ξένους.
 
Η ιδέα ήταν λίγο υπερβολική, θα ήταν λογικό να γίνει ένα στην Αθήνα ή και δεύτερο στη Θεσσαλονίκη, αλλά το μοναδικό τμήμα που προθυμοποιήθηκε χάρις στην πρόεδρό του κ. Ζωή Γαβριηλίδου ήταν αυτό της Κομοτηνής.
 
Μου φάνηκε πολύ εντυπωσιακό να υπάρχει αυτός ο δυναμισμός, αυτή η θέληση να ανοιχτούν προς τον κόσμο. Το θεωρώ πάρα πολύ σωστό, βέβαια κάθε τμήμα δεν μπορεί να υποστηρίξει μια τέτοια προσπάθεια, όμως τη βούληση να καινοτομήσει, να ανοίξει προς την εξεύρεση χρηματικών πηγών πέρα από την κρατική χρηματοδότηση οφείλουμε να την έχουμε, και εύσημα στο τμήμα αυτό που αποδέχτηκε να σηκώσει ένα βάρος τεράστιο. Βέβαια από ό,τι ξέρω το τμήμα σπουδών για ξένους δεν προχώρησε και δεν μπορεί να προχωρήσει από ένα τμήμα, όμως εκτίμησα πάρα πολύ τη βούληση του ΤΕΦ να το κάνει.
 
*Η Αγγελική Καστρινάκη γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τώρα διδάσκει νεότερη λογοτεχνία στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το 1990 εξέδωσε την πρώτη της συλλογή διηγημάτων, “Φιλοξενούμενη”, από τις εκδόσεις της Εστίας. Ακολούθησαν οι συλλογές διηγημάτων “Εκδρομές με φίλες”, Εστία, 1993, “Τα όρια της ζεστασιάς”, Πόλις, 1999, “Εκδοχές της Πηνελόπης”, Πόλις, 2002, καθώς και το μυθιστόρημα “Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας”, Ελληνικά Γράμματα, 2008. Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί στα ισπανικά, στα ιταλικά, στα γαλλικά και στα φινλανδικά. Η ερμηνευτική-ιστορική συμβολή της στη νεοελληνική λογοτεχνία, “Η λογοτεχνία στην ταραγμένη δεκαετία 1940-1950” (εκδ. Πόλις, 2005), τιμήθηκε με το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής το 2006. 

Mιχάλης Πιερής, ποιητής, μεταφραστής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου* «Είναι σημαντικό για όλους εμάς που ασχολούμαστε με τα ελληνικά γράμματα να υπάρχουν δυναμικά τμήματα ελληνικής φιλολογίας σε οποιοδήποτε σημείο της υφηλίου»

Το Συνέδριο αυτό είναι σημαντικό για δύο λόγους, πρώτον γιατί είναι τα εικοσάχρονα από την ίδρυση του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας στην Κομοτηνή και είναι γεγονός πολύ σημαντικό για όλους μας που ασχολούμαστε με τα ελληνικά γράμματα, όταν υπάρχουν δυναμικά τμήματα σε οποιοδήποτε σημείο της υφηλίου.
Το δεύτερο είναι ότι η θεματική του συνεδρίου είναι πολύ ενδιαφέρουσα, οι ταυτότητες είναι ένα θέμα που απασχολεί διεθνώς τους επιστήμονες, με τα ζητήματα φύλου και ταυτότητας να είναι στην πρώτη γραμμή των συζητήσεων των διανοουμένων αλλά και των πολιτικών, ακόμα και των εκκλησιαστικών παραγόντων, και είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον ότι το συνέδριο κλιμακώνεται σε τρία επίπεδα:
 
Είναι οι συνάδερφοι των κλασικών γραμμάτων, είναι οι νεοελληνιστές- Βυζαντινολόγοι και οι γλωσσολόγοι, κάτι που σημαίνει ότι πολιορκούνται αυτά τα θέματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. 

«Είναι αδιανόητο ένα κείμενο της λογοτεχνίας να μην προσπαθείς να το παραστήσεις, γιατί βλέπεις άλλα πράγματα»

«Το αίμα της Συρίας και της Αιγύπτου
που ρέει μες στις φλέβες μας
να μην ντραπούμε να το τιμήσουμε
και να το καυχηθούμε…»
 
Η δική μου οπτική γωνία, που είναι τα Νέα Ελληνικά και ειδικότερα ο Καβάφης στην προκειμένη περίπτωση, συσχετίζεται και με μια συγκεκριμένη δουλειά που κάνουμε εδώ και πολλά χρόνια και παρουσιάζεται τα τελευταία τρία χρόνια και ως θεατρική παράσταση.
 
Η πρεμιέρα της παράστασης «Νερά της Κύπρου, της Συρίας και της Αιγύπτου» έγινε στο συνέδριο των Δελφών που οργανώθηκε για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Αλεξανδρινού και η παράσταση αυτή συνέχισε να παίζεται αδιαλείπτως τα τελευταία τρία χρόνια και θα συνεχίσει, επειδή υπάρχουν πάρα πολλά τμήματα του εξωτερικού που ασχολούνται με ελληνικές σπουδές και θέλουν να εντάξουν την παράσταση αυτή σε κάποιο συνέδριο κάποια εκδήλωση, ενώ υπάρχουν και διάφορα φεστιβάλ σε κάποιες πόλεις που επιθυμούν να τη φιλοξενήσουν.
 
Έτσι ήδη έχει πάει στη Ρώμη, την Αθήνα και έχει προσκλήσεις να πάει στο Παλέρμο, όπου είναι η Ρενάτα Λαβανίνι, μια πολύ σπουδαία Ιταλίδα Καβαφίστρια που έχει εκδώσει τα «Ατελή», και σε άλλα μέρη.
 
Από τα παιδιά που παίζουν στην παράσταση τα μισά είναι μαζί μου 18 χρόνια. Ο Εύης Γαβριηλίδης, που ήταν ο πατέρας του Ελληνικού θεάτρου στην Κύπρο, μου έλεγε «Μιχάλη, έχεις πέντε από τους καλύτερους ηθοποιούς που υπάρχουν στην Κύπρο»
Εγώ δούλεψα με τα παιδιά σε δύο επίπεδα, και κάνουμε μια παράσταση αλλά τους κάνω και μαθήματα, γιατί έχω τελειώσει και δραματική σχολή και σχολή σκηνοθεσίας και τα πήγαινα πάντα μαζί, τη φιλολογία με το θέατρο. Άλλωστε από τα μαθητικά μου χρόνια θεωρούσα ότι είναι αδιανόητο ένα κείμενο της λογοτεχνίας να μην προσπαθείς να το παραστήσεις, γιατί βλέπεις άλλα πράγματα.
 
Θα δείτε και στην παράσταση, και θα το αναγνωρίσετε πως από τα 25 παιδιά οι 10 είναι ώριμοι ηθοποιοί και οι υπόλοιποι είναι νέοι. Κρατούμε τους παλιούς, δεν είμαστε φοιτητικός θίασος, είναι πανεπιστημιακό θέατρο, έχουμε παιδιά που έχουν τελειώσει, είναι καθηγητές στη μέση εκπαίδευση και εφόσον μπορούν συνεχίζουν να παίζουν.
 
Η παράσταση ακολούθησε ένα πλάνο που έχει σχέση με την έρευνα και τις σπουδές που έχουμε κάνει στο έργο του «Αλεξανδρινού».
 
*Ο Μιχάλης Πιερής γεννήθηκε στην Εφταγώνια της Κύπρου. Σπούδασε φιλολογία και θέατρο στη Θεσσαλονίνη και στο Σίνδεϋ και δημοσίευσε αρκετές φιλολογικές και κριτικές μελέτες. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές στην εκδοτική σειρά του περιοδικού Πλανόδιον και μια θεατρική διασκευή του μεσαιωνικού Χρονικού της Κύπρου του Λεοντίου Μαχαιρά, το οποίο δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου. Δημοσίευσε (και με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Μιχάλης Εφταγωνίτης) ποιήματα και διηγήματα σε περιοδικά της Κύπρου. Η ποίησή του έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, ιταλικά, καταλανικά, ρωσικά και τουρκικά και έχει τιμηθεί με διακρίσεις σε χώρες του εξωτερικού. 

Ακολουθήστε το paratiritis-news.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.